به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، "دانشگاه تهران در صدر رتبه‌بندی دانشگاه‌های ایران قرار گرفت". "دانشگاه آزاد سبزترین دانشگاه ایران شناخته شد"، دانشگاه شریف در جمع 500 دانشگاه برتر دنیا قرار گرفت" و... همه ما تاکنون نقل‌قول‌های بسیاری از این دست را شنیده‌ایم و شاید این سوال برایمان پیش آمده باشد که اصلا اساس رتبه بندی دانشگاه ها چیست و بر اساس چه شاخص‌هایی انجام می‌گیرد. از جمله این شاخص‌ها می‌توان به آمارهای تجربی، کیفیت استادان، بورس‌های اعطایی، تعداد دانشجویان، امکانات آزمایشی و تحقیقاتی و موارد دیگر اشاره کرد.

اما سوال بعدی و شاید سوال مهم تر این است که راهکارهای بهبود این رتبه‌بندهای چیست؟ در این گزارش به ۱۰ مورد از راهکارهای بهبود جایگاه دانشگاه آزاد اسلامی در نظام های رتبه بندی بین المللی دانشگاهی اشاره می کنیم.

توجه به رشته‌های نوین و فناوری‌های جدید

توجه به رشته‌های جدید یکی از الزامات بهبود رتبه دانشگاه است؛ در واقع تنوع وسیع رشته های آموزشی خصوصا رشته های نوین و فناوری های جدید که معمولا تولید علم بیشتر و تعداد ارجاع بیشتری را نیز در بر می‌گیرند، می تواند به بهبود رتبه دانشگاه کمک کند.

توجه به دانشجویان تحصیلات تکمیلی

دانشگاه آزاد اسلامی چند سالی است که توسعه رشته های تحصیلات تکمیلی را مد نظر قرار داده است. در واقع عمده ای از تولیدات علمی هر دانشگاه مدیون فعالیت‌های تحقیقاتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی آن دانشگاه است. در دانشگاههای منتخب دنیا بیش از ۴۰ درصد دانشجویان این دانشگاه‌ها را دانشجویان تحصیلالت تکمیلی تشکیل می‌دهند؛ بنابراین به نظر می‌رسد توجه به این راهکار نیز می‌تواند یکی از راه ها برای رسیدن به رتبه های بالاتر باشد.

جذب دانشجویان خارجی در دانشگاه

جذب دانشجوی خارجی جدای از بحث درآمدزایی برای بسیاری از دانشگاه ها اهمیت بسزایی دارد. این دانشجویان در سیستم رتبه بندی های اعمال شده برای دانشگاه ها بسیار تاثیرگذارند. دانشگاه آزاد اسلامی در گام دوم خود بعد از بحث آموزش دانشجویان ایرانی، جذب دانشجویان خارجی را در دستور کار قرار داد. درحال حاضر حدود ۱درصد دانشجویان کشور را دانشجویان خارجی تشکیل می دهند.

شاخص نسبت استاد به دانشجو

نظام‌ های رتبه‌بندی شاخص‌ های مختلفی را برای ارزیابی دانشگاه‌ها مدنظر قرار می‌دهند؛ اما شاید یکی از مهم‌ترین این شاخص‌ها نسبت استاد به دانشجو باشد. به‌عبارت دیگر، یکی از شاخص‌های مهم در بررسی کیفیت آموزشی هر کشوری نسبت دانشجو به اعضای هیات‌علمی است. عددی که در برخی دانشگاه‌ها مانند اکسفورد برابر ۱ به ۵ است.

سرانه بودجه دانشجویی

هزینه های واقعی تحصیل یک دانشجو در دانشگاه ها چیست؟ به راستی برای یک دانشجو چقدر باید هزینه کرد تا تحصیل خود را به اتمام برساند و چرا دانشگاه های ما همیشه با کمبود سرانه دانشجویی مواجه اند؟ سرانه بودجه دانشجویی دانشگاههای برتر دنیا بین ۸ هزار تا ۲۰ هزار دلار به ازای هر دانشجو است؛ اما این عدد در ایران بین ۳ تا ۴ هزار و پانصد دلار است. قطعا توجه به این امر روی بسیاری از عوامل موثر در فرایند برونداد علمی دانشگاه تاثیرگذار خواهد بود.

وجود منابع و بانک‌های اطلاعاتی موردنیاز

وجود منابع و بانک‌های اطلاعاتی موردنیاز اعم از چاپی و یا الکترونیک در دانشگاهها شاخص دیگری است که به‌طور مستقیم و غیرمستقیم برون‌داد پژوهشی دانشگاه ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. توجه خاص به تامین منابع چاپی و الکترونیک در دانشگاه آزاد اسلامی می تواند گام دیگری در بهبود جایگاه کشور در نظام‌های رتبه بندی بین المللی باشد.

ارتقای کیفی مقالات

بی شک یکی از مهم‌ترین عوامل ارتقای بهبود رتبه دانشگاه ها در نظام های بین المللی ارتقای کیفی مقالات است.‌ امروزه روند انتشار مقاله در دانشگاه های منتخب دنیا به حد نسبتا ثابتی رسیده است و این دانشگاه‌ها تلاش دارند تا کیفیت مقالات خود را با هدف دریافت ارجاعات بیشتر بهبود بخشیده و افزایش دهند. دانشگاه آزاد اسلامی هم به این موضوع توجه دارد و نه تنها مقالات بلکه کیفیت مجلات خود را هم در دستور کار دارد.

مراکز حمایتی پژوهشی

دانشگاه آزاد این روزها به دانشگاه پیشتاز در عرصه دانش و پژوهش کشور تبدیل شده است. امروزه روند انتشار مقاله در دانشگاه‌های منتخب دنیا مورد پایش و رصد قرار می‌گیرد. بنابراین لازم است با تاسیس مراکز حمایتی مانند مراکز علم سنجی، مراکز مشاوره و نیز مراکز حمایت از تحقیقات، پژوهشگران تازه کار را مورد حمایت قرار داد.

افزایش سهم بودجه پژوهشی دانشگاه‌ها

کارشناسان معتقدند تا زمانی که پژوهش و تحقیقات در دانشگاه‌ها کم‌رنگ باشد، شتاب رشد علمی پایین می‌آید. به همین دلیل است که هر سال بخشی از بودجه کشور به امر پژوهش اختصاص پیدا می‌کند.‌ با این اوصاف به نظر می رسد تلاش برای افزایش سهم بودجه پژوهشی راهکار دیگری برای بهبود جایگاه دانشگاه آزاد اسلامی در رتبه رتبه بندی دانشگاه ها باشد. در دانشگاه‌های منتخب دنیا این سهم حداقل ۲۰ درصد و در دانشگاه آزاد اسلامی این سهم ۵‌درصد است.

توجه به اعضای هیات علمی

دانشگاه به عنوان مرکزی آموزشی، نیاز به نیروهایی متخصص، آموزش‌دیده و توانمند دارد تا اهداف دانشگاه را به سرانجام برسانند. اعضای هیئت علمی دانشگاه ها به عنوان یکی از اصلی ترین اقشار ذی‌نفع در دانشگاه، وظیفه آموزش دانشجویان را بر عهده دارند و بدون وجود هیئت علمی فعال، پیگیر، آگاه و متخصص رسالت دانشگاه به طور کامل محقق نخواهد شد. بی شک فراهم سازی شرایط مادی، معنوی و شخصیتی مناسب برای اعضای هیئت علمی در جذب و بقای ایشان در موسسه آموزش عالی مربوطه تاثیری بسزا دارد. اعضای هیئت علمی توانمند باعث مطرح کردن نام دانشگاه در میان دانشگاه‌های دنیا خواهد شد.

انتهای پیام/