اسحاق رسولی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل در گفت‌‌و‌‌گو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز درباره دلایل ضعف علوم انسانی در کشور گفت: مهم‌‌‌‌ترین دلایل ضعف ما در حوزه علوم انسانی ناشی از مصرف کننده بودن و استفاده از ترجمه‌‌‌های متون مختلف است. در حقیقت ما مصرف کننده نظریات نظریه‌‌پردازان غربی هستیم. یکی از انتقاداتی که نسبت به علوم انسانی مطرح می‌‌‌شود زمانبر بودن، رویکرد انتزاعی و کمتر عینی بودن در کنار نداشتن مسئله است. از این رو مسئله محور نبودن و رویکرد جزیره‌‌‌ای در علوم انسانی از بزرگترین آفت‌‌‌های آن به شمار می‌‌‌رود.

وی تشریح کرد: ضعف فرهنگ پژوهشگری در علوم انسانی و نگاه مقطعی به حوزه پژوهش و نبود یک نظام فکری پژوهش محور، باعث شده تا علوم انسانی به آن شکلی که باید نتواند اثرگذاری مناسبی داشته باشد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل در ادامه درباره چگونگی اثرگذاری علوم انسانی تصریح کرد: علوم انسانی زمانی می‌‌تواند اثرگذار باشد که بودجه‌‌های کافی به پژوهش در این زمینه، نزدیک کردن فاصله موجود بین پژوهشگران و حوزه‌‌های کارآمد، بهره بردن از رویکردهای نظری (تئوریک) بومی و نگاه تلفیقی در زمینه پژوهش، کاربردی و توسعه محور کردن پژوهش، رفع کمبود بررسی‌‌‌ها، داده‌‌‌های میدانی و آماری به ویژه در مسائل مهم پژوهشی، ایجاد فضای آزاد مطالعاتی و تحقیقاتی برای پژوهشگران و از بین بردن فاصله دانشگاه با حوزه‌‌‌های کارآمد را مدنظر قرار دهد.

رسولی درباره بومی‌‌سازی علوم انسانی و اثرات آن خاطرنشان کرد: بومی کردن علوم انسانی با هدف تطبیق دانش وارداتی با فرهنگ ایرانی و اسلامی از دیرباز مطرح بوده است. اگرچه در ضرورت بومی‌‌‌سازی علوم انسانی شک و تردیدی وجود ندارد اما وضعیت کنونی ما در این علوم روشن می‌‌‌کند که در تعریف و تفسیرهای فعلی از بومی‌‌سازی ایراداتی وجود دارد. ایرادهایی که بدون رفع آن نمی‌‌‌توان از سودمندی و کارآمدی علوم بومی شده اطمینان یافت.

وی تاکید کرد: در حقیقت، با پذیرش علم به عنوان یک اندوخته مشترک بشری و تفاوت میان بومی‌‌سازی علمی و بومی اندیشی محدود و تنگ نظرانه به این نتیجه می‌‌رسیم که منظور از بومی‌‌سازی نباید نادیده گرفتن تجربیات دیگران باشد. با این حال برنامه‌‌‌هایی با هدف بومی‌‌‌سازی در علوم انسانی در برخی دانشگاه‌‌ها و هسته‌‌های فکری صورت گرفت که بر بستر سطحی‌‌‌‌‌گرایی قرار گرفتند و با مصداق‌‌هایی چون ساده‌‌‌‌سازی بیش از حد مسئله در نوشته‌‌ها و گفته‌‌ها آشکار شد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل اظهار کرد: بومی‌‌سازی در صورتی که با ایجاد فضای نقد همراه شود و به رویکردهای تندروانه یا تمامیت خواه، فرصت مداخله در روند پیشرفت علم را ندهد می‌‌تواند زمینه‌‌‌ساز تحولی فوری و همه جانبه در ساختار و کارکرد این علوم باشد اما در غیر این صورت نتیجه معکوس داشته و حاصل آن تنها یک شعار و پیامدهای منفی خواهد بود.

رسولی درباره جایگاه مدیریت فرهنگی در علوم انسانی گفت: مدیریت فرهنگی در علوم انسانی از اهمیت بالایی برخوردار است. قرن 21 عصر رقابت فرهنگی بین جوامع بوده و جوامعی تاثیر‌‌گذار خواهند بود که از نظر فرهنگی حرفی برای گفتن و تاثیرگذاری بر سایر ملل داشته باشند.

وی یادآور شد: رشته مدیریت فرهنگی یک رشته میان رشته‌‌ای است که حوزه‌‌های مختلف علوم انسانی در این رشته خود را نشان می‌‌دهند. مدیریت فرهنگی از رشته‌‌‌های مختلف مثل مدیریت، روانشناسی، جامعه‌‌‌شناسی، اقتصاد و فناوری‌‌‌های ارتباطی و رشته‌‌‌های مختلف بهره گرفته و هویت جدیدی را خلق می‌‌کند. همانطور که مقام معظم رهبری هم بارها به جایگاه این حوزه و مهندسی فرهنگی در کشور تاکید کردند؛ این رشته جزو رشته‌‌هایی محسوب می‌‌‌‌‌شود که جامعه به آن نیاز دارد و هر فرهنگی برای حفظ خودش و بهره‌‌‌‌‌‌گیری از امور فرهنگی نیازمند مدیریت فرهنگی است.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل متذکر شد: بومی‌‌سازی، کاربردی و فرهنگی کردن رشته مدیریت فرهنگی مهم‌‌‌ترین گام در توسعه این رشته خواهد بود. سرفصل‌‌‌های این رشته نیازمند تغییر است و مبانی مختلفی که در این رشته‌‌‌ها وجود دارد، نیازمند بومی‌‌‌‌سازی و اسلامی‌‌‌‌سازی در این رشته است.

رسولی متذکر شد: علوم انسانی راهبر توسعه یک کشور است وقتی که در حوزه راهبری و هدایت توسعه مشکل داشته باشیم، علوم مختلف، دیگر اثرگذاری سودمندی نخواهند داشت. بنابراین اگر در حوزه علوم انسانی مشکل داشته باشیم در سایر علوم هم دچار مشکل می‌‌شویم؛ بر همین مبنا توسعه و توجه به علوم انسانی برای تحول در یک کشور، امری مهم و غیرقابل انکار است که نیازمند توجه مسئولان امر است.

گفتنی است، اسحاق رسولی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل، فارغ‌‌التحصیل رشته مدیریت فرهنگی بوده که سال‌‌‌ها در این رشته به تدریس و تحقیق پرداخته است.

انتهای پیام/