امیرعلی حمیدیه دبیر ستاد توسعه علوم و فناوریهای سلولهای بنیادی در گفتوگو با خبرنگار گروه علم و فناوری ایسکانیوز، فعالیتهای این ستاد در سال جاری را در حوزه آموزش، پژوهش، توسعه منابع انسانی، تجاریسازی بازار، روابط عمومی و بین الملل و توسعه مراکز ارائه دهنده خدمات بالینی سلولهای بنیادی و پزشکی بازساختی برشمرد و گفت: برنامهریزی که ستاد توسعه علوم و فناوری سلولهای بنیادی از سال 94 تحت عنوان یکبرنامه جامع راهبردی تا 1404 در دستور کار خود قرار داده، برهمین چهار اصل استوار است.
حمیدیه با اشاره به اینکه اولویت این ستاد بیشتر در حوزه تجاریسازی بازار است، گفت: در سال 93 تعداد شرکتهای دانشبنیان کمتر از تعداد انگشتان دست بود؛ اما اکنون این رقم به 140 شرکت رسیده به گونهای که از این تعداد نزدیک 102 شرکت دانشبنیان هستند. تعداد محصولات تولیدی آنها نزدیک 400 مورد است که 6 محصول نیز در حوزه غذا و دارو مجوز گرفته است.
دبیر ستاد توسعه علوم و فناوریهای سلولهای بنیادی ادامه داد: این شرکتها در حوزه تولید تجهیزات و ملزومات مواد اولیه و چیزی که سلول در نهایت از آن تولید شود را دربرمیگیرد. به عنوان مثال شرکت دانشبنیانی داشتیم که در سال 98 حدود 25 محصول و ماده اولیه تولید را کرده بود.
وی یادآور شد: در کشور حتی ظرف کشت در حوزه کار سلولی و مولکولی نداشتیم؛ اما الان شرکتهای متعدد ایرانی هستند که توانمندی ساخت وسایل ملزومات و تجهیزات بازساختی و سلولی را پیدا کردند.
حمیدیه با بیان اینکه صادرات محصولات تولیدی در عرصه بینالملل را در سال 98 شروع کردیم، گفت: تا سال 93 صرفا کار ستاد صرفا تولید مقاله بود و در سال 94 الفبای شرکتداری و مفهوم اقتصاد دانشبنیان در این ستاد شکل گرفت.
دبیر ستاد توسعه علوم و فناوریهای سلولهای بنیادی تصریح کرد: فعالیت شرکتهای دانشبنیان تقریبا از سال 94 شروع شد و این شرکتها زمانی به سوددهی مناسبی میرسند که فعالیت کاری مثبتی داشته باشند. بنابراین مطالبه کشورهای اطراف و حتی دنیا از ما در حوزه پزشکی همین تکنولوژی نوین است و برهمین اساس شرکتها را در قالب هیاتی به کشورها مختلفی اعزام کردیم. نگاه ما بیشتر به شرق(کشورهای پرجمعیت وکشورهای اسلامی مثل پاکستان، بنگلادش و اندونزی) است تا به غرب، تا بتوانیم بازار صادراتی را گسترش دهیم.
وی اضافه کرد: برجسته ترین اتفاق سال 98 درحوزه سلولهای بنیادی و پزشکی بازساختی موضوع صادرات بود که توانستیم فناوری بومی شده کاملا ایرانی را به خارج صادر کنیم و این موضوع در سال 99 شتاب بیشتری به خود خواهد گرفت.
دبیر ستاد توسعه علوم و فناوریهای سلولهای بنیادی تصریح کرد: اگر در بخش برای علم و فناوریهای جدید و هایتک بخواهیم صرفا به بازار داخلی خودمان فکر کنیم آنقدر درآمدزا برای شرکتها نخواهد داشت اگر بازار 600 میلیونی را در نظر بگیریم قطعا خیلی بهتر خواهد بود. هنوز آمار دقیقی در خصوص میزان صادرات نداریم.
حمیدیه ادامه داد: در حوزه سلولهای بنیادی، پزشکی و بازشناختی همه شرکتها در مسیر دانشبنیان قرار گرفتند؛ چرا که سلولهای بنیادی جزو صنایع هایتک بوده و راهی جز دانش بنیان شدن ندارند.
دبیر ستاد توسعه علوم و فناوریهای سلولهای بنیادی اظهار کرد: تا سال 93 شاید تعداد موضوع مراکز پیوندی سلولهای بنیادی خونساز و پیوند مغز و استخوان به اندازه انگشتان دست بود؛ اما اکنون تعداد مراکز پیوند خونساز به 18 مرکز و تعداد پیوندها در سال به هزار و 200 مورد رسیده است. همچنین مراکز اهدای سلولهای بنیادی خونساز به 15 مرکز رسیده است و این مراکز در داخل شبکه ملی وزارت بهداشت به نام شبکه ملی اهداکنندگان فعالیت میکنند. هماکنون بیش از 64 هزار داوطلب در شبکه ملی اهداکنندگان وزارت بهداشت مشغول به کار هستند.
وی به امضای تفاهمنامهای بین معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزارت بهداشت برای گسترش تعداد داوطلبین اهدای سلول های بنیادی خونساز اشاره کرد و گفت: پیشبینی میشود تا انتهای سال 99 شاهد افزایش تعداد داوطلبین اهداکننده در سامانه ملی اهداکننده سلولهای بنیادی خونساز در شبکه ملی اهداکنندگان وزارت بهداشت باشیم. همچنین مراکز جامع سلولهای بنیادی و پزشکی بازساختی را در دل دانشگاهها راهاندازی کردیم که اینها نه دانشکده بودند و نه مراکز تحقیق بلکه صرفا مقاله تولید میکردند. در همین راستا مراکز جامعی را راهاندازی کردیم که انتقال علم به ثروت را در دانشگاهها شکل دهد تا جاییکه قبل از سال 98 سه مرکز را در تبریز، تهران و شیراز پیش بینی کرده بودیم بود که الان رشد خوبی کرده است. مرکز جامع سلول های بنیادی رویان ، مرکز جامع کرمان افتتاح شده است.
حمیدیه افزود: همچنین کارهای بازساختی و پزشکی یزد شروع شده است که اینها ساختارهای دانشگاههای نسل سومی خواهند بود که در دل دانشگاههای علوم پزشکی ایجاد خواهند شد و وظیفه شان این است که صرفا کار پژوهش و آموزش را انجام ندهند بلکه فناوری هم در کنار آنها انجام شود تا استاد، دانشجو، کارآفرین و سرمایهگذار در کنار یک فضای شتابدهندگی تجاریسازی کنند تا علم را تبدیل به محصول کنند.
دبیر ستاد توسعه علوم و فناوریهای سلولهای بنیادی اظهار کرد: مراکز پژوهشسرای دانشآموزی در کرج، فارس، کرمان و سلماس راه اندازی شده است و قرار است در دو استان شمالغرب و استان شمال شرق در بجنورد این پژوهشسراها افتتاح شود.
ایران در حوزه تولید علم سلولهای بنیادی طی 6 ساله گذشته رتبه 31 دنیا را داشته است؛ اما اکنون در انتهای سال 2019 رتبه ایران به 13 رسیده است و حدود دو سال است که کشورهای ترکیه و اسرائیل را پشت سر گذاشته است.
انتهای پیام/