به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، ندا فراهانی- نفت خام یا پترولیوم مایعی غلیظ و افروختنی است که در لایه‌های بالایی بخش‌هایی از پوستهٔ کره زمین یافت می‌شود. نفت شامل آمیزهٔ پیچیده‌ای از هیدروکربن‌هایی گوناگون است. بیش‌تر این هیدروکربن‌ها از زنجیرهٔ آلکان هستند؛ ولی ممکن است از دید ظاهر، ترکیب یا خلوص تفاوت‌های زیادی داشته باشند. نفت را طلای سیاه می‌نامند. این ماده حیاتی جزو سوخت‌های فسیلی به حساب می‌آید و تجدید‌ناپذیر است.

بهترین نفت دنیا در انحصار ایران است

ایران سرزمینی نفت‌‌‌‌‌‌‌‌خیز بوده که از دیرباز در زمینه استخراج نفت و تولید فرآورده‌‌‌‌‌های نفتی، توانمندی قابل توجهی داشته و اقتصاد کشور به نوعی بر پایه این طلای سیاه است. حفر چاه‌‌‌های نفت و بهره‌‌‌‌‌مندی از این نعمت طبیعی که در سرزمین ما یافت می‌‌‌شود، دوره‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلفی را پشت سر گذاشته است.

طی سالیان مختلف، اکتشاف چاه‌‌‌‌‌‌های نفت در ایران، مراحل تکامل خود را طی کرده و امروز در نقطه‌‌‌ای ایستادیم که بهترین نفت دنیا را در اختیار داریم. بدون تردید، یکی از دلایل دشمنی ابرقدرت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها با ایران برای تصاحب این طلای سیاه است که بهترین آن در اختیار ماست.

تا قبل از حفر نخستین چاه نفتی به کمک وسایل جدید حفاری، این ماده مهم فقط از چشمه‌های سطحی نفت، یا چاه‌های کم عمق که به وسیله دست حفر می‌شد، استخراج می‌گردید و موارد استفاده از نفت خام نیز محدود بود. از زمان پیدایش نفت تا امروز فعالیت‌های اکتشافی برای کشف ذخایر جدید نفت و گاز و تأمین تقاضای بازارهای نفت و جایگزینی حجم‌های تولید شده به صورت مستمر در جریان است. امروز با پیشرفت تکنیک‌های اکتشافی جدید، دقت فعالیت‌های اکتشافی بیشتر شده و شانس بیشتری برای موفقیت وجود دارد؛ اما با وجود این پیشرفت‌‌‌ها، اکتشاف هنوز به صورت یک فعالیت با ریسک بالا باقی مانده‌ است.

نقش تعیین‌‌‌‌‌‌کننده دانشگاه‌‌‌ها در توسعه و بهره‌‌‌برداری صحیح از منابع نفتی

دانشگاه‌‌‌ها و مراکز آموزش عالی، نقشی تعیین‌‌‌‌‌‌کننده در توسعه و بهره‌‌‌برداری صحیح از منابع نفتی کشور دارند. دانشگاه آزاد اسلامی هم به عنوان بزرگترین مجموعه آموزش عالی کشور در تربیت کارشناسان بومی داخلی در حوزه نفت، اثرگذاری مشهود و غیرقابل انکاری دارد؛ به نحوی که امروز با گستردگی در سراسر کشور و ارائه رشته مهندسی نفت سهم بسزایی در تربیت کارشناسان نفتی برای حضور در پالایشگاه‌‌ها و میادین نفتی دارد.

حضور دانشگاه آزاد اسلامی در پروژه‌‌های نفتی

واحد علوم و تحقیقات از جمله واحدهایی بوده که همگام با دانشگاه‌‌‌‌های مطرح کشور در پروژه‌‌‌های نفتی حضور یافته و به عنوان یکی از واحدهای دانشگاهی توانمند در حوزه نفت برای برداشت از میدان نفتی کرنج قراردادی با وزارت نفت منعقد کرده است.

به گفته سعید بازگیر سرپرست معاونت پژوهش و فناوری واحد علوم و تحقیقات، با توجه به توان بالقوه دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی کشور، موافقت‌نامه دو جانبه همکاری علمی- تحقیقاتی میان وزارت نفت و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در خردادماه 1393 امضا شد. در 15 بهمن ماه 1393 قراردادی میان شرکت ملی نفت ایران و شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب از یک طرف و دانشگاه آزاد اسلامی (مشاور پژوهشی) از طرف دیگر با موضوع «انجام مطالعات پژوهشی و مشاوره‌ای به منظور توسعه فناوری‌‌‌‌‌‌ها در جهت بهینه‌‌‌‌‌‌سازی فرآیندهای تولید و افزایش ضریب ازدیاد برداشت از میدان کرنج» منعقد شد.

در خرداد سال 1397 هم قرارداد جدیدی در قالب قرارداد خروجی محور با عنوان «قرارداد انجام مطالعات پژوهشی و فناورانه» به منظور توسعه فناوری‌‌‌‌ها در جهت بهینه سازی فرآیندهای تولید و افزایش ضریب برداشت در میدان کرنج منعقد شد.

وی افزود: براساس این قرارداد، دانشگاه آزاد اسلامی موظف است با اتخاذ رویکردی پژوهشی و مبتنی بر فناوری‌‌‌های روز جهانی، تحقیقات و توسعه فناوری در میدان کرنج را طی مدت 10 سال جهت رسیدن به حداکثرسازی ضریب ازدیاد برداشت از مخازن و تسهیل عملیات تولید و کاهش هزینه‌های عملیاتی؛ همچنین ایجاد ارزش افزوده با خلق نوآوری و به کارگیری فناوری‌های روز و تجربه شده جهانی، ارتقای سطح فناوری‌ها و دانش فنی را در این پروژه به انجام برساند.

وجود مرکز تحقیقاتی شیمی نفت و آزمایشگاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مجهز واحد امیدیه

واحد امیدیه هم از دیگر واحدهای دانشگاهی است که دومین مرکز تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی با عنوان «مرکز تحقیقاتی شیمی نفت» در کنار مرکز ازدیاد برداشت نفت با آزمایشگاه‌های مجهز و پیشرفته دارد. این واحد دانشگاهی بین واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی از لحاظ نفتی رتبه برتر را دارد و در کل کشور هم بعد از دانشکده نفت وزارت امور خارجه در رده دوم است.

تفاهم‌نامه همکاری واحد مشهد با «شرکت ملی حفاری ایران»

دانشگاه آزاد واحد مشهد هم از جمله واحدهایی است که تفاهم‌نامه همکاری با «شرکت ملی حفاری ایران» دارد که این شرکت 40 درصد حفاری مناطق نفت خیز کشور را برعهده دارد. طی این تفاهم‌نامه، دانشجویان رشته مهندسی نفت دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، می‌توانند دوره کارآموزی خود را به مدت 5 روز در شرکت ملی حفاری ایران بگذارنند.

حفاری، تخصص اصلی رشته مهندسی نفت نیست؛ اما دانشجویان این رشته بهتر است که با موضوع حفاری آشنا باشند؛ در واقع دانشجویان بایستی فرآیند حفاری تا عمق 3 هزار و 800 متری زمین را یادبگیرند و با چگونگی آن آشنا شوند. بر همین مبنا، طی تفاهم‌نامه ای که میان دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد و شرکت ملی حفاری ایران امضا شد؛ همکاری‌‌‌‌‌‌های مشترک در زمینه‌‌‌‌های پژوهشی و آموزشی افزایش یافته و شرکت ملی نفت ایران از ظرفیت‌‌‌های علمی دانشگاه آزاد استفاده خواهد کرد.

بدون تردید، پیشرفت ایران در صنعت نفت، اکتشاف و بهره‌‌‌برداری از این نعمت طبیعی در سایه رشد دانشگاه‌‌‌ها و مراکز علمی و پژوهشی به ویژه در ایران بعد از انقلاب بوده است. امروز بسیاری از کارشناسان متخصص امور نفتی که در پالایشگاه‌‌‌های نفت مشغول به کار هستند از فارغ‌‌‌‌‌‌التحصیلان دانشگاه آزاد هستند که این امر نقش تعیین‌‌کننده‌‌‌‌ای در بی‌‌‌نیازی از کارشناسان چینی و دیگر کارشناسان خارجی در ایران دارد که نتیجه آن خودکفایی ایران در بهره‌‌‌‌‌‌برداری از منابع نفتی کشور است.

تربیت کارشنان خبره نفتی، مانع از خام‌‌‌‌‌فروشی نفت می‌‌‌شود

آنچه مسلم است، تربیت کارشناسان خبره بومی در حوزه صنعت نفت، توانایی تبدیل نفت به دیگر محصولات و جلوگیری از خام فروشی این محصول با ارزش را فراهم می‌‌کند که بارها مورد تاکید مقام معظم رهبری قرار گرفته است. قدم در این مسیر با وجود فارغ‌‌التحصیلان توانمند دانشگاهی در حوزه صنعت نفت فراهم می‌‌شود و با توجه به شرایط اعمال تحریم نسبت به ایران از سوی ابرقدرت‌‌‌ها، دانش تبدیل طلای سیاه به دیگر محصولات که نقش تعیین‌‌‌‌کننده‌‌ای در سلامت اقتصاد ایران خواهد داشت در دانشگاه‌‌‌‌ها و مراکز علمی و پژوهشی کشور فراهم می‌‌‌شود.

دانشگاه آزاد نیز به عنوان بزرگترین مجموعه آموزش عالی کشور، حضوری پررنگ در این زمینه داشته و به عنوان یک دانشگاه حل مسئله، نقشی غیرقابل انکار در تربیت متخصصان داخلی در حوزه نفت ایفا کرده است.

انتهای پیام/