مهران حبیبی رضایی در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز درباره چالش‌های رشته‌های علوم پایه گفت: مهمترین چالشی که رشته‌های علوم پایه با آن درگیر است بحث ساختار پژوهش است؛ ساختاری که باید در عرصه علوم پایه بتواند مولد باشد و علم را تولید کند. در واقع در ساختار پژوهش کشور دچار یک بیماری مزمن هستیم که نیازمند جراحی است.

او ادامه داد: بحث منابع مالی چالش دیگری است که نیاز به فرهنگ سازی دارد؛ ارزش علم باید برای مراجع تصمیم گیر و تصمیم ساز کشور جا بیفتد و بدانند که بدون علم فناوری اتفاق نمی‌افتد و بدون علم، فرهنگ و فناوری جامعه و اقتصاد نمی‌توانند سالم باشند.

حبیبی رضایی در خصوص خروج نخبگان نیز صحبت به میان آورد و توضیح داد: آن چه باعث می‌شود افراد مستعد و سرمایه‌های اصلی کشور و جامعه از محیطی که در آن بزرگ شده و علاقمند هستند مهاجرت کرده و ترک وطن کنند به شرایط جامعه برمی‌گردد، یعنی همان شرایطی که که نتوانستیم به عنوان بستر بروز و شکوفایی استعدادها برای نخبگان فراهم کنیم.

او ادامه داد: این موضوع نیز به ساختار پژوهشی کشور برمی‌گردد. متاسفانه ما نتوانستیم ساختار پژوهشی را در کشور شکل دهیم. عدم شکل‌گیری ساختار پژوهش نیز به فرهنگ و فرهنگ نیز به نحوه اندیشیدن افرادی که تصمیم گیر هستند برمی‌گردد. اگر باور داشته باشیم که علم قدرت، مولد فناوری و رکن توسعه پایدار است کم لطفی خواهد بود که انتظار نداشته باشیم ساختار پژوهشی مورد بازنگری قرار بگیرد. معتقدم ساختار پژوهشی باید تغییر کند تا نخبگان و افرادی که سرمایه‌های کشور هستند ترک وطن نکنند.

استاد دانشکده زیست‌شناسی پردیس علوم دانشگاه تهران معتقد است: اگر شرایط مدیریتی در حوزه پژوهش و حمایت از عالم بهتر شود، نیروهای فکری و سرمایه های اصلی به کشور بازمی‌گردند. اگر ما برای علم ارزش قائل شویم برای عالم نیز ارزش قائل خواهیم بود. نمود ارزش‌گذاری علم، تکریم عالم است و عملا تکریم عالم، تکریم علم است و تکریم علم نیز تکریم واقعیت‌های اجتماعی است که علم در آن نشر و نما پیدا می‌کند.

حبیبی رضایی تاکید کرد: اگر این شرایط فراهم نشود ساده لوحانه خواهد بود که فکر کنیم فناوری بتواند عملا در توسعه پایدار، سلامت اجتماعی و اقتصاد نقش آفرینی کند. آن چه مهم است این که این نگاه باید نزد مسئولان و تصمیم گیران کشور شکل گرفته و باورمند باشد و در این صورت ساختار پژوهش تغییر پیدا کرده و تولید علم تحقق پیدا خواهد کرد.

رئیس اتحادیه انجمن‌های علوم زیستی ایران نقش مدارس در هدایت متقاضیان به سمت رشته‌های علوم پایه را مهم ارزیابی و اظهار کرد: دانشگاه در خلا نیست بلکه محیط و مکانی است که در قالب چارچوب‌های اجتماعی تعریف می‌شود. حضور دانشمندان و عالمان در محیط دانشگاه امر مغتنمی است، اما دانشگاه و انباشت حضور این اندیشمندان در محیط دانشگاه در خلا نیست و در تعامل با شرایط اجتماعی هستند و نمی‌توانند از تحولات فارغ باشند.

او اضافه کرد: قاعدتا آن چه باعث می‌شود دانش آموزان و متقاضیان ورود به دانشگاه بتوانند در عرصه علوم پایه افتخار حضور پیدا کنند و فرصت‌های بزرگی را برای کشور ایجاد کنند ممکن نیست مگر این که عاملان دانشگاهی مورد تکریم قرار بگیرند. آن چه جامعه ما ارزش گذاری کند همان در ذهن دانش آموز شکل گرفته و در انتخاب او نقش تعیین کننده ایفا می‌کند. در این صورت دانش آموز خود به خود برای ورود به حوزه علوم پایه ترغیب خواهد شد.

این استاد علوم پایه با بیان این که زمان حاضر یک بزنگاه تاریخی است ادامه داد: نسل ما و به ویژه افرادی که در مراجع تصمیم گیر هستند باید در نحوه تفکر خود بازنگری کنند چرا که در غیر این صورت اتفاقی نخواهد افتاد. اگر می‌خواهیم یک فناوری و تکنولوژی پایدار و به دنبال آن رفاه ملی، اقتصاد پویا و سلامت ملی داشته باشیم گریز و چاره ای نداریم جز این که نحوه تفکر خود را عوض کنیم.

حبیبی رضایی با بیان این که بسیاری از مسئولان رده بالای کشور، نگاه فناوری دارند تصریح کرد: نگاه علم پرور فناوری را نیز به همراه می‌آورد. علم است که فناوری می‌آورد. اگر بخواهیم علم داشته باشیم مسئولان اول باید نحوه تفکر خود و فرهنگ خود از منظر ارزش‌گذاری به عالم، معلم و علم را تغییر دهند و راه دومی وجود ندارد. اگر این باور شکل بگیرد دانش آموزان ترغیب می شوند که در کنکور رشته علوم پایه را انتخاب کنند.

انتهای پیام/