اینترنت ملی یا اینترنت مِیلی؟!

مسئولان پیام‌رسان «بله» هیچ‌گاه فکرش را هم نمی کردند استقبال از این برنامه در مدت کمتر از 3‌ روز به حدی برسد که دیتاسنتر آن برای ساعت‌های متمادی دچار اختلال شود؛ اما این اتفاق افتاد تا بسیاری از مسائل پشت پرده آشکار شود.

آزاده شهریاری: آنهایی که پیشتر، از پیام‌رسان داخلی «بله» استفاده می‌کردند، طی روزهای اخیر پیام «... به بله پیوست» را زیاد در لیست مخاطبان خود می‌بینند.

این که چرا استقبال از پیام‌رسان‌های داخلی در زمان فیلترینگ تلگرام رخ نداد و اگر ظرفیت برای اجرای طرح اینترنت ملی وجود داشته، چرا اجرای آن تا الان طول کشیده سوالاتی است که در چند روز اخیر برای کاربران اینترنت به وجود آمده و مسئولان مربوط باید پاسخگوی آن باشند.

اینترنت کشور به علت مسائل امنیتی در چند روز اخیر از دسترس خارج شد و خیلی‌ها متوجه شدند که چه وابستگی شدیدی به اینترنت وجود دارد؛ تراکنش‌های بانکی‌، کسب‌و‌کارهای اینترنتی، حمل‌‌و‌نقل اینترنتی پیام‌رسان های موبایلی، برنامه‌های کاربردی و... تنها گوشه‌ای از دلایل وابستگی جامعه به اینترنت را نشان می دهد؛ اما کاربران فضای مجازی در ایران متوجه شدند حتی با فیلترینگ در روزهای اخیر نیز برخی از خدمات الکترونیکی مانند تراکنش بانکی و حمل و نقل اینترنتی انجام شد و در ادامه سایت‌های داخلی با میزبانی هاست‌های ایرانی نیز به فعالیت خود ادامه دادند.

این وضعیت یک چیز را ثابت کرد؛ اینترنت ملی و شبکه ملی اطلاعات یک رویا نیست و می تواند به حقیقت بپیوندد.

تعاریف گوناگونی از شبکه ملی اطلاعات ارائه شده که برخی آن را به معنای اینترنت داخلی و قطع ارتباط با خارج از کشور دانسته و برخی دیگر استفاده از همان اینترنت غربی، با تفاوت ارزان‌تر و پرسرعت‌تر شدن سرویس‌های داخلی می‌دانند.

شبکه ملی اطلاعات یعنی اینترنتی ارزان، پرسرعت، امن و سالم. در حقیقت این شبکه باید بتواند نیازهای واقعی و مشروع مردم را در بستری پرسرعت، قیمتی پایین، امنیتی پایدار و در عین برخورداری از بالاترین حد سلامت، پاسخ دهد و زمینه ارتباط کاربران ایرانی با یکدیگر را از بستر داخلی و ارتباط با خارج از کشور در بستر بین الملل مهیا کند.

از فواید ایجاد و گسترش شبکه ملی اطلاعات در هر کشور، می توان به مواردی مانند افزایش سرعت اینترنت، ارائه خدمات الکترونیک در بستر شبکه ملی اطلاعات، ارزان تر شدن اینترنت، امنیت اطلاعات کاربران، قدرتمندی در برابر سایر کشورها، کسب استقلال در فضای مجازی و وابسته نبودن به اینترنت غربی اشاره کرد.

هیچ کشوری اصل استفاده از اینترنت را تحریم نمی‌کند؛ اما همواره سعی می‌کنند برای شرایط بحران یا حتی دوران آرامش و برای کنترل تاثیرگذاری بیگانگان، تدابیر ویژه‌ای برای بسط و گسترش فضای مجازی بیندیشند.

کشورهایی مانند روسیه، کره جنوبی و ... توانسته اند با راه‌اندازی این شبکه بر بسیاری از آسیب‌ها فائق آیند، در ایران اما متاسفانه با وجود تمام تاکیدی که مقام معظم رهبری در این خصوص داشته اند، کاری صورت نپذیرفته است.

مقام معظم رهبری بارها در موضع‌گیری‌ها و سخنرانی‌های مختلف نسبت به اهمیت فضای مجازی و مدیریت اسلامی آن تأکید کرده‌اند. ایشان در تاریخ 22/3/1396 در دیدار با مسئولان نظام فرمودند: «یکی دیگر از چیزهایی که در مدیریت کشور -که بتوانید کشور را اداره کنید- تأثیر دارد، مسئله‌ فضای مجازی است؛ فضای مجازی خیلی مهم است. در مسئله‌ فضای مجازی، آنچه از همه مهم‌تر است، مسئله‌ شبکه‌ ملّی اطّلاعات است.»

با وجود انتقاد کارشناسان از مسئولان مربوط در مورد تاخیر در اجرای طرح شبکه ملی اطلاعات و اینترنت ملی، همچنان این طرح معلق مانده و هنوز هیچ کس نمی داند دلیل تعلل‌ دولت در چیست.

در حالی که وزارت ارتباطات به راحتی می توانست در مدت تصدی خود زیرساخت های لازم و کافی را برای اجرایی شدن این نیاز و ادامه فعالیت کسب و کارهای پویا فراهم آورد، گویا میلی برای انجام این طرح نداشته و اجرایی شدن آن را تا جایی به تاخیر انداخته است که اوضاع به وضعیت فعلی درآید.

با توجه به تصمیم شورای امنیت ملی کشور برای قطع شدن اینترنت و عدم اجرای طرح شبکه ملی اطلاعات، کسب و کارهای اینترنتی با زیان فراوانی مواجه شدند و مصرف کنندگان خدمات الکترونیکی نیز دچار سردرگمی و مشکلات فراونی شدند.

تجربه نشان داده مسئولان دولت فعلی تا می توانند عوامل غیردولتی را مقصر کم کاری احتمالی خود معرفی می کنند و درباره تاخیر در اجرای طرح شبکه ملی اطلاعات نیز هزارویک بهانه خواهند آورد و نباید انتظار داشت که مسئولیت زیان کسب و کارهای اینترنتی و مصرف کنندگان فضای مجازی را بپذیرد.

با وجود این می توان حداقل امیدوار بود تجربه اخیر، دولت را مجبور به تکمیل این طرح کند. زیرساخت های فنی شبکه ملی اطلاعات و اینترنت ملی هنوز کامل نشده و در بحث محتوایی هنوز کارهای زمین مانده، بسیار است.

بهتر است مسئولان فناوری اطلاعات کشور با همکاری سایر نهادها و وزارت خانه ها، همتی مضاعف به خرج دهند تا شبکه ملی اطلاعات به مقصد نهایی برسد؛ مقصدی که سایت ها و کسب و کارهای اینترنتی داخلی را رونق می بخشد و کاربران ایرانی را ترغیب می کند تا از محصولات اینترنتی داخلی استفاده کنند.

البته اگر که دولت بخواهد که بخواهد و بخواهد.

انتهای پیام/

کد خبر: 1043602

وب گردی

وب گردی