به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، پرستاری یکی از رشته‌‌‌های سخت در بخش درمان است که بعد از پزشکی دارای داوطلبان بسیاری برای ورود به دانشگاه است. پرستاران جزو بدنه اصلی بخش درمانی در هر کشوری محسوب می‌‌‌شوند که نقشی تعیین کننده در بالا بردن سطح سلامت مردم در جامعه دارند.

پرستاران در کشور ما دغدغه‌‌‌های مختلفی در امور معیشتی خود دارند که این امر ناشی از شرایط سخت کاری و دریافت حقوق اندک است. در حال حاضر، علیرغم وجود تعداد بالای فارغ‌‌‌‌‌‌‌التحصیلان در رشته پرستاری در بسیاری از بیمارستان‌‌‌های کشور با کمبود پرستار مواجهیم که رسیدگی به این امر، باید بیش از گذشته مورد توجه مسئولان وزارت بهداشت قرار گیرد.

پرستاری تنها حرفه‌‌‌ای است که در کشور ما همزمان با تولد یکی از معصومین، حضرت زینب (س) و به یاد تیمارداری‌‌‌اش از مجروحان واقعه کربلا نام‌‌‌گذاری شده، همین امر نشان‌‌‌دهنده تقدس این حرفه است. بر همین مبنا و برای بررسی دغدغه‌‌‌های این قشر زحمت‌‌کش جامعه به سراغ بهناز فرمهینی فراهانی عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران که سابقه سال‌‌‌ها پرستاری از دوران قبل و بعد انقلاب داشته و حسام‌‌‌الدین ورپایی دانشجوی سال آخر رشته پرستاری رفتیم. مشروح آن در زیر آمده است.

ایسکانیوز: از چه زمانی وارد دانشکده پرستاری شدید و تفاوت تحصیل در دوران قبل و بعد از انقلاب در چه مواردی بود؟

فرمهینی فراهانی: فارغ‌‌التحصیل سال 53 از دانشگاه پرستاری ارتش هستم و با توجه به اینکه بیشتر نزدیکان من در زمینه امور پزشکی و درمانی فعالیت داشتند از کودکی به این رشته علاقه‌‌مند شدم. سال‌‌‌ها رئیس دانشکده پرستاری ارتش بودم و فعالیت در دانشگاه آزاد را از سال 72 شروع کردم. در دوران قبل از انقلاب، پرستاری جایگاه مناسبی برای خانم‌‌ها در دیدگاه عموم نداشت و زمانی که ازدواج کردم خانواده همسرم اطلاعی از شغل من نداشتند. با توجه به اینکه به اصول شرعی و رعایت حجاب پای‌‌‌بند بودم مشکلات بسیاری برای فعالیت و کار در این رشته داشتم.

در دوران بعد از انقلاب با توجه به نگاه ارزشی که به زن ایجاد شد بسیاری از پرستاران ما به عنوان امدادگر در جنگ حضور پیدا کردند و امنیت کامل برای خانم‌‌‌ها وجود داشت و جایگاه خانم‌‌های پرستار به شکل عمیقی تغییر یافت. در دوران دفاع مقدس با داشتن دو فرزند و ریاست دانشگاه ارتش که به عهده من بود برای خدمت‌‌‌رسانی به رزمندگان در جنگ حضور یافتم.

امروز در شرایطی هستیم که من به عنوان یک زن ایرانی مسلمان که سال‌‌‌‌‌ها در حوزه پرستاری فعالیت دارم؛ در بسیاری از کنگره‌‌‌‌های بین‌‌‌‌المللی برای سخنرانی دعوت می‌‌‌شوم و با حجاب اسلامی به عنوان نماینده ایران در کنگره‌‌‌ها حضور پیدا می‌‌‌کنم.

ایسکانیوز: نحوه خدمت‌‌‌رسانی شما به عنوان یک پرستار در زمان جنگ به چه صورت بود؟

فرمهینی فراهانی: اولین باری که به جنگ اعزام شدم از سوی مصطفی چمران بود. شرایط ما در دوران جنگ به صورتی بود که از کمترین امکانات بیشترین استفاده را جهت ارائه خدمات درمانی به مجروحان داشتیم. بسیاری از افرادی که در این شرایط حضور داشتند فارغ از هر پست و مقامی، کوچکترین کارها را انجام می‌‌دادند. شخصا با افتخار در زمینه شستن پتو و لباس رزمندگان فعالیت داشتم علیرغم اینکه این کارها جزو فعالیت‌‌‌های مربوط به پرستاران نیست فعالیت‌‌های بسیاری در این زمینه داشتم. در حقیقت، این حداقل کاری بود که به عنوان پرستار می‌‌توانستیم برای کمک به رزمنده‌‌‌ها انجام دهیم.

آن زمان شرایط طوری بود که همه مردم از هر طبقه و قشری با هم متحد بودند. در مناطق جنگی من دیگر رئیس دانشکده پرستاری نبودم بلکه حضور در آن شرایط را به عنوان یک ایرانی جزو اولویت قرار دادم.

ایسکانیوز: بهترین خاطره‌‌‌ای که از زمان امدادگری در زمان جنگ دارید را شرح دهید؟

فرمهینی فراهانی: در زمان حضور در جنگ و در عملیات آزادسازی سوسنگرد در آبانماه سال 59 که مشغول نوشتن گزارش پرونده چند نفر از بیماران بودم متوجه حضور ناگهانی دو عراقی با اسلحه شدم که بعدا متوجه شدیم پزشک هستند و چون جنگ ایران و عراق را قبول نداشتند خواهان پناهندگی به ایران بودند و تا پایان جنگ در ایران ماندند و به رزمندگان ایرانی خدمت‌‌‌رسانی داشتند.

ایسکانیوز: نسل امروز دانشجویان رشته پرستاری چه تفاوتی با نسل گذشته دارد و مهم‌‌‌ترین دغدغه پرستاران درحال حاضر شامل چه مواردی می‌‌‌شود؟

فرمهینی فراهانی: پرستاران نسل امروز، هیچ تفاوتی با بچه‌‌‌‌های زمان جنگ ندارند و امروز همان روحیه ایثار و از خودگذشگی در میان پرستاران ما که جزو ویژگی‌‌های اصلی این حرفه است وجود دارد فعالیت دانشجویان پرستاری با دیگر رشته‌‌ها متفاوت است. فعالیت این گروه به صورت شبانه‌‌روزی و برای خدمت‌‌‌رسانی به بیماران است که امروز به لحاظ شرایط سخت کاری نیازمند توجه به تغییر در وضعیت حقوق و مزایا هستند. در حال حاضر، متاسفانه در بسیاری از بیمارستان‌‌ها با کمبود پرستار مواجهیم این در شرایطی است که هر سال وزارت بهداشت اعلام می‌‌کند که جذب و استخدام در رشته پرستاری دارد.

ایسکانیوز: آیا نحوه استخدام و جذب پرستاران روند صحیحی دارد؟

فرمهینی فراهانی: متاسفانه درحال حاضر، استخدام پرستاران به روش صحیحی انجام نمی‌‌شود. بسیاری از افرادی که در رشته پرستاری تحصیل نکردند در این حرفه مشغول به کار هستند که در جایگاه واقعی خود قرار ندارند. در شرایط کنونی، بسیاری از ماماها به عنوان پرستار در بیمارستان‌‌ها فعالیت دارند که این افراد به دلیل مبلغ حقوق پایینی که دریافت می‌‌کنند بیشتر استخدام می‌‌شوند. این در شرایطی است که ماماها در دوران تحصیل خود نحوه پرستاری از بیماران را آموزش ندیدند.

در حقیقت باید به تعداد مریض‌‌ها پرستار داشته باشیم و افرادی وارد این کار شوند که فارغ‌‌التحصیل رشته پرستاری باشند. یکی دیگر از امور مهم در حوزه پرستاری، فراگیری زبان انگلیسی برای دانشجویان رشته پرستاری است که برای شناخت و تلفظ صحیح امری لازم ضروری است و باید مورد توجه واقع شود. باید برای کاهش خطا در بخش درمان به تغییر در نحوه شیفت‌‌بندی پرستاران توجه کافی شده و در این زمینه تجدیدنظر کلی انجام شود. باید پرستاری استاندارد را تقویت کرده و کسانی که واجد شرایط هستند وارد این رشته شوند و از ماماها در این شغل استفاده نکنیم.

ایسکانیوز: رشته پرستاری به چه صورت در دانشگاه آزاد ارائه می شود؟ آیا فعالیت‌‌‌های پژوهشی مرتبط با رشته پرستاری درکشور انجام شده است؟

فرمهینی فراهانی: عشق به پرستاری لحظه‌‌ای ایجاد نمی‌‌شود بلکه به مرور زمان در فرد تقویت می‌‌‌شود و باید شرایطی را ایجاد کنیم که این حس در دانشجویان این رشته ایجاد شود. در حال حاضر رشته پرستاری تا مقطع دکتری را در واحدهای خوراسگان و علوم پزشکی تهران داریم و بالاتر از این مقطع هم در رشته پرستاری نداریم.

در زمینه رشته پرستاری هم تا به امروز موفق به فعالیت‌‌های پژوهشی نشدیم و از سال 75 هم که تاکنون رشته پرستاری در دانشگاه آزاد تاسیس شده، فعالیت پژوهشی خاصی صورت نگرفته است و امروز اگر در این زمینه فعالیت کنیم می‌‌‌توانیم تئوریسین در این رشته تربیت کنیم.

ایسکانیوز: آیا در دروان قبل از انقلاب هم روزی با عنوان روز پرستار وجود داشت؟ الگوی واقعی پرستاران ما کیست؟

فرمهینی فراهانی: قبل از انقلاب یک روز را با عنوان روز پرستار داشتیم. بعد از انقلاب هم روز ولادت حضرت زینب به عنوان این روز نام‌‌‌گذاری شد. یک نویسنده کانادایی در تاریخ پرستاری؛ به جنگی در زمان پیامبر اشاره کرده که خانمی به نام رفیده با حجاب کامل از مجروحان پرستاری می‌‌‌کرد.

نکته جالب قضیه اینجاست که بیگانگان چنین توجه و نگاهی به این مسئله دارند اما ما هیچ توجهی به این امور نداریم و الگوهایی که می‌‌گیرم برگرفته از الگوهای غربی بوده و به الگوهای ایرانی و اسلامی توجه نمی‌‌کنیم در شرایطی که همه این امور باید برای تربیت پرستاران مورد توجه قرار گیرد.

چادر قبل از اینکه یک پوشش اسلامی باشد یک پوشش ایرانی است این نوع پوشش را از کتیبه‌‌ها و نقش‌‌های باقی مانده در ایران کهن می‌‌توان دریافت اما امروز ما نسبت به هویت اصلی خود غریبه‌‌ایم وقتی حضرت زینب(س) را به عنوان الگوی مناسبت یک شغل در نظر می‌‌‌گیریم باید تلاش کنیم تا به این الگو نزدیک شویم.

ایسکانیوز: وضعیت بیمارستان‌‌‌‌های آموزشی دانشگاه آزاد به چه صورت است؟

ورپایی: بیمارستان‌‌های آموزشی دانشگاه آزاد شرایط مشابهی دارند اما بیمارستان فرهیختگان دانشگاه آزاد، دارای امکانات مناسبی بوده و شرایط خوبی را برای دانشجویان فراهم کرده است. در حال حاضر این بیمارستان، جزو بهترین بیمارستان‌‌‌های آموزشی دانشگاه آزاد بوده و بسیاری از دانشجویان پرستاری و پزشکی دانشگاه آزاد در این بیمارستان مشغول به کار هستند.

ایسکانیوز: وضعیت آقایان شاغل در رشته پرستاری به لحاظ سختی کار و گذراندن دوران خدمت سربازی به چه صورت است؟

ورپایی: امروز پرستاران آقا در کنار خانم‌‌ها فعالیت موثری در بخش درمان دارند. یکی از مهم‌‌ترین دغدغه آقایان پرستار در این حرفه، بحث معیشت و میزان حقوق ماهیانه و شیفت‌‌های سنگین بوده که کیفیت ارائه خدمات آقایان را تغییر می‌‌‌دهد. در حقیقت وضعیت نامناسب حقوق پرداختی با توجه به زحمت بسیاری که این رشته دارد، یکی دیگر از دغدغه‌‌‌های امروز جامعه پرستاری است.

خدمت سربازی آقایان در صورتی که معاف نباشند با گذراندن یک دوره آموزشی سه ماهه انجام می‌‌شود که بسته به نیاز ارگان‌‌های مختلف نظامی اعزام می شوند. از سوی دیگر پزشکان و پرستارانی هم که بخواهند دوره سربازی خود را بگذرانند زیر مجموعه ارتش رفته و ازسوی بهداری ارتش به نقاط مختلف اعزام می‌‌شوند اما افرادی که می‌‌خواهند طرح و سربازی را یکی کنند در طرح پیام آوران بهداشت مشترک بین وزارت بهداشت و ستاد مشترک شرکت می‌‌کنند و این وزارتخانه به صورت فصلی اسم‌‌‌‌هایی را در قالب قرعه کشی به ستاد اعلام کرده و ستاد این نیروها را جذب می‌‌کند و بعد از گذراندن دوران آموزشی در محل خدمت تعیین شده به انجام وظیفه می‌‌‌پردازند.

انتهای پیام/