حمیدرضا آصفی سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه در گفت‌وگو با ایسکانیوز در پاسخ به این سوال که شرایط ایران را در موضوع برنامه هسته ای از یک سال پیش (20 فروردین سال 1398) تا کنون با برداشته شدن گام های ایران در کاهش تعهداتش در واکنش به عدم انجام تعهدات برجامی اروپا، چگونه ارزیابی می کنید، اظهار داشت: زمانی که آمریکا از برجام خارج شد، انتظار می رفت که اروپایی ها جبران خلا آمریکا در برجام را داشته باشند، آنها این قول را دادند اما چنین کاری را که انجام ندادند که هیچ، بلکه به طور نانوشته همراه آمریکا شدند.

وی گفت: اروپایی‌ها در حرف و مواضع اعلامی خود اقدام آمریکا در خروج از برجام را تقبیح کردند و تاکید بر این موضوع داشتند که ایران باید از مزایای برجام بهرمند شود؛ اما در عمل آمریکا را همراهی کردند. در واقع نه تنها کمبود آمریکا را جبران نکردند، بلکه به تعهدات خودشان هم عمل نکردند.

سفیر اسبق ایران در فرانسه در خصوص اینستکس به عنوان یکی از وعده های اروپایی ها به ایران، بیان کرد: از ابتدا هم مشخص بود که اینستکس به عنوان آب سردی بر نگرانی و هیجان ایران از طرف اروپایی ها مطرح شده است. در واقع آن ها احساس کردند که ایرانی ها از نوع رفتار و اقدامات انجام نداده آنها در برجام احساس نگرانی و برافروختگی دارند و آنها با مطرح کردن اینستکس به زعم خود آب سردی بر نگرانی های ایران ریختند، اما همین موضوع را هم عملیاتی نکردند.

در «برجام»، کلام اروپا با ما و دلش با آمریکا بود

آصفی با بیان این مطلب که اروپایی ها در موضوع برجام کلامشان با ایران بود و دلشان با آمریکا اظهار داشت: در چنین شرایطی، ایران هم باید اقدامی را در مقابل رفتار اروپایی ها نشان می داد، چرا که ایران نمی توانست بنشیند و ببیند که طرف مقابل یک سویه در جهت تامین منافع خود اقدام می کند و ایران عملی انجام نمیدهد.

وی تصریح کرد: لذا، از یک طرف ایران باید پاسخ اروپایی ها را می داد و از طرف دیگر می توان کاهش تعهدات ایران را در قالب گام های پنجگانه به عنوان عاملی در جهت ترغیب اروپایی‌ها به انجام تعهداتشان در نظر بگیریم.

سفیر اسبق ایران در امارات گفت: اما متاسفانه اروپایی‌ها امتحان خوبی پس ندادند و حتی در موضوع اخیر و بحران کرونا که بیش از هر کشور و منطقه دیگری اروپا و آمریکا درگیر آن هستند، انتظار می‌رفت که اروپایی ها اقداماتی جدی انجام دهند اما آنها صرفاً بسنده کردند به چند تماس تلفنی، موضع گیری و ابراز همدردی؛ اما جمهوری اسلامی ایران نیازمند همدردی نیست، بلکه اقدام و عمل طرف مقابل برایش اهمیت دارد.

آمریکا در موضوعات بحرانی عاجز است

آصفی در خصوص آینده روابط ایران و اروپا با توجه به شرایط موجود در برجام و عدم اجرای تعهدات آنها، اینستکس و موضوع کرونا، بیان کرد: اگر ما بخواهیم روابط خود را با دیگر کشورهای دنیا سر و سامان دهیم باید اینطور فکر کنیم که برجام وجود ندارد؛ چرا که برجام دیگر احیا نخواهد شد.

وی تصریح کرد: بعید است برجام از این چیزی که در حال حاضر هست خارج شود و ما باید این طور فکر کنیم که موضوع برجام وجود ندارد تا بتوانیم طراحی دیگری داشته باشیم.

سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه افزود: در موضوع برجام بازنده اول آمریکا و پس از آن اروپایی ها بودند، در واقع آمریکا نشان داد که ابرقدرت نیست و در موضوعات بحرانی عاجز است و ما امروز شاهد وضعیت ترامپ، کاخ سفید و اوضاع درمانی_بهداشتی و اقتصاد آمریکا هستیم.

اتحادیه اروپا در دوران «پساکرونا» متزلزل می شود

آصفی در خصوص شرایط جهانی و به خصوص اروپای دوران پساکرونا، گفت: به نظر می رسد که اتحادیه اروپا پس از دوران کرونا متزلزل شود، گروه های ملی گرا رشد بیشتری در اروپا پیدا خواهند کرد و این به معنای آن است که آن حالت تعلق به اروپای واحد کمتر می‌شود و شرایط ضعیف تری را در اروپا شاهد خواهیم بود.

وی با بیان این موضوع که پس از کرونا جهان به شکل دیگری خواهد بود و اروپا وضعیت متفاوتی خواهد داشت، تصریح کرد: در واقع دیگر اروپا این اروپایی که در حال حاضر هست، نخواهد بود.

سفیر اسبق ایران در فرانسه تصریح کرد: به اعتقاد من، باید با گروه ها و کشور های مختلف ارتباطات خود را تعمیق و گسترش دهیم و بدانیم که اروپای پس از کرونا بسیار متفاوت از پیش از آن خواهد بود. بنابراین از این شرایط باید در جهت تامین منافع ملی و تحکیم روابط با دیگر کشورهای جهان بهره برداری کنیم.

مدیرکل آژانس به فشارهای آمریکا تن ندهد

آصفی در پاسخ به این سوال که آینده روابط میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را با توجه به اینکه مدیرکل جدید آن نهاد بین المللی تحت فشار شدید امریکا در جهت ایجاد برخی مشکلات در برنامه هسته‌ای ایران قرار گرفته، چگونه ارزیابی می کنید، اظهار داشت: تاکنون تمام گزارش های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پایبندی ایران به تعهداتش در برجام را تایید کرده است.

وی ادامه داد: در هیچ گزارشی از سوی آژانس نیامده که ایران از تعهداتش انحرافی داشته باشد؛ بنابراین ما از ابتدای فعالیت های هسته‌ای خود، در چارچوب آژانس و تعهداتمان عمل کرده ایم.

سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه افزود: ایران از ابتدا و از دوران آقای البرادعی و پس از آن در دوران آقای آمانو همکاری‌های خوبی را با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داشته و در حال حاضر هم با همین رویکرد و خط مشی با آژانس همکاری داریم.

آصفی با بیان اینکه واقعیت این است که آژانس از ابتدا تحت فشارهای آمریکا قرار داشته و دارد، گفت: در این میان برخی از مدیران کل آژانس نشان دادند که کمتر و برخی بیشتر از استقلال نسبی برخوردارند.

وی ادامه داد: مدیرکل جدید آژانس که آرژانتینی هست، نشان داده که چندان از استقلال رای برخوردار نیست؛ اما به هر ترتیب هنوز ما نکته خیلی منفی و خصمانه ای را از وی شاهد نبودیم.

سفیر اسبق ایران در فرانسه بیان کرد: امیدواریم که مدیرکل جدید آژانس به فشارهای آمریکا تن ندهد و بتواند بر اساس واقعیت های موجود با ما ارتباط و همکاری داشته باشد.

آصفی افزود: این قبیل موضوعات نه تنها باعث این نمی شود که ایران از خط مشی و سیاست اصلی خودش دست بکشد، بلکه بیشتر باعث این می شود که اعتماد ایران به آژانس از بین برود.

«صنعت هسته ای ایران» در هیچ بخشی کمبود ندارد

وی در پاسخ به این سوال که پیشرفت صنعت هسته ای کشور در یک سال اخیر را با توجه به گام های ایران در کاهش تعهداتش چگونه می بینید، گفت: به نظر من در صنعت هسته ای ما در سطح بسیار بالا و قابل قبولی قرار داریم.

سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه اظهار داشت: زمانی به ما اجازه نمی دادند که دو تا سانتریفیوژ هم در کشور بچرخد؛ اما امروز ما به هر تعداد سانتریفیوژ که نیاز داشته باشیم و از آن مهمتر جدیدترین مدل های سانتریفیوژ دسترسی داریم و از آنها در راستای تحقق اهداف برنامه هسته ای کشور استفاده می کنیم.

آصفی بیان کرد: امروز ما نه در غنی‌سازی، نه در میزان ذخایر مواد مورد نیاز، نه در تعداد و تنوع مدل های سانتریفیوژ و نه در دیگر بخش های برنامه هسته‌ای از جمله تحقیق و توسعه، کمبودی نداریم و در حال پیشرفت هستیم.

وی با بیان اینکه در دوره فعلی که موضوع کرونا کشورهای مختلف جهان را درگیر کرده، بیش از پیش اهمیت علم و دانش بر همگان آشکار شده است، افزود: امروز صنعت هسته ای در جهت کمک به صنایع مختلف در کشور از جمله پزشکی، برق، کشاورزی و دیگر زمینه ها مورد استفاده قرار می گیرد.

سفیر اسبق ایران در امارات بیان کرد: بنابراین به اعتقاد من اقداماتی که در برنامه هسته‌ای طی یک سال اخیر و البته پیش از آن صورت گرفته بسیار خوب بوده و باید همچنان با همین شتاب حرکت کنیم.

آصفی در پایان خاطرنشان کرد: واقعیت موضوع این است که نه آمریکا و نه اروپا علاقه‌مند به این نیستند که جمهوری اسلامی ایران را قوی و متکی به قدرت و توان داخلی خود ببینند.