به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری ایسکانیوز، امروزه سلول‌های بنیادی به عنوان یکی از حوزه‌های پیشتاز در عرصه علم و فناوری است تا جایی که هم اکنون شرکت‌های دانش بنیان و استارتاپ به این بخش ورود پیدا کرده‌اند. در همین راستا امیرعلی حمیدیه دبیر ستاد سلول‌های بنیادی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در گفت‌وگو با خبرنگار ایسکانیوز در رابطه با فعالیت‌های این ستاد اظهار کرد: با توجه به اینکه رهبر انقلاب در فرمایشات خود بیشتر بر توسعه علم و فناوری تأکید دارند، در همین راستا مسئولان کشور نیز برای عملی کردن فرمایشات رهبری سه فناوری شاخص هسته نانو، سلول‌های بنیادی و بازشناختی را در دستور کار خود قرار داده‌اند. شاید علت اصلی آن به حمایت‌های اساسی معاونت علمی و فناوری برمی‌گردد که ستاد جهت‌گیری خود را به سمتی سوق داده که صرفا به تولید مقاله و بهبود جایگاه علمی ایران اکتفا نکند و مردم کوچه و بازار بتوانند از این علم درآمدزایی داشته باشند.

وی تصریح کرد: در سال 93 تعداد شرکت‌های دانش بنیان کمتر از تعداد انگشتان دست بود؛ اما اکنون این رقم به 140 شرکت رسیده به گونه‌ای که از این تعداد نزدیک 102 شرکت دانش بنیان هستند.

حمیدیه افزود: یکی از بزرگترین مشکلات در سال 94 نبود قوانین و آیین نامه‌ها در وزارت بهداشت بود. یکی از کارهایی که ستاد توسعه سلول‌های بنیادی انجام داد، الزام وزارت بهداشت به تصویب آیین‌نامه‌های نحوه تولید سلول بافت ژن در سازمان غذا و دارو بود. همچنین تصویب اولین سلول درمانی که با همکاری وزارت بهداشت به تاییدیه رسید، این عوامل باعث شد که شرکت‌ها حیات دوباره به خود گرفته و بتوانند محصولات جدیدی تولید کنند.

دبیر ستاد سلول‌های بنیادی معاونت علمی و فناوری ادامه داد: زمانی که قوانین و آیین‌نامه‌ها در جهت توسعه این شرکت‌ها تصویب نشود به طور یقین فعالیت در حوزه سلول‌های بنیادی به کندی انجام می‌شود؛ اما اکنون پنج محصول سلولی موفق به اخذ تاییدیه شدند که این محصولات بیشتر در حوزه بافت سلولی هستند.

وی با اشاره به جهش در عرصه تولید علم سلول‌های بنیادی گفت: هم‌اکنون به سمتی رفتیم که در صنعت پزشکی و سلول‌های بنیادی تحولات چشمگیری ایجاد کردیم، این در حالی‌ست که بسیاری از صنایع از جمله صنعت خودروسازی تنها به فکر احداث کارخانه خودروسازی بودند؛ اما ما سعی کردیم که همکاری بین دانشگاه‌های علوم پزشکی به ویژه وزارت علوم و دانشگاه‌های صنعتی را توسعه داده و از پتانسیل دانشکده‌های فنی و مهندسی به بهترین نحو ممکن بهره‌برداری کنیم. قبلا خیلی از دستگاه‌ها و وسایل و تجهیزات از جمله ظرف کشت سلولی را از خارج وارد می‌کردیم؛ اما اکنون توانستیم تمام زیرساخت‌های لازم را از طریق شرکت‌های دانش‌بنیان تامین کنیم.

حمیدیه با تأکید براین که اکثر تجهیزات کلیدی توسط شرکت‌های دانش بنیان تولید می‌شود، گفت: از ساده‌ترین ظرف کشت و محیط کشت تا سخت‌ترین تجهیزات کلیدی از جمله میکروسکوپ توسط این شرکت‌ها تولید و روانه بازار می‌شود.

دبیر ستاد سلول‌های بنیادی معاونت علمی و فناوری تصریح کرد: فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان تقریبا از سال 94 شروع شد؛ بنابراین این شرکت‌ها زمانی به سوددهی مناسبی می‌رسند که فعالیت کاری مثبتی داشته باشند. خوشبختانه یکی از شرکت‌ها جز 10 شرکت برتر سلول بنیادی قرار دارد که گردش مالی آن بین 70 تا 80 میلیارد تومان در سال است.

حمیدیه ادامه داد: در حوزه سلول‌های بنیادی، پزشکی و بازشناختی همه شرکت‌ها در مسیر دانش بنیان قرار گرفتند؛ چرا که سلول‌های بنیادی جزو صنایع های‌تک بوده و راهی جز دانش بنیان شدن نداشتند.

وی افزود: ایران در حوزه تولید علم سلول‌های بنیادی در بین کشورهای اسلامی رتبه اول و در منطقه نیز حدود دو سال است که کشورهای ترکیه و اسرائیل را پشت سر گذاشته است؛ همچنین در سطح جهانی رتبه 14 را به خود اختصاص داده است. رشد علمی کشور ما بسیار خوب بوده است و این امر نباید باعث شود که مثل برخی صنایع فریب بخوریم. به عنوان مثال در حوزه تولید علم رتبه 16 را داریم این در حالیست که کشوری مثل دانمارک با وجود رتبه 40 با یک شرکت دارویی میلیاردها دلار داروی دیابتی را به فروش می‌‌رساند، البته نمی‌خواهیم صرفا در تولید مقاله زیاده روی کنیم و از بقیه حوزه‌ها عقب بمانیم بلکه این موضوع کاملا ضروری است اما کفایت نمی‌کند.

دبیر ستاد سلول‌های بنیادی معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری گفت: دانشگاه‌های کشور هنوز به سمت دانشگاه‌های نسل سوم و چهارم حرکت نکردند. شاید نسل 3 و 4 کمتر از انگشتان دست باشد؛ ولی نیاز است که نگاه دانشگاه‌ها به این موضوع تغییر کند. متاسفانه با وجود داشتن دانشگاه‌ اکثرا دانشجو ندارند و کلاس‌های درس خالی است بنابراین باید این موضوع را در نظر گرفت که دانشگاه صرفا محل تولید آموزش نیست یا مثل مدرسه نیست. متاسفانه ما دانشگاه‌ها را به دبیرستان تبدیل کردیم.

وی اضافه کرد: تعداد دانشگاه‌ها بعد از انقلاب بیشتر شده است؛ اما در تولید فضای آموزشی بعد از پژوهش عقب افتادیم و به سمت تولید مقاله رفتیم. نباید این امر مهم را فراموش کرد که پژوهش‌ها زمانی برای کشور سودمند است که به فناوری برسد، پژوهشی که صرفا در طاقچه قرار بگیرد به درد نمی خورد. لذا باید به سمت فناوری حرکت کنیم. اگر مروری به تاریخ ایران داشته باشیم. حدود 150 سال پیش زمانی که قطار انقلاب صنعتی در اروپا راه افتاد اگر ایران بر این قطار سوار شده بود قطعا وضعیت اقتصادی ایران بهتر از وضعیت کنونی بود.

حمیدیه تأکید کرد: نیاز است دانشگاه‌ها از حالت فعلی(نسل یک و دو که آموزش و پژوهش است) خارج شوند. دانشگاه فقط محل نشستن استاد و دانشجو نیست بلکه باید دیوار دانشگاه‌ها را برداشت تا دانشگاه در دل جامعه قرار بگیرد. سرمایه‌گذار، کارآفرین، استاد و دانشجو باید دور یک میز بنشیند تا ایده‌ها تبدیل به یک محصول شود. مشکل کشور تولید مقاله نیست بلکه شغل و اقتصاد است. وظیفه قشر فرهیخته است که با ارائه راهکارهای اصولی و منطقی گرهی از مشکلات کشور را باز کنند.

وی تأکید کرد: مشکل کشور فقط با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان در کنار تغییر نگرش دانشگاه‌ها از نسل یک و دو به نسل سوم و چهارم حل خواهد شد.

دبیر ستاد سلول‌های بنیادی علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به اینکه آینده علم پزشکی با ساختار سلول بنیادی، پزشکی و بازساختی و مهندسی بافت به طور عجیب به هوش مصنوعی گره خورده است، گفت: در حال حاضر ما در حوزه فناوری همگرا فعالیت‌های گسترده‌ای را انجام می‌دهیم. همچنین سعی کردیم که شرکت‌های دانش‌بنیان را به این سمت سوق دهیم تا شرکت‌هایی که در حوزه علوم نانو، علوم شناختی و سلول بنیادی و مسائل دیگر فعالیت می‌کنند را به سمت هوش مصنوعی هدایت کنیم؛ چرا که فناوری تک بعدی در سال‌های آینده، آینده درخشانی نخواهند داشت فناوری‌هایی که با هم ترکیب می‌شوند آینده پیشرفته را خواهند ساخت، لذا ما شرکت‌ها را ترغیب می‌کنیم.

حمیدیه خاطرنشان کرد: اولویت و تمرکز اصلی ما در سال 98 عمدتا صادرات و بیمه محصولات و خدمات شرکت‌های دانش بنیان در این عرصه است. در حوزه صادرات محصولات خوب عمل کردیم؛ اما برای بیمه کردن محصولات به کمک رسانه‌ها نیاز داریم؛ هرچند که معاونت درمان وزارت بهداشت در این راستا اقداماتی انجام داده است؛ اما هنوز محصولات جزو لیست خدمات بیمه‌ای قرار نگرفته‌اند به همین دلیل از شورای عالی بیمه سلامت و وزارت بهداشت درخواست می‌کنیم که خدمات پیوندی سلول‌های خون‌ساز و متعاقب آن محصولات تولیدی شرکت‌های دانش بنیان را در لیست بیمه قرار دهند چرا که این امر باعث 10 برابر شدن رشد علم و فناوری در کشور می‌شود.

انتهای پیام/