به گزارش ایسکانیوز، سارا راستگو دانش آموخته کار‌شناسی ارشد مهندسی کشاورزی گرایش فیزیولوژی دام و طیور واحد علوم و تحقیقات گفت: تحقیقات حاصله، حاکی از مؤثر بودن این نوع از نانوذرات در کاهش آثار جانبی داروی ضدسرطان مورد مطالعه بر عملکرد هورمون‌های جنسی موش‌های ماده بوده است.

راستگو افزود: داکسروبیسین (DOX) یکی از داروهای ضد سرطان است که به طور گسترده برای درمان انواع مختلف تومورهای بدخیم به کار می‌رود. عوارض ناشی از مصرف این دارو که شامل تهوع و استفراغ و کاهش موقت تعداد گلبول‌های سفید و قرمز و پلاکت‌هاست یک هفته بعد از تزریق آن بروز می‌کند. این امر سبب افزایش خطر ابتلا به عفونت، کم خونی و یا خونریزی می‌شود. از طرفی این دارو سمیت شدیدی بر سیستم تولید مثل ایجاد کرده و منجر به برهم زدن باروری فرد تحت مداوا می‌شود.

راستگو ادامه داد: در این طرح به بررسی اثر حفاظتی نانوذرات سلنیوم و اکسید روی بر سیستم تولید مثل، باروری و تغییرات بافتی رحم و تخمدان موش‌های ماده بالغ، بعد از تیمار با دکسوروبیسین پرداخته شده است.

وی تصریح کرد: از آنجا که نانوذرات مختلف از اشکال جدید مواد با خواص زیستی برجسته و سمیت کم هستند، به نظر می‌رسد پتانسیل بالایی در عبور از سدهای فیزیولوژیک بدن و دسترسی به بافت‌های هدف را دارا باشند.

راستگو با بیان اینکه یکی از مکانیسم‌های شناخته شده از سوی داکسروبیسین، تشکیل رادیکال‌های آزاد از گونه‌های فعال اکسیژن (ROS) است، افزود: رادیکال‌های آزاد سبب صدمه به پروتئین‌ها و چربی‌های درون سلولی می‌شود که در ‌‌نهایت منجر به از بین رفتن سلول و بافت آسیب دیده می‌شود.

وی گفت: نتایج این مطالعات نشان داده که استفاده از داکسروبیسین، منجر به کاهش ظرفیت آنتی اکسیدانی پلاسما و نیز سایر پارامترهای خونی، که شامل هورمون‌های جنسی و تعداد سلول‌های خونی است، می‌شود. این در حالی است که استفاده از دو عنصر نانوذرات اکسید روی و نانوذرات سلنیوم اثرات کاهشی ناشی از داکسروبیسین را بر ویژگی آنتی اکسیدانی و شاخص‌ تولید مثلی شامل هورمون‌های جنسی بر طرف و آنها را افزایش می‌دهد.

راستگو اضافه کرد: همچنین در شمارش سلول‌های خونی مشخص شده که استفاده از این دو عنصر اثرات افزایشی مطلوبی بر گلبول‌های قرمز خونی دارد. البته نکته جالب این است که مصرف همزمان این دو عنصر اثرات مطلوب‌تری در مقایسه با مصرف جداگانهٔ این عناصر داشته است.

نتایج این تحقیقات که با همکاری دکتر علی اصغر صادقی عضو هیأت علمی واحد علوم و تحقیقات به انجام رسیده است، در مجلهٔ «Nanoscale Research Letters» (جلد ۷، شماره ۱، سال ۲۰۱۵، صفحات ۱۸۷ تا ۱۹۱) به چاپ رسیده است.

20101