رویا آمریکا،گسستن کره شمالی از چین

فقدان اهرام های قدرتمند چانه زنی و همچنین تلاش برای گسستن کره شمالی از چین در پشت پرده عدم توافق زودهنگام ایالات متحده با پیونگ یانگ قرار دارد.

به گزارش گروه بین الملل ایسکانیوز، با پایان جنگ سرد و عصر دوقطبی، یخ های روابط آمریکا با کره شمالی همچنان بر شبه جزیره کره سنگینی می کرد دستیابی پیونگ یانگ به بمب اتم و افزایش اختلافات، این منطقه را تا آستانه یک جنگ گرم نیز پیش برد. با این حال با حضور «دونالد ترامپ» در کاخ سفید موجی جدیدی از تعامل با کره شمالی آغاز شد. بسیاری با خوشبینی دیدار ترامپ و «کیم جونگ اون» را سرآغازی برای ذوب شدن یخ های چندین ساله دانستند.

با این حال و پس فرونشستن برداشت های خوشبینانه اولیه معلوم شد چالش ها و موانع متعددی در مسیر توافق دو دولت وجود دارد و حتی آمریکایی ها چندین بار و به طور مکرر بر این امر تاکید می کنند که برای توافق با کره شمالی عجله ای ندارند. اکنون این سوال ذهن کارشناسان را به خود گرم کرده است که چرا واشنگتن برخلاف راهبرد اولیه مبنی بر توافق سریع با کره شمالی اکنون در این زمینه عجله ای به خرج نمی دهد؟

اهرم های ضعیف واشنگتن

آغاز دیدارهای رئیس جمهور ایالات متحده و کیم جونگ اون با نشست سنگاپور آغاز شد طرفین توافق کردند در مسیر پاکسازی اتمی شبه‌جزیره کره گام بردارند اما گفت و گوی دوم آن‌ها در هانوی، پایتخت ویتنام بدون توافق پایان یافت. کره شمالی با آزمایش های موشکی و آمریکا با تشدید تحریم ها به بن بست مذاکرات جواب دادند.

اما به یک باره دو طرف در منطقه غیر نظامی دو کره با هم دیدار کردند و از آغاز دوباره گفت و گوها خبر دادند. آمریکایی ها که انتظار داشتند در مذاکرات اولیه به توافق مورد نظر خود دست یابند اکنون تصویر واقع بینانه تری نسبت به کره شمالی دارند به همین دلیل دیگر بر توافق سریع تاکید ندارند.

کره شمالی دارای بمب اتمی است و به لحاظ دفاعی و سامانه موشکی از توانایی بازدارندگی فوق العاده ای برخوردار است. کره شمالی ضمن تهدید ایالات متحده، متحدین این کشور را نیز در منطقه به راحتی می تواند مورد حمله قرار دهد و همین مساله قدرت چانه زنی و اهرم های فشار آمریکا را خنثی می کنند.

همچنین ساختار اقتصادی کره شمالی به سبب عدم ادغام در اقتصاد جهانی و بازار آزاد می تواند در مقابل فشارهای خرد کننده و تحریم های اقتصادی ایالات متحده سازماندهی و کارایی خود را حفظ کند به عبارت دیگر مهمترین کارت آمریکا یعنی تحریم در معادله بازی با کره شمالی کارایی مطلوبی ندارد.

موقعیت ژئوپولتیکی کره شمالی نیز در تضعیف جایگاه آمریکا در مذکرات نقش مهمی را ایفا می کند. در شرق آسیا، کره شمالی همچون حلقه ژئوپولتیکی ضعیف واشنگتن محسوب می شود که از طریق آن روسیه و به ویژه چین به آن فشار وارد می کنند. این یک واقعیت است که موقعیت ژئوپولتیکی کره شمالی جایگاه آن را برای چین بسیار ارزشمند کرده است.

در صورت توافق آمریکا با کره شمالی، این کشور از حلقه متحدین ژئوپولتیکی چین خارج می شود و به بزرگترین پاشنه آشیل این کشور و حتی روسیه تبدیل می شود. اگرچه بسیاری ضعف اهرام های چانه زنی آمریکا را عامل اصلی عدم توافق با کره شمالی می دانند اما دسته ای دیگر با طرح موضوع ژئوپولتیک این پارمتر را در کانون عدم توافق دو طرف قرار می دهند.

گسستن از چین

به نظر می رسد استراتژیست های آمریکا به این باور رسیده اند که توافق و خلع سلاح شبه جزیره کره در کوتاه مدت سرابی بیش نیست. همچنین روابط تاریخی کره شمالی با چین، حمایت های بی دریغ پکن و همسویی ایدئولوژیک دو طرف با یک توافق با آمریکا از میان نخواهد رفت و کره شمالی به صف متحدین این کشور نخواهد پیوست.

از همین جا می توان یکی دیگر از رمزهای عدم عجله واشنگتن را کدگشایی کرد. آمریکایی ها درصدد هستند با یک برنامه آرام و تدریجی ضمن نشان دادن حسن نیت خود به طرف مقابل، ارائه مشوق های اقتصادی، گسترش روابط دیپلماتیک، بهبود روابط دو کره و همچنین افزایش نقش ژاپن، جایگاه و موقعیت چین را متزلزل سازند.

به بیانی دیگر آمریکا و متحدنیش می خواهند با نزدیک شدن به کره شمالی در میان مدت و بلند مدت این کشور را در اقتصاد بازار و تجارات آزاد استحاله کنند. با افزایش همگرایی کره شمالی با اقتصاد جهانی تار و پودهای بیشتری این کشور را به آمریکا گره خواهد زد و در این حالت با افزایش نقش آمریکا جایگاه چین نیز پسرفت خواهد کرد.

اما در این جا نقشه حساب شده آمریکایی ها به یک سد بزرگ برخورد می کند و آن نیز سد باقی ماندن تحریم هاست. این استراتژی جدید آمریکا زمانی می تواند منتج به نتیجه شود که تحریم های کره شمالی برداشته شوند اما تاکنون آمریکایی ها نسبت به این مساله مردد بوده اند و همچنین از مقاصد طرف مقابل نیز مطمئن نیستند، بنابراین تا زمانی که این موانع ذهنی و عینی برداشته نشوند گام تدریجی آمریکا نیز در عرصه عملیاتی نمی تواند بازی بزرگ با چین را به سود خود خاتمه دهد.

سخن آخر

دیدارهای رئیس جمهور ایالات متحده و رهبر کره شمالی به رغم آنکه با حرف و حدیث های بسیار روبرو بوده و همواره یکی از سوژه های جذاب بنگاه های خبری و محافل سیاسی را تشکیل داده است اما تاکنون طرفین از ترسیم یک برنامه جامع برای حل و فصل مناقشه دیرپای شبه جزیره کره ناتوان بوده اند.

آمریکایی ها در استراتژی کلان خود بسیار مایل هستند با نزدیک شدن به کره شمالی ضمن پایان دادن به بحران شبه جزیره، به اتحاد و همسویی پیونگ یانگ با چین نیز خاتمه دهند. در ابتدا آنان دستیابی به توافق سریع را درپیش گرفتند اما بعدها عدم کارایی این برنامه مشخص شد بنابراین اکنون واشنگتن در تلاش است با راهبرد مذاکره تدریجی این سیاست خود را تحقق بخشد.

با این حال باقی ماندن تحریم ها کره شمالی میدان مانور آمریکا را در مذاکرات تدریجی محدود کرده است و معلوم نیست آنان چگونه می خواهند این مانع بزرگ را بردارند به نظر می رسد آینده توافق دو طرف و معادلات قدرت در شرق آسیا تا حدود زیادی به عامل تحریم ها و برداشتن آنان مرتبط است عاملی که می تواند به حفظ و یا تغییر وضع موجود منجر شود.

کد خبر: 1020457

وب گردی

وب گردی