پروین پرتوی در گفتوگو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز با اشاره به لزوم استفاده از سایت همانندجو برای بررسی پایاننامهها و مقالات اظهار کرد: در نظر گرفتن این سامانه بسیار ضروری بود زیرا باید مکانیزم و سیستمی بر امور پژوهشی دانشجویان نظارت داشته باشد. زمانی که یک موضوع به عنوان تحقیق و پژوهش به دانشجو ارائه میشود، از طریق این سامانه میتوان دریافت آیا پژوهشی پیش از این با این موضوع انجام شده است، جای کار دارد یا اینکه از یک مقاله کپی شده است.
وی ادامه داد: استادان دانشگاه از راهاندازی سامانه همانندجو بسیار خوشحال شدند، اما اینکه فراپوشی این سیستم تا چه اندازهای است جای سوال دارد. باید بررسی شود این سامانه به تمامی پژوهشهایی که تا کنون انجام شده، دسترسی دارد؟ این سامانه وظیفه دارد به طور تخصصی پروپوزال و پایاننامه ثبت شده را بررسی کنند. من اطلاعی ندارم فراپوشی سامانه همانندجو تا چه اندازهای کامل است و میتواند کار کپی را از اصیل تشخیص دهد یا خیر.
عضو اسبق کمیته ارزیابی عملکرد دانشگاهها در وزارت علوم با اشاره به تخلفهای علمی که توسط دانشجویان و اساتید صورت میگیرد، بیان کرد: برخورد با دانشجویانی که برای نوشتن پروپوزال و پایاننامههای خود به اشخاص حقیقی و حقوقی مراجعه میکنند، در آییننامه تخلفات علمی آمده است. این آییننامه حدود دو سال پیش به دانشگاهها ابلاغ شد. درصورتی که محرز شود دانشجو و حتی استاد در نوشتن یک مقاله مرتکب تخلف علمی شده باشند، اگر استاد از طریق مقاله ارتقا پیدا کرده باشد، ارتقای وی ابطال خواهد شد. همچنین در صورتی که دانشجو از طریق ارائه پایاننامه مدرک اخذ کرده باشد، مدرک وی ابطال خواهد شد.
وی افزود: مکانیزمهای اجرایی سامانه همانندجو در این راستا هنوز چندان شفاف نیست، مدتی پیش موضوع کپی رایت در مجلس مطرح شد که شامل حال تمامی پژوهشگران کشور بود،درصورتی که فردی دچار تخلف علمی شده باشد برای نویسنده آن نیز باید پیگرد قانونی در نظر گرفته شود، در چنین شرایطی بسیاری از مسائل و معضلات این حوزه رفع خواهد شد.
عضو هیئت علمی دانشگاه هنر تهران گفت: اگر قوانین قوی در زمینه تخلف علمی وجود داشته باشد، ضرورتی ندارد نهادی مانند وزارت علوم و سایر نهادها دخالتی در این امر داشته باشند. در چنین شرایطی تخلف علمی به امری حقوقی تبدیل میشود و فردی که مرتکب خلاف یا جرمی شده باشد، میتواند شاکی داشته باشد و فرد شاکی نیز از طریق مراجع قانونی میتواند حق خود را طلب کند. برای این امر میتوان مکانیزمهای خاصی در راستای تعیین مجازات فرد خاطی در نظر گرفت.
وی افزود: در صورتی که بتوان پایههای قانونی مرتبط با تخلف علمی را محکمتر کرد، جنبههای نظارتی آن نیز تقویت خواهد شد.
پرتوی با اشاره به نقش سامانه همانندجو برای جلوگیری از تخلفات علمی بیان کرد: سامانه همانند جو تبدیل به یک سامانه نظارتی و پایش شده است، مراحل بعدی باید پس از صورت گرفتن تخلف علمی توسط قانون تعیین شود، زمانی که میگوید در صورت احراز تخلف علمی دانشجو، مدرک وی ابطال خواهد شد، باید مصوبه قانونی برای آن وجود داشته باشد که ضمانت اجرا پیدا کند.
وی در پایان تاکید کرد: به نظر من در این حوزه خلأ قانونی وجود دارد تا کمتر شاهد حضور پایاننامه فروشان در خیابان انقلاب باشیم. حتی پای این افراد نیز به دانشگاهها کشیده شده است و با تابلوهایی که در دست دارند، دانشجویان را به خرید پایاننامه و پروپوزال تشویق میکنند. به اعتقاد من این حرکت توهینی به جامعه علمی است. من به این موضوع بهشدت معترضم اما اعتراض من در این زمینه چیزی را تغییر نمیدهد. در صورتی که قوانین محکمی در این زمینه وجود داشته باشد، قانون با این خاطیان برخورد میکند. مردم عادی که نمیتوانند به چنین مسائلی ورود پیدا کنند من حتی خود وزارت علوم را در موضوع تخلفات علمی در حد تعیین آییننامه میبینم اما گام بعدی به قانون درآمدن این آییننامه محسوب میشود.
انتهای پیام/