به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، به هر میزان که جامعه از صلاح و فساد برخوردار باشد بازتاب آن در رفتارهای ورزشی، اخلاقی یا غیر اخلاقی ورزشکاران، مربیان و داوران و به طور کلی جامعه ورزش می‌تواند اثرگذار باشد. گذشته از اینکه رفتارهای اخلاقی و جوانمردانه حاکم بر جامعه ورزشی می‌تواند ارزش‌های آن جامعه را نشان دهد می‌توان با نقد ورزش، ناهنجاری‌های حاکم بر جامعه را نیز باز شناخت و با ارزش‌های حقیقی و اصیل به کمک ورزش این ارزش‌ها را به جامعه معرفی کرد.

به عبارتی دیگر ضمن بهره گیری از ورزش به کنکاش ماهیت اخلاقی جامعه پرداخت و از این جهت که ورزش عنصر تاثیرگذار بر جامعه است با تمرکز و داشتن راهکارهای اجرایی می‌توان بر وی افراد جامعه تاثیر گذاشت و این در پیرامون ورزش کشور که با گستره بزرگی از جنسیت، سن و به طور کل جامعه ارتباط دارد امری با امتیازات ویژه است.

زد و خورد، شعار بی‌ضابطه و فحاشی جزوی از ورزش و به خصوص فوتبال شده است. اتفاقات ناگوار و شاید هم تکراری فوتبال ایران نسبت به سال های گذشته به اوج خود رسیده به حدی که تعداد زیادی از هواداران در جریان مسابقات آسیب دیده اند.

ورزشگاه ها برای خالی کردن انرژی تماشاگر آن هم به شکل مطلوب و مثبت معنا دارد در حالی که اکنون می رود به ورطه ای برای خالی کردن عقده های اجتماعی و روانی به شکل خشونت فیزیکی و کلامی تبدیل شود.

حاشیه و درگیری در فوتبال غیرعادی نیست، نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای جهان، فوتبال و درگیری هواداران دو مقوله مترادف و همسو هستند؛ اما این که کری‌های فوتبالی هواداران بعضا به سمت و سوی شعارهای سیاسی می‌رود، موضوعی است که کمتر در فوتبال روز دنیا دیده شده است.

در این گزارش چالش های اخلاقی ورزش ایران را در رشته های مختلف بررسی کرده ایم که در ذیل می‌خوانید:

مفهوم اخلاق حرفه ای در ورزش

اخلاق واژه‌ای است عربی که جمع خلق (خوی، سرشت، طبیعت باطنی یا سرشت درونی انسان) و در کتاب‌های لغت آن را دانش بد و نیک‌خویی‌ها و تدابیر انسان برای نفس خود یا یک تن خاص تعریف کرده‌اند.

در زبان انگلیسی کلمه اخلاق از واژه یونانی اِتیکوس به معنی عادت خصلت، خلق و خوی، سرشت، روش و نظایر آن گرفته شده است. برخی از زبان‌شناسان معتقدند که واژه اِثیس از کلمه لاتین اِثوس اقتباس شده است که مفهوم لغوی آن شخصیت است و به مجموعه‌ای از باورها و دیدگاه‌های مرتبط با منش آدمی اطلاق می‌شود که رفتار افراد، گروه‌ها، نهادها و ملت‌ها را هدایت می‌کند.

بحران اخلاقی در ورزش

پیروزی به هر قیمت به صورت یک قانون غیر مکتوب در ورزش، تأکید بیش از حد بر پیشرفت و موفقیت و استفاده از بدن به مثابه یک ابزار، یعنی ورزشکار باید برای موفقیت بر بدن و مهارت خود متکی باشد 3 عاملی به وجود آمدن بحران در اخلاق ورزشی می شود.

تأکید بیش از حد بر پیروزی به هر قیمت، بزرگ کردن ورزشکار و بت ساختن از او، تبلیغات جنجالی در برنامه­ ها و رویدادهای ورزشی و خارج ساختن آنها از این واقعیت که ورزش و حتی زندگی ورزشی فقط بخشی از روند طبیعی زندگی فردی و اجتماعی است، زمینه­ ساز بروز رفتارهای غیراخلاقی و ضداخلاقی در بین ورزشکاران، مربیان، کارکنان و سایر افراد می­ شود.

بی اخلاقی در محیط‌های ورزشی

عدم رعایت اخلاق در میادین ورزشی توسط ستاره های تیم های ورزشی و لیدرهای آنان، عدم رعایت موازین اخلاقی از سوی تماشاگران (بی احترامی به تیم حریف و هواداران تیم مقابل به صورت شعار و سرود، خشونت در بین تماشاچیان، آلوده و کثیف نمودن محیط ورزشی، مصرف سیگار، استفاده از مواد منفجره، لیزر و...)، عدم رعایت اصول اخلاقی توسط مامورین امنیتی در استادیوم های ورزشی (ادب گفتاری و رفتاری با تماشاگران و هواداران تیم های ورزشی)، تاخیر و تعلل مراجع نظارتی، انتظامی، امنیتی و قضایی در کشف و برخورد با بی‌اخلاقی در ورزش

الگوسازی ورزشکارانی که خود به شئونات اخلاقی فردی و اجتماعی پایبند نیستند (استفاده از الفاظ نامتعارف، پوشش نامناسب توسط ورزشکاران سرشناس و نخبه، رواج استعمال دخانیات (قلیان)، توجه به دلایل به وجود آمدن پدیده هولگانیسم (آشوب گری ورزشی)، عدم توانایی داور مسابقه در پیاده سازی قوانین و مقررات در زمین ورزشی، ﺗﺒﺎﻧﯽ و ﻓﺴﺎد در ﻣﻮرد ﻧﺘﯿﺠﻪ رﻗﺎﺑﺖ (ﻓﺴﺎد رقابتی)، پیروزی و کسب مقام در میادین ورزشی به هر قیمتی، استفاده از مواد نیروزا و مکمل های غیر مجاز برای کسب برتری (مصرف، توصیه، تشویق، تجویز و یا تسهیل استفاده از هرگونه ماده نیروزای داخلی یا خارجی که باعث برتری ورزشکاران در مقابل حریف یا حریفان به صورت ناعادلانه یا کاذب شود)دستکاری در تجهیزات ورزشی (دستکاری در سیستم قدرت موتور در مسابقات اتومیبل رانی و موتور سواری و...)، عدم احترام و اعتماد متقابل بین بازیکنان، مربیان و مدیران ورزشی عدم تأکید بر روحیه ورزشکاری و اهمیت کار تیمی در سطح آماتوری پرداخت رشوه به بازیکنان برای کم کاری در زمین، درگیری عمدی منجر به اخراج، خطای عمد منجر به پنالتی در فوتبال با وعده انتقال به تیم های بزرگ با قراردادهای کلان و پرداخت رشوه به داور برای داوری یک طرفه مواردی است که باعث به وجود آمدن بی‌اخلاقی در محیط‌های ورزشی می شود.

دلایل اصلی جنگ روی سکوها

سن افراد، اختلافات و خشونت های خانوادگی به عنوان مهم ترین عوامل تأثیرگذار در انجام رفتارهای خشونت آمیز تماشاگران در ورزشگاه هاست. در سنین 14 تا 25 سالگی، بیشترین رفتارهای خشونت آمیز و تخریبی اتفاق می افتد. ناکامی زمانی به پرخاشگری تبدیل می شود که با احساس اجحاف همراه باشد.

در زمین های ورزشی اگر تماشاگری باخت تیم خود را در شرایطی ببیند که احساس کند به ناحق در مورد آن صورت گرفته، علاوه بر احساس ناکامی، حس اجحاف نیز خواهد داشت و این امر باعث می شود خشم او دو چندان شود.

مواردی مانند آموزش مهارت های زندگی و مدیریت خشم در مدارس، در نظر گرفتن فضاهای بیشتری در جامعه برای تخلیه خشم و هیجان، تلاش برای خصوصی شدن باشگاه های ورزشی و کمک به آنها برای برخورداری از امکانات لازم، بیمه اتوبوس ها، تأسیسات ورزشگاه ها، بانک ها و مغازه های اطراف از طریق هزینه بلیت ورزشگاه ها و همچنین اجتناب از شایعه سازی، تخریب و برچسب زدن به بازیکنان و تماشاچیان در رسانه های ورزشی و حتی فرهنگ سازی از طریق این رسانه ها با تهیه مجموعه های تلویزیونی انیمیشن را به عنوان دیگر پیشنهادات عملی در این زمینه مطرح کرد.

در همین راستا با یکی از اعضای هیات علمی پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی وزارت علوم صحبت کردیم که می خوانید:

عضو هیئت علمی پژوهشگاه تربیت بدنی وزارت علوم: چالش های اخلاقی در ورزش ایران 5 مولفه دارد

حسین زارعیان عضو هیات علمی پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی وزارت علوم در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز گفت: چالش های اخلاقی در ورزش ایران 5 مولفه دارد که مجموع آنها به مصادیق بی اخلاقی در ورزش ختم می شود. بی اخلاقی در محیط های ورزشی، بی اخلاقی سازمانی، بی اخلاقی رسانه ای، بی اخلاقی فرهنگی، بی اخلاقی مالی و اقتصادی 5 زیرشاخه هستند که در مجموع به بدنه کلی ورزش آسیب می زنند.

وی افزود: عدم رعایت حقوق، قوانین و سلسله مراتب سازمانی و به طور کلی عدم رعایت حدود سازمانی در ورزش مثل دعوای کی روش و اسدی واستفاده برخی باشگاه ها و افراد، از کارکنان فدراسیون­ ها و وزارتخانه ها جهت کسب آخرین اخبار مربوطه از جمله بی اخلاقی های سازمانی است. همچنین باند بازی و جناح گرایی مدیران ورزشی و امتیاز دادن روسای سازمان های ورزشی به یکدیگر این بی اخلاقی را تشدید می‌کند.

زارعیان ادامه داد: عدم رعایت اخلاق در میادین ورزشی توسط ستاره های تیم های ورزشی و لیدرها یکی از دلایل اصلی به وجود آمدن تنش روی سکوهای ورزشگاه است و همین امر موجب درگیری میان هواداران می‌شود که با بررسی اخلاق در محیط های ورزشی به اهمیت بالای این موضوع پی خواهیم برد.

انتهای پیام/