به گزارش ایسکتانیوز و به نقل از روزنامه آرمان روز گذشته قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر استفاده از مواد اعتیادآور را نخستین آسیب کشور دانست و گفت: این پدیده دومین عامل مرگ و میر پس از تصادف است. علیرضا جزینی به آماری از میزان اعتیاد در کشور اشاره و اظهار کرد: نزدیک به شش میلیون نفر از جامعه درگیر این پدیده شوم شده‌اند، در نظرسنجی‌های به‌عمل‌آمده 92 درصد از نگرانی مردم، اعتیاد به مواد مخدر است و سایر آسیب‌ها همچون بیکاری در رتبه‌های بعدی قرار دارند. جزینی از دلایل گرایش به مواد مخدر به ویژه از نوع صنعتی و همچنین استفاده از داروهایی برای شب امتحان همچون «ریتالین» در بین دانشجویان را ناشی از باورهای غلط در بین جوانان دانست. به گزارش ایرنا، او باورهای غلط را سبب افزایش ورود زنان به چرخه اعتیاد دانست و گفت: در چند سال گذشته پنج درصد از مصرف‌کنندگان را زنان تشکیل می‌دادند که امروز این رقم به‌واسطه استفاده از قرص‌های لاغری و برخی قرص‌های حاوی آمفتامین به 10 درصد رسیده است.
باورهای غلط در زمینه اعتیاد
هنوز هم خیلی‌ها با علم به اینکه همه انواع مواد مخدرخطرناک هستند به مصرف آنها معتاد می‌شوند. شاید اصلی‌ترین دلیلی که باعث می‌شود خیلی‌ها مخصوصا جوانان با وجود تبلیغات سنگینی که درباره عوارض انواع مواد مخدر در دنیای امروز صورت می‌گیرد به سمت آنها بروند اطلاع نداشتن یا آگاهی‌های غلطی باشد که در این زمینه دریافت کرده‌اند و بر اساس آن برای مثال تصور می‌کنند مصرف فلان ماده مخدر خطری ندارد یا فلان ماده دیگر اعتیادآور نیست. زمانی که مخدر شیشه به تازگی وارد کشور شده بود چون هنوز مثل الان اطلاعات درستی درباره اثرات ناگوار مخدرهای صنعتی در جامعه وجود نداشت بسیاری از افراد به عنوان داروی لاغری یا داروی ضد افسردگی آن را در مکان‌هایی مانند باشگاه‌های ورزشی به توصیه دوستانشان مصرف کردند و از این طریق در باتلاقی شوم گرفتار آمدند بی‌آنکه خودشان بدانند یا بخواهند به این ورطه بیفتند. درباره مواد مخدری که به شکل قرص عرضه می‌شود نیز وضع به همین منوال است. برخی تصور می‌کنند چون این مواد به شکل قرص هستند و از نظر ظاهری شبیه داروها هستند ضرری ندارند یا ضرر آنها کمتر است در حالی که بر اساس بررسی‌ها اثر و وابستگی مواد مخدر از نوع قرص در مقایسه با سایر اشکال مواد مخدر قوی‌تر است و اثرات ماندگارتری برجای می‌گذارد.
ریتالین دوست یا دشمن؟
متیل فنیدیت با نام تجاری «ریتالین» نام دارویی است که در سال 1954 به بازار دارویی دنیا عرضه شد. قرص ریتالین خواصی شبیه آمفتامین (مانند قرص‌های اکستازی) دارد و در لابراتوارهای تولید شیشه از این ماده به عنوان ماده اولیه ساخت شیشه استفاده می‌شود. گزارش‌های متعددی وجود دارد که برخی از دانشجویان بدون آگاهی از اثرات زیانبار آن، در شب‌های امتحان از این قرص استفاده می‌کنند. دارویی که عوارض آن بهایی بیش از چند ساعت بیدار ماندن برای درس خواندن دارد اما مصرف‌کنندگانش از آن بی‌خبرند. مصرف‌کنندگان تصور می‌کنند ریتالین دارویی بی‌خطر است در حالی که عوارض مصرف خودسرانه این قرص‌ها می‌تواند در حد مواد دیگر نظیر کوکایین و آمفتامین باشد. پزشکان و روانپزشکان با صراحت اعلام می‌کنند ترک کردن داروهای محرک آمفتامینی نظیر ریتالین و اکستازی، بسیار سخت‌تر و پیچیده‌تر از سایر مواد مخدر است. استفاده محدود و کنترل شده ریتالین باعث عادت کردن بدن مصرف‌کننده به دوزهای پایین و در نتیجه ایجاد علاقه فرد به استفاده از دوزهای بالاتر و حتی مصرف داروهای سنگین‌تر و خطرناک‌تر می‌شود. علاوه بر آن تاکنون در چند مورد سوء مصرف ریتالین منجر به مرگ شده است. توجه به این نکته حائز اهمیت است که مصرف ریتالین به دلیل مشخص بودن عوارض ناخوشایند آن از سوی دانشجویان علوم پزشکی استقبال نمی‌شود ولی برخی از دانشجویان سایر رشته‌ها به دلیل آشنا نبودن با عوارض آن به مصرف آن دست می‌زنند که لازم است آگاهی‌های لازم در این خصوص داده شود.
فروش ریتالین در عطاری‌ها
فروش و عرضه بدون نسخه ریتالین نیز مانند سایر قرص‌هایی که حکم مواد مخدر را دارد در کشور ممنوع است با این وجود همانطور که دستیابی به انواع مخدرها در این کشور چندان سخت نیست ریتالین را نیز می‌توان به صورت قاچاقی از داروخانه‌ها یا داروفروش‌های دستفروش تهیه کرد. سال گذشته جزینی از عرضه ریتالین در عطاری‌ها خبر داده و گفته بود: در حالی که پلیس بر عرضه بدون نسخه این دارو در داروخانه‌ها نظارت دارد برخی عطاری‌ها به صورت غیرمجاز آن را به فروش می‌رساندند.
سکوت کارخانجات تولید‌کننده
دبیرکل سابق ستاد مبارزه با مواد مخدر درباره مصرف ریتالین در کشور به «آرمان» می‌گوید: ریتالین دارویی است که مصرف دوز کم آن در کودکان باعث درمان بیش فعالی می‌شود، در حالی که مصرف دوز بالا و بدون نظارت آن در بزرگسالان عوارض جبران‌ناپذیری برجای می‌گذارد. فرید براتی سده می‌افزاید: برخی تصور می‌کنند وقتی ماده مخدری شکل قرص یا گیاه پیدا کرد این یعنی خطرناک نیست در حالی که خطرناک‌ترین مواد مخدر دنیااز قرص یا گرد گرفته شده است و ترک قرص از سایر مواد مخدر دیگر به مراتب سخت‌تر است. این کارشناس اعتیاد و دبیرکل سابق ستاد مبارزه با مواد مخدر معتقد است: متأسفانه به دلایل تجاری، کارخانجات تولید‌کننده ریتالین درباره اثرات منفی این دارو چیزی منتشر نمی‌کنند اما این به دلیل نداشتن عوارض جانبی ریتالین نیست. او درباره عوارض تجویز آن در کودکان گفت: برای کودکان زیر 12 سال این دارو منعی ندارد زیرا باعث اعتیاد نمی‌شود اما تجویز آن باید زیرنظر پزشک باشد. براتی اظهار داشت: مصرف این دارو زمانی بدتر است که مغز در حال تکامل بوده و فعالیت‌های عالی قشر مخ مثل یادگیری و حافظه کارکردی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. او افزود: مصرف ریتالین موجب تسریع در فراموشی می‌شود. او با انتقاد از برخی دانشجویان که برای بیدار ماندن و مطالعه از ریتالین استفاده می‌کنند گفت: یادگیری مهارت است و برای یادگیری باثبات به توجه کامل مغز نیاز است. او افزود: یادگیری که در نتیجه مصرف ریتالین و کافئین به وجود می‌آید سریع بوده و خیلی زود هم فراموش می‌شود. براتی تصریح کرد: خواب کافی، تغذیه مناسب و کار بدنی و ذهنی می‌تواند در افزایش یادگیری موثر باشد.
105105
