بهرام رادان به نام فیلم حساس بود /  قرار بود اسم فیلم "تراژدی قاسم سبزی کار باشد / پیام دهکری یک بازیگر استثنایی است

تهران- ایسکانیوز: آزیتا موگویی فعالیت حرفه‌ای خود را در سینما از سال ۱۳۶۶ آغاز کرد و همان‌طور که خودش هم می‌گوید، از همان ابتدا وارد جریان تولید در سینمای حرفه‌ای و به‌ اصطلاح بدنه شد. مدتی به عنوان منشی صحنه، طراح صحنه، دستیار، برنامه‌ریز و... در سینما فعالیت داشت و در یک دهه‌ی اخیر هم فقط در بخش تولید و تهیه‌کنندگیِ اجرایی فعالیت داشته است. اما از آنجا که کارگردانی فیلم دنیای دیگریست و هر کسی که وارد جریان فیلمسازی می شود وسوسه کارگردانی رهایش نمی کند، آزیتا موگویی هم مغلوب این وسوسه شد و سال گذشته با فیلم" تراژدی" در سی و دومین جشنواه فیلم فجر حضور یافت که البته به عنوان اولین تجربه کارگردانی یک فیلمساز اثر قابل قبولی به شمار می آید به بهانه اکران فیلم "تراژدی" با او و پژمان هادوی بازیگر نقش "پژمان" گفتگویی انجام دادیم که در زیر می خوانید.

* فیلم توقعات تماشاچی حرفه ای سینما را با توجه به نامش برآورده نمی کند، "تراژدی" برای تماشاچی عام هم ممکن است نام آشنایی نباشد .تماشاچی که تراژدی را می شناسد با دیدن نام فیلم منتظر یک تراژدی است که تقدیر در آن حرف اول را می زند ولی به این جنبه از فیلم خیلی سطحی پرداخته شده است.

موگویی: اسم اولیه فیلم، "تراژدی قاسم سبزی کار" بود، ویژگی این نام این بود که فیلم را از مفهوم کلی تراژدی که بسیار گسترده است به داستان آدمی که زندگی تراژیکی داشت محدود می کرد، من اسم "تراژدی قاسم سبزی کار" را خیلی دوست داشتم، اما بهرام رادان و پژمان هادوی از همان روز اول اصرار کردند که اسم فیلم عوض شود چون باور داشتند فیلمی با نام "تراژدی قاسم سبزی کار" مخاطب زیادی نخواهد داشت. بهرام رادن نسبت به اسم فیلم ها خیلی حساس است و در نهایت هم با کمک پژمان هادوی موفق شد نظر من را در مورد نام فیلم تغییر دهد. اما در هر صورت حق با آنها بود چون نام "تراژدی" برای فیلم هم جذاب تر است و هم تماشاچی بیشتری را به سالن می کشاند.اما آیا این نام توقعات مخاطب را بعد از دیدن فیلم برآورده می کند یا نه در مرحله دوم اهمیت قرار دارد. مهم برایم این بود که مردم به خاطر این اسم به سینما بروند. من در چند سالن سینما فیلم را با مردم دیدم و متوجه شدم که تعداد زیادی از مردم نام "تراژدی" برایشان جذاب است و به خاطر این اسم به سینما می روند تا فیلم را ببینند،عده ای هم به خاطر ترکیب بازیگران فیلم "تراژدی" را برای دیدن انتخاب می کنند.

پژمان هادوی: البته در اصرارمان برای تغییر نام فیلم از "تراژدی قاسم سبزی کار" به "تراژدی" به فکر اکران خارج از کشور هم بودیم و فکر کردیم شاید اسم"تراژدی قاسم سبزی کار" خیلی برای اکران خارج از کشور مناسب نباشد.

* ایده اولیه فیلمنامه نسبت به فیلمنامه خیلی تراژیک تر است ، فیلم نامه نویس و بازنویسان نتوانسته اند از پس پرداخت ایده و طرح شما برآیند.

موگویی: ایده فیلمنامه از یک داستان واقعی به ذهن من رسید. سال ها پیش در شمال کشور من مدیر تولید فیلمی بودم ، ماجرایی  برای گروه فیلم برداری اتفاق افتاد و آن اتفاق تلخ ذهن من ر آن قدر درگیر کرد که تصمیم گرفتم    آن را به فیلم تبدیل کنم.

* آقای هادوی از اولین تجربه بازیگریتان بگویید...

هادوی:  من و خانم موگویی برای پیش تولید فیلم "فرزند چهارم" وحید موساییان به آفریقا رفته بودیم،خانم موگویی آنجا برای اولین بار با من در مورد بازی در نقش "پژمان" صحبت کردند،من خنده ام گرفت و گفتم که من نمی توانم اما بعد پذیرفتم .

اما در مورد اولین تجربه بازی ام باید بگویم، وقتی که برای اولین بار جلوی دوربین رفتم سخت ترین روز زندگی ام را تجربه کردم چون هم فیلمی بود که در آن وظیفه تهیه کنندگی داشتم و هم اینکه خانم موگویی برای شروع سخت ترین صحنه را انتخاب کردند و جالب تر آنکه تا روز فیلمبرداری فیلمنامه را به من ندادند ضمنا حامد بهداد چند روز پیش از فیلمبرداری حسابی من را ترساند،حامد می گفت بازی نکن چون بی آبرو می شوی. او می گفت: اگر یک پلان به برداشت 5 و 6 برسد عوامل فیلم با نگاه هایشان ناراحتی خود را از نوع بازیت ابراز می کنند. جالب است که بدانید پلان اولی را که بازی کردم 37 بار تکرار شد و یکی از عوامل پشت صحنه که رفلکتور را گرفته بود همانگونه که حامد بهداد می گفت نگاه می کرد ومن با نگاه هایش اعتماد به نفسم را کاملا از دست داده بودم برای همین به خانم موگویی گفتم که من را عوض کند.

بعد از ساخت فیلم به خانم موگویی گفتم اگر در سینما مردم به بازی من نخندیدند آن موقع خیالم راحت می شود که بازی ام بد نبوده است،زیرا خودم سابقه این را دارم که در سینما به نوع بازی برخی از بازیگران  می خندیدم. اما در "تراژدی" شانسی که من داشتم این بود که خانم موگویی من را خیلی خوب می شناختند برای همین خیلی درست من را راهنمایی می کردند و بعد از آن هومن بهمنش، مدیر فیلمبرداری، با اعتماد با نفس هایی که به من داد خیلی کمکم کرد.

آزیتا موگویی: من هنگام انتخاب پژمان هادوی برای نقش پژمان معتقد بودم که او می تواند چون هوش سرشاری دارد برای دریافت کردن و تحلیل موقعیت های تازه . ضمنا من اصرار داشتم که نقش پژمان و پسر ودختر قاسم را حتما کسانی بازی کنند که قبلا تجربه بازی نداشته اند چون هم می خواستم وجه واقعگرایانه فیلم حفظ شود و هم اینکه تماشاچی هیچ پیش زمینه ای از شخصی که با قاسم تصادف می کند نداشته باشد و پژمان هادوی با ورودش طراوت و تازگی به فیلم تزریق کند .

*  تا چه اندازه به شخصیت پردازی در فیلم اهمیت دادید؟

موگویی :  من به شخصیت پردازی در فیلم اهمیت ویژه ای داده ام . شخصیت ها در فیلم "تراژدی" سیاه و سفید نیستند، آنها کاملا خاکستری هستند من اعتقادم در مورد شخصیت های فیلم این است که در دنیایی که تکلیف من با خودم مشخص نیست چگونه می توانم برای دیگران حکم صادر کنم، مخاطب با این شخصیت ها ارتباط برقرار می کند ومن در موردشان نمی توانم چیزی بگویم.

* آقای هادوی روبروی کدام بازیگر راحت تر بودید؟

پژمان هادوی: تنها کسی که من هنگام بازی در مقابلش خیلی حس خوبی داشتم و راحت می توانستم بازی کنم خانم پانته آ بهرام بود چون واقعا در مقابل ایشان لحظه ای را که قرار بود بازی کنم زندگی می کردم.

*  در بازی بهرام رادان آن واقع گرایی که شما به دنبالش بودید به چشم نمی آید،ایشان در این نقش باورپذیر نیستند و غلو در بازیشان بیش از حد است...

موگویی:  این غلوی که شما می گویید خاصیت نقش بهرام رادان بود و ما در این مورد خیلی با هم بحث می کردیم. من از او خواستم که در رسیدن به نقشش از خصوصیات شخصیت حبیب و وجه غالب این گونه تیپ ها که در جامعه با آنها برخورد داریم استفاده کند. در"تراژدی" ما به خلوت همه آدم ها نزدیک می شویم و تنها آدمی که به شکل مداوم او را در حال فعالیت مخرب وپیش برد قصه می بینیم حبیب با بازی بهرام رادان است. حبیب در واقع رابین هود فیلم "تراژدی" است، اعتقاد من این است که اگر بهرام رادان وجه تیپ سازی را در ایفای نقشش بیشتر می کرد، بهترمی توانست با مخاطب ارتباط برقرار کند. من به عنوان کارگردان تمام بازیگران فیلمم را دوست دارم اما پیام دهکردی یک بازیگر استثنایی است که متاسفانه سینمای ما قدر بازیگر خوبی مثل پیام دهکردی را نمی داند.

*  با توجه به تجربیات فراوان شما در سینما آیا اولین تجربه کارگردانی شما را مضطرب نمی کرد؟

موگویی: باید اعتراف کنم که خیلی می ترسیدم. کارگردانی تجربه متفاوتی از بقیه تجربیاتم در زمینه سینماست اتفاقا خوب است بدانید که بعد از فیلم "تراژدی" با کارگردانها مهربانتر شدم چون تا قبل از این اصلا آنها را درک نمی کردم. عرصه کارگردانی عرصه دیگریست ، پژمان هادوی از ترس های من در این فیلم زیاد می داند.

هادوی: بله خانم موگویی خیلی ترس واسترس داشتند تا جایی که بعضی از روزها سر فیلمبرداری حاضر نمی شدند، خانم موگویی می گفت استرس دارم و نمی توانم بیایم. یک سکانس در فیلم وجو دارد، سکانس دعوای من با حبیب (بهرام رادان)،من و خانم موگویی برای پیدا کردن لوکیشن این سکانس با هم دعوایمان شد چون هر مکانی را که به خانم موگویی نشان می دادیم قبول نمی کردند، آنقدر استرس داشتند که گاهی نمی توانستند تصمیم درستی بگیرند برای همین من به عوامل تولید فیلم گفتم که کار تعطیل است.

موگویی: به خاطر ترسی که داشتم نمی توانستم تصور درستی از مکان آن سکانس داشته باشم برای همین هر مکانی را که به من نشان می دادند می گفتم نه این نیست، در واقع تمام منطق های یک آدم حرفه ای در تولید را فراموش کرده بودم تا در نهایت پژمان هادوی و بهرام رادان به همراه هومن بهمنش، لوکیشنی را پیدا کردند و بعد از من خواستند که بروم و آن را ببینم ، بعد از دیدن آن مکان من باز هم گفتم نه این هم خوب نیست، با آقای هادوی دعوایم شد تا اینکه در نهایت پژمان هادوی با توضیحانی که راجع به آن مکان به من داد توانست من را راضی کند که همان جا را برای فیلمبرداری انتخاب کنم. اصلا به این ربطی ندارد که شما چقدر تجربه در سینما داشته باشید، اولین تجربه فیلمسازی وارد شدن به یک دنیای تازه است.

* با وجود تمام ترس هایی که به آنها اشاره کردید باز هم می خواهید فیلم بسازید؟

موگویی:  قطعا این تجربه را تکرار خواهم کرد.

*  از انتخاب کدام بازیگر در فیلم "تراژدی" پشیمان شدید؟

موگویی: از انتخاب بازیگران پشیمان نیستم اما در ابتدا قرار بر این بود که مهران مدیری نقش موسی را بازی کند و من فکر می کنم با اینکه حسین یاری بازیگر خوبی است اما اگر مهران مدیری بازی می کرد خیلی بهتر بود.

*  آقای هادوی تصمیمی برای ادامه بازیگری در سینما دارید؟

پژمان هادوی: نمی دانم اما از بازیگری خوشم آمده و اگر موقعیت خوبی پیش آید حتما بازی می کنم. "تراژدی" به اندازه 10 تا فیلم برایم تجربه به همراه داشت، سکانس آخری را که بازی کردم احساسم این بود که بازی ام خیلی تغییر کرده است و بسیار یاد گرفته ام و الان با دیدن فیلم به اشتباهاتم در بازیگری پی برده ام و متوجه می شوم که کجای کار را اشتباه کرده ام.

*   آقای هادوی در مورد چگونگی ورود خود به سینما بگویید...

هادوی:  محال ترین اتفاقی که ممکن بود باعث ورود یک نفر به دنیای سینما شود برای من رخ داد. من چند سال قبل از همکاری ام با فیلم "فرزند چهارم" به آفریقا رفته بود در آنجا زندگی می کردم ، در کیپ تاون بودم که به واسطه چند عکاس به گروه فیلم "فرزند چهارم" به کارگردانی وحید موساییان معرفی شدم آنها به یک ایرانی برای گروه تولیدشان در آفریقا نیاز داَشتند.

من هیچ چیز درباره سینما نمی دانستم.در هنگام تولید "فرزند چهارم" شبها گروه بعد از کار دور هم می نشستند وتعریف می کردند ، در مورد همه چیز حرف می زدند و لابه لای حرف هایشان هم چند بیت شعر می گفتند و من فقط نگاه می کردم. بعد از چند جلسه که با گروه بودم به خانم موگویی گفتم چند بیت شعر که کاربرد بیشتری هم در این گونه جمع ها دارد به من یاد بده که حفظ کنم تا درچنین جلساتی من هم ما بین حرف هایم چند بیت شعر هم بخوانم.

وقتی خانم موگویی از من خواستند که بازی کنم گفتم من اصلا حرفهای شما را متوجه نمی شوم چطور می توانم بازی کنم.من به خانم موگویی گفتم مثلا وقتی به یک بازیگر می گویند فلان دیالوگ را با فلان حس بگو همه اش فکر می کنم منظورشان چیست، فکر می کردم اگر قرار باشد وارد سینما شوم 10 سال طول خواهد کشید تا مسائلی را که گروه در مورد آن صحبت می کنند یاد بگیرم. اما به خاطر علاقه ای که در من به وجود امده بود نسبت به سینما فیلم "فرزند چهارم" هنوز به نیمه نرسیده بود که من درباره چگونگی میزانسن ها با وحید موساییان بحث می کردم.

آزیتا موگویی: من همیشه به پژمان هادوی می گفتم که یک شوریدگی در تو وجود دارد که بسیار مناسب ذات سینماست.

پژمان هادوی : من در آن زمان حتی معنی این شوریدگی را هم متوجه نمی شدم.

 گفت و گو:معصومه رضا