به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در سومین نشست سراسری معاونان فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی که صبح امروز در سالن ه مایش کتابخانه دکتر حبیبی برگزار شد، با تسلیت ایام محرم و شهادت امام حسین (ع)، گفت: در این ایام و اساساً پس از شکل‌گیری اربعین، مفهوم کشتی نجات بیش از هر زمان دیگری برای همگان روشن شد که چگونه سرور ما امام حسین (ع)، دستگیر تمام انسان‌ها در رسیدن به حیات طیبه است.
وی ضمن قدردانی از دکتر کلانتری و مجموعه فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی برای تلاش‌های یک سال اخیر، اظهار داشت: دانشگاه آزاد اسلامی امروز در شرایط ویژه‌ای قرار دارد و جمعیت دانشجویی آن از یک میلیون و 700 هزار دانشجو به حدود یک میلیون و 100 هزار نفر رسیده است. این کاهش جمعیت دانشجویی در زمانی کوتاه رخ داده که بخشی از آن طبیعی است و بخش دیگر نیز حاصل نوع نگاه غلطی است که در آموزش عالی حاکم است.
دکتر طهرانچی با بیان اینکه بحث کارآمدی در آموزش عالی کشور رها شده، گفت: بین توسعه، پیشرفت، آینده و آموزش عالی در همه مکاتب یک همبستگی وجود دارد، اما در کشور ما و به دلیل سیاست‌های غلط، بین این مفاهیم نوعی افتراق حاصل شده است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه برخی شعارهای غلط در آموزش عالی وجود دارد و به مثابه حکایت «فیل در تاریکی» مولانا است، تصریح کرد: بر این اساس، هر کسی تعبیر شخصی از آموزش عالی دارد. یکی از شعارهای غلط این است که آموزش عالی فقط مسئول ارتقای فرهنگی جامعه است و مسئولیتی در قبال آینده شغلی افراد ندارد. حتی آموزش عالی که از غرب به عنوان الگو به کشور وارد شد نیز کارکردگرا بود، اما در کشور ما صرفاً به جنبه ارتقای فرهنگی توسط آموزش عالی و از یک نوع خاص بسنده شده است.
وی افزود: درست است که دانشگاه فراگیر در غرب، کارگزار اصلی تحول فرهنگی در جامعه غرب و برای ساخت و تحول یکپارچه اجتماعی و انتقال و گذار آن از محوریت دین و خانواده به محوریت نظامات شغلی بود، اما قرار نیست در جمهوری اسلامی ایران نیز یک دانشگاه فراگیر و گسترده مانند دانشگاه آزاد اسلامی این کارکردها را داشته باشد. قرار نیست جوانان را از خانواده جدا کرده و تحت یک تعلیم و تربیت قرار دهیم که برمبنای آن، خانواده و دین از محوریت یکپارچگی اجتماعی خارج شوند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: بحمدالله خداوند لطفی بر ملت ما ارزانی کرده و آن حضور بااقتدار رهبر معظم انقلاب در کشور است. تولید محتوا و جهت‌گیری که از سوی مقام معظم رهبری در حوزه آموزش عالی تبیین شده، بی‌نظیر است و اگر از آن تبعیت کنیم، می‌توانیم در حوزه آموزش عالی به اقتداری همانند اقتدار سیاسی جمهوری اسلامی ایران برسیم.
دکتر طهرانچی با بیان اینکه گزاره‌های حکمت‌آمیز مقام معظم رهبری برگرفته از بنیاد عمیق فکری ایشان است، گفت: چنین نمونه‌ای در طول تاریخ ایران وجود ندارد. ما کشوری هستیم که با علم غریبه نیست و از جندی‌شاپور تا امروز، ملت بزرگ ما همواره در عرصه علم حاضر بوده، اما هیچ‌گاه رهبری همانند مقام معظم رهبری در این کشور نبوده که مجموعه گزاره‌های معرفتی نسبت به آموزش عالی داشته باشد. این بدین معنی است که برای کارگزاران این حوزه حجت تمام و راه مشخص است.
معاونان فرهنگی و دانشجویی وکلای مدافع دانشجویان هستند
وی در ادامه خطاب به معاونان فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی گفت: شما در بحث خدمات دانشجویی، وکلای مدافع دانشجویان هستید. اگر نقصی در خدمات دانشجویان وجود داشته باشد، قبل از هرکسی معاون فرهنگی و دانشجویی باید در قبال آن چاره‌ای بیندیشد. معاونان فرهنگی و دانشجویی باید ناظر ارائه خدمات دانشجویی عالی باشند.
کرامت دانشجو با جدیت حفظ شود
عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر اینکه حفظ کرامت دانشجو نقش اصلی و اساسی در این دانشگاه دارد، افزود: توجه به این امر باید اولین دستور کاری معاونان فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی باشد و در ارائه هرگونه خدمت به دانشجو، کرامت دانشجو به جد حفظ شود.
دکتر طهرانچی با بیان اینکه در بودجه سال جاری دانشگاه آزاد اسلامی، فضا دقیق‌تر و روشن‌تر ترسیم شده، تصریح کرد: معاونان فرهنگی و دانشجویی دانشگاه، هماهنگ‌کننده و تنظیم‌کننده فعالیت‌های دانشجویی و فرهنگی هستند و باید با توجه به بودجه در این زمینه به دقت عمل کرده و یک پشتیبان و ناظر خوب بوده و وظایف خود را به نحو احسن انجام دهند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به یکی دیگر از مسئولیت‌های اصلی معاونان فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی، گفت: نقش‌آفرینی مؤثر در ایجاد محیط فرهنگی و تربیتی دانشگاه بسیار حائز اهمیت است و باید مورد توجه معاونان فرهنگی و دانشجویی قرار گیرد.
وی افزود: تربیت امری نیست که به تأخیر بیفتد، چرا که زمان دارد و ظرف آن محدود است. یکی از تأکیدات اسلام به مسلمانان، آموزش وقت‌شناسی است که این آموزش در نماز، انجام اعمال حج و سایر فرایض دینی به خوبی قابل مشاهده است. درواقع انجام عمل در وقت مشخص و مکان مشخص بسیار مورد تأکید دین اسلام است و ما نیز باید در دانشگاه و توجه به امور تربیتی جوانان به آن توجه ویژه کنیم.
عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی خطاب به معاونان فرهنگی و دانشجویی واحدهای سراسر کشور، گفت: در تربیت دانشجویان، نسبت به زمان حساس باشید. نمی‌توان تربیت یک جوان 18 ساله را به سال‌های بعد موکول کرد، چرا که دل جوانان مانند یک زمین است که اگر شما در آن بذری نکارید، دیگران در وقت مناسب هرچه لازم بدانند را خواهند کاشت. امیرالمؤمنین(ع) در نامه 31 نهج‌البلاغه خطاب به امام حسن مجتبی(ع) می‌فرماید «دل جوان همچون زمین کشت‌نشده است و هرچه در آن افکنند می‌پذیرد، من نیز پیش از آنکه دلت سخت و خردت مشغول شود به ادب آموزیت پرداختم تا با اندیشه استوار در کارها به امری روی آوری که مردمان کارآزموده‌تر از طلب و آزمودن آن بی‌نیاز ساخته‌اند.» این نامه نشان از اهمیت این موضوع دارد.
دکتر طهرانچی در ادامه توصیه کرد که نامه 31 نهج‌البلاغه به دلیل دارا بودن تعابیر دقیق در تعلیم و تربیت، در یک دوره آموزش مجازی به معاونان فرهنگی و دانشجویی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی سراسر کشور آموزش داده شود.
وی با تأکید بر اینکه در دانشگاه آزاد اسلامی باید برای لحظه به لحظه دانشجویان برنامه جدی داشته باشیم، گفت: مقام معظم رهبری نیز بر امر تربیت فرهنگی، اخلاقی و هویتی دانشجویان تأکید ویژه دارند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه به کتاب «نگاهی انتقادی به دانشگاه‌هاروارد» اشاره کرد و گفت: هری لوییس 30 سال استاد دانشگاه‌هاروارد و مدتی رئیس کالج آن بود که سال 2003 پس از کناره‌گیری از ریاست و بازگشت به تدریس، دست به نگارش این کتاب زد. او در مقدمه این کتاب می‌نویسد: «در طول این دهه‌ها ناظر بحث‌های آکادمیک فراوانی درباره تدریس، برنامه درسی، نمره‌دهی، ورزش و چگونگی مواجهه با رفتارهای خلاف دانشجویان بوده‌ام. با این حال تقریباً هیچ‌گاه ندیده‌ام اساتید در این باره صحبت کنند که چگونه می‌توان از دانشجویان انسان‌های بهتری ساخت.»
وی افزود: هری لوییس در بخش دیگری از مقدمه این کتاب، اذعان می‌دارد که «رابطه دانشجویان و دانشگاه‌ها در حال تبدیل شدن به رابطه خریدار و فروشنده کالاها و خدمات گران‌قیمت است.» غرب فکر می‌کرد با عقل خودبنیان می‌تواند بشر را به سعادت برساند و اینکه اکنون می‌بینیم که غرب شکست خورده، به دلیل چنین تفکراتی است، چرا که همانطور که در این کتاب اشاره شده؛ «غرب به جای آنکه استخوان‌بندی اخلاقی دانشجویان را محکم کند، آنها را با آب‌نبات خوشحال و راضی می‌کند و در نتیجه به جای آنکه دانشجویان را از آشیانه به بیرون هدایت کند، آنها را در حد جوجه‌های تازه پر و بال درآورده نگه می‌دارد. به بیان ساده؛ در غرب دانشگاه‌ها دیگر در زمینه رشد دانشجویان خوب عمل نمی‌کنند.»
دکتر طهرانچی تأکید کرد: این سخنان را هری لوییس درباره دانشگاهی می‌گوید که در رتبه اول دانشگاه‌های جهان قرار دارد. آنگاه عده‌ای در کشور ما با نگاه حسرت‌آمیز به غرب نگاه می‌کنند و می‌خواهند مسیر آنها را طی کنند.
وی در ادامه با تأکید بر اینکه رسالت دانشگاه آزاد اسلامی تعلیم و تربیت درست دانشجویان است، گفت: اگر مسئولان فرهنگی و دانشجویی واحدهای دانشگاهی به فراهم آوردن فضای فرهنگی مناسب، رشدیافته و بالنده و با تأکید بر کرامت دانشجو توجه کنند، مطمئناً تعداد دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی افزایش خواهد یافت، چرا که اگر مردم بدانند شما امانتداران خوبی هستید، فرزندان خود را به این دانشگاه خواهند فرستاد، بنابراین باید در دانشگاه آزاد اسلامی به این موارد توجه ویژه شود.
نباید از تربیت دانشجویان غافل شویم
عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی خطاب به معاونان فرهنگی و دانشجویی، تأکید کرد: هیچ ابایی نداشته باشید از اینکه بگویید دانشگاه یک محیط تربیتی است و ما نباید از تربیت دانشجویانی که امانت به دست ما سپرده شده‌اند، غافل شویم.
دکتر طهرانچی با اشاره به یکی از احادیث نبوی مبنی بر اینکه سه دوره هفت‌ساله برای تربیت فرزندان لازم است، تصریح کرد: هفت سال اول کودک به تربیت خانواده‌محور بستگی دارد و هفت سال دوم مربوط به تأدیب و آموزش می‌شود، اما هفت سال سوم که دوره تربیت اجتماعی و دوران وزارت نام دارد، مربوط به تربیت و رشد جوان می‌شود و در این دوره است که دختران و پسران وارد دانشگاه می‌شوند، اما ما برای تربیت آنها برنامه‌ای نداشتیم، این در حالی است که در کشورهای غربی با برنامه‌ریزی یک دوره سه‌ساله را در آغاز هفت سال سوم به عنوان کالج برای دانش‌آموزان در نظر می‌گیرند تا کارآیی بهتری داشته باشند و بسته تربیتی خود را عملیاتی کنند.
وی ادامه داد: ما در تعلیم و تربیت در دوره هفت سال آخر موفق نبوده‌ایم، چرا که دانشجو در سه سال اول ورود خود با انبوهی از مسائل در یک محیط ناهمگون و با مدیریت دانشجومحور مواجه می‌شود و این در حالی است که این دانشجو از یک محیط همگون، تربیت محور و تفکیکی وارد دانشگاه شده است. این نکته بسیار حائز اهمیت است و باید به آن توجه شود. دانشگاه آزاد اسلامی به دنبال تعلیم و تربیت مدون و بابرنامه برای دوره هفت‌ساله سوم جوانان است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه، با بیان اینکه براساس سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری، تربیت پنج رکن دارد، گفت: این پنج رکن عبارت است از اینکه فرد مؤمن به اسلام، از مکارم اخلاقی برخوردار بوده، عامل به احکام باشد و متعهد به انقلاب اسلامی و علاقمند به اعتلای کشور باشد. این پنج رکن باید در دانشگاه آزاد اسلامی و فضای تربیتی آن مورد توجه ویژه قرار گیرد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: مقرر شده در هفته اول مهرماه، خانواده‌ها و اولیای دانشجویان روزی مشخص به واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی دعوت شوند تا علاوه بر آگاهی از امکانات و فضای تر بیتی فرزندان خود در دانشگاه آزاد اسلامی، از تهدیداتی که در جامعه روبروی جوانان قرار دارد، آگاه شوند.
دکتر طهرانچی با بیان اینکه ورود دانشجویان به دانشگاه از مدرسه، یک فرصت و همچنین یک تهدید است، گفت: الگوی مدارس با دانشگاه‌ها متفاوت است و اگر مسئولان فرهنگی دانشگاه نتوانند در هفته اول یک ارتباط درست با دانشجویان برقرار کنند، افت تحصیلی، روابط ناهنجار و... را به دنبال خواهد داشت.
عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی در پایان با تأکید بر اینکه دانشگاه در سه سال نخست ورود دانشجو، وظیفه آموزشی - تربیتی برعهده دارد، گفت: ما هیچ ابایی نداریم که بگوییم دانشگاه در دوره کارشناسی صرفاً آموزشی - تربیتی است که آموزش ذیل تربیت انجام خواهد شد. رسالت ما در تربیت پایانی ندارد.
انتهای پیام/
