گزارش ایسکانیوز از روند تصویب توافق هسته ای در مجلس نهم / برجام چگونه در عرض 20 دقیقه از سد پارلمان عبور کرد؟

بدون شک یکی از مهم ترین روزهای مجلس نهم دو روز تاریخی یکشنبه و سه شنبه 19 و 21 مهر ماه 1394 بود که هیچ گاه از حافظه مردم ایران پاک نخواهد شد؛ روزی که کلیات و جزئیات طرح یک فوریتی اقدام متناسب و متقابل ایران در اجرای برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) به تصویب مجلس رسید.

به گزارش خبرنگار ایسکانیوز، اگرچه روند تصویب این طرح به دلیل مخالفت های شدید و دلواپسانه مخالفان دولت و توافق ایران با غرب طولانی تر از زمان پیش بینی شد اما رئیس مجلس نهم توانست با مدیریت پارلمان در این دو روز، اتفاق سرنوشت سازی را در تاریخ مجلس نهم رقم بزند.

هرچند جلسه ای که در آن کلیات این طرح به تصویب رسید با حاشیه های فراوانی روبرو بود اما در نهایت وکلای ملت، کلیات آن را پس از کش و قوس‌های فراوان با 139 رای موافق و100 رای مخالف و 12 رای ممتنع از253 نماینده حاضر تصویب کردند و برای بررسی بیشتر آن را به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی فرستادند که طرح مذکور در آن جا نیز با موافقت حداکثری نمایندگان روبرو شد تا دوباره برای رای گیری و تصویب جزئیات به صحن علنی بازگردد.

تلاش اکثر نمایندگان برای تصویب کلیات آن با مخالفت اقلیتی مواجه شد که حاشیه های بسیاری را پدید آوردند از جمله تهدید رئیس سازمان انرژی اتمی به مرگ و اینکه وی را زیر خروارها سیمان دفن خواهند کرد! اما رئیس مجلس توانست با مدیریت جلسه، جنگ روانی مخالفان را خنثی کرده و نمایندگان را متقاعد کند که به کلیات این طرح رای مثبت بدهند.

از ابتدای جلسه ، مخالفان با درخواست تذکر و اخطارهای مکرر و غیر ضروری به نوعی سعی در تلف کردن زمان جلسه داشتند تا تصویب کلیات طرح به جلسات دیگر موکول شود.

این در حالی بود که نمایندگان مخالف با تجمع جلوی جایگاه هیئت رئیسه شکل خروج از مجلس یا همان آبستراکسیون به خود گرفته و خواستار این بودند که یک نفر دیگر به ناطقان اضافه شود که ژس از موافقت رئیس مجلس، در صندلی های خود مستقر شدند.

با آرام گرفتن نسبی فضای مجلس، نوبت به علی اکبر صالحی، مرد آرام کابینه روحانی رسید و اوسخنانش را با آیه قرآن شروع کرد تا بتواند ناراحتی خود را از حرفی که از روح الله حسینیان، نماینده منتسب به جبهه پایداری شنیده بود، کمتر کند اما سنگینی حرف اهانت آمیز حسینیان که گفته بود " اگر من به قدرت برسم تو را در راکتور اراک دفن می کنم و رویت سیمان می ریزم" آنقدر معاون رئیس جمهور را عصبانی کرده بود که وی نتوانست خود را کنترل کند به طوری که به گفته یکی از نمایندگان پزشک مجلس صحبت های صالحی به قدری همراه با ناراحتی بیان می شد که احتمال ایست قلبی او وجود داشت.

در این جلسه همچنین علیرضا زاکانی در تذکری، عدم رعایت آیین نامه در سیر رسیدگی به موضوع طرح برجام وعدم انعکاس آن به کمیسیون مربوطه را مورد انتقاد قرار داد و خطاب به لاریجانی گفت: در کمیسیون برجام 40 روز ابعاد مختلف را بررسی کردند، درنهایت ما به گزارشی رسیدیم که در صحن علنی مجلس قرائت شد. اما جنابعالی طرحی که از دو ماه قبل آماده کرده بودید را به دو فراکسیون ارجاع دادید اما نکات مهم فراکسیون اصولگرایان در تدوین طرح حذف شد. طرح شما بیشتر به یک بیانیه سیاسی شبیه است. طرحی که «وندی شرمن» گفته است تمام خواسته های آمریکا را تامین می کند! مجلس ایران زیر بار این ننگ نمی رود.

زاکانی همچنان خطاب به رئیس مجلس گفت: جنابعالی در صحن از دو فراکسیون و از دفتر رهبری و دبیرخانه شورای امنیت ملی هزینه کردید. در حالی که دبیرخانه اشکالات جدی به طرح جنابعالی گرفتند. ما سکوت کردیم و بررسی طرح به کمیسیون امنیت موکول شد. کمیسیون امنیت بر خلاف آیین نامه داخلی مجلس، قبل از اعلام نظر کمیسیون های فرعی، این طرح را بررسی و نتیجه رسیدگی خودش را با حداقل تغییراتی به صحن ارائه کرد.

وی تصریح کرد: به ما گفتند دبیرخانه شورای امنیت در حال تفاهم با مجلس است. بنده به دبیرخانه رفته و دبیر شورای امنیت ملی جلوی خودم زنگ زد به مسئول دفتر شما و خواهش کرد این طرح را از دستور کار خارج کنید!

لاریجانی به این سخنان پاسخ گفت و اظهار داشت: دو موضوع در سخنان آقای زاکانی بود که خلاف است یکی اینکه این طرح از دو ماه پیش آماده شده بود و اینکه دو بار طرح به مقام رهبری دادم و ایشان نظری ندادند. مقام رهبری به صراحت گفتند که تصمیم گیری با مجلس است.رئیس مجلس اظهار کرد: ما رهبری را مطلع کردیم اگر ایشان نظر می دادند که ما نمی توانستیم خلاف نظر ایشان طرحی را مصوب کنیم.وی گفت: آیا مجلس فقط باید همان مطلبی که برجام ارائه داده است را تصویب کند؟ نه اینطور نیست. مجلس باید تصمیم بگیرد. اگر من از قبل این پیش بینی ها را نمی کردم می گفتید چرا مدیریت نشد! لاریجانی ادامه داد: من با آقای شمخانی کل طرح را بررسی کردم و ایشان آن را قبول داشتند. این مطالب که شما گفتید، حرف آقای شمخانی نیست. من از ایشان پرسیدم که این بیانیه است، گفتند خیر، مطالب مهمی در آن هست.

لاریجانی توضیح داد: چند نظر در مجلس است. یکی اینکه کلا برجام را رد کنیم. مثل نظر آقای نبویان اما من قبولش ندارم. نظر دیگر که نظر آقای رسایی است این است که طرح را اصلاح کنیم و بدهیم دولت لایحه بیاورد. به نظر من این کار تیر در تاریکی است. یک نظر دیگر این است که ما به دولت اجازه بدهیم که در چارچوب مصوبات شورای عالی امنیت ملی که باید به تایید رهبری برسد و ملاحظاتی که ما می آوریم، بتواند برجام را اجرا کند.

رئیس قوه مقننه ادامه داد: ملاحظات ما هم از چند جنبه است. مثلا برخی لغزش ها درباره نیروهای مسلح بود و خطری وجود داشت که موشکی ما را تحت تاثیر قرار دهد که ما بندی آوردیم.

وی درباره بررسی طرح برجام در کمیسیون امنیت ملی و اعتراض کمیسیون ویژه به این تصمیم نیز گفت: هیات رئیسه می تواند طرح را به هر کمیسیونی ارجاع دهد. از روز اول کمیسیون امنیت ملی مخالف بررسی برجام در کمیسیون ویژه بود و می گفت شما مسئولیت اصلی من را گرفته اید. گفتیم چون موضوع حساس است کمیسیون برجام می خواهد گزارشی را تهیه کند. حال آنکه کمیسیون امنیت ملی تا کنون چهار طرح هسته ای دیگر از هم بررسی و مصوب کرده است. به دلیل اختلافاتی که در کمیسیون برجام وجود داشت، هیات رئیسه مصلحت ندید طرح برجام در آنجا بررسی شود.

در جلسه تصویب جزئیات طرح نیز ، رئیس مجلس تنها به تعداد محدودی از نمایندگان اجازه ارائه پیشنهادات اصلاحی جزئیات این طرح را داد. این در حالی است که برخی نمایندگان دلواپس در جایگاه هیات رئیسه تجمع کرده و خواستار ارائه پیشنهاداتشان و بیان مخالفتشان بودند. اما رئیس مجلس از آنها خواست که نظم جلسه را رعایت کرده و در صندلی های خود بنشینند.با این حال اعتراض های آنان همچنان ادامه داشت تا اینکه جزئیات طرح برجامی مجلس با 161 رای نمایندگان به تصویب رسید. در حالی تعداد مخالفان جزئیات این طرح 59 نفر بود که مخالفان کلیات در جلسه روز یکشنبه 100 نفر بودند.در همین حال، علی اصغر زارعی عضو جبهه پایداری و نماینده تهران نیز پس از رای مجلس به جزئیات برجام، در صحن علنی گریه کرد و به دلیل مساعد نبودن حالش در اورژانس مجلس بستری شد.

این در حالی بود که حسین مظفر، معاون قوانین مجلس گفت: اتهاماتی که برخی نمایندگان به مجلس، ‌هیأت رئیسه و شخص رئیس قوه مقننه در مورد عدم رعایت قانون در بررسی طرح اجرای برجام وارد کردند بی‌اساس است.وی اظهار کرد: من به عنوان معاون قوانین مجلس به طور رسمی اعلام می‌کنم که هیچ بی‌قانونی از سوی هیأت رئیسه و رئیس مجلس شورای اسلامی صورت نگرفته است.

علی لاریجانی، رییس مجلس نیز پس از آن گفت: در موضوع برجام، با چشمانی باز، تصمیمی داهیانه و عقلایی گرفته شد و با بهره گیری از این فرصت، دانش هسته ای خود را نیز ارتقاء دادیم. وی افزود: من به برجام خوشبین هستم و با نگاه خوشبینانه به آن نگاه می کنم.وی ادامه داد: امروز با تدبیری که در کشور با نظر رهبر معطم انقلاب صورت گرفت، به یک سرانجام در موضوع برجام رسیدیم. یکی از مسائل مهم این بود که در مذاکرات هسته ای و برجام، تحریم ها لغو و فضای جدیدی در کشور ایجاد شود.

رئیس مجلس همچنین طرح برجام را هماهنگ شده در کلان کشور دانست و گفت: من در رسیدگی به پرونده هسته ای دخالتی ندارم و این پرونده با مدیریت رهبرانقلاب به پیش رفت.

لاریجانی ادامه داد: مذاکرات حدود سه سال طول کشید و این گونه نبود که امر فوری و آنی باشد. یک سال در دولت قبل و دو سال در دولت فعلی مذاکرات را پیگیری کردیم و با چشم بینایی جلو رفتیم.شورای عالی امنیت ملی درگیر کار بود و گاهی به مجلس توضیحاتی می داد، در نهایت توافق انجام شد که البته این توافق چارچوب هایی داشت.وی تاکیدکرد: ما نمی خواستیم تصمیم مجلس فقط در حد یک گزارش در کمیسیون باقی بماند از این رو تلاش کردیم قانونی را در این راستا تصویب کنیم تا مجلس نقش منفعلانه ای نداشته باشد.ما ساعت ها روی آن فکر کردیم. نمی شود طرح را فقط در یک کمیسیون بررسی کرد. زمان زیادی نیاز داشت. ما چهار قانون در موضوع هسته ای داشتیم که یکی از آن نیز بدون هماهنگی با نظام نبود.

وی خاطرنشان کرد: عده ای می گفتند قطعنامه اخیر شورای امنیت سازمان ملل ظرف 10دقیقه به تصویب رسید ولی نه این گونه نیست. دو ماه بر روی آن بحث هایی انجام شد . جلساتی صورت گرفت و در ده دقیقه به تصویب رسید.مطمئن باشید مسائل کلان از قبل بررسی می شود و مربوط به چند دقیقه نیست.

پس از تصویب طرح برجام در صحن علنی مجلس مصاحبه های دلواپسان علیه رئیس مجلس آغاز شد که چرا علی لاریجانی در عرض 20 دقیقه این طرح را در دستور کار قرار داده و به سر انجام رسانده است. رئیس مجلس نیز به انتقادها پاسخ داده و گفته است که برخی تصور می‌کنند تصمیم‌گیری درباره پرونده هسته‌ا‌ی کشور لحظه‌ای بوده است، در حالی که بیشترین وقت مسئولان طی این سال‌ها صرف موضوع هسته‌ ای شده و شورای هسته‌ای نیز تاکنون بیش از 20 جلسه برگزار کرده است، متاسفانه برخی اطلاع لازم را ندارند ولی اظهارنظر می‌کنند.

کاظم جلالی، رئیس مرکز پژوهش های مجلس در پاسخ به این سئوال که نظرتان درباره اینکه می گویند برجام در 20 دقیقه در مجلس به تصویب رسید چیست؟ تصریح کرد: اینکه می گویند 20 دقیقه، این 20 دقیقه برای کسانی است که از رادیو مجلس، مذاکرات مجلس را می‌شنوند اما نمی‌بینند که شاید قبل از آن، روی یک موضوع خاص 200 ساعت کار شده باشد. حتما وظیفه ملی ما این است که تلاش کنیم، مسیرمان مسیر آرامش به عنوان پیش‌نیاز توسعه اقتصادی کشور باشد.

اگر همه جریانات سیاسی کشور حول منافع ملی جمع شوند و با منافع ملی مورد ارزیابی قرار بگیرند، این ارزیابی برای افراد هم راحت‌تر می‌شود. به عنوان مثال برجام در راستای منافع ملی بود که ما خیلی هم برای آن دوندگی کردیم.آنچه که مردم دیدند دو روز جلسه علنی بود که در مجلس صحبت شد. اما شاید چندماه احساس‌مان این بودکه پای‌مان در پوتین است و باید شب و روز بدویم تا برجام را به سرانجام برسانیم.

201/204

کد خبر: 607300

وب گردی

وب گردی