سید هادی سیدافقهی کارشناس مسائل منطقه در گفتگو با خبرنگار ایسکانیوز، در خصوص انتخاب مصطفی کاظمی با اجماع رهبران شیعه و دیگر گروه‌های سیاسی کرد و سنی عراق، اظهار داشت: ما شاهد بودیم که انتخاب آقای الزرفی از سوی برهم صالح رئیس جمهور آن کشور با شکست مواجه شد که این هم به دو دلیل عمده صورت گرفت.

وی گفت: یکی آن که پاسخی است به کسانی که فکر می کنند انتخاب آقای کاظمی به معنای کاهش نفوذ ایران در عراق است. هیچ وقت ایران به دنبال این مفاهیم نبوده و نیست که بخواهیم بگوییم ایران در عراق نخست وزیر می آورد یا می برد، چنین رویکرد و صورت مسئله ای از اساس اشتباه است.

این کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد: این آقای برهم صالح بود که آقای الزرفی را کاندید نخست وزیری کرد و این درحالی بود که باید حتماً بزرگترین فراکسیون پارلمان عراق کاندید خود را به رئیس جمهور اعلام می‌کرد و وی آن فرد را به پارلمان برای کسب رای اعتماد معرفی می‌کرد، اما این فرآیند صورت نگرفت و اقدامی خلاف قانون اساسی رخ داد که این تنها یکی از دلایل شکست آقای الزرفی بود.

سیدافقهی ادامه داد: دلیل دوم، مخالفت اکثریت جریانات شیعه در عراق بود و علیرغم اینکه این گروه‌ها با ایران روابط خوبی دارند، اما هیچ گاه ایران دخالتی در امور داخلی آنها نداشته و ندارد و شکست آقای الزرفی شاید شکستی برای آقای صالح به حساب می آید تا دیگر قانون اساسی را دور نزند.

وی بیان کرد: در واقع انتخاب آقای کاظمی انتخاب بین بد و بدتر است، چراکه هرچند آقای کاظمی با ایران روابط خوبی دارد اما سعی کرده از همان ابتدا تعادل و توازنی را میان آمریکایی ها و ایرانی ها برقرار کند که تا حد زیادی هم موفق بوده، مصطفی کاظمی در زمانی که مسئول سازمان اطلاعات امنیت عراق بود همکاری های خوبی را با آمریکایی ها داشت.

این کارشناس مسائل منطقه بیان کرد: یکی از مشکلاتی که آقای کاظمی دارد این است که گروه کتائب حزب الله عراق به عنوان یکی از گروه های نیروهای مقاومت آن کشور اصرار دارد که آقای کاظمی که رئیس وقت سازمان اطلاعات عراق بوده در به شهادت رساندن سردار بزرگ اسلام شهید حاج قاسم سلیمانی دست داشته و البته این این موضوع صرفاً در حد اتهام و گمانه است و ثابت نشده است.

سیدافقهی در خصوص چگونگی انتخاب کاظمی از سوی شیعیان عراق، بیان کرد: گروه های شیعه اگر می خواستند صرفاً کسی را معرفی کنند که تنها شیعیان آن فرد را قبول داشته باشند، فرد انتخابی در پارلمان رای نمی آورد یا با حداقل رای ممکن بود و برای تشکیل کابینه هم دچار مشکل می شد.

وی بیان کرد: اما آقای کاظمی که هم با ایران و هم با آمریکا روابط خوبی دارد گزینه ای بود که با چراغ سبز آمریکا به کردها و سنی‌ها، وی را فردی مورد قبول قلمداد کردند.

این کارشناس مسائل منطقه با اشاره به سفر اخیر «سردار اسماعیل قاآنی» فرمانده نیروی قدس سپاه به عراق، بیان کرد: سردار قاآنی در سفر اخیر خود به عراق، توصیه کردند که آنها سریعتر خلا قانونی نبود نخست وزیر در آن کشور را که برای آنها ضرر داشت، حل کنند.

سیدافقهی ادامه داد: همانطور که می دانید آقای عادل عبدالمهدی نخست وزیر مستضعفی بود و نمی توانست تصمیمات اساسی و راهبردی همچون خروج نیروهای آمریکایی، توافقات با چین، بحث بودجه، انتخابات آینده و سایر مسائل کلان و مهم کشور را بگیرد.

وی بیان کرد: لذا جریانات شیعه بر روی دو گزینه یعنی محمد توفیق علاوی و عدنان الزرفی توافق نکردند و به این نتیجه رسیدند که در این شرایط حساس، آقای کاظمی را انتخاب کنند چرا که در نهایت قرار است وی در یک مدت زمان کوتاهی نخست وزیر باشد.

این کارشناس مسائل منطقه بیان کرد: همانطور که می دانید بعد از انتخابات پارلمانی در عراق، پارلمان باید مجدد تشکیل شود، دولت جدید، قانون اساسی جدید، تعدیلات در قانون انتخابات و بودجه آن کشور از جمله ماموریت‌های سریع و اورژانسی است که آقای کاظمی باید انجام دهد.

سیدافقهی بیان کرد: در این شرایط ما شاهد هستیم که کردها برای رای اعتماد آقای کاظمی شرط گذاشتند مبنی بر اینکه وزیر دارایی از آنها باشد و آقای فواد حسین را معرفی کردند. هنوز در خصوص اینکه فراکسیون بزرگ سنی ها مطالبه یا شرط خاصی را داشته باشند چیزی ندیدیم چرا که سنی ها بیشتر تحت تأثیر آمریکایی‌ها هستند.

وی گفت: بنابراین انتخاب آقای کاظمی نه عقب‌نشینی نفوذ است و نه ایران به دنبال نفوذ به آن معنایی است که آنها می‌گویند، چرا که جمهوری اسلامی همواره به رای و نظر مردم عراق احترام گذاشته و میگذارد و با هر فردی را که پارلمان و جریانات سیاسی عراق تعیین کنند همکاری داشته و داریم.

این کارشناس مسائل منطقه در پاسخ به این سوال که با توجه به فضای حمایت گسترده از آقای کاظمی رای اعتماد از پارلمان را برای وی مقطعی میدانید؟ افزود: بله ایشان حتما رای می آورد، بحث جدی رای اعتماد برای شخص آقای کاظمی نیست بلکه از رای اعتماد کابینه است و اینکه چگونه می‌خواهد آن را چینش کند و این جا است که جنگ سهم‌خواهی گروه‌ها شکل می‌گیرد.

سیدافقهی ادامه داد: در واقع بیشترین سهم را شیعیان می‌خواهند را که اکثریت پارلمان عراق را تشکیل می‌دهند، برای کردها مسئله نفت، بازگشت به کرکوک و اجرای ماده ۱۴۰ قانون اساسی برایشان مهم است.

این کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد: سنی ها همین قدر که آمریکایی‌ها با این گزینه موافق هستند برایشان کافی است تا با وی همکاری کنند.

وی با بیان اینکه آقای کاظمی مردی گفتمانی، بسیار زرنگ، باهوش و متمرکز است، افزود: وی فردی صاحب تئوری است و همانطور که می دانید تاکنون چندین کتاب تالیف کرده و بر همین موضوعات متمرکز شده که چگونه عراق می تواند جنگ سهم خواهی ها، قومیت ها، اقلیت‌ها و طوایف را حل کند و اینکه عراق نباید اجازه دهد که این مولفه های طبیعی موجب ایجاد چالش برای آنان شود بلکه باید از آن به عنوان فرصت استفاده کند.

این کارشناس مسائل منطقه در خصوص اولویت های دولت کاظمی، گفت: آقای کاظمی در اولین اظهارات خود پس از دریافت حکم نخست وزیری از رئیس جمهور به اولویت‌های دولتش اشاره کرد و گفت که بحث امنیت برای من بسیار مهم است، جمع آوری سلاح های نامشروع که در دست گروه های مختلفی قرار دارد که البته ایشان نامی از حشد شعبی نبرد، مهم است و اینکه در روابط خارجی می خواهد روابط متوازن و متعادلی با کشورهای مختلف ایجاد کند و با هیچ کشوری خصومت نداریم. بحث انتخابات و موضوع کرونا هم از دیگر اولویت‌هایی این بود که به آنها اشاره کرد.

سیدافقهی بیان کرد: نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که صرفاً اولویت‌های وی ملاک نیست، چراکه آقای کاظمی باید با فراکسیون های شیعه و غیر شیعه که از وی حمایت کردند هم صحبت و مشورت داشته باشد.

وی ادامه داد: یکی از مطالبات مهم از دولت کاظمی، موضوع خروج نیروهای آمریکایی از عراق است که مصوبه پارلمان هم هست اما باید دید که ایشان چقدر در این زمینه جدی است و اینکه چقدر می تواند حریف آمریکایی ها باشد و این موارد می ماند تا آینده ای نزدیک که به طور رسمی دولت وی شکل گیرد.

این کارشناس مسائل منطقه در پایان خاطرنشان کرد: با توجه به وضعیت حساس عراق، کار ایشان کار دشواری نخواهد بود و باید دید تا با گذشت زمان و شکل گیری دولت آقای کاظمی، وی چه عملکردی را از خود به جای خواهد گذاشت.