سایه سنگین کرونا بر سر نظام آموزشی/ عدالت درکلاس‌های آنلاین جایگاهی دارد؟

گویا ضرب‌المثل «هرکه بامش‌ بیش، برفش بیشتر» دقیقا درباره امکانات آموزش آنلاین مدارس دولتی و غیردولتی صدق می‌کند، طبیعتاً مدارسی که تجهیزات بیشتری دارند می‌توانند خدمات آموزشی بهتری را به دانش‌‌آموزان ارائه دهند، مدارسی که تجهیزات لازم را ندارند هم که تکلیفشان مشخص است، کاش عدالت آموزشی برای مسئولان تنها شعار نباشد... .

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، آلودگی هوا، برودت هوا، بارش برف و حالا هم کرونا؛ این‌ها تنها دلایلی بودند که در سال تحصیلی جدید مدارس را تعطیل کردند. در زمان شیوع آلودگی هوا، بسیاری از کارشناسان گلایه‌هایی مبنی بر عقب ماندگی درسی دانش‌آموزان مطرح می‌کردند و راهکارهای مختلفی مانند تغییر تقویم آموزشی، آنلاین کردن آموزش و غیره را پیشنهاد می‌دادند؛ اما هیچ کدام به نتیجه‌ای نرسید و در نهایت شیوع ویروس کرونا مسئولان را در منگنه قرار داد تا بالاخره برای اجرایی شدن آموزش آنلاین آستین بالا بزنند.

10 اسفندماه طرح آموزش از راه شبکه آموزش سیما کلید خورد، دانش‌آموزان با استفاده از برنامه‌های از پیش تعیین شده می‌توانستند از ساعات پخش زنده دروس مختلف آگاهی پیدا کرده و از مطالب مطرح شده توسط معلمان استفاده کنند. برخی معلمان نیز به آموزش‌های تلویزیونی اکتفا نکردند و با راه‌اندازی کلاس‌های آنلاین در شکبه مجازی و اپلیکیشن‌های مختلف سعی کردند عقب‌ماندگی درسی دانش‌آموزان را تا حدودی جبران کنند؛ اما این نوع آموزش در تمامی مدارس و نقاط کشور یکسان نبود. به همین منظور سراغ دانش‌آموزان و معلمان مدارس دولتی و غیردولتی در تهران و کشور رفتیم تا دریابیم عدالت آموزشی در آموزش‌های از راه دور تا چه اندازه‌ای رعایت شده است؟

فارسی شکر است، اما ریاضی مهم‌تر!

حتما شنیده‌اید که فارسی شکر است، بد نیست اگر دانش‌آموزان در ایام تعطیلات غزلی از حافظ بخوانند، بیتی از سعدی حفظ کنند و در کنار آن نیم‌نگاهی به مباحث درسی خود داشته باشند؛ مبادا اینکه فراموش شود. المیرا شاهان معلم فارسی پایه هشتم و نهم یک مدرسه غیر انتفاعی در تهران است. برای اینکه دانش‌آموزان در ایام تعطیل از مباحث درسی عقب نمانند، به آموزش‌های تلویزیون بسنده نکرده و برای دانش‌آموزان نمونه سوال طرح می‌کند. سپس نمونه سوالات را در کانال تلگرامی که والدین در آن عضو هستند قرار می‌دهد و از دانش‌آموزان می‌خواهد پاسخ سوالات را از طریق ایمیل برایش ارسال کنند.

گویا شاهان از آن معلم‌هایی است که خودش را برای آموزش دروس به آب و آتش می‌زند، دانش‌آموزان کلاسش از درس فارسی چندان عقب نیستند، به همین منظور زمان آموزش آنلاین این درس به دروس دیگری اختصاص داده شده است. می‌گوید: «دلش می‌خواسته مباحث درسی را به صورت آنلاین به دانش‌آموزان یاد دهد، اما اولویت با دروسی مانند علوم و ریاضی است که حجم مباحث عقب‌مانده در آن‌ها بیشتر است.»

نرم‌افزارهای از ما بهتران!

انگار دست خودمان نیست، ناخودآگاه هوش دانش‌آموزان اطرافمان را با نمره ریاضیشان محک می‌زنیم، البته زمانی که ضریب دروسی مانند ریاضی و فیزیک را در کنکور می‌بینیم، می‌فهمیم که چندان هم اشتباه فکر نکرده‌ایم. حساب کنید چند زنگ‌ ورزش برای جبران عقب‌ماندگی مباحث درسی ریاضی مجبور بودیم در کلاس درس بمانیم؟ در حال حاضر نیز اوضاع تفاوتی نکرده؛ اهمیت ریاضی به‌اندازه‌ای است که نمی‌توان مفاهیم درسی آن را به صورت آفلاین به دانش‌آموزان آموزش داد و اطمینان حاصل کرد تمامی مطالب را فرا گرفته باشند.

مریم معصومی معلم ریاضی چهارم دبستان یک مدرسه غیرانتفاعی در تهران است. او برای آموزش مباحث ریاضی آن هم به صورت آنلاین از نرم‌افزار Camtasia و skyroom استفاده می‌کند؛ البته سایر معلمان نیز با تکیه بر همین نرم‌افزار، مفاهیم درسی را به دانش‌آموزان منتقل می‌کنند.

معصومی می‌گوید: «مباحث درسی را روی یکی از این دو نرم افزار بارگذاری کرده و توصیحات لازم را به صورت صدا به فایل مربوط پیوست می‌دهد و دانشجویان با مراجعه به این نرم افزار می‌توانند از مباحث مطرح شده استفاده کنند.»

والدین اینترنت ندارند، دانش‌آموزان درس نمی‌خوانند

دو موردی که پیش‌تر به آن اشاره شد، برنامه‌های آموزش آنلاین مدارس غیرانتفاعی پایتخت بود، آیا مباحث درسی در مدارس غیرانتفاعی شهرستان نیز با همین جدیت دنبال می‌شود؟ ابزار لازم برای آموزش از راه دور در اختیار این مدارس قرار گرفته است؟ فاطمه ملاجردی معلم پایه دوم یک مدرسه غیرانتفاعی در استان گلستان است. برای تعطیلات ناشی از شیوع کرونا، مطالب درسی دانش‌آموزان را در کانال تلگرامی خود اضافه می‌کند. می‌گوید: «برای اینکه دانش‌آموزان از مباحث درسی عقب نمانند، برخی مطالب درسی را در کانال بارگذاری میکنم که والدین آن را در اختیار دانش‌آموز قرار دهند.»

متاسفانه ممکن است برخی از والدین اهل اینترنت خریدن یا چک کردن شبکه‌های مجازی نباشند، پس مباحث درسی به موقع در اختیار دانش‌آموز قرار نمی‌گیرد. می‌گوید: «تنها چند نفر از والدین هستند که در کانال حضور فعال دارند و از مباحث درسی استفاده می‌کنند، باقی افراد به دلیل نداشتن اینترنت نمی‌توانند از مباحث مطرح شده در کانال استفاده کنند.»

ملاجردی معتقد است که آموزش مفاهیم درسی آن هم با روش آنلاین بدون بازی بی‌معناست، به همین منظور در کانال تلگرامی کلیپ‌های چندین بازی سرگرم کننده و مفید را قرار داده تا والدین بتوانند آن را به فرزندان خود انتقال دهند.

با روش آنلاین بیشتر از زمان مدرسه درس می‌خوانم

ترانه میرهادی دانش‌آموز پایه متوسطه دوم یکی از مدارس غیردولتی تهران است، مسئولان این مدرسه مباحث درسی را از طریق یک سایت به صورت آنلاین در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌دهند، پس از برگزاری کلاس مربوطه دانش‌آموزان از طریق واتس‌آپ یا تلگرام با معلمان خود در ارتباطند و به بحث و گفت‌و‌گو می‌نشینند.

می‌پرسم: چرا برنامه‌های آموزشی که از تلویزیون پخش می‌شود را دنبال نمی‌کنی؟ می‌گوید: «در برخی مباحث ما از برنامه‌های آموزشی تلویزیون جلوتر هستیم و بالعکس؛ برای همین با تدریس معلمان خود پیش‌می‌رویم.»

معلمان این مدرسه مفاهیم آموزشی را ضبط و برای دانشجویان ارسال می‌کنند، سپس سوالات درسی هر روز را به صورت فایل پی‌دی‌اف در تلگرام یا واتس‌آپ قرار می‌دهند و از دانش‌آموز می‌خواهند از برگه کپی بگیرد و تا پایان شب به آن پاسخ دهد و برای معلم مربوطه ارسال کند. ترانه می‌گوید: «این نوع تدریس را بیشتر دوست دارم و بیشتر از زمان مدرسه درس می‌خوانم.»

مگر می‌شود با ویس تلگرام مثلثات یاد گرفت؟

حتما شنیده‌اید که می‌گویند «هرچقدر پول بدهی همان‌قدر هم آش میخوری» قطعاً مدارس غیرانتفاعی بسته به شهریه‌ای که از والدین دریافت می‌کنند، موظف‌‌اند خدمات آموزشی مناسبی را برای دانش‌آموزان فراهم کنند. حال مدارس دولتی که تجهیزات لازم برای آموزش آنلاین را در اختیار ندارند، باید به آموزش‌های تلویزیون بسنده کنند؛ البته دانش‌آموزان این مدارس نیز استقبال چندانی از آموزش‌های مجازی نکرده‌اند.

زهرا صالحی دانش‌آموز پایه متوسطه یکی از مدارس دولتی شهرستان‌های تهران است، او از زمان تعطیلی مدارس تا‌کنون سراغی از کتاب و درس نگرفته؛ گویا 2 معلم مدرسه زهرا در واتس‌آپ گروه تشکیل داده و برخی مباحث درسی را برای دانش‌آموزان توضیح می‌دهند؛ اما گویا دانش‌آموزان این مدرسه استقبال چندانی از این نوع آموزش نکرده‌اند. می‌گوید: «برخی مباحث درسی را سر کلاس درس هم متوجه نمی‌شویم، چگونه با یک ویس تلگرامی می‌خواهیم مثلثات یاد بگیریم؟»

از مواخذه معلمان نیز باکی ندارد، اگر هم معلمان از او بپرسند چرا مباحث درسی را دنبال نمی‌کرده، می‌گوید به شبکه‌های اجتماعی دسترسی نداشته است.

داوطلبانه دوره آنلاین برگزار کردم، دانشجویان استقبال نکردند!

این تنها حال و هوای یکی از دانش‌آموزان مدارس دولتی است، البته کم نیستند دانش‌آموزانی که در این مدارس درس می‌خوانند با تجهیزات ناچیزی که در اختیار دارند، مباحث درسی خود را دنبال می‌کنند. برخی معلمان مدراس دولتی نیز از پیگیری نکردن دانش‌آموزان گلایه داشتند، احمد مومنی معلم شیمی کلاس دهم یکی از مدارس دولتی در منطقه یک تهران است. به جز برنامه‌های تلویزیونی روش جایگزینی برای جبران عقب ماندگی تحصیلی دانش‌آموزان توسط مدرسه ارائه نشده است؛ اما خودش برای آموزش از راه دور آستین بالا زده است. می‌گوید: «از طریق سایت وبینار دوره‌های آموزشی آنلاین برای دانش‌آموزان برگزار کردم، اما دانش‌آموزان از این دوره استقبال نکرده‌اند. در صورت تمایل دانش‌آموزان حاضرم مباحث درسی را از طریق شبکه‌های مجازی یا وبسایت‌های آنلاین در اختیارشان قرار دهم.»

برنامه آموزش آنلاین در کشور به تازگی در کشور آغاز شده است و قطعاً باید آزمون و خطا داشته باشد تا بتواند به یک طرح پخته تبدیل شود. با وجود اینکه بیش از 15 روز از تعطیلی مدارس بر اثر شیوع ویروس کرونا و بیش از 10 روز از اجرای طرح آموزش از راه دور تلویزیون می‌گذرد، با این حال نمی‌توان مدعی شد که واژه «عدالت آموزشی» در این نوع آموزش به طور کامل رعایت می‌شود.

برخی از نقاط محروم کشور حتی به تلویزیون دسترسی ندارند، برخی از والدین نیز فاقد گوشی هوشمند یا اینترنت هستند و نمی‌توانند مباحث آموزشی را از شبکه‌های مجازی دنبال کنند. در برخی روستاها کامپیوتر و لپ‌تاب وجود ندارد و دانش‌آموزان مجبورند در شرایط بحرانی کنونی یا به کافی‌نت بروند یا قید درس را بزنند و منتظر بازگشایی مجدد مدرسه بمانند.

گویا ضرب‌المثل «هرکه بامش‌ بیش، برفش بیشتر» دقیقا درباره امکانات آموزش آنلاین مدارس دولتی و غیردولتی صدق می‌کند، طبیعتاً مدارسی که تجهیزات بیشتری دارند می‌توانند خدمات آموزشی بهتری را به دانش‌‌آموزان ارائه دهند، مدارسی که تجهیزات لازم را ندارند هم که تکلیفشان مشخص است، کاش عدالت آموزشی برای مسئولان تنها شعار نباشد... .

انتهای پیام/

کد خبر: 1063227

وب گردی

وب گردی