گروه دانشگاه ایسکانیوز_ شایان دنیادیده: دانشگاهِ سیاسی و یا به بیان دیگر دانشگاه مطالبه گر و دغدغهمند،کلید واژههایی هستند که در افق انقلاب اسلامی برای شکل گیری هرم قدرتی مبتنی بر آموزههای اسلام و شکل گیری تمدن نوین اسلامی تجلی پیدا میکند.
امامین انقلاب اسلامی، دانشگاهها را مهم ترین بخش جامعه و کارخانه انسان سازی می دانند که علاوه بر تولید علم و توسعه مولفههای علمی کشور، وظیفه رشد معنویت و رساندن انسان به سعادت دنیوی و اخروی را برعهده دارند. لذا دانشجویان زمانی می توانند در یک جامعه اسلامی زمانی تاثیر گذار و نقش آفرین باشند که فضای دانشگاه و ساختارآن، نشات گرفته از مبانی اسلامی و توحیدی باشد. چرا که هدف اصلی در آن، رشد انسان در ابعاد گوناگون است.
به همین دلیل، دانشجویان در ساختار یک دانشگاه اسلامی به شاخصهایی مانند مطالبه گری و جریان سازی برای تاثیر گذاری بر اتفاقات جامعه توجه بیشتری خواهند داشت. شاید بتوانیم یکی از دلایل اصلی پیروزی انقلاب اسلامی در سال 57 را همراهی جریانهای دانشجویی با آحاد جامعه و تاثیر گذاری نخبگان سیاسی مانند مانند مطهری و شریعتی در فضای سیاسی آن دوران بدانیم.
با این تفاسیر مفهمومی مانند «نخبه پروری سیاسی» در دانشگاهها میتواند معنی پیدا کند؛ رهبر انقلاب در دیدار سال 86 با جمعی از نخبگان جوان و اعضای تشکلهای دانشجویی، از لزوم «نخبه پروری سیاسی» سخن به میان آوردند. مفهومی که شاید شرایط کنونی کشور در آستانه انتخابات مجلس، پیوند بیشتری با آن داشته باشد.
نخبه پروری سیاسی در یک حکومت اسلامی، به معنی آموزش و پرورش نخبگانی از طرف دانشگاهها، برای قرار گرفتن در هرم قدرت حکومت اسلامی و مسئولیت های سیاسی است که مبتنی بر آموزههای اسلامی، در راستای توانمندسازی و کارآمدی نظام اسلامی فعالیت داشته باشند.
مفهوم نخبه پروری سیاسی در کانون هایی مانند تشکلهای دانشجویی، رسانه، صدا و سیما و جنبشهایی اجتماعی، می توانند در حوزه نخبه پروری سیاسی نقشی اثرگذار داشته باشند. این بخش ها می توانند با جذب جوانان مستعد و دغدغه مند، آن ها را برای کادر سازی و فعالیتهای تشکیلاتی و حضور در بخش های مدیریتی تربیت کنند.
خداحافظی با نسل اول انقلاب
انقلاب اسلامی ایران با تمامی مشکلات و چالش ها درحال حاضر به چهل سالگی رسیده است و مدیران نسل اول این انقلاب تاکنون چه مطلوب و چه غیر مطلوب، کشتی انقلاب را سکان داری کردهاند. همانطور که مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی تاکید کردند، موضوع جوان گرایی و استفاده از نیروی محرکه جوانان در چهل سال بعدی انقلاب، امری اجتناب ناپذیر است.
لذا حضور نخبگان دانشگاهی از نسل دوم و حتی نسل سوم انقلاب در بدنه حاکمیتی، علاوه بر سرعت بخشیدن به موتور توسعه و پیشرفت کشور، موجب توانمنسازی و کارآمدی نظام اسلامی در منطقه و سطح بین الملل خواهد شد.
لذا دانشگاهها وظیفه دارند با استفاده پرورش نخبگان سیاسی در سطوح عالی، زمینه را برای حضور جوانان در بخشهای مدیریتی برای پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی فراهم کنند.
با این تفاسیر کنار رفتن تدریجی مدیران نسل اول انقلاب، امری غیر قابل انکار و جزو ملزومات گام دوم انقلاب اسلامی محسوب میشود.
جهت دهی به سیاستهای راهبردی کشور
برخی جریانات به دنبال این هستند که دانشگاهها را در فضایی بسته و قفس مانند، از فضای مطالبه گری و گفتمان سازی در حوزههای مختلف دور کنند. مهم ترین تاثیر منفی این موضوع، اجرای سیاستها و راهبردهای غیر کارشناسی در سطح جامعه است که به دلیل عدم استفاده از نقطه نظرات نخبگان و جریانات دانشجویی، می تواند کشور را در چاهی عمیق فرو ببرد که شاید تا دهههای متوالی نتواند از این چاه خارج شود.
درحالی استفاده از ظرفیت نخبگان دانشگاهی به عنوان بخش مهمی از بدنه جامعه، می تواند در جهت دهی صحیح به سیاست ها و راهبردهای کشور نقش قابل توجهی داشته باشد.
نخبه پروری سیاسی در آستانه انتخابات
مسئله انتخابات را می توانیم از یکی از مهم ترین رویدادهای جامعه اسلامی بدانیم چرا که یک انتخاب خوب می تواند آینده ای روشن را رقم بزند و بالعکس، انتخاب افرادی منفعت طلب و سودمحور، آینده ای تاریک برای آحاد جامعه در پی خواهد داشت.
با توجه به این موضوع، فضای دانشگاه می تواند به محفلی برای گفتمان سازی میان جریانات سیاسی، مطالبه گری، بررسی دغدغههای جامعه و انعکاس صدای مردم به مسئولان و نامزدهای انتخاباتی باشند.
اما گذشته از این موضوعات، یک دانشگاه با رویکرد اسلامی و سیاسی می تواند با تربیت نخبگان سیاسی، در آستانه انتخابات حرفی برای گفتن داشته باشد. نخبگان سیاسی در فضای داغ انتخاباتی، می تواند جهت بر ذهن مردم جامعه، آن ها را به پیگری مطالبات اصلی سوق دهد تا فریب فعالیت های تبلیغاتی نامزدهای انتخاباتی را نخورند.
نخبگان سیاسی همچنین می توانند با شناسایی اتفاقات جامعه،علاوه بر کشف گسل های اجتماعی و فرهنگی، برای حل مشکلاتی مانند اقتصاد و معیشت، راهبردهای کارشناسی وعلمی ارائه دهد و آنها را اختیار کنش گران سیاسی جامعه بگذارد.
لذا نخبه پرورسی سیاسی در بزنگاه های مهم کشور از جمله انتخابات، موضوعی مهم است که آینده سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور، اثر گذار خواهد بود. همچنین نخبه پروری سیاسی، فضای مباحثه و توجه به آرمانهای انقلاب را در دانشگاه نهادینه خواهد کرد که این موضوع علاوه بر جلوگیری از نفوذ افکار بیگانگان، قادر است در تصمیم گیریهای مهم کشور شرکت کند و داعیه دار مفاهیمی مانند «عدالت خواهی» در جامعه باشد.
*خبرنگار گروه دانشگاه باشگاه خبرنگاران دانشجویی ایران