نادر گلچین: من را خواننده سینه سوخته لقب داده اند

«نادر گلچین» از استاتید آواز سنتی ایران است که به پاس داشت فعالیتهای هنری اش آیین نکوداشتی برای او ، شب گذشته، 8 اردیبهشت با حضور جمعی از هنرمندان موسیقی ایران در تالار وحدت برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ایسکانیوز، آیین نکوداشت نادر گلچین شب چهارشنبه 8 اردیبهشت ساعت 21:30 به همت موسسه هنری راد نواندیش و تحت عنوان «بوی بهار» برگزار شد.
در شب نکوداشت نادر گلچین پس از پخش یک کلیپ که در آن نادر گلچین گزارشی از بیوگرافی خود داد اجرای موسیقی بداهه نوازی سنتور، استاد فضل ا... توکل در دو قطعه که یکی به همراهی آوازی از ایشان و یکی بی کلام بود اجرا شد.
در بخش بعدی حمیدرضا نور بخش مدیر عامل خانه موسیقی به روی صحنه آمد و ضمن اشاره به برگزاری چنین محافلی، که می تواند جلساتی مفید در یادآوری پیشکسوتان و مایه پاس داشت تاریخ باشد، از ویژگی های نادر گلچین سخن گفتن را تلنگری به جوانان برای توجه به ظرایف کار هنری برشمرد و گفت: من دوبار توفیق سخن گفتن درباره ایشان را داشته ام و این سومین بار است. یک تقسیم بندی بین خوانندگان کرده ام و آن تقسیم آنها به قبل و بعد از رادیو است. در آواز سنتی پیش شرط هایی است مثل آنچه خواننده به طور ژنتیک باید داشته باشدکه ما به آن جوهر، پتانسیل یا ظرفیت می گوییم. بعضی دارند بعضی کم دارند و برخی اصلا ندارند.

او افزود: قسمتی هم به حجم صدا، وسعت آن، ریتم، گوش موسیقیایی و غیره مربوط است که ذاتی است و اگر مثلا در گوش موسیقیایی ضعیف باشی قابل رفع نیست. در مورد ریتم هم کسی که درک ریتم نداشته باشد نمی شود به او آموخت. به هر حال خواننده های دوره قاجار و بعد از آن، پهلوی اول که رادیو و دستگاه ضبط وجود نداشت باید می توانستند در محیط های وسیع یا باز بخوانند. پس بم خوانی جایگاه چندانی نداشت و خواننده ها معمولا چپ کوک و با صدای بالا یا تِنور می خواندند. به این ترتیب بخشی از زیبایی صدا مغفول می ماند.

نوربخش یادآور شد: بعد رادیو آمد و تغییراتی در خواندن به وجود آمد. خوانندگانی آمدند که توانستند تمام زیبایی صدا را به نمایش درآورند. خوانندگانی مانند غلامحسین بنان، نادر گلچین، محمودی خوانساری، که آمدند و جامعه آنها را شناخت. اینها کسانی بودند که در موسیقی نوآوری کردند و نمونه های آوازی دیگری را به گوش مخاطب رساندند.
او در ادامه درباره نادر گلچین گفت: او صدای با رنگ منحصر به فرد و تحریرهای خاص خودش و وسعت مناسب ایرانی و حجم مناسب دارد. همچنین او گوش موسیقیایی دقیق، ریتم شناسی دقیق و تمام ویژگی های فیزیکالی را که لازمه یک خواننده خوب است داراست. و بخش دیگر به آموزش مربوط است و این است که خواننده باید تمرین کند و صدایش را پرورش دهد و بخشی نیز دانش آوازی است.

مدیرعامل خانه موسیقی افزود: وقتی صحبت از دانش آوازی می شود بعضی آن را در ردیف خلاصه می کنند و کسی که دوره آموزش ردیف را نگذرانده است را دارای نقیصه می دانند. خوانندگانی مثل گلچین ثابت کرده اند می شود آن مسیر را نرفت و بی آموزش بتوان یک آواز خوان تمام عیار بود. ردیف آوازی یک پل است و همه دانش موسیقی نیست. گلچین از این معبر بدون حضور در هیچ کلاس آموزشی عبور کرد و نوعی از موسیقی سنتی را ارائه داد که هم مورد قبول خواص باشد هم عوام و این نشان از هوش بالای ایشان دارد.
در ادامه حمیدرضا نور بخش گفت: این هوشمندی خواننده است که بفهمد زیبایی صدایش کجاست. بعضی خوانندگان سعی میکنند یک پرده ای را در اوج بخوانند و این اوج گرفتن را مایه فضیلت و فخرفروشی می دانند بدون اینکه توجهی به زیبایی داشته باشند. نادر گلچین اما این خصیصه را دارد که با وجود داشتن وسعت صدایی بیشتر درک کرده که محدوده زیبایی صدای او کجا است.
او با اشاره به شعور هنری یک خواننده، گفت: اگر خواننده شعور هنری نداشته باشد وزن و جایگاهی ندارد. ولی نادر گلچین آن را داراست. او طیف کاری اش متنوع است. او پاپ هم خوانده ولی پاپ او جایگاه خاصی دارد که گوهر ناب فرهیختگی و فرزانگی در آنهاست نه مانند خیلی ها که توسط خواص ترد شده اند. به هر صورت امثال نادر گلچین برای ما برکت و الگو است. باید آنها را پاس داشت و قدردان ایشان بود. آثار ایشان هست و نسلها از آن بهره خواهند برد ولی تا وجودشان هست هم باید از آنها بهره مند شد.
در بخش بعد بداهه نوازی تار کیوان ساکت از ساخته های خودش به همراه پیانوی بهنام ابوالقاسم، آواز فاضل جمشیدی و نیز ضرب محمود رفیعیان اجرا شد. و کیوان ساکت قبل از اجرا عنوان کرد: لوریس چکناواریان که از مدعووین این آیین بود متاسفانه افت فشار داشت و قبل از آمدن از من خواست تا این شب را به نادر گلچین و شما دوستان حاضر تبریک بگویم.

کیوان ساکت در ادامه از سیمین دانشور در سال روز تولدش یاد کرد و این بانو را مانند سیمین بهبهانی از افتخارات این سرزمین دانست.
در ادامه کلیپ دیگری پخش شد که در آن عبدالوهاب شهیدی، کوروس سرهنگ زاده، فضل اله توکل،محمد موسوی و حسن ناهید از وجوه شخصیتی و هنری نادر گلچین جملات کوتاهی را ادا کردند.
در بخش بعد سه تصنیف از عماد رام با اشعار رحیم معینی کرمانشاهی و حاج میرزا حبیب خراسانی توسط بردیا صدر نوری، نیلوفر ابراهیمی، علیرضا دریایی، بامداد ملکی و محمد صرفه جو اجرا شد.
در ادامه مراسم نادر گلچین به روی صحنه آمد و ضمن تشکر از برگزاری و برگزار کنندگان این مراسم سخنان خود را اینگونه با شعر شروع کرد و گفت: گفتم که بوی عشق که را می برد ز خویش، مستانه گفت دل که مرا می برد مرا. اگر عشق نبود اگر احساس به کمک نمی آمد در اصل می توان گفت هنری ظهور نمی کرد و اثر هنری بجا نمی ماند. از زلزله و عشق خبر کس نمی دهد، آن لحظه خبر شوی که ویران شده ای.
سپس عنوان کرد: این زلزله دامن مرا نیز گرفت و به شعله های سرکش تبدیل شد چنان که مرا خواننده سینه سوخته لقب دادند. عشق به الله به موجودات زمینی می رسد که انسان در رأس آنهاست. عشق گاهی از معنا به ماده می رسد و انسان را خواسته یا ناخواسته در بند و اسیر می کند. ومن در رشت اولین قدمهای عشق را برداشتم. صاحب نظری که دید رویش، دیوانه عشق گشت و شیدا. عشق آمد و رسم عقل برداشت، شوق آمد بیخ صبر برکند.
او ادامه داد: با وجود عمر 80 ساله ای که از من گذشته است با تمام لذایذ و شیرینی هایش حاوی لحظات تلخ و ناگواری بوده ام که حمایت صمیمانه دوستان و عزیزان نزدیک موجب تسکین و آرام درونم شد.
او در پایان ضمن تشکر مجدد از این برنامه صحبتهایش را با مثنوی از مهدی سهیلی به پایان برد که اینطور شروع میشد.
نشات انگیز و ماتم زایی ای عشق
عجب رسوا کن و رسوایی ای عشق
اگر دستت به کامی جرعه ریزد
بیفتد مست و هرگز برنخیزد
در پایان به لوح یاد بودی به نادر گلچین تقدیم شد.

به گزارش ایسکانیوز، نادر گلچین متولد سال 1315 در شهر رشت است. او از 12 سالگی همکاری با رادیو رشت را آغاز کرد و خواننده محلی گیلان شد. در 15 سالگی به هنرپیشگی روی آورد و در تئاتر رشت در نمایشنامه های «بارگاه هارون الرشید» و «خواب های پینه دوز» شرکت کرد و آوازهایی را در بازیگری اجرا کرد.
نادر گلچین در سال 1338 به تهران آمد و بی درنگ فعالیت های هنری خود را در هنرهای زیبای کشور آغاز کرد. نادر گلچین با آهنگسازانی چون: عماد رام، فرامرز پایور، همایون خرم، حسن یوسف زمانی، حسین یوسف زمانی، فریدون شهبازیان، مصطفی پورتراب، جواد لشگری، فریدون ناصری، علی اکبرپور، قرا ملکی، عباس خوشدل، عبدالکریم مهرافشان، رضا قلی ملکی، محمد حیدری و هادی آزرم همکاری داشت.
او در سال 1350 همکاری خود را با رادیوایران شروع کرد که در برنامه های مختلف رادیو، به ویژه برنامه گلها فعالیت چشمگیری داشت و با هنرمندانی چون : فرامرز پایور، منصور صارمی، پرویز یاحقی، حبیب اله بدیعی، علی اصغر بهاری، جلیل شهناز، فرهنگ شریف، فضل اله توکل، جهانگیر ملک، امیرناصر افتتاح، محمد اسماعیلی، آبتین اجلالی، منصور نریمان و ... همکاری کرد.

507502

کد خبر: 629233

وب گردی

وب گردی