به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، ماجرای کسری بودجه بزرگ‌ترین وزارتخانه کشور مختص دیروز و امروز نیست. دهه‌هایی است که در آموزش و پرورش حرف از کمبود بودجه می‌زنند؛ ولی گوشی بدهکار حرف‌ها نیست. حتی وزیر آموزش و پرورش نیز چندی پیش اعلام کرد حال وزارتخانه‌اش خوب نیست و دخل و خرجش با هم نمی‌خواند. این صحبت‌ها درحالی مطرح شد که به نظر می‌رسد برای تغییر مبلغ بودجه پیشنهادی سال 99 تلاشی صورت نگرفته است، در چنین شرایطی وزارت آموزش و پرورش برای سال آینده باید تنها با یک درصد افزایش بودجه روزگار خود را بگذراند.
حال این سوال مطرح می‌شود که این یک درصد باید صرف اصل 30 قانون اساسی یا همان تحصیل رایگان یا طلب شهریه مدارس دولتی هزینه شود؟ یک درصد برای پرداخت حقوق معلمان هزینه شود یا گسترش طرح خرید خدمات آموزشی؟ شاید این یک درصد برای استخدام معلم مورد نیاز این وزارتخانه با توجه به بحران کمبود معلم در نظر گرفته شده است. برای پاسخ به این سوالات با مهدی بهلولی کارشناس آموزش و پرورش به گفت‌و‌گو نشسته‌ایم.
بودجه آموزش و پرورش نسبت به گذشته چه تغییری داشته است؟
در حال حاضر بودجه‌ای که برای سال آینده آموزش و پرورش اعلام شد، 57 هزار و 100 میلیارد تومان است؛یعنی این بودجه نسبت به بودجه 56 هزار میلیارد تومانی سال گذشته، عملا افزایش بودجه‌ای رخ نداده است. در واقع بودجه سال 99 نسبت به سال گذشته، تنها حدود 800 میلیارد تومان یا معادل یک درصد افزایش داشته است.
حال در نظر بگیرید پیش از اینکه رئیس‌جمهور بودجه را تحویل مجلس دهد، وزیر و معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش در مصاحبه‌ای اعلام کردند انتظار داریم بودجه سال 99، 74 هزار میلیارد تومان باشد؛ بنابراین اختلاف 17 میلیارد تومانی بین رقم پیشنهادی وزیر و بودجه ارائه شده به مجلس وجود دارد. این امر نشان‌دهنده ضعف شدید مسئولان وزارت آموزش و پرورش کشور است.
ارزیابی مرکز پژوهش‌های مجلس از این بودجه چه بود؟
مرکز پژوهش‌های مجلس هر سال پس از ارائه لایحه بودجه یکسری ارزیابی‌ها و بررسی‌هایی را انجام می‌دهد. در 20 دی ماه 97، مرکز پژوهش‌های مجلس در بررسی خود از لایحه بودجه 98 اعلام کرد که 52 هزار و 500 میلیارد تومان برآورد ما از بودجه آموزش و پرورش است. این درحالی است که رقم 52 هزار میلیارد تومانی قبل از تصویب نمایندگان مجلس بود و پس از ورود به مجلس با افزایش 2 تا سه هزار میلیاردی در نهایت با 56 هزار میلیارد تومان به تصویب رسید.
بودجه سال 99 وزارت آموزش و پرورش نشان دهنده این است که افزایشی در سال آینده نخواهیم داشت. به‌علاوه لایحه‌ای که امسال برای بودجه نوشته شده، برنامه محور و مقایسه آن با لایحه سال گذشته مشکل است؛ زیرا از طرفی عنوان‌ها متفاوت بوده و رقم بودجه با توجه به تورم اقتصادی امروز کشور عملا غیرممکن است. به هرحال انتقادهای بسیاری به لایحه 99 آموزش و پرورش وارد است که مسئولان آموزش را موظف به شفاف‌سازی و پاسخ‌گویی می‌کند.
حذف سرانه دانش‌آموزی در بودجه 99
سرانه دانش‌آموزی در بودجه 99 چه جایگاهی دارد؟
در مقایسه بین لایحه 98 و 99 می‌توان به چند خلأ و کاهش بودجه اشاره کرد. در بودجه‌بندی 98 بندی به عنوان سرانه دانش‌آموزی داشتیم که آموزش و پرورش را موظف می‌کرد تا به مدیر مدارس دولتی در ازای هر دانش‌آموز مبلغی را به عنوان سرانه برای هزینه های جاری مدرسه در طول سال پرداخت کند. این بند که سال پیش در لایحه بودجه، جایگاه 350 میلیارد تومانی داشت در بودجه پیشنهادی امسال حذف شده است.
وضعیت بودجه دانشگاه فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی نسبت به سال گذشته چه تغییری داشته است؟
همچنین بند دیگری در لایحه پیشنهادی 98 با عنوان «دانشگاه فرهنگیان» با بودجه 579 میلیاردی و بند دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی با بودجه 80 میلیارد تومانی وجود داشت که این 2 دانشگاه در بودجه 98 جمعاً مبلغ 659 میلیارد تومانی داشتند؛ اما در بودجه 99 عنوان این بند به تربیت معلم تغییر پیدا کرد و به جای یک بند، در 2 بند با بودجه 509 میلیارد تومانی آورده شد، این رقم نسبت به سال گذشته 150 میلیارد تومان کاهش یافته است. به عبارتی دیگر می‌توان گفت بودجه این دو دانشگاه نسبت به سال گذشته، 26 درصد کاهش داشته است.
وضعیت بودجه آموزش استثنایی را چطور ارزیابی می‌کنید؟
برنامه آموزش استثنایی نیز در لایحه 98 بودجه 150 میلیارد تومانی داشت، این بودجه در سال جاری نیز با همین عنوان آمده؛ اما 2 بند جداگانه با بودجه 130 و 8 و نیم میلیاردی تکرار شده است که یازده و نیم میلیارد تومان یا 7درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشته است.
اختصاص بودجه به طرح جامع حمایت و ارتقای پوشش تحصیلی مناطق محروم وزارت آموزش و پرورش یکی از مواردی است که بسیاری از کارشناسان بر تحقق آن تاکید دارند. به نظر شما بودجه این مناطق به طور کامل محقق می‌شود؟
در لایحه بودجه 98، بندی با عنوان طرح جامع حمایت و ارتقای پوشش تحصیلی مناطق محروم وجود داشت که 530 میلیارد تومان برای آن درنظر گرفته شده بود، متاسفانه در بودجه 99 افزایش قابل توجهی در بودجه مناطق محروم و کمک به دانش‌آموزان این مناطق نداشته‌ایم. نکته مهم درباره این بند و بسیاری از بندهای دیگر این است که هیچ‌گاه مدیران منطقه‌های محروم، اعلام نمی‌کنند که در طول سال، چند درصد این بودجه‌ها محقق خواهد شد.
تخصیص بودجه شیر دانش‌آموزان صوری بود
به‌عنوان مثال بودجه شیر رایگان برای دانش‌آموزان در بودجه‌های سال‌های گذشته 200 میلیارد تومان ردیف بودجه مستقل داشت؛ ولی چون شیری به مدرسه‌ها اختصاص داده نشد؛ می‌توان اینگونه نتیجه گرفت که این بودجه، صوری و کاغذی بوده است؛ اما درباره بودجه مناطق محروم و بسیاری دیگر از بندهای بودجه، این موضوع روشن نمی‌شود.
به نظر شما افزایش حقوق معلمان در سال آینده با این وضعیت بودجه چگونه پیش می‌رود؟
بودجه 99 کارشناسی شده نبوده و معلمان را با مشکلات جدی مواجه خواهد کرد، گفته می‌شود حقوق کارکنان دولت در سال آینده افزایش 15درصدی خواهد داشت. اگر این گفته را ملاک قرار داده و این موضوع که 98درصد بودجه آموزش و پرورش صرف موارد حقوقی کارکنان می‌شود را کنار هم بگذاریم، به این نتیجه خواهیم رسید که در لایحه بودجه 99، حقوق معلمان افزایش پیدا نخواهد کرد و یا بسیاری از معلمان در سال آینده حقوقی دریافت نمی‌کنند!
از طرفی اگر به اعداد و ارقام ذکر شده و میزان کاهش‌هایی که در بودجه سال آینده برای وزارت آموزش و پرورش، نگاهی اجمالی داشته باشیم، در‌می‌یابیم که مقابل افزایش 55درصدی بودجه نیروی انتظامی، نگاه دولت به موضوع بودجه، نگاهی فرهنگی نیست.
انتهای پیام/
