به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، علی باقر طاهری نیا رئیس موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی در کنگره آموزش هدفمند، مهارتی و نیازمحور که پنجم تیرماه ۱۴۰۲ در دانشگاه تهران برگزار شد، اظهار کرد: آموزش مهارتی و نیازمحور تحولی در آموزش دانشگاهی خواهد بود.
بازآفرینی برخی از رشته‌های مهارتی در دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای
وی افزود: ایده کنگره ملی آموزش هدفمند، مهارتی و نیازمحور با پشتوانه‌ای از بیانات رهبری شکل گرفت. افزایش سطح اشتغال‌پذیری یکی از محورهای برنامه‌ها وزیر علوم است. تبصره ۲ ماده ۹۴ مهم‌ترین سندی است که پشتوانه این کنگره به حساب می‌آید. بر اساس این سند وزارتخانه‌های علوم و بهداشت موظف اند در کنار دروس تئوری، دروس عملی و مهارتی هم ارائه کنند.
طاهری‌نیا گفت: از مهم‌ترین مزیت‌های این کنگره می‌توان به اقدام پیش‌دستانه دولت اشاره کرد که پیش از تصویب در مجلس شروع به کار کرده است. همچنین ذی‌نفعان این حوزه در کنگره مشارکت فعال دارند. اهمیت و ضرورت کنگره روشن است؛ اما باید گفت که اشتغال فارغ‌التحصیلان در ایران شرایط خاصی دارد. به این معنا که انتظار می‌رود رشته‌های فنی و مهارتی بیشترین اشتغال را داشته باشند؛ اما در آمارها می‌بینیم که رشته‌های پزشکی بیشترین اشتغال را دارند.
رئیس موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی تصریح کرد: یکی از مشکلات اشتغال در ایران این است که مهندسان در جایگاه تکنسین قرار می‌گیرند و فارغ‌التحصیلان کاردانی یا فارغ التحصیلان دکتری در جایگاه مهندسان قرار گرفته‌اند.
وی تاکید کرد: آموزش مهارتی در برنامه ششم توسعه فقط محدود به ۲ دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای و علمی کاربردی است. بر اساس برنامه ششم قرار بود ۳۰ درصد آموزش مهارتی توسط این دانشگاه‌ها محقق شود؛ اما امروز این ۲ دانشگاه فقط ۱۳ درصد آموزش مهارتی را تامین می‌کنند.
طاهری نیا خاطرنشان کرد: برنامه هفتم این خلا را پر کرد و تغییراتی جدی در این زمینه اتفاق افتاد. در ادامه این کنگره به این سوالات پاسخ داده خواهد شد که آموزش مهارتی یا دانشگاه مهارتی، کدام مهم است؟این کنگره با ۱۸ نشست تخصصی قرار است به آیین‌نامه اجرایی موضوع تبصره ۲ ماده ۹۴ منتهی شود.
ضرورت همکاری صنایع خصوصی و وزارتخانه‌ها در حوزه آموزش‌های مهارتی
محمدعلی زلفی گل وزیر علوم در ادامه این کنگره با بیان این که وزارت علوم به دنبال هم‌افزایی و تعامل در حل مشکلات جامعه مانند اشتغال است، اظهار کرد: هر فرد در جایگاه خودش باید حداکثر تلاش خود را صرف این مشکلات کند. همه در جورچین آموزش عالی کشور نقش خواهند داشت.
وی افزود: راهی جز این نداریم که خودمان را با تغییرات اقلیم آموزش جهانی و ملی تغییر دهیم. ما شرایطی را درک می‌کنیم که با سرعت در حال تغییر است و با نسلی سروکار داریم که این نسل بیشترین تغییرات را در عرصه‌های مختلف و در ابعاد ملی و فراملی تجربه کرده است.
زلفی گل خاطرنشان کرد: تنها راه این است که علوم جدید را بومی کنیم و گرنه از گردونه اثرگذاری در ابعاد ملی و فراملی عقب می‌مانیم. ما نه تنها باید نیازهای امروز خود را از نظر اشتغال‌پذیری برطرف کنیم، بلکه وظیفه نیاز آفرینی برای سالهای آینده را هم داریم. آموزش هدفمند، مهارتی و نیازمحور هم باید برای دانشجویان فعلی انجام شود، هم برای دانش‌آموختگان و هم برای افرادی که هم اکنون شاغل هستند.
وزیر علوم گفت: به نظر من دانشگاه مهارتی و آموزش مهارتی قابل تجمیع هستند. حتی معتقدم جدای از مهارت‌محوری باید پارک‌های علم و فناوری هم همکاری داشته باشیم تا مشکل اشتغال برطرف شود. در این عرصه نیازمند فعالیت همه نهادها هستیم. موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی، قوه عاقله وزارت علوم است. همه زیرمجموعه‌های وزارت علوم باید بدانند که همکاری با این موسسه ضروری است.
وی تاکید کرد: تدوین سند نظام ملی نوآوری هم در دست معاونت فناوری وزارت علوم است. در این سند نقش دانشگاه‌های فنی‌وحرفه‌ای و علمی کاربردی پررنگ است. از بخش‌های مختلفی که آموزش مهارت‌محور را پیگیری می‌کنند، درخواست می‌کنم که آموزش‌های مهارتی را جدی بگیرند تا بتوان میزان اشتغال‌پذیری دانشجویان و فارغ‌التحصیلان را بالا برد.
زلفی گل افزود: ارتباط دانشگاه و صنعت باید جدی گرفته شود. درست است که تشنه باید خود را به چشمه برساند؛ اما گاهی می‌توان چشمه را نزد تشنه برد. پیشنهاد می‌کنم دانشگاهیان به صنایع مراجعه کنند و در زمینه‌هایی که می‌توانند موثر باشند، کوتاهی نکنند.
وزیر علوم گفت: در برنامه توسعه هفتم، حکم خوبی برای توسعه آموزش مهارتی و نیازمحور پیش‌بینی شد. دانشجویان باید بتوانند از آموزش‌های خود در میدان عمل تجربه کنند. در این راستا، نیازمند همکاری صنایع خصوصی و وزارتخانه‌های مختلف هستیم. دانشجویان باید مورد استقبال قرار بگیرند. استقبال از دانشجویان منوط به این است که این دانشجویان برای صنایع سود داشته باشند. ما در این مسیر نیازمند تامین سود دو طرفه هستیم.
وی اظهار کرد: خروجی کنگره باید تدوین یک دستورالعمل باشد که نظرات ذی‌نفعان را در نظر گرفته باشد. این دستورالعمل با توجه به همه جوانب، در هیئت وزیران تصویب خواهد شد و در کشور اجرایی می‌شود.
۶ واحد مهارتی به رشته‌های نظری اضافه می‌شوند
رضا نقی زاده مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی آموزش عالی وزارت علوم در ادامه این کنگره با بیان این که نتایج اجرایی این کنگره حتما در دستور اجرایی قرار خواهد گرفت، گفت: سوال اصلی در حوزه آموزش مهارتی این است که دانشگاه مهارتی مهم‌تر است یا آموزش مهارتی، این موضوع در اجلاس معاونان آموزشی مورد بررسی قرار گرفت.
وی افزود: در جلسات ۹۵۴ و ۹۵۹ شورای عالی برنامه ریزی آموزشی دو مصوبه مهم داشتیم. نخست اینکه مقرر شد بسته درسی مهارتی اشتغال‌پذیری یا کارآمادگی با هدف توجه ویژه به تدوین برنامه‌های درسی با مهارت‌های شغلی مورد نیاز مشتمل بر حداقل ۳ و حداکثر ۱۵ واحد درسی در کنار بسته دروس عمومی و تخصصی و پایه و اختیاری در دوره کارشناسی لحاظ شود.موضوع اصلی این است که اجرای این دروس مهارتی چگونه انجام شود. همه می‌دانند که باید بخشی از واحدهای کارشناسی به دروس مهارتی تخصیص پیدا کند؛ اما نحوه اجرا مورد سوال بود.
وی گفت: در این بسته که قرار است به صورت الزامی ارائه شود. ترجیحا رشته‌هایی که نظری هستند ۶ واحد مهارتی خواهند داشت و رشته‌هایی که عملی هستند ۱۵ واحد مهارتی دارند.
وی خاطرنشان کرد: انواع آموزش‌هایی که در این ۳ تا ۱۵ واحد مورد نظر است شامل چهار نوع آموزش است. یکی آموزش‌های کاربینی که هم‌اکنون هم در حال اجراست. دوم آموزش‌های کارآموزی و سوم آموزش‌های کارورزی که در قالب آموزش در زیست بوم پارک های علم و فناوری و مراکز رشد (اینترن‌شیپ)، آموزش در واحدهای صنعتی (اکسترن‌شیپ) و آموزش در پودمان های دانشگاه های مهارتی ارائه خواهد شد. نوع چهارم مهارت های نرم شغلی و کارآفرینی است.
وی درباره دوره کاربینی تصریح کرد: پیش‌بینی در کاربینی این است که درسی ۳۲ ساعتی تدوین شود که حداقل هشت ساعت آن در محیط‌های کار گذرانده شود.
نقی‌زاده درباره دوره‌های کارورزی در واحدهای صنعتی و شرکت های فناور گفت: این دوره برای دانشجویانی است که یک نیمسال تحصیلی قرار است آموزش مهارتی در صنعت بگذرانند. در این دوره لازم است که حتما یک مدرس حرفه ای در کنار دانشجو باشد و بر فعالیت‌های وی نظارت کند. مدیر کل دفتر برنامه‌ریزی آموزش عالی وزارت علوم افزود: در برخی موارد مشکل اشتغال مربوط به بی‌مهارتی دانشجویان در کارهای تیمی و مهارت های نرم شغلی است و در این راستا، اموزش مهارت‌های نرم شغلی و کارآفرینی در دستور کار قرار گرفته است.
کیفیت موضوعات کارآموزی و کارورزی می‌تواند عامل بیکاری باشد
محمدسعید سیف مدیرکل دفتر ارتباط با صنعت وزارت علوم با بیان این که ارتباط دانشگاه‌ها با صنعت از روش‌های مختلفی قابل تحقق است که یکی از این راهکارها توجه به آموزش‌های مهارتی است، اظهار کرد: ریشه‌یابی بیکاری در کشور نیازمند داشتن اطلاعاتی از آمار بازار کار است که متاسفانه نهادی در این زمینه در کشور وجود ندارد. کیفیت موضوعات کارآموزی و کارورزی هم می‌تواند عامل بیکاری باشد. همچنین رکود اقتصادی مشکلی نیست که به بیکاری می‌انجامد؛ اما بر عهده دانشگاه‌ها نیست.
وی افزود: برخی انتقاد نوعی خلط مبحث هستند که مشکل اصلی در آن زمینه برعهده دانشگاه نیست. باید بر فعالیت‌هایی متمرکز شویم که مسئولیت آنها به صورت مستقیم بر عهده وزارت علوم و دانشگاه‌هاست.
سیف خاطرنشان کرد: آمارهایی که از دانشگاه‌ها وجود دارد، رو به رشد هستند. برای مثال بیش از ۷ هزار دوره مهارتی در دانشگاه‌ها برگزار شده است. همچنین مراکز هدایت شغلی در دانشگاه‌ها تشکیل شدند که عهده‌دار این مهم باشند. هشتم خرداد ماه همایش آموزش مهارتی برگزار شد و با ارائه بیانیه‌ای در ۱۷ بند به پایان رسید.
انتهای پیام/
نظر شما