به گزارش گروه دانشگاه ایسکانیوز به نقل از مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، سیزدهمین همایش سالانه استادان و دانشجویان ایرانی خارج از کشور با عنوان «تمدن نوین اسلامی؛ فرصتها-چالشها» در مشهد مقدس برگزار شد.
سعیدرضا عاملی در این همایش با محوریت «تمدن نوین اسلامی و فضای مجازی» اظهار کرد: معمولاً تمدنشناسان برای تبیین برایند یک تمدن خاص به بررسی آن از یک سده گذشته به پیش میپردازند، حال آن که در تبیین تمدن نوین اسلامی از تمدنی سخن به میان میآوریم که قرار است به وقوع بپیوندد.
اندیشه تمدنی متعلق به حال و آینده است
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه اندیشه تمدنی متعلق به حال و آینده است که برایند آن ساخت تمدن مطلوب است و اشاره به بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) به عنوان معمار تمدن نوین اسلامی گفت: ایشان در نگاه به تمدن، راهبرد آیندهگرایانهای دارند و در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی از چالشها صحبتی نمیکنند بلکه در نگاه به آینده با ارائه 7 راهبرد کلان اثباتی و مثبت، نگاهی ظرفیتی را مورد تأکید قرار میدهند.
وی افزود: بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی در نگاه به گذشته اساساً نداشتهها و تلخیهای گذشته را ذکر نمیکند و در نگاه به امروز هم به دنبال نگاه ظرفیتی و مثبت است. در دیدگاه جدید آیندهپژوهی به دنبال ترسیم آینده مطلوب میروند و توجه چندانی به وضعیت موجود ندارند. بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی نیز مبتنی بر همین نگاه به آینده مطلوب ارائه شده است که اگر تصویر روشن ذهنی از آن ترسیم شود، میتواند مسیر رسیدن به آن تمدن نوین اسلامی را نشان دهد و از این روش با عنوان روش (Back Casting) یا رویکرد پسانگر نام میبرند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: تعبیری که مقام معظم رهبری (مدظلهالعالی) در تمدن نوین اسلامی به کار میبرند در واقع همان ترسیم دوران حکومت حضرت مهدی (عج) است. با هدفگیری اینچنینی، ایران اسلامی امروز باید جایگاه خودش را پیدا کند که چگونه میخواهد پلکان خود را برای رسیدن به آن هدف طی کند.
عاملی با تبیین مفهوم تمدنی اسلامی مبتنی بر کلیدواژه «لااله الا الله» تصریح کرد: تمدن اسلامی یعنی نفی سلطه خود و دیگری از جهان و جایگزینی عطر عبودیت «الله» در جامعه که بروز و ظهور گستردهای در تمامی عرصههای اجتماعی دارد. تمدن نوین اسلامی منتخب مردم خواهد بود که عرصه فضای مجازی به عنوان عرصه انفجار انتخابها چنین فضایی را برای آن فراهم کرده است.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران ادامه داد: تمدن نوین اسلامی از این منظر یک تمدن تحمیلی نیست بلکه یک امر انتخاب شده است. حس تمدنی محصول پذیرش ذهنی است که اساساً در فکر جامعه نفوذ میکند. تمدن برایند امر عینی و ذهنی است که ابتدا با ایجاد تعلق در ذهن افراد جامعه، نوستالژیهای تمدنی را با حسرتهای فردی شکل میدهد و سپس نیازهای شکل یافته را عینیت میبخشد.
تمدن، مفهومی فاخر و هویت بخش متناسب با اقلیم فرهنگی مدنی است
وی ادامه داد: تمدن، مفهومی فاخر و هویتبخش است که متناسب با اقلیم فرهنگی مدنی آن ظهور و بروز کرده و به نوعی منعکس کننده بودن و نبودنهای تاریخی و ارزشهای فاخر گذشته و حال و آینده یک جامعه است. فضای مجازی از ظرفیتهای تمدنساز برخوردار است؛ چرا که دارای قابلیت فراگیر استقرار عدالت در سطوح الگوریتمی متفاوت است. الگوریتم، سیستمی است که در آن اختلال نیز فهم شده است و با فهم اختلال الگوریتم نوشته شده و کامل میشود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: اساساً اینترنت ادامه ذهن است و توسعه یافته همان ماهیتهای فرامکانی و فرازمانی آن است که توانسته امر خیالی (سوررئال) را تبدیل به عینیت (رئال) کند. عدالت را وقتی در نظام سیستمی مجازی اینچنینی بگذارید تبدیل به امر صد رصدی میشود که دیگر تابع روابط انسانی و نفس آدمی یا اختلالات بوروکراتیک نمیشود.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران گفت: دولت الکترونیک بر مبنای الگوریتمهایی که تعریف میکند، توزیع منابع عمومی کشور را بدون اختلال برای گروههای اجتماعی مختلف تعریف میکند. از بین بردن فاصله مرکز و پیرامون، ظهور سطوح جدید و خلاقانه از انسان در قالب هوش مصنوعی، کم کردن فاصله قوانین و مقررات با اجرا، تقویت ارتباطات و شبکهسازی، تبدیل سرمایه فردی به سرمایه اجتماعی و غیره از ویژگیهای به وجود آمده توسط الگوریتمها و حافظه مجازی است.
امام خمینی (ره) مظهر انسان تمدنی است
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: امام خمینی (ره) مظهر تمدن و از جنس شخصیت تمدنی است که میتواند سرمنشأ تشکیل و بروز تمدن باشد. در قرن بیستم تعداد کشتگان جنگ حدود 18 برابر این تعداد در قرن هجدهم بوده است که نشاندهنده دوری از تمدن و در واقع حرکت به سمت ابزارمندی برای کشتن بیشتر انسانهاست.
عاملی در ادامه خاطرنشان کرد: هوش مصنوعی هوشی است که تلاش کرده خودش را به انسان نزدیک کند و با تمرکز بر مفهوم Extended Reality یا همان واقعیت گسترده درصدد است تمامی خصیصههای طبیعی را با طبیعی بودنش انعکاس دهد؛ چنانکه همه توانمندیهای آدمی از قببیل احساس و لامسه و بویایی و غیره را دارا باشد. تمدن برایندی متمایل بر تقویت حس تمدنی است، یعنی همان صحبتی که در اقتصاد با مفهوم فقر و احساس فقر یا در امنیت از مفهوم امنیت و احساس امنیت میشود، در تمدن نیز از مفهوم امنیت و احساس تمدنی سخن به میان میآید.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران افزود: در محیط تمدنی تضادها میتواند تبدیل به توافق شود و امر تمدنی امری برای پیوند زدن است تا سطح ارتباطات سازشگرایانه را افزایش دهد. در نگاه فضای مجازی، رویکرد بر این است که ظرفیت زندگی خالی از تخریب زیستمحیطی و مخاطرهانگیز حکومتی شکل پیدا کند و به لحاظ حکمرانی سلطه وجود نداشته باشد.
عاملی در ادامه گفت: فضای مجازی تأمینکننده فضای حکمرانی پیشرفته هوشمند عدالتبنیان برای جامعه است؛ اما متأسفانه عدهای در استفاده از فضای مجازی خود را صرفاً متصل به فاضلاب فضای مجازی کردهاند و از پویاییها و مزایای آن بهره نمیبرند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری در تبیین 5 دوره تمدنی شامل دوره انقلاب اسلامی، دوره نظام اسلامی فعلی، دوره دولت اسلامی، دوره جامعه اسلامی و دوره تمدن نوین اسلامی خاطرنشان کرد: فضای مجازی ظرفیتی برای استقرار دولت اسلامی است. فضای مجازی با ایجاد نظامهای تأمین کننده حقوق فردی و اجتماعی شهروندان میتواند نیازهای دولت اسلامی کارآمد را برطرف کند.
عاملی ادامه داد: نظام پاسخگویی هوشمند، تأمین بهرهوری متمایل به بینهایت و تحقق دولت بدون فساد با دسترسی آزاد به اطلاعات تأمینکننده امنیت و اعتماد اجتماعی از ویژگیهایی است که با استفاده درست از فضای مجازی میتواند حاصل شود و به عنوان ظرفیتی برای استقرار دولت اسلامی محسوب شود که عدالت نظاممند، رفع تبعیض و کاهش فاصله مرکز و پیرامون را به وجود میآورد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه به خصیصهها و قابلیتهای فضای مجازی برای استقرار جامعه اسلامی و همچنین خصیصههای جهانی فضای مجازی برای دست یافتن به تمدن نوین اسلامی اشاره کرد و گفت: در دوره استقرار تمدن نوین اسلامی، دوره رها شدن از دولتهای جغرافیامبنا هستیم و به دوره استقرار حکمرانی جهانی نزدیک میشویم.
وی در پایان با نگاه به چالشهای فضای مجازی گفت: البته بحث تنهایی ناشی از کم شدن ارتباطات طبیعی از چالشهایی است که فضای مجازی با آن مواجه است و در این زمینه باید دقت داشت کدام مورد را میتوانیم مجازی کنیم؛ چنانکه نباید حج و مسجد و زیارت را مجازی کرد. قدرت تمدنی منشأ استقرار جامعه اسلامی است و البته در کسب قدرت نباید از الگوهای غربی تقلید کنیم بلکه باید با جستجوی الگوهای متعالی به ترسیم تمدن نوین اسلامی بپردازیم که مرحله احیای قدرت تمدنی اسلامی است.
انتهای پیام/