تیم چیریکوف دریافت که چالش‌های سلامت روان اغلب با استرس مالی مرتبط است و این استرس مالی معمولا برای محققان در مراحل اولیه حاد است. به عنوان مثال، در آمریکا، دانشجویان دکتری علوم زیستی حقوقی بسیار کمی زندگی دریافت می‌کنند که کفاف زندگی‌شان را نمی‌دهد. محققان فوق دکتری نیز به طور متوسط ۴۷ هزار و ۵۰۰ دلار در سال درآمد دارند که کمی بیش از نیمی از متوسط حقوق سالانه فارغ‌التحصیلان دانشگاهی است.

همچنین گزارش‌ها نشان می‌دهد که دانشجویان پسادکتری با تحولات دائمی روبه‌رو هستند، زیرا معمولا هر چند سال یک بار باید یک کار جدید تحقیقاتی انجام دهند و حتی برخی از آنها یک دهه یا بیشتر از آن را صرف پریدن از یک قرارداد کوتاه مدت به قرارداد دیگر می‌کنند.

به غیر از این، دانشمندان سال‌ها زمان خود را به آموزش و تدریس اختصاص می‌دهند و بعد از آن، اغلب برای یافتن شغل طولانی‌مدت در دانشگاه سال‌ها باید تلاش کنند. همین امر می‌تواند محققان جوان را از علم زده کند.

نظرسنجی ۲۰۲۰ یک مرکز تحقیقاتی نشان می‌دهد که تقریبا نیمی از پاسخ‌دهندگانی که کار تحقیقاتی را رها کرده‌اند، مشکل در یافتن شغل را یکی از دلایل عمده آن می‌دانند. دو دلیل رایج دیگر تاثیر منفی علم بر سلامت روان و تمایل به برقراری تعادل بهتر بین کار و زندگی اعلام شده است.

حتی اگر دانشمندان در موقعیت شغلی دائمی قرار بگیرند، رقابت بین آنها هرگز تمامی ندارد. در سال ۲۰۲۰، نظر سنجی طراحی شده توسط یک شرکت ارتباطات علمی و فناوری -که مقر آن در بمبئی هند است- نظرات ۱۳ هزار محقق را در بیش از ۱۶۰ کشور تجزیه و تحلیل کرد. برای مثال، مشخص شد که ۶۵ درصد از پاسخ‌دهندگان تحت فشار شدیدی برای انتشار مقاله، گرفتن گرنت و بودجه‌های تحقیقاتی و تکمیل پروژه‌های تحقیقاتی برای حفظ شهرت و اعتبار و حتی شغل خود در جامعه پژوهشی هستند.

ابهیشک گوئل، یکی از بنیانگذاران این شرکت ارتباطاتی، می‌گوید: این فشارها برای محققان ارشد شاید بیشتر هم باشد، زیرا آنها باید همچنان مانند گذشته درخشان دیده شوند.

این مطالعه به غیر از موارد بالا، چندین عامل دیگر را شناسایی کرد که در تضعیف سلامت روانی محققان نقش دارند؛ از جمله ساعات کاری طولانی و فرهنگی که در آن استرس و اضطراب عادی شده است. عامل دیگری که تعداد زیادی از دانشمندان به آن اشاره کرده‌اند، قلدری و تبعیض در محیط کاری‌شان است. این موضوع به ویژه در مورد زنان و افرادی از نژادهای مختلف رایج است. به عنوان مثال، حدود ۶۰ درصد از گزارش کرده‌اند که در محل کار مورد تبعیض، آزار و اذیت یا قلدری قرار گرفته‌اند.

اگرچه این مطالعه در سال ۲۰۲۰ انجام شد، اما بیشتر این مسائل قبل از همه‌گیری کووید ۱۹ هم وجود داشت. مصاحبه‌های عمیق از ۳ هزار فیزیکدان و زیست‌شناس در بریتانیا، آمریکا، ایتالیا و هند نشان می‌دهد که همه‌گیری کووید ۱۹ فقط مسائل و چالش‌هایی که برای محققان وجود داشت، تشدید کرده است.

براندون وایدیاناتان، یکی از نویسندگان این مطالعه، جامعه‌شناس دانشگاه کاتولیک آمریکا می‌گوید: در مصاحبه‌هایی که انجام دادیم، دانشمندان گفتند پاندمی کرونا واقعا نقطه عطف این ماجراست. فرسودگی شغلی و خستگی عاطفی از قبل از پاندمی هم وجود داشت، اما بعد از آن، این تاثیرات روانی چند برابر شد.

شانس تغییر

با افزایش شواهدی از مشکلات روانی دانشمندان، آنها خودشان هم به فکر راه چاره افتاده‌اند. البته هنوز دقیقا مشخص نیست که چه چیزی باید تغییر کند، اما گوئل می‌گوید: وقتی به نتایج این مطالعات نگاهی انداختیم، هم ناراحت شدیم، هم عصبانی و هم درمانده. و در نهایت به این نتیجه رسیدیم که ایجاد تغییر در این شرایط کار بسیار دشواری خواهد بود.

با این حال، بسیاری از دانشمندان موافقند که اولین قدم تبدیل کردن مشکلات سلامت روان به موضوع اصلی گفتگوهاست؛ تغییری که تا حدودی شروع شدهاست. از زمانی که ایوانز و همکارانش مطالعه خود را در سال ۲۰۱۸ منتشر کردند، به موسسات علمی و کنفرانس‌های متعددی دعوت شده‌اند تا در مورد این موضوع صحبت کنند. و جدیدترین نظرسنجی دهه‌ای از نجوم و اخترفیزیک آمریکا در سال ۲۰۲۱ - که توسط آکادمی‌های ملی برای تعیین اولویت‌های بودجه در هر دهه انجام شد- نیاز به رسیدگی به آزار و اذیت و تبعیض در جامعه علمی را مطرح کرد.

جنیفر وایزمن، ستاره‌شناس در مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا در مریلند، در نشست انجمن نجوم آمریکا (AAS) استدلال کرد که چندین مرکز و موسسه علمی در حال حاضر به فکر رسیدگی به مسائل مربوط به مبارزه با آزار، سوءاستفاده و بیماری روانی افتاده‌اند. به طور مثال، ناسا اخیرا طرح کمک هزینه هابل خود را به افرادی ارائه می‌کند که می‌خواهند دوره پسادکتری را بگذرانند.

برنامه‌های کمک‌های مالی بزرگ، مانند طرح‌های وزارت انرژی آمریکا نیز اکنون نیازمند طرحی است که نشان دهد تیم پیشنهاد دهنده چگونه برای ایجاد و حفظ یک محیط کاری سالم کار خواهد کرد.

شارون میلگرام مدت‌هاست که سلامت روان را جزو ضروری‌ترین مهارت‌های یک محقق موفق می‌داند. در همین راستا نیز از سال ۲۰۲۰، یکی از دفاتر زیرمجموعه موسسه بهداشت ملی آمریکا دوره‌ای را دایر کرده که در آن، موضوعاتی از سندرم ایمپاستر گرفته تا ایجاد روابط بهتر با مربیان به بحث گذاشته می‌شود. سندرم ایمپاستر، یا نشانگان خودویرانگری توانمندان یک پدیده روانی است که در آن فرد برجسته نمی‌تواند اعتبار موفقیت‌هایش را بپذیرد. در این پدیده فرد تصور می‌کند برخلاف آنچه شواهد بیرونی در مورد لیاقت وی برای رسیدنش به موفقیت از روی رقابت و تلاش می‌گویند، او شایستگی آن موفقیت را ندارد و شخصی فریبکار است. فرد مبتلا به این نشانگان، موفقیت خودش را در نتیجه اقبال، زمان‌بندی خوب، و یا فریب دیگران فرض می‌کند و این موضوع که فردی باهوش یا تلاشگر است را بدفهمی دیگران فرض می‌کند و از نظر روانی از سوی خود نمی‌پذیرد.

در این دوره ۲۵ هزار نفر از جمله دانشجویان کارشناسی، فارغ‌التحصیلان، فوق‌دکتری‌ها و دانشجویان پزشکی شرکت کرده‌اند و اثرات این دوره را در کاهش اضطراب و افسردگی گزارش داده‌اند. در دو سال گذشته، ‌تیم میلگرام طرح دیگری را به نام افزایش یک دانشمند تاب‌آور ارائه کرد که برای کمک به اعضای هیات علمی و مدیران موسسات علمی طراحی شده بود تا مهارت‌های مربی‌گری خود را توسعه دهند و روی سلامت روانی شخصی خود کار کنند.

جالب است بدانید که ابتکارات دانشجویان فارغ‌التحصیل و فوق‌دکتری منجر به برگزاری رویدادها و کارگاه‌های آموزشی مختلف، حتی جلسات یوگا شده است. تلاش‌ها برای تشکیل اتحادیه‌های دانشجویان دکتری و فوق‌دکتری در دانشگاه‌های آمریکا نیز به دنبال تضمین شرایط کاری بهتر است.

ایوانز می‌گوید: این آغاز جنبشی است که امیدواریم طی سال‌های آینده منجر به تغییرات بلندمدت در زندگی آکادمیک شود و من احساس می‌کنم که همه چیز آماده تغییر است و فقط زمان لازم دارد.

تغییرات بیشتر

اما برخی دیگر استدلال می‌کنند که علم به تغییرات سیستماتیک و بزرگ‌تری نیاز دارد. آنها می‌گویند: اگرچه موسسات و کنفرانس‌ها بیانیه‌های ارزشی، آیین‌نامه‌های رفتاری و اجرایی را تقویت می‌کنند، اما هنوز کارهای زیادی برای انجام دادن وجود دارد. محققان باید بتوانند بدون ترس از انتقام یا تعصب، نگرانی‌های خود را مطرح کنند. برای مثال، در نظرسنجی گوئل ۴۹/۹ درصد از پاسخ دهندگان گفتند که به دنبال حمایت نخواهند بود و بیشتر نگران انتقام گرفتن هستند.

بسیاری استدلال می‌کنند که باید تغییرات اساسی در ساختارهای تامین بودجه ایجاد شود. شیلا کنعانی، مسئول آموزش و تنوع در انجمن سلطنتی نجوم در لندن، که در سال ۲۰۲۰ از ۶۵۰ ستاره‌شناس و فیزیکدان نظرسنجی کرد و متوجه مشکل قلدری سیستمیک شد، می‌گوید: ساختار پرداخت بودجه واقعا قدیمی است و نیاز به یک بازنگری گسترده دارد.

او و برخی دیگر معتقدند که بودجه نباید کاملاً بر اساس نشریات باشد، بلکه باید بر اساس یک محیط کار سالم باشد؛ محیطی که سلامت روانی محققان و سختی کار آنها را در نظر گرفته می‌شود، از جمله ایده‌هایی که ممکن است هرگز در یک مجله دانشگاهی جا نگیرد. بدون تغییر چشمگیر، این امکان وجود دارد که محققان جوان از فعالیت در فضای علم فراری شوند.

وایدیاناتان می‌گوید: اگر نتوانیم استعدادهای جوان را حفظ کنیم، آینده علم تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. ما مدیون نسل‌های آینده دانشمندان هستیم و باید محیط‌های کاری مهمان‌نوازتری ایجاد کنیم که به همه امکان می‌دهد فقط کار علمی انجام دهند و دغدغه دیگری نداشته باشند.

انتهای پیام/