به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، علی خضریان در دوره تربیت خبرنگاری ترنج که در باشگاه خبرنگاران دانشجویی ایران برگزار شد، گفت: دانشگاه و اولین رگههای دانشجویی از سال 1313 در ایران شکل گرفت. جنبش دانشجویی در ایران ابتدا فعالیت و بینش صنفی داشت و فعالان دانشجویی کمتر فعالیتهای سیاسی را انجام میدادند.
وی ادامه داد: گروهی 53 نفره از دانشجویان دانشگاه تهران تحت تاثیر اروپای شرقی و تفکرات چپ و مارکیست بودند؛ زیرا استادان دانشگاه تهران عمدتا در اروپا تحصیلکرده بودند.
انجمن اسلامی دانشجویان در سال 1332 تاسیس شد
این فعال رسانهای بیان کرد: برخی از دانشجویان دانشگاه تهران به این نتیجه رسیدند که برای انجام فعالیتهای منسجم باید مجموعه دانشجویی تشکیل دهند. در همین راستا در سال 1332 انجمن اسلامی دانشجویان در دانشکده پزشکی دانشگاه تهران تشکیل شد.
وی افزود: فضای فکری انجمن اسلامی دانشجویان و گفتمان قالب دانشگاه چپ بود؛ اگر چه که دانشجویان مسلمان و حزبالهی عضو این انجمن بودند.
به گفته خضریان، برخی از افراد معتقد هستند که مهندس بازرگان جزو اعضای موسس انجمن اسلامی دانشگاه تهران است؛ اما به دلایلی میتوان اثبات کرد که وی از اعضای موسس این انجمن نیست، بازرگان در زمان تشکیل انجمن اسلامی سمت استادی داشت و نه دانشجویی؛ او تحصیلکرده دانشکده فنی است، در حالی که هسته انجمن اسلامی در دانشکده پزشکی تشکیل شده است.
این تحلیلگر جریانات دانشجویی بیان کرد: برای بررسی تاریخ جنبش دانشجویی اگر کتاب خاطرات بازرگان را مطالعه کنیم، وی دانشجویان دانشگاه تهران را به سه گروه دانشجویان مسلمان، دانشجویان چپ که از لحاظ ایدئولوژیک با دانشجویان مسلمان تفاوت دارند و دانشجویانی که قشر خاکستری هستند، تقسیم کرده است.
وی بیان کرد: با گذشت 10 سال از تاسیس انجمن اسلامی در دانشگاه تهران، تفکرات چپ همچنان گفتمان قالب در دانشگاهها است، جنبش دانشجویی در دهه 30 با وقایع مهمی از جمله امتیاز دهی نفت شمال به انگلستان در برابر نفت جنوب به روسیه توسط پهلوی مواجه بود.
حزب توده قبل از انقلاب در دانشگاهها بسیار فعال بود
خضریان ادامه داد: حزب توده قبل از انقلاب فعالیت بسیار گستردهای در سطح دانشگاههای تهران و کشور انجام میداد، البته بعد از انقلاب نیز حزب توده کاملا حذف نشد، بلکه فعالیتهایش کمتر شد. این حزب شاید ساختار حزبی نداشته باشد؛ اما همچنان در لایههای فکری دانشجویان و سایر اقشار مردم وجود دارد.
مدرس دوره تربیت خبرنگاری ترنج بیان کرد: جریان دانشجویی در دهه 30 همراه کاشانی و مصدق بود تا زمانی که کودتا مرداد سال 32 اتفاق افتاد. همچنین با آغاز سال تحصیلی در 16 مهر سال 32، ارتش پهلوی برای اولینبار به محیط علمی و فرهنگی دانشگاه وارد میشود.
خضریان ادامه داد: حکومت در سال 32 با تحلیل اینکه دانشگاه تهران و دانشکدههای آن ملتهب است، سربازان نظامی را وادار کرد به صورت شبانهروزی در دانشگاه حضور داشته باشند تا دانشجویان را در صورت اعتراض، سرکوب کنند.
این فعال رسانهای عنوان کرد: برخی افراد اعتقاد دارند بازرگان مقصر رخ دادن کودتای مرداد 32 است؛ زیرا با بانک بینالمللی جهانی و آمریکا نتوانست تامل کند، درست مانند شرایط کنونی که عدهای طرفدار ارتباط گیری با آمریکا و برجام بودند.
دانشجویان توسط ارتش شاهنشاهی در دانشگاه تهران شهید شدند
وی افزود: دانشجویان در 16 مهر سال 32 اعتراضاتی داشتند که توسط ارتش سرکوب شد و درست در 16 آذر یعنی 3 ماه بعد، ارتش بار دیگر وارد دانشگاه شد و دانشجویانی که در حال فرار از دانشگاه بودند با گلوله سربازان کشته یا زخمی شدند. سه شهید جنبش دانشجویی در این روز در اعتراضات کشته نشدند؛ بلکه در حال فرار از دانشگاه به شهادت رسیدند.
خضریان ادامه داد: نیکسون وزیر خارجه آمریکا در 18 آذر سال 32 قرار بود در دانشگاه تهران حاضر شود و دانشجویان به حضور وی اعتراض داشتند که توسط سربازان و ارتش قتل عام شدند.
این تحلیگر جنبش دانشجویی با بیان اینکه دهه 30 برای جنبش دانشجویی مظهر مبارزه با استعمار است، گفت: جریان دانشجویی در دهه 30 با اتفاقات مهمی مواجه شد که در تمامی آن اتفاقات توانست ذات مبارزه با استکبار خود را حفظ کند. به عنوان مثال دانشجویان دانشگاه تهران در سال 35 برای همراهی با اعتراضات دانشجویان قاهره مصر بهخاطر حضور رئیس جمهوری آمریکا در کشورشان، در تهران تجمع کردند؛ همچنین دانشجویان در سال 39 در اعتراض به حضور ملکه انگلستان در ایران تجمع اعتراضی برپا کردند.
دهه 40 اوج وحدت حوزه و دانشگاه بود
وی با بیان اینکه بیشتر سوءتفاهمات بین دانشگاه و حوزه در دهه 40 حل شد، گفت: دانشجویان و اعضای حوزه در دهههای گذشته اختلاف نظرهای زیادی مبنی بر ناکافی بودن سواد حوزیها و سلمان واقعی نبودن دانشگاهیان و غرب زدگی آنان داشتند.
خضریان ادامه داد: امام خمینی(ره) در سال 42 که اوج اعتراضات ایشان به قانون کاپیتولاسیون بود، در سخنرانی های متعدد خود خواستار نزدیکی و وحدت دانشگاه و حوزه شدند. در 15 خرداد سال 43 که امام خمینی(ره) تبعید شدند، دانشگاههیان در کنار طلاب به این تبعید اعتراض کردند.
این فعال فرهنگی بیان کرد: شخصیتهایی مانند مطهری، بهشتی، مفتح، شریعتی و علامه جعفری نشاندهنده وحدت دانشگاه و حوزه هستند.
وی افزود: دانشجویان عضو انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران در دهه 40 به این نتیجه رسیدند که شاه باید از ایران برود و رژیم پهلوی نابود شود. برخی از دانشجویان عضو این انجمن اعتقاد داشتند برای اینکه شاه از ایران برود باید دست به مبارزه مسلحانه بزنند.
خضریان ادامه داد: بیشتر دانشجویان عضو انجمن اسلامی سازمان مجاهدین را تاسیس کردند؛ همچنین شاخه جوانان نهضت آزادی توسط انجمن اسلامی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران تاسیس شده است.
برخی از اعضای انجمن اسلامی دانشجویان موسس سازمان مجاهدین بودند
این فعال رسانهای بیان کرد: دانشجویانی عضو سازمان مجاهدین شدند و چون اعتقادات اسلامی خود را در تضاد با آرمانهای سازمانی خود میدیدند، تصمیم گرفتند مبانی فکری خود را تغییر دهند و در دهه 50 طی بیانیهای تغییر ایدئولوژی خود را اعلام کردند.
وی افزود: آمار خودکشی دانشجویان به ویژه دانشجویان دختر در دهه 50 به شدت افزایش یافت؛ زیرا دختران دچار تضاد فکری بین دین و سازمان خود شدند. اغلب دانشجویان دختر در دهه 50 مجبور به حضور در خانههای تیمی متعلق به سازمان مجاهدین شدند.
خضریان بیان کرد: سازمان مجاهدین فرصتی برای کشتار و سرکوب اعتراضهای دانشجویی به رژیم پهلوی شد. به گونهای که شاه به اسم اینکه باید با افرادی با تفکرات چپ که سلاح دارند و وابسته به شوروی هستند، مبارزه کرد، بنابراین بیشتر دانشجویان عضو این سازمان را سرکوب کرد.
این تحلیگر جنبش دانشجویی عنوان کرد: چادر در دهه 50 توسط دانشجویان دختر تبدیل به لباس مبارزه علیه شاه شد. هیئتهای خانگی و جلسات حسینه ارشاد با موضوعیت مبارزه با شاه تقویت شد. همچنین در سال 56 دانشگاه تبریز در حمایت از کشتار مردم این شهر توسط ارتش پهلوی در اعتراضات قبل از انقلاب، تعطیل شد و تا پیروزی انقلاب اسلامی این دانشگاه آغاز به کار نکرد.
وی ادامه داد: دانشجویان دانشگاه تهران در 13 آبان سال 57 به کمک دانشآموزان آسیبدیده در اعتراضات خیابانی علیه شاه میروند.
خضریان بیان کرد: اعضای انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاههای تهران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و رفتن شاه دچار بیهدفی شدند. برای همین تصمیم گرفتند برای کارآمدی انقلاب و ترویج آرمانهای انقلابی در بیرون از دانشگاهها فعالیت کنند. دانشجویان عضو انجمن اسلامی پایه گذار کمیته امداد، جهاد دانشگاهی، جهاد سازندگی، کمیتههایی برای حفظ امنیت شدند.
امام خمینی(ره) بر وحدت دانشجویان تاکید داشتند
این فعال رسانهای اضافه کرد: دانشجویان در 6 فروردین سال 58 در دیدار با امام خمینی(ره) اهداف خود از ترویج انقلاب در سطح کشور را بیان کردند.
وی افزود: دانشجویان عضو انجمنهای اسلامی دفتر تحکیم وحدت تصمیم گرفتند، در 13 آبان سال 58 در سالگرد کشتار دانش آموزان، در راهیپمایی به سمت سفارت آمریکا بروند و سفارت را بگیرند. برای اجرایی کردن این برنامه برخی از دانشجویان موافق و برخی از دانشجویان مخالف بودند.
خضریان عنوان کرد: انجمنهای اسلامی زمانی که در سطح کلان نتوانستند به عزم و اتفاق برسند برای تسخیر سفارت آمریکا در سطح دانشگاههای خود به این نتیجه رسیدند و نهایتا در 13 آبانماه سفارت آمریکا را گرفتند.
مدرس دوره تربیت خبرنگاری ترنج ادامه داد: امام خمینی(ره) پس از آگاهی از این اقدام دانشجویان، در سخنانی ضمن موافقت با این حرکت، آن را انقلاب دوم نام گذاری کردند. دانشجویان به مدت 444 روز در سفارت آمریکا باقی ماندند.
وی عنوان کرد: دانشجویان زمانی که برخی از اسناد کشف شده از سفارت آمریکا را نزد امام خمینی(ره) بردند، ایشان گفتند بروید تحکیم وحدت انجام دهید. از آنجا اتحادیه دفتر تحکیم وحدت در جنبش دانشجویی تاسیس شد.
خضریان با اشاره به آغاز جنگ تحمیلی بیان کرد: دفتر تحکیم وحدت در سالهای آغازین جنگ و در آستانه برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی سوم، با اعلام مواضعی که انجام داد باعث ایجاد دودستگی در این دفتر شد؛ زیرا فعالیت دانشجویی با حزبی تفاوت دارد.
در سال 67 با فرمان امام خمینی(ره) بسیج دانشجویی تأسیس شد
این فعال رسانهای اضافه کرد: دانشجویان عضو دفتر تحکیم وحدت به 2 دسته چپی و انقلابی تبدیل شد که در نهایت دانشجویان با افکار انقلابی از دفتر تحکیم وحدت جدا شدند و تشکل جامعه اسلامی دانشجویان را تاسیس کردند.
وی با بیان اینکه 2 قطبی در دانشگاهها تا سال 67 ادامه داشت، گفت: امام خمینی(ره) در سخنرانی خود در نهمین سالگرد تاسیس بسیج مستضعفین در آذرماه سال 67 فرمودند که لازم است بسیج دانشجویی و طلاب نیز تشکیل شود.
انتهای پیام/