به گزارش ایسکانیوز محمد رضا گورابزاد تحصیل را از مدرسه نابینایان خزائلی شروع کرده، دو سال آخر را در مدرسه عادی شهید شفایی گذرانده و دیپلم انسانی نظام قدیم گرفته است. در سال 1380 در رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد واحد کرج پذیرفته و مدرک کارشناسی خود را در سال 1385 گرفته است.
این مصاحبه حاصل گپ و گفتی کوتاه با مردی است که به صورت مادرزادی دارای معلولیت حسی و بینایی است.
تا به حال چه فعالیت هایی انجام دادید؟
اولین فعالیتم را از سال 1379 با گردآوری مقالاتی با موضوعات فرهنگی و ادبی در روزنامه ایران سپید ویژه نابینایان آغاز کردم در سال 1382 وارد باشگاه خبرنگاران جوان شده و دوره ها ی آن باشگاه را گذراندم و پس از اخذ کارت خبرنگاری مدتی با آن باشگاه همکاری داشتم البته کارهای مختلفی از جمله ویراستاری کتاب های بریل رودکی در حوزه فرهنگی انجام داده ام.
در مورد فعالیت در کتابخانه توضیح دهید
در سال 1387 ازطرف دکتر کوپال - استاد ادبیات دانشگاه آزاد کرج- از من خواستند تا در راه اندازی کتابخانه ویژه نابینایان همکاری کنم و با توجه به ارتباط با مرکز رودکی و چند مرکز دیگر و تسلط به کامپیوتر این کار را پذیرفتم ابتدا چند کار آزمایشی انجام دادم چرا که دانشگاه شناختی در باره کتاب های صوتی و بریل نداشت و نمی توانست بپذیرد که یک کم بینا می تواند با کامپیوتر کار کند، توضیحات لازم را به آن ها ارائه و بدین ترتیب زمینه راه اندازی کتابخانه ویژه نابینایان را در کنار دیگر کتابخانه های این دانشگاه فراهم شد.
ویراستاری کتاب های بریل چگونه است؟
در ویراستاری کتاب های بریل فایل متنی از انتشارات با اجازه ناشر گرفته می شود و کتابخانه های نابینایان آنهارا به بریل تبدیل می کنند. اما به دلیل اینکه رسم الخط بینایی با بریل تفاوت دارد پس از تبدیل کتاب به بریل یک نسخه آن چاپ و در اختیار ویراستار قرار می گیرد تا از نظر کم و زیادی نقطه بررسی و تصحیح شود.لازم به ذکر است که چون خط بریل به صورت کد گذاری است با چسبیدن یا جدا شدن نقاط ممکن است یک حرف به حرف دیگر یا یک کلمه به کلمه دیگر تبدیل شود.
از چه تاریخی کتابخانه نابینایان دانشگاه کرج افتتاح شد؟
در آبان ماه 1388 کتابخانه ویژه نابینایان یا مرکز اطلاع رسانی نابینایان دانشگاه آزاد واحد کرج به طور رسمی راه اندازی و به عنوان یکی از کتابخانه های اقماری کتابخانه مرکزی قرار گرفت. در آن زمان مسئولیت پیگیری و بررسی کتاب های گویا و بریلی که از مرکز رودکی خریداری می شد را انجام می دهم.
کتاب های صوتی چگونه کتاب هایی هستند؟
در کتاب های صوتی یک گوینده آن را خط به خط از روی کتاب چاپ شده خوانده و ضبط می کند و یک فرد کم بینا یا نابینا با گوش کردن به آن، مطالب را دریافت می کند.
این کتاب ها چگونه ضبط می شوند؟
رودکی مهمترین مرکزی است که این کتاب ها را ضبط می کند. بعد از آن ضبط کتاب های دانشگاهی در مرکز علمی پژوهشی گویا یا خندق و کتاب های غیر درسی در کتابخانه حسینه ارشاد انجام می شود.
اینها مراکزی هستند که ضبط اصولی را انجام و گوینده را تعلیم می دهند تا بتواند متن را به درستی بخواند و ضبط را در استودیوهای آکستیک شده به همراه یک مصحح که اکثراً از نابینایان و کم بینایان هستند انجام دهند و در نهایت حاصل کار را ادیت می کنند و در اختیار متقاضیان می گذارند.
در گذشته کتاب ها بر کاست ضبط می شد. اما این روزها روی CD ضبط می شود و کاربرها هم ترجیح می دهند که ازCD استفاده کنند چون CD حجم کم تری از کاست دارد و اطلاعات بیشتری هم در آن جا می گیرد.
نابینایان چطور با کامپیوتر کار می کنند؟
نابینایان و کم بینایانی که قادر نیستند با چشم به مانیتور نگاه کنند و نوشته های آن را تشخیص بدهند با نرم افزارهایی که بر روی windows نصب می شود و کامپیوتر را گویا می کند می توانند به راحتی کار کنند. البته سخت افزارهایی هم برای نابینایان وجود دارد که به خاطر قیمت بالا شاید فقط چند مرکز آنها را داشته باشند از جمله برجسته نگار. ولی با نرم افزارها مانند Jaws همه به راحتی می توانند کار کنند. و به کمک برنامه Jaws و استفاده از کیبورد به جای Mouse اطلاعات لازم را از کامپیوتر بگیرند.
در حال حاضر چند نفر دانشجوی نابینا و کم بینا در این دانشگاه مشغول به تحصیل هستند؟
دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در حال حاضر بیش از 30 دانشجوی نابینا دارد.
کار شما در کتابخانه چیست؟
کار من بررسی نیاز های دانشجویان در زمینه کتب درسی و مرتبط است. در عین حال اطلاع رسانی هم می کنم. و در کنار این کار در حال گسترده تر کردن آرشیو هستم و همچنین به منظور بهتر شدن کار، نظرات، پیشنهادات و انتقادات دانشجویان را می گیرم.
آماری از میزان کتب گویا و بریل کتابخانه نابینایان دانشگاه آزاد کرج دارید؟
بعد از گذشت حدود یک سال از افتتاح کتابخانه بیش از 2 هزارعنوان کتاب گویا و حدود 160 عنوان کتاب بریل داریم.
برنامه ای برای ضبط کتب هم دارید؟
درجلساتی که با خانم باقری رییس کتابخانه کرج داشتیم،برنامه های مقدماتی ضبط حرفه ای هم در حال انجام است و به زودی در کتابخانه ضبط هم خواهیم داشت.
اولویت شما برای ضبط کتب چیست؟
اولویت اول ضبط با کتاب هایی است که استادان دانشگاه آزاد کرج معرفی می کنند و نیاز واحد است و پس از آن کتاب های درسی و دانشگاهی را ضبط می کنیم.
در ضبط حرفه ای گوینده ها چگونه انتخاب می شوند؟
از دانشجویان هر رشته در ضبط حرفه ای استفاده خواهیم کرد استفاده می کنیم اما قبل از کار دانشجویان به دلیل سخت بودن کار آموزش می بینند.
برنامه های آینده کتابخانه چیست؟
بعد از ضبط و تولید کتاب می توانیم صاد ر کننده کتاب از دانشگاه آزاد کرج به دانشگاه های دیگر باشیم و با شروع کارضبط کار را بر پایه کتاب های درسی و دانشگاهی می گذاریم چون این کتابخانه یک کتابخانه دانشگاهی و تخصصی است. ضبط عنوان های عمومی را مراکز دیگر از جمله رودکی و حسینیه ارشاد انجام می دهند و مشکل اصلی بچه های نابینا کتاب های درسی و دانشگاهی است مخصوصاً که هر چند سال یک بار کتاب ها تغییر می کنند و یا نویسندگان جدیدی اضافه می شوند و ممکن است استادان آن کتاب ها را معرفی کنند که اگر این کتب در آرشیو نباشد مشکل ساز می شود.
آیا دانشگاه آزاد واحد کرج و به خصوص کتابخانه نابینایان برای عبور و رفت و آمد معلولان مناسب سازی شده است؟
کتابخانه برای معلولان جسمی حرکتی مناسب سازی شده است. برای مثال کسی که با ویلچر بیاید براحتی وارد ساختمان، آسانسور و قسمت ها می شود همچنین طرحی با دکتر کوپال برای نابینایان نوشته ایم و به معاونت عمرانی دانشگاه ارائه شده که در حال بررسی است.دانشگاه آزاد واحد کرج و به خصوص کتابخانه نابینایان برای عبور و رفت و آمد معلولان مناسب سازی شده است
اگر مرکزی تمایل به مشارکت در بخش کتابخانه نابینایان داشته باشد استقبال می کنید؟
هر چه مشارکت در این بخش بیشتر باشد بهتر است و امیدوارم دیگر دانشگاه ها هم به این بخش توجه کنند چون ما تنها دانشگاه آزادی هستیم که کتابخانه نابینایان داریم.
سختی های کار در یک کتابخانه چیست؟
یکی از مشکلات این است که فردی به شما مراجعه می کند و نمی داند چه کتابی می خواهد متاسفانه راهنمایی های شما هم به او فایده ای ندارد و کمکی به او نمی کند و شما نمی توانید کمکش کنید.
پیشنهادتان برای بهبود کار کتابخانه های نابینایان چیست؟
پیشنهاد می کنم کتابخانه هایی که ضبط کتاب را بر عهده دارند مثل رودکی، حسینیه ارشاد و...، زمانی که شروع به ضبط کتابی می کنند به دیگر مراکز هم اطلاع دهند چون مشکل بزرگ کتابخانه های نابینایان این است که یک کتاب چند بار در مراکز مختلف تولید شده در حالی که بسیاری از کتاب های مورد نیاز هنوز ضبط نشده است.
با شنیدن این کلمات به یاد چه می افتید؟
بهار: شادی، طراوت و سبزی
کتاب: بهترین دوست
رنگ: آبی، استقلال
گل:گل رز
مریم فرحناکیان -سرویس اجتماعی
105105
