به گزارش گروه علم و فناوری ایسکانیوز، استفاده از واژگان هماهنگ و یکدست، یکی از ابزار مهم برای درک مفاهیم در هر شاخه‌ای از علم و فناوری است. در فناوری نانو نیز با توجه به تنوع و گستردگی واژگان به کار رفته، ایجاد نظم و یکسان‌سازی مفاهیم، موجب درک بهتر و کاربرد صحیح‌تر آن ها می‌شود. همچنین، همگام با تغییر و تحولات ایجادشده در فناوری نانو، عبارات و اصطلاحاتی که به منظور تسهیل ارتباطات به کار می‌روند نیز خاص‌تر و دقیق‌تر شده‌اند. هماهنگ‌سازی اصطلاحات و تعاریف، هدفی بسیار مهم، به منظور دستیابی به یک درک مشترک و استفاده یک‌دست و یکپارچه در سراسر جوامعی است که فناوری نانو در آن‌ها در حال توسعه و استفاده است.

در سازمان بین‌المللی استانداردسازی ISO، کمیته فنی ISO/TC۲۲۹ در سال ۲۰۰۵ تشکیل شد که مسئولیت تدوین استانداردهای فناوری نانو را به عهده دارد. همزمان در ایران نیز در سال ۱۳۸۵، کمیته فنی متناظر ISIRI/TC۲۲۹ با همکاری سازمان ملی استاندارد ایران در ستاد ویژه توسعه فناوری نانو تشکیل شد. از فعالیت‌های مهم این کمیته فنی متناظر، تدوین استانداردهای ملی و بین‌المللی برای به‌کارگیری در جامعه علمی و صنعتی کشور است. در کمیته فنی بین‌المللی ISO، واژگان مربوط به جنبه‌های مختلف فناوری نانو در ۱۳ قسمت تعریف شده که ۱۲ قسمت آن، تحت عنوان مجموعه استانداردهای ISO/TS ۸۰۰۰۴ تدوین شده است (قسمت ۱۰ واژه‌نامه هنوز در سازمان ایزو تدوین نشده است).
استانداردهای بین‌المللی مذکور طی جلسات تخصصی متعدد با حضور کارشناسان و نمایندگانی از سازمان ملی استاندارد ایران، ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، شرکت‌ها و مراکز تولیدی ذی‌ربط، دانشگاه‌ها و فرهنگستان زبان و ادب فارسی به دقت بررسی و پس از تصویب توسط سازمان ملی استاندارد ایران، به استانداردهای ملی تبدیل شده است (مجموعه استانداردهای ملی ایران – ایزو ۸۰۰۰۴. لازم به توضیح است که قسمت‌های ۳، ۴، ۵ و ۷ واژگان تحت مجموعه استانداردهای ملی شماره ۱۸۳۹۲ چاپ شده است).

به منظور ترویج استانداردهای مذکور و در نتیجه به‌کارگیری زبانی یکسان در متون علمی در حوزه فناوری نانو، گردآوری این واژگان در یک مجموعه، امری ضروری بود تا کاربران به‌راحتی به واژگان رایج و پرکاربرد در این حوزه دسترسی پیدا کنند.

در این راستا کتاب واژه نامه جامع فناوری نانو شامل ۶۲۰ واژه همراه با تعاریف استانداردشده براساس استانداردهای ملی و بین المللی، به سفارش ستاد توسعه فناوری نانو، توسط واحد نشر واوک منتشر شده است.

این کتاب در ۲۲۸ صفحه و ۱۵ فصل به شرح زیر تدوین شده است:

قسمت ۱: اصطلاحات اصلی
قسمت ۲: نانواشیا
قسمت ۳: نانو اشیای کربنی
قسمت ۴: مواد نانوساختاریافته
قسمت ۵: اصطلاحات مشترک بین نانو/زیست
قسمت ۶: مشخصه یابی نانوشیء
قسمت ۷: تشخیص و درمان در مراقبت‌های بهداشتی
قسمت ۸: فرایندهای نانوساخت
قسمت ۹: محصولات و سامانه‌های الکتروتکنیکی نانوپدید
قسمت ۱۰: اجزا و سامانه‌های فوتونیک نانوپدید (هنوز در دستورکار ایزو قرار نگرفته است)
قسمت ۱۱: نانولایه، نانوپوشش، نانوفیلم و اصطلاحات مرتبط
قسمت ۱۲: پدیده های کوانتومی در فناوری نانو
قسمت ۱۳: گرافن و مواد دوبعدی مرتبط

قسمت ۱۴: واژه نامه اندازه شناسی در مقیاس نانو

قسمت ۱۵: شاخص های علم فناوری و نوآوری

پیوست الف: نمایه الفبای فارسی واژگان (۱۵ قسمت)

پیوست ب: نمایه الفبای انگلیسی واژگان (۱۵ قسمت)

پیوست پ: فهرست واژگانی که در تدوین استانداردهای فناوری نانو در جلسات کمیسیون های فنی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و در استانداردهای فناوری نانو به کار رفته است.

کتاب واژه نامه جامع فناوری نانو به کوشش مهوش‏ سیفی (نایب‏ رئیس ‏کمیتۀ‏فنی‏ ۲۲۹ ISIRI/TC‏) و با همکاری الهه اسلامی پور گردآوری شده و توسط واحد نشر واوک منتشر شده است.

علاقمندان برای تهیه این کتاب می توانند به فروشگاه اینترنتی واوک مراجعه کنند.

انتهای پیام/