به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، عصر امروز همایش «روشنفکر مطهر مطهری؛ نماد روشنفکری انقلاب اسلامی»به همت بسیج دانشجویی دانشکده الهیات دانشگاه تهران با همکاری مرکز پژوهش های علوم انسانی اسلامی صدرا به مناسب چهلمین سالگرد شهادت شهید مطهری در دانشکده الهیات دانشگاه تهران برگزار شد.

در ابتدای این همایش شهریار زرشناس عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی درباره سیر ظهور جریان روشنفکری در غرب اظهار کرد: روشنفکرانی که در اروپا ظهور کردند، تحولات بزرگ سیاسی و اجتماعی جهان را به وجود آوردند؛ روشنفکران توانستند نقش مدیریت و رهبری را در جوامع بر عهده بگیرند در واقع می توان گفت روشنفکری از همان ابتدا صورت فرهنگی و یا صورت تکنوکراتی پیدا می کند.

این استاد دانشگاه با اشاره سیر ظهور جریان روشنفکری در ایران ادامه داد: روشفکری در ایران محصول سیر طبیعی تاریخ ما نبوده زیرا که سیر تاریخی ما با مفاهیمی مانند اومانیسم همراه نبوده است؛ روشن فکران ایرانی در زمانی پیدا می شوند که غرب به دنبال مدرنیته کردن جهان است تا کشورهای دیگر را تحت سلطه قرار دهد و آن ها را تبدیل به بازار مصرف کند.

زرشناس تصریح کرد: برای این کار باید کشورهای پیرامونی مدرنیته می شدند و به همین دلیل نیاز به سرمایه اجتماعی و ظهور افرادی تحت عنوان روشنفکر وجود داشت؛ نسل اول روشنفکری ایران در دوران فتحعلی شاه وجود دارد که از طریق استعمار شکل می گیرد. نسل دوم در زمان مشروطه، نسل سوم در زمان رضا شاه، نسل چهارم در زمان محمد رضا شاه و نسل پنجم پس از انقلاب اسلامی ظهور می کند.

وی با اشاره به روشنفکران نسل اول ایران اذعان داشت: روشنفکران نسل اول خود اذعان دارند که چگونه توسط گروه های ماسونی جذب شدند و چه نقشی را در ایران باید ایفا کنند به طوری که نام برخی از آن ها در قراردادهایی مانند ترکمنچای وجود دارد. نسل دوم روشنفکران بسیار پر تعداد هستند که در زمینه های مختلف فعالیت داشتند. بعضی سوسیال دموکرات اند بعضی لیبرال هستند.

این پژوهشگر و استاد دانشگاه گفت: روشنفکری در ایران محصول سیر طبیعی تاریخی ایران نبود بلکه محصول یک فرآیند تحمیلی و نظام تقسیم کار جهانی بود؛ جریان سلطه به دلیل این که به دنبال شبه مدرنیته کردن ایران بود، به یک پیاده نظامی تحت عنوان جریان روشنفکری نیاز داشت.

زرشناس بیان کرد: از همان ابتدا این طور القا کردند که دین داران تاریک اندیش هستند و بقیه گروه ها روشن فکر هستند؛ جریان روشن اندیش را جریان عقل گرا نامیدند و آن ها اعتقاد داشتد که عقل مدرن ما را به روشنی وارد می کند.

وی با بیان این که اگر ایران را به حال خود وا گذار می کردند، چیزی تحت عنوان روشنفکری در ایران به وجود نمی آمد اذعان داشت: در ایران چیزی به عنوان مدرنیته وجود نداشت؛ سیر فلسفه در ایران با سیر فلسفه در غرب کاملا متفاوت است اما نظام جهانی سلطه به دنبال غارت تمامی نقاط جهان از طریق شبهه مدرنیته و جریان اجتماعی تحت عنوان روشنفکری بود و لذا جریان روشنفکری در ایران را به وجود آورد.

این استاد دانشگاه اضافه کرد: البته‌در ایران روشنفکرانی داشتیم که تفکر شبهه مدرنیته داشتند اما استقلال طلب و ضد سلطه و عدالت خواه بودند؛ ولی فکر می کردند که از طریق شبهه مدرنیته می توان به عدالت و استقلال رسید‌.

زرشناس رژیم پهلوی را عامل پیاده سازی پروژه شبهه مدرنیته در ایران دانست و گفت: تا قبل از دوره پهلوی هیچ حاکمی وجود ندارد که به وسیله قدرت های بیگانه انتخاب شوند؛ در دوره پهلوی از طریق شبهه مدرنیته استقلال ایران به طور کامل از بین رفت.

وی تاکید کرد: امروز نیز مدیران رانتخوار و شبهه مدرن در کشور وجود دارند که شاخه ای از همان‌ جریان روشنفکر از قدیم هستندو لذا هنوز فاصله طبقاتی و فقر در کشور وجود دارد؛ جریان شبهه مدرن در رژیم پهلوی فقر و فاصله طبقاتی را به مردم ایران تحمیل کرد و لذا مردم ایران علیه همین جریان مدرنیته با پشتوانه اسلامی انقلاب کرد.

این پژوهشگر گفت: پس از انقلاب نیز با وجود در هم شکستن ساختار شبهه مدرنیته اما ساختار اقتصادی و فرهنگی شبهه مدرنیته باقی ماند و جریان روشن فکری، باز سازی شبهه مدرنیته و معماری آن را بر عهده گرفت.

زرشناس درباره اقدامات جریان روشنفکری پس از انقلاب اسلامی اظهار کرد: پس از انقلاب جریان روشنفکری ایران بر مبنای نئولیبرالیسم اقدامات خود را انجام‌ می دهند که بار دیگر بتوانند شبهه مدرنیته را بر ایران حاکم کنند؛ متاسفانه این جریان توانست در اقتصاد کشور نفوذ کنند که وضعیت فعلی اقتصادی کشور نشات گرفته از همین موضوع است.

وی اذعان داشت: جریان روشنفکری با بازگرداند شبهه مدرن بر حاکمیت ایران که بخشی از آن در غالب مدیران تکنوکرات بر کشور حاکم شدند، وضعیت اقتصادی و اجتماعی کشور را به این روز در آوردند؛ جریان روشنفکری امروز دعوت به عدالت خواهی، آرمان گرایی و... نمی

کنند بلکه به دنبال روزمرگی سازی مردم هستند.جریان مجاهدان بصیر و روشنفکری انقلابی دعوت به مقابله وضع موجود عالم می کنند؛ در واقع آن ها می گویند اگر به دنبال زندگی بهتری هستیم باید انقلابی عمل کنیم و مقابل سلطه غرب بایستیم.

این استاد دانشگاه با اشاره برخی سخنان درباره مذاکره با آمریکا گفت: می گویند اگر با آمریکا مذاکره و سازش نکنیم وضعیت بدتر می شود؛ اما کشوری مانند مصر که هیچ مرگ بر آمریکایی نگفته و بیشترین روابط را با آمریکا را داشته است، در تمامی شاخص ها نسبت به ایران اقتصاد بدتری را دارد؛ مکزیک کشور دیگری است که حیاط خلوت آمریکا محسوب می شود اما وضعیت اقتصادی خوبی ندارد.

زرشناس در پایان خاطر نشان کرد: مشکل اصلی ما مقابله با سلطه جهانی نیست بلکه نتیجه ورود سیاست های نئولیبرالی در اقتصادو حضور مسئولان تکنوکرات در جایگاه های خاص است؛ عبور از شبهه مدرنیته اصلی ترین هدف جریان انقلابی است و برای پیشرفت راهی جز این وجود ندارد زیرا که سرنوشت مردم ایران و حتی جهان در گرو همین هدف و عبور از شبهه مدرنیته است.

انتهای پیام/