ایسکانیوز - دین و اندیشه: انبان خاطرات ما از اجناس متفاوتی پر شده است. با مرور دقیق این انباشته‌ها و پس‌رفتن در زمانی که بر ما گذشته با قطعاتی از خاطرات روبرو می‌شویم که دیر زمانی است از مرور آنها دست کشیده‌ایم. نیما، در قطعه‌ای مشهور گفته است «ياد بعضي نفرات روشنَم مي دارد». اما یادهای روشن‌کننده لزوما محدود به انسانها نیست. شاید برای بسیاری از ما یکی از این یادهای روشن‌کننده انیمیشن های دوران کودکی و در میان آنها پینوکیو است.
شاید آنچه پینوکیو را در میان دیگر انیمیشن ها شاخص می‌کند طرح داستانی آن است. برخلاف باقی داستانها، همچون زیبای خفته و یا سفیدبرفی که در آنها شر صورت مشخص، متمایز و جدای از قهرمانان دارد، در داستان پینوکیو بخشی از شر برآمده از ضعفها و خطاهای متعدد خود قهرمان داستان است. بنابراین پینوکیو شاید صورتی انسانی‌تر و واقعی‌تر از دیگر داستانها دارد.
امروز سالگرد نخستین اکران این فیلم به دست کمپانی والت دیسنی است. به همین بهانه مرور کوتاهی خواهیم داشت به چند و چون این فیلم.
نگارش کتاب
فیلم پینوکیو در اصل اقتباسی است از کتاب ماجراهای پینوکیو که در قرن نوزدهم نوشته شده است. نویسنده آن اهل فلورانس ایتالیا بود و کارلو کلودی نام داشت. او سابقه تحصیل در مدرسه علوم دینی داشت، اما رفته رفته به روزنامه‌نگاری و در نهایت به علوم دینی علاقه‌مند شد. کتاب به بیش از ۲۴۰ زبان ترجمه شده است که خود حکایت از محبوبیت جهانی داستان این داستان دارد.
بخش اول کتاب پینوکیو به صورت سریالی منتشر شد، اما در نهایت در سال ۱۸۸۳ به شکل یک کتاب کامل منتشر شد. طرح داستان در ابتدا متفاوت با صورت نهایی کتاب بوده است. در طرح ابتدایی، پینوکیو به واسطه اشتباهاتش اعدام می‌شده است. اما به خواست ناشر کلودی طرح اولیه را تغییر داد.
ماجراهای پینوکیو یکی از نخستین داستانهای کودکان پرداخته و مدرن است. پیش از آن داستانهای کودکان کمتر به این صورت منظم و شکل‌یافته منتشر می‌شدند. به همین علت می‌توان انتشار آن را یک پدیده پراهمیت در تاریخ ادبیات و به ویژه تاریخ ادبیات کودکان تلقی کرد.
در طول تاریخ سینما، تقریبا از همان آغاز اقتباس های متعددی از این کتاب انجام شده است. نخستین اقتباس در سال ۱۹۱۱ یک فیلم صامت و آخرین آن در ۲۰۱۲ بوده است.
سرگذشت فیلم
فیلم پینوکیو در فوریه ۱۹۴۰ اکران شد. این فیلم دومین اثر از کمپانی والت دیسنی پس از سفیدبرفی و هفت کوتوله بود که سه سال پیش از آن به روی پرده رفته بود. پینوکیو در فهرستی که مجله تایم در ۲۰۱۱ منتشر کرد جایگاه بهترین پویانمایی تاریخ را به خود اختصاص داد. حتی اگر در این رتبه بندی تردید داشته باشیم، شکی نیست که پینوکیو یکی از بهترین پویانمایی‌های تاریخ است.
شخصیت پینوکیو در فیلم با شخصیت اصلی تفاوتهایی دارد. شخصیت اصلی در رمان سردتر و بی‌ادب تر است و نویسندگان سناریو تلاش کردند تا آن را مطابق با انتظارات کودک دهه چهل قرن بیستم لطیفتر کنند.
موسیقی فیلم نیز تا حدی تاثیر‌گذار بود که بعدها به موسیقی اصلی خود کمپانی والت دیزنی تبدیل شد. امروز نیز یکی از خاطره‌انگیزترین بخشهای آن موسیقی فیلم است.
فیلم و داستان پینوکیو در کنار هم یادآور اهمیت و امکان تاثیرگذاری فیلم و ادبیات کودک در ذهن یک نسل است. ما نیز در ادبیات و سینمای کشورمان نیازمند توجه ویژه به این بخش از فرهنگ بشری هستیم که تا امروز تا حدودی مغفول مانده است.
