به گزارش خبرنگار ایسکانیوز موضوع سرگردانی و آوارگی نمایشگاه کتاب موضوعی است که سالهاست مطرح است و پس از این همه مدت هنوز تصمیم قطعی برای مکان برگزاری آن اتخاذ نشده است.
حاشیه های پیرامون این موضوع مشکلی است که سال هاست مطرح است و البته در هفته ای که گذشت گمانه زنی ها در این خصوص به اوج رسید. اعلام خبر یکباره جایگزینی «شهر آفتاب» به جای مصلا برای برگزاری نمایشگاه کتاب تهران از سوی محمدباقر قالیباف شهردار تهران، خبری بود که یکباره آشوبی در میان رسانه ها و دست اندرکاران حوزه نشر و کتاب به راه انداخت.زیرا اگرچه مدت ها بود گمانه زنی برای برگزاری این نمایشگاه در شهر کتاب مطرح بود اما همه به آن به عنوان موضوعی بی اهمیت و صرفا در حد حرف نگاه می کردند و کسی قطعا به آن باور نداشت. اما حرف های شهردار تهران و بیان صریح درخصوص انتخاب شهر آفتاب به عنوان نمایشگاه حداقل برای یک روز بر این اما و اگر ها پایان داد.
قالیباف که در روز دوشنبه 28 دیماه در مراسم افتتاحیه نمایشگاه یاد یار مهربان سخنرانی می کرد در این باره گفت: «با توافق انجامشده اولیه بین شهرداری و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مقرر شده نمایشگاه کتاب در «شهر آفتاب» (در زمینی به مساحت 160 هکتار در مجاورت مرقد امام خمینی (ره) و به فاصله اندکی از فرودگاه امام خمینی (ره) در مسیر اتوبان تهران - قم) برگزار شود.»
با همه صراحتی که قالیباف در بیان این خبر داشت اما بازخوردها به همین سادگی نبود. اعلام شدن این خبر در حالی که کمتر از چهار ماه به نمایشگاه کتاب نمانده است تصمیم گیری در این مورد را کمی عجولانه به نظر می رساند و باعث تعجب همگان شد. این درحالی است که همچنان با اعلام این خبر هیچ موضعگیری از سوی وزارت ارشاد اسلامی مبنی بر تایید یا رد این خبر گرفته نشد.
اولین کسانی که در مقابل این تصمیم موضع گرفتند ناشران بودند. زیرا انتقال نمایشگاه کتاب به شهر آفتاب با توجه به بعد مسافت آن اولین چیزی را که به ذهن متبادر می کند سخت بودن رفت و آمد و در نتیجه کم شدن میزان فروش کتاب به شکل قابل ملاحظه ای است. هرچند نمایشگاه های کتاب در همه دنیا به فروش کتاب نمی پردازند و صرفا مکانی برای نمایش کتاب هستند اما به هر حال در کشور ما این موضوع سال هاست که جاافتاده و نمایشگاه کتاب هرساله زمانی برای تبادل حجم زیادی از کتاب است و با فروش بسیار کم این روزهای کتاب می توان گفت کورسوی امید ناشران تنها همین نمایشگاه کتاب است که انتقال آن به شهر آفتاب سبب یاس و ناامیدی شدید آنها خواهد شد.
این که مصلا محل مناسبی برای نمایشگاه کتاب نیست و اینکه باید هرچه سریعتر مکانی مناسب و دائمی برای برگزاری نمایشگاه کتاب درنظر گرفته شود، موضوعی است که همگان برآن اذعان دارند اما آیا این تصمیم به یکباره و بدون در نظر گرفتن حواشی آن کار دستی است یا خیر؟
البته وزارت ارشاد در این خصوص معتقد است که به اندازه کافی کار کارشناسی برای این انتخاب صورت گرفته است و گفته می شود استارت اجرایی این نمایشگاه از سال 90 خورده است و گام اول اجرایی شدن آن طبق گزارش شهرداری در حال حاضر 93 درصد طی شده است. با این حال سیدعباس صالحی روز سه شنبه در نشستی که با خبرنگاران داشت این انتخاب را هنوز کاملا قطعی ندانسته است.
در میان رایزنی هایی که برای انتخاب مکان مناسب برای برگزاری نمایشگاه کتاب صورت گرفته است مصلا ی تهران به مدت 9سال به عنوان مکان نمایشگاه محل عرضه و فروش کتاب بود اما این امر دو مشکل اساسی داشت یکی نیمه سازبودن مصلا و دیگری هزینه سنگینی است که هرسال برای انتقال ابزار و ادوات به این مکان باید صورت بگیرد.
به گونه ای که سیدعباس صالحی می گوید هرسال برای برگزاری یک نمایشگاه شش ماه زمان برای آماده سازی احتیاج هست. او می گوید: «صرف انرژی انسانی در طول شش ماه، نصب و استقرار نمایشگاه و همچنین ارتباط برقرار کردن با حدود 70 سازمان و نهاد مختلف برای برپایی این نمایشگاه در مصلا از دیگر مشکلات آن است. نکته دیگر تاثیر نمایشگاه در آلودگی محیطی است که گزارشهای شهرداری نشان میدهد که این نمایشگاه چقدر باعث آلودگی محیطی میشود.»
آنگونه که از گفته های صالحی برمی آید تمهیدات اولیه برای برگزاری نمایشگاه درنظر گرفته شده و شهرداری تهران تا حدودی این فضا را آماده کرده است. صالحی می گوید:« به ما گفته شده است در حال حاضر 55 هزارمتر فضای نمایشگاهی و قابل ارائه در شهر آفتاب وجود دارد و بازدیدها هم این را نشان میدهد. بخشهای دیگر نیز قرار است ساخته شود. همچنین فضاهای دیگری تسطیح و آسفالت ریزی شده است که عملا اگر قرار باشد نمایشگاه کتاب در آنجا برگزار شود به صورت ترکیبی از این فضا و آن 55 هزار متر به صورت موقت مورد استفاده قرار می گیرد. البته شهرداری قول داده است که فضا را با شرایط بهتری آماده کند.»
اما درنهایت صالحی با ادای این جمله پرونده انتقال نمایشگاه کتاب 95 به شهر آفتاب را همچنان مفتوحه باز می گذارد: « برای قطعی شدن برگزاری نمایشگاه در شهر آفتاب هنوز زمان لازم است.»
شاید بتوان اصلی ترین پیامد انتقال نمایشگاه کتاب به شهرآفتاب را دوری مسافت و ریزش اساسی مخاطبان نمایشگاه دانست.موضوعی که درواقع محل اعتراض اصلی ناشران نیز به همین مورد است. صالحی در باره این مشکل نیز می گوید: « می توانیم امیدوار باشیم که کاهش مخاطب چندانی نداشته باشیم ». اما اگر واقع بینانه به این موضوع نگاه کنیم به راحتی قابل درک است که بعد مسافت این نمایشگاه تاثیر بسزایی در ریزش مخاطبان و خریداران خواهد داشت و نتیجه این امر در وهله اول مستقیما به ناشران و بازار نشر ضربه خواهد زد. ناشرانی که یک سال مالی بسیار بد را پشت سر گذاشته اند و منتظرند تا در نمایشگاه کتاب بخشی از این خسارات واردش شده را جبران کنند.
البته که انتخاب شهرآفتاب به عنوان محل دائمی نمایشگاه کتاب فواید بسیاری هم خواهد داشت. از آنجایی که این مکان را شهرداری به طور رایگان در اختیار ارشاد قرار خواهد داد مسلما در بحث هزینه اجاره غرفه ها این موضوع منعکس خواهد شد و از این نظر ناشران هزینه کمتری را متحمل خواهند شد. همچنین هزینه های هرساله برپاکرده نمایشگاه به شکل موقتی نیز از میزان بودجه ایننمایشگاه کسر خواهد شد و احتمالا می تواند به ساز و کارهای بخش دیگر نمایشگاه اختصاص خواهد داشت. اما در نهایت همه اینها به برنامه ریزی های دقیق و زمان بر احتیاج دارد که معلوم نیست بشود در این فرصت اندک همه آنها را عملی کرد. حال باید منتظر ماند و دید مسئولان در نهایت چگونه برای این معضل همیشه دامنگیر بازار کتاب تصمیم گیری خواهند کرد.
502502