رسول نظری پژوهشگر ورزشی و استاد دانشگاه آزاد در گفت‌و‌گو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز گفت: تحلیلی انجام دادیم تحت عنوان آمایش سرزمینی ورزش ایران که بسیار هم پژوهش زمان‌بر و جامعی بود. در این طرح ما به تحلیل ورزش ایران از سه منظر زیرساخت های سخت افزاری، زیرساخت های کاربری و زیرساخت های نرم افزاری پرداختیم.

وی افزود: در پژوهش صورت گرفته به ورزش از سه منظر ورزش همگانی، ورزش قهرمانی و ورزش حرفه ای نگاه کردیم و کوشیدیم تا از آن سه منظر، این سه نوع ورزش را بررسی کنیم. آمایش به معنای تحلیل یک پدیده از سه منظر علم اقتصاد/سیاست، جامعه شناسی و جغرافیاست و حاصل این تحلیل یافتن عدم توازن ها و عدم تناسب‌هاست.

داور نشریه علمی پژوهشی مدیریت ورزشی دانشگاه تهران افزود: در بُعد تحلیل زیرساخت های سخت افزاری نکته جالبی به دست آمد که ما به نسبت برنامه پنجم توسعه بسیار عقبیم. در برنامه پنجم توسعه دولت مکلف شده بود سرانه ورزشی کشور به ازای هر شهروند را به یک و دو دهم متر مربع برساند؛ اما سرانه ورزشی کشور ما 73صدم است و این نشان می دهد که به ازای هر شهروند نیم متر کسری فضای ورزشی داریم. جالب اینکه ما در سال دوم از برنامه ششم توسعه هستیم و هنوز به برنامه پنجم توسعه نرسیده ایم و بعید است که بتوانیم این کسری را جبران کنیم. از منظر توسعه سخت افزاری مشخص شد که ما از برنامه های جامع مدیریتی کشور عقبیم.

عضو کانون نخبگان جوان اصفهان تصریح کرد: در زمینه تحلیل زیرساخت های نیروی انسانی باید در چهار گروه مدیران، مربیان، داوران و ورزشکاران به بررسی داده ها می پرداختیم. در این بررسی به موارد بسیار زیادی از عدم توازن در توسعه نیروی انسانی برخوردیم که فقط در یک مورد مشخص شد نسبت مربیان و ورزشکاران در برخی از رشته های رقابتی با هم تناسبی ندارند. به عنوان مثال در یکی از شهرهای استان اصفهان و در رشته کاراته مشخص شد به ازای هر ورزشکار سه مربی وجود دارد که این مورد دلیلی ندارد غیر از اینکه فدراسیون مربوطه و هیئت های استانی و شهری با تمام توان مشغول برگزاری کلاس های مربیگری هستند تا کسری بودجه ای که دارند برطرف شود و این ضعف بزرگی است و اگر در کل کشور بخواهیم موشکافانه وارد این بحث شویم از این موارد زیاد پیدا می شود.

نظری ادامه داد: معضل برگزاری کلاس های پشت سرهم در استان های مختلف، هم از بُعد کیفیت بسیار پایین کلاس ها قابلیت نقد دارد و هم از بعد هدفی که پشت این طرح نهفته که این هدف چیزی غیر از درآمدزایی نیست.

این دانشیار ورزشی در ادامه گفت: در تحلیل زیرساخت های نرم افزاری دو بخش مد نظر ما بود. یکی بخش مالی و دومی بخش فرآیندهای ورزشی. در بخش منابع مالی بیشتر به توزیع ثروت یا منابع مالی در ورزش توجه کردیم و به پدیده ای رسیدیم که عنوانش را توزیع کاریکاتوری گذاشتیم. در حوزه ورزش حرفه ای به شدت شاهد این هستیم که عدم توازن مالی وحشتناکی ایجاد شده که هر روز هم توسعه می یابد و این موضوع کسب دستاوردهای جدید را به خطر می اندازد. به عنوان مثال میلیاردها تومان در لیگ یک رشته ورزشی هزینه می کنیم بدون اینکه به هیچ دستاورد ورزشی خاصی برسیم. بعد در سال منتهی به المپیک در بسیاری از رشته هایی که توان کسب سهمیه المپیک دارند، بودجه ای برای اعزام ورزشکار به مسابقات نداریم! این چیزی غیر از توزیع کاریکاتوری منابع مالی در ورزش نیست.

وی در ادامه اضافه کرد: در بخش فرآیندهای ورزشی هم باید به این موضوع اشاره کنیم که فلسفه وجودی ورزش ایران نامشخص است و همین موضوع باعث می شود ورزش ایران تا این اندازه بدون هدف پیش رود. به اصطلاح اهل دانشگاه، مدل ورزشی ایران در هیچ کدام از حوزه های ورزش همگانی، قهرمانی و همگانی مشخص نیست. کسی تکلیف خود را نمی داند. نمی توانیم در ورزش کشور مدعی توسعه یافتگی شویم وقتی مشخص نیست که تعریف توسعه یافتگی در ورزش ما دقیقه چه چیزی است.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نایین افزود: در اکثر رشته های ورزشی کشور در حوزه قهرمانی ضعف قوانینی داریم که فدراسیون ها با آن دست و پنجه نرم می کنند. نداشتن قانون در فدراسیون ها باعث می شود تا بهره وری ورزش کاهش پیدا کند؛ چرا که تیم های حاضر در مسابقات با ملاحظه این بی قانونی ها از ادامه ورزش و تیمداری دست می کشند که تا امروز به دفعات شاهد این پدیده بوده ایم.

نظری اضافه کرد: در بحث فرآیندهای ورزشی ما با پدیده بازیکن سازی یا مدیرسازی طرفیم. بحث اقتصادی در ورزش بسیار مهم است و با این وضع اقتصادی ما باید به سمت تولید گلخانه ای برویم. تولید گلخانه ای نوعی از سرمایه گذاری است که به بهره وری ختم می شود. فدراسیون ها در بسیاری از رشته ها باید به تولید گلخانه ای یا در حقیقت تولید محصول خاص بیندیشند تا بتوانند با بودجه های اندکی که دارند به جایی برسند.

وی افزود: اما راهکارهای دیگری هم هستند که بعد از این آمایش باید مورد توجه قرار بگیرند. در حقیقت راهکارهای پیشنهادی بعد از این طرح مورد نیاز قرار می گیرند و تعدادی از این راهکارها را معرفی می کنم. مهمترین راهبرد ما این است که به منابع، عملکردها و دستاوردهای ورزش نگاهی متوازن داشته باشیم. باید نقاط اهرمی ورزش را شناسایی و روی آنها منابع خود را متمرکز کنیم. این کارهم موقعی صورت می گیرد که ما مزیت های رقابتی ورزش خود نسبت به دیگر رقبا را بشناسیم. به عنوان مثال وقتی ما در تعداد خاصی از رشته ها خوبیم و می توانیم در المپیک مدال آوری داشته باشیم ابتدا باید به آنها توجه کنیم و روی آنها سرمایه گذاری صورت گیرد. این مورد به معنای نفی سرمایه گذاری در رشته های دیگر نیست بلکه سرمایه گذاری هوشمندانه در این امور است.

عضو گروه مطالعات جوانان پژوهشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی وزارت علوم و تحقیقات تصریح کرد: از سوی دیگر باید به مدیران خود ادبیات کلان ورزش را بیاموزیم. وقتی در رشته های ورزش خاص سرمایه گذاری گلخانه ای انجام می دهیم؛ یعنی باید از مدیرانی استفاده کنیم که کلان نگر و دوراندیش باشند یعنی هم آینده را ببینند و هم تفکر سیستمی داشته باشند. در مبحث فرآیندهای ورزشی ما ورودی داریم و به خروجی می رسیم. ورودی بازیکن جوان است و وارد سیستم می شود و بعد به خروجی می رسیم. انتخاب ورودی ها مهم است چون اگر ورودی خوبی نداشته باشیم، خروجی خوبی هم نصیب نخواهد شد. یک ورودی بی کیفیت باعث می شود که انرژی و وقت فرآیند ورزشی، هدر برود و به یک خروجی بی کیفیت برسیم. از همین روست که فدراسیون ها باید در انتخاب نیروی انسانی خود بیش از اندازه محتاط و دقیق باشند.

وی در ادامه گفت: برای داشتن مدیرانی که بتوانند از این تحقیقات و آمایش سرزمینی ما بهره مند شوند، باید دنبال مدیرانی بگردیم که شایستگی های خاصی داشته باشند؛ یعنی تفکر و نگاه خاص انتقادی با این نیت که به وضع موجود راضی نباشند چرا که راضی بودن به وضع موجود به معنای رقم نخوردن دستاوردهای نوین است. رویکرد خلاقانه ای نیازی است که به یک نوع تفکر واگرایی یا دگراندیشی منجر شود. همچنین مدیرانی که برای اداره ورزش نیاز داریم باید همزمان تفکر نتیجه گرا هم داشته باشند. برای تربیت چنین مدیرانی باید فرآیند شایسته سالاری شامل، شایسته خواهی، شایسته یابی، شایسته پروری، شایسته گماری و در نهایت شایسته سالاری نهادینه شود.

وی در پایان تاکید کرد: متاسفم که می گویم طرح ما در وزارت ورزش به هیچ عنوان مورد توجه قرار نگرفت و کسی به آن توجه نکرد. ما حتی خواهان ارائه این طرح در وزارت ورزش بودیم؛ اما کسی خواهان آن نبود و در نتیجه از ارائه آن سرباز زدیم ولی امیدوارم در وزارت ورزش کسی پیدا شود که به این طرح توجه کند.

انتهای پیام /