به گزارش ایسکانیوز به نقل از روزنامه اعتماد، جواد، زندگی در خوابگاه دانشجویی را به دو قسمت تقسیم میکند. او دانشجوی ترم هفت دانشگاه شیراز است و میگوید: جذابیت خوابگاه را در این میبینم که وقتی وارد ساختمان قدیمی و فرسوده خوابگاه دانشگاه میشوم صدای هیاهویی که از اتاقها میآید نشاطی را در من تداعی میکند که در دوران دانشآموزی تجربه کردم. صدای خندههایی که بدون در نظر گرفتن وقت یا زمان مشخصی به گوش میرسد نشان از زندهبودن خوابگاه دارد که نمیتوان آن را با جای دیگری مقایسه کرد. چندی پیش یک مهمان داشتیم که برای گرفتن مدرک تحصیلی خود به دانشگاه آمده بود و چون آخر وقت رسید مجبور شد شب را در خوابگاه بماند و صبح بعد از اتمام کارهایش به شهرستان بازگردد. او تعریف میکرد که در خوابگاه چه روزهایی و چه شبهایی داشتند.
خاطرات زیادی برایمان تعریف کرد، مثلا از بازی منچ برایمان تعریف کرد که یکبار هشت ساعت طول کشیده و اصلا متوجه گذر زمان نشده بودند این خاطره آنقدر شیرین بود که روایت آن نزدیک به یک ساعت طول کشید. او خدمت سربازی هم رفته بود ولی میگفت چنین اتفاقات شیرین و جذاب تنها در خوابگاه دانشجویی تبدیل به خاطره میشوند. بهنوعی میتوان گفت که در خوابگاه دانشجویی تجربههای متفاوتی میتوان کسب کرد. آشنایی باسنتهای اقوام مختلف، شنیدن لهجههای محلی متفاوت و سرگرمیهایی که برای یادگرفتنش ساعتها زمانداری.
بعضی شبها برای هشت نفر باید غذا درست کنی و بهنوعی چشم امید هماتاقیها به شما خواهد بود تا ماهیتابه را بیاوری و آنها با تکه نانی در دست به سمت تابه حمله کنند. زندگی دستهجمعی در خوابگاه میتواند سختیهای آن را بپوشاند ولی قسمت دیگر زندگی در خوابگاه که تقریبا جزوی از زندگی ما بهحساب میآید مشکلات آن است که اگر زندگی دستهجمعی نبود نمیتوانستیم گذر زمان را طاقت بیاوریم شاید مشکل به وجود آمده حل نشود ولی بهانهای خواهد شد برای شوخیهای رایج خوابگاهی، درواقع اگر چنین برداشتی از زندگی خوابگاهی نداشته باشی نمیتوانی روزها را بگذرانی. فصل تابستان که به خانه میرویم دلمان برای همین مشکلات که اسباب خنده را فراهم میکند تنگ میشود.
برای رسیدن به موفقیت سختی را تحمل میکنیم!
داوود دانشجوی ترم شش رشته عمران است که در کوی دانشگاه سکونت دارد و آنطور که خودش میگوید در خوابگاه استاد بازی تختهنرد شده است. ولی از فضای خوابگاهی که بیش از ده هزار نفر در آن ساکن هستند رضایت چندانی ندارد و تنها راه زندگی دستهجمعی در خوابگاه را خو گرفتن با آن میداند و ادامه میدهد: شاید وقتیکه در کلاسهای کنکور برای آمادگی بیشتر و کسب رتبه شرکت میکردیم یا همان دبیران دبیرستان به ما میگفتند که در خوابگاه چگونه باید زندگی کرد شرایط زندگی ما در خوابگاه فرق میکرد. هرکسی دوست دارد در بهترین دانشگاه کشورش تحصیل کند و به درجات عالیتر برسد به همین خاطر همه دانشجویان ساکن در کوی دانشگاه سختیها را تحمل میکنند. از کودکی در گوش ما خواندهاند که برای کسب موفقیت باید سختی را تحملکنی ولی الان دیگر زمان این ضربالمثلها گذشته است. ما سطح علمی خودمان را با کشورهای اروپایی مقایسه میکنیم ولی در عمل شاید خیلی هم از آنها عقب باشیم.
دوستانی که برای ادامه تحصیل به خارج کشور رفتهاند وقتی از محل اسکانشان تعریف میکنند ما میبینیم که خیلی از آنها عقبیم، آنها چیزی به نام گرفتگی فاضلاب و خاموش بودن تاسیسات گرمایشی ندارند. برای اعتراض به وضعیت خوابگاه دیگر کاری نمانده که انجام نداده باشیم و پیگیری این مسائل را به ترم پایینیها واگذار کردهایم که برای اینگونه فعالیتها انرژی بیشتری دارند ولی این بدان معنی نیست که هیچ عکسالعملی نشان نمیدهیم، بلکه بهجایش حرفهایمان را هم میزنیم. دو ماه دیگر وارد سومین سالی میشوم که ساکن خوابگاه امیرآباد هستم و همهچیز را در اینجا تجربه کردهام، از همصحبتی با سوسکها و انواع جانوران مرموزی گرفته تا برگرداندن غذای نامطلوب سلفسرویس به آشپزخانه و بحثی که بارها بینتیجه مانده است و تاکنون هیچ تغییری رخ نداده. به انضباط فردی تاکید میکنند و فرد را مسوول نظافت خوابگاهها میدانند این کاملا درست است ولی درجایی که ٢٠ نفر زندگی میکنند، نه اقامتگاهی که بیش از ١٠ هزار نفر در آن سکونت دارند، این موضوع یک مدیریت کارآمد را میطلبد که مشکلات بهداشتی و روانی رخ ندهد. داوود ادامه میدهد: الان نزدیک فصل گرما هستیم و امتحانات هم هرروز نزدیکتر میشود، چند روز قبل کولر را روشن کردیم تاکمی هوای اتاق عوض شود اما گردوخاک تمام اتاق را فراگرفت، رفتیم اطلاع دادیم که هرچه سریعتر شستوشو شود و آماده روشن کردن، تقریبا هرروز اطلاع میدهیم ولی تا مسوول تاسیسات برود به رییس خود اطلاع دهد بیش از یک ماه طول میکشد تا بیایند پوشالها را شستوشو دهند.
خوابگاه دانشگاه دولتی ترمی ١٦٠ هزار تومان
خوابگاه دختران زینب یکی از خوابگاههای دانشجوی دانشگاه دولتی شهرکرد محسوب میشود این بنای سهطبقهای در محوطه دانشگاه قرارگرفته و در هر طبقه ده اتاق دارد. بهصورت میانگین در هر اتاق هشت نفر زندگی میکنند که جمعیت این خوابگاه با احتساب میهمانها به حدود دویست نفر میرسد، مریم دانشجوی ترم هشت رشته ریاضی و ساکن خوابگاه زینب است. وضعیت این خوابگاه را چنین توصیف میکند: با توجه به دولتی بودن دانشگاه شهرکرد ما ترمی ١٦٠ هزار تومان برای اقامت در چنین محیطی که برای حمام کردن باید به زیرزمین برویم هزینه پرداخت میکنیم و ازنظر امکانات تقریبا چیز چشمگیری وجود ندارد.
در هر اتاق هشت نفر زندگی میکنند درحالیکه ظرفیت این اتاقها بیش از چهار نفر نیست ولی شرایط به نحوی پیش میرود که یا باید در همین اتاقها ماند یا قید خوابگاه را زد و به گزینههای دیگر مانند خوابگاههای خودگردان و خانه دانشجویی فکر کرد که برای من و همهکسانی که اینجا زندگی میکنند میسر نیست، ما حتی برای تهیه آب داغ و آب سرد باید از طبقه سوم به طبقه هم کف بیاییم و از روی موکتهای کثیف و فرسوده رفتوآمد کنیم و مجدد پلهها را بالا بیاییم و به اتاق برسیم تا بتوانیم چایی بنوشیم. اکثر مواقع برای تردد در راهروها دور از چشم مسوولان خوابگاه از کفش و دمپایی استفاده میکنیم. آنطور که شنیدم گویا در خوابگاه پسران هم همین مشکلات وجود دارد با این تفاوت که وسایلی نظیر آبسردکن، کتری صنعتی، کولر و دیگر اقلام در انبار نگهداری میشود ولی گویا جزو وسایل رفاهی دانشگاه نیست و نباید در اختیار ما قرار بگیرد. ساختمان خوابگاه زینب بسیار قدیمی شده و تقریبا تا چند سال دیگر غیرمسکونی میشود ولی به نظرم چند نسل آینده هم باید در این خوابگاه زندگی کنند. تنها تفریح ما اینجا ضرب گرفتن با قابلمه و کتری است که آنهم با برخورد شدید مسوول خوابگاه همراه است ولی ما همچنان به کار خود با صدای آرامتر ادامه میدهیم.
زمین فوتبال ما در اختیار دختران است
آنچه در مورد خوابگاههای این دانشگاه میتواند موردتوجه قرار گیرد جابهجایی خوابگاه پسران امام و خوابگاه دختران کوثر در سال جدید تحصیلی است. آنهم به دلیل عدم برقراری امنیت در خوابگاه دختران که تنها دو کیلومتر با دانشگاه و خوابگاه پسران فاصله داشت و اکنون با جابهجایی این دو خوابگاه تقریبا همهچیز با بینظمی پیش میرود، امکانات پسرانهای که حالا در اختیار دختران قرارگرفته و آنها هم نمیتوانند از آن استفادهای بکنند. امیر یکی از ساکنین خوابگاه پسرانه دانشگاه بوشهر است که با اشاره به کمبود امکانات و قدیمی بودن تاسیسات با لبخندی که گاه تبدیل به خنده هم میشود میگوید: چند خوابگاه تازه تاسیسشده به خوابگاههای دانشجویی دانشگاه بوشهر اضافه شده، ولی جالب اینجاست که ساختمانهای جدید هم مشکلات خوابگاههای قدیمی را دارند و فقط بنای آنها تازه ساخته شده. برای ما عادی است که چند روز متوالی از تاسیسات گرمایشی و سرمایشی بیبهره باشیم. مسوولان هم همواره ما را با راهحلی که برای مشکلات مییابند متعجب میکنند. خوابگاه دختران کوثر پیشازاین در دو کیلومتری دانشگاه قرار داشت و به دلیل عدم توانایی و برقراری امنیت آن را با خوابگاه پسران امام جابهجا کردند ولی بازهم مشکل امنیتی حل نشده زیرا با در نظر گرفتن شرایط طراحی ساختمان برای اقامت پسران هیچکدام از دختران راضی به نظر نمیآیند به عنوانمثال زمین چمن مصنوعی که میتوان آن را تنها دلخوشی پسران خوابگاهی دانست اکنون در اختیار دختران است که آنها هم به دلیل مشرف بودن ساختمانهای اطراف به محوطه نمیتوانند از آن استفادهای بکنند. یکی دیگر از خطراتی که دانشجویان را نگران میکند پلمب کردن در طبقات خوابگاه است که رأس ساعت دوازده شب بهوسیله مسوولان خوابگاه به دلیلی نامعلوم قفل و پلمب میشود، اگر در خوابگاه آتشسوزی رخ دهد و یا به هر دلیلی احتیاج به بیرون رفتن از خوابگاه باشد باید تا صبح صبر کنیم تا مسوولان کلیدها را بیاورند و درب را باز کنند.
پاییز که نه زمستان است
بهار، باران، خرداد، مهرورزی، عدالت و پاییز، نام شش خوابگاه دانشگاه یاسوج است که برعکس نامهای زیبا و شاعرانهای که دارند به همان اندازه ازنظر امکانات و سختگیری قوانین برای دانشجویان مشکلات بسیاری را پدیده آورده است. این دانشجویان میکوشند راهی برای بهتر شدن وضعیت پیدا کنند و بسیاری برای ترک این خوابگاهها به خانههای دانشجویی پرتعداد پناه آوردهاند خانههایی که تعداد ساکنین آن به ٩ نفر هم میرسد که به نظر همان شرایط خوابگاه را به همراه خواهد داشت. فاطمه دانشجوی ترم چهار کارشناسی عمران در خصوص وضعیت خوابگاه بهار میگوید: وضعیت را به هر ترتیب تحمل میکنیم. اکثر سرویسهای بهداشتی و حمامها به دلیل فرسوده بودن سیستم فاضلاب قابلاستفاده نیستند. امکانات رفاهی محدودی داریم و حتی ساعت دیواری اتاق را خودمان تهیه کردیم. از امکانات رفاهی تنها یک سالن مطالعه کوچک داریم که به خاطر تراکم زیاد نمیتوان از آن استفاده کرد و همیشه برای آمادگی امتحانات از فرجه قبل امتحانات باید استفاده کنیم، چراکه امکان دارد شب امتحان جایی را برای درس خواندن پیدا نکنی و احتمال اینکه پی بازیگوشی برویم هم زیاد است. خوابگاه بهار سی اتاق دارد که تقریبا همه اتاقها هشتنفره است و بسیاری روی زمین میخوابند. متاسفانه ورود به خوابگاه بعد از ساعت هشت شب ممنوع است و همچنین زودتر از هشت صبح هم در خروجی باز نخواهد شد که این موضوع شرایط رفتوآمد را برای ما خیلی سخت کرده است. به نظر من اینجا خوابگاه زمستان است، نه پاییز.
دو سال است شورای صنفی نداریم تا وضعیت را به مسوولان انتقال دهند
آنطور که مینا میگوید تختهای قدیمی این خوابگاه به حدی قدیمی و پرسروصدا است که شبها تبدیل به موسیقی میشود. او دانشجوی روانشناسی دانشگاه علامه است. مینا یکی از دلایلی که موجب شده مشکلات خوابگاههای علامه روزبهروز بیشتر شوند را نداشتن شورای صنفی میداند و به این دلیل دانشجویان نمیتوانند مشکلات خود را با مسوولان دانشگاه در جریان بگذارند و وضع هرروز بدتر میشود، مینا میگوید: با توجه به مسافتی که از خوابگاه تا دانشگاه باید طی کنیم مجبوریم در هر صورت تا قبل از ساعت ٩ شب به خوابگاه بازگردیم. در غیر این صورت به مشکل برمیخوریم. اتوبوسهای خوابگاه تا دانشگاه هم که هیچوقت نمیتوانیم روی آنها حساب باز کنیم، مگر اینکه زودتر حرکت کنیم و یک ساعت قبل از شروع کلاس به دانشگاه برسیم. ساختمان قدیمی خوابگاه سلامت مشکلات متعددی دارد و اتاقها هم که باید کاملا تعمیر شوند، از خوشخوابها و تختها گرفته تا درب و پنجره حتی نظافت کل خوابگاه بر عهده خودمان است. ما همچنان منتظریم تا یک روز بیایند و بگویند خوابگاه به دلیل تعمیرات اساسی یک ماه تعطیل است ولی در طی این سالها هیچوقت چنین اتفاقی رخ نداده.
مرتضی محمودی، دبیر شورای صنفی دانشگاه علم و صنعت در خصوص وضعیت خوابگاههای دانشجویی به خبرنگار روزنامه اعتماد میگوید: با توجه به قدمت دانشگاههای ایران که اکثرا بیش از پنجاه سال از ساختشان میگذرد اکنون به نظر فرسوده میآیند و خوابگاههای دانشجویی هم جزوی از این سازههای قدیمی محسوب میشوند. تقریبا همه خوابگاههای دانشگاههای دولتی از مشکلات مشابهی رنج میبرند. برای مثال میتوان به کیفیت غذا، تنظیم نبودن تاسیسات گرمایشی و سرمایشی، گرفتگی فاضلابها، عدم رفتار صحیح با دانشجویان خوابگاهی، ساعات ورود و خروج و. . . اشاره کرد که این موضوعات باعث شده تا همه دانشجویان از زندگی در خوابگاهها رضایت نداشته باشند. سال گذشته مبلغی بیش از یک میلیارد تومان صرف هزینه مرمت و تعمیرات خوابگاههای دانشجویی دانشگاه علم و صنعت شد که این رقم هم نتوانست وضعیت را بهتر کند. این موضوع نشاندهنده آن است که دانشگاههای ایران نیاز به ساختمانهای جدید برای خوابگاههای دانشجویی دارند.
محمودی ادامه داد: از دیگر مشکلات سکونت در خوابگاههای دولتی میتوان به کم کردن سنوات حضور در خوابگاه اشاره کرد که دانشجویان کارشناسی نمیتوانند بیش از چهار سال در خوابگاه حضور داشته باشند. این موضوع فشار روانی بسیاری به دانشجویان وارد کرد زیرا آنها نمیتوانستند برای ارائه پایاننامه وقت لازم را صرف کنند و رفتهرفته به سمت پایاننامههای آماده و پولی حرکت میکردند تا متحمل هزینه بیشتر نشوند. این موضوع با پیگیریهایی که از سوی نمایندگان شورای صنفی و با رفتوآمدهای بسیاری که به وزارت علوم انجام دادیم موفق شدیم موضوع را برای مسوولان بهخوبی شرح دهیم و دستور کم کردن سنوات را متوقف کنیم. متاسفانه گویا اخباری که به معاونان و شخص وزیر علوم میرسد با واقعیت فاصله دارد.
دبیر شورای صنفی دانشگاه علم و صنعت در خصوص وضعیت خوابگاههای علم و صنعت و موضوع شپش خوابگاه دختران این دانشگاه اضافه میکند: مشکلات خوابگاههای دانشگاه علم و صنعت هم همانند دیگر دانشگاههای کشور است و دانشجویان بیش از حد مجاز در آن سکونت دارند، اما طبق خبرهایی که به دانشجویان رسیده گویا قرار است یک ساختمان دیگر برای افزودن به خوابگاهها اضافه کنند. خبر شپش خوابگاه دختران متاسفانه بسیار ابعاد گستردهای پیدا کرد و در رسانهها بیش از حد بزرگ شد. این موضوع در پاییز سال گذشته رخ داد، چنین اتفاقاتی با توجه به تعداد زیاد دانشجویان و سرعت تکثیر این حشره ممکن است در هر جا رخ دهد و این مشکل با همکاری دانشجویان و مسوولان حل شد و تاکنون که نزدیک به شش ماه از آن اتفاق میگذرد دیگر چنین اتفاقی رخ نداده است.
وی ادامه داد: یکی دیگر از مشکلاتی که خوابگاههای دانشگاه علم و صنعت دارند قبول نکردن سمت مدیریت امور خوابگاهها توسط مسوولان دانشگاه است، پسازاینکه با درخواست دانشجویان، مسوولان دانشگاه برای تعویض مدیریت امور خوابگاهها به دلیل رفتار خارج از عرف با دانشجویان موافقت کردند، این سمت چند ماه است که خالی مانده، دانشجویان ساکن خوابگاههای علم و صنعت امیدوارند فردی لایق که بتواند ارتباط دوستانهای با دانشجویان داشته باشد انتخاب شود، این مورد هم یکی از موارد مشترک بین همه دانشجویان خوابگاهنشین ایران است.
مشکلاتی که توسط دانشجویان ساکن خوابگاه عنوان شد بر کسی پوشیده نیست و مسوولانی که خودشان سالها در این خوابگاهها زندگی کردهاند هم از وضعیت موجود ناراضی به نظر میرسند. مجتبی صدیقی، رییس سازمان امور دانشجویان و معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در برنامهای که از صدا و سیما پخش شد انتقادهای موجود را قبول کرد و آن را یک موضوع قدیمی خواند که هرچه زودتر باید استارت بهسازیهای آن صورت گیرد. وی در این برنامه تلویزیونی گفت: توقع دانشجویان ما بالا نیست، بلکه با توجه به توسعههایی که در سالهای اخیر در وزارت علوم رخداده، امکانات رفاهی لازم افزایش پیدا نکرده است. لذا در شرایط فعلی با تراکم اتاقها و فرسودگی ساختمانها روبهرو هستیم که باید ریشهیابی صورت گیرد و به سرعت برای حل کردن این موضوع اقدام شود.
صدیقی دانشجویان روزانه برخوردار از خوابگاه را در کشور پنجاهدرصد دانشجویان عنوان کرد و گفت: در حال حاضر دویست و پنجاهودو هزار ظرفیت برای خوابگاه کشور موجود است. از این تعداد چیزی حدود دویست و دو هزار ظرفیت، خوابگاههای ملکی خود دانشگاهها است و بیستوشش هزار ظرفیت، خوابگاه استیجاری است. تنها بیستوچهار هزار ظرفیت باقیمانده را خوابگاههای غیردولتی و خودگردان شامل میشوند یعنی چیزی حدود ٥/٩ درصد که میتوان با نظارت بیشتر بر این خوابگاهها مقداری از مشکلات سکونت دانشجویان را حل کرد.
فشارهای روانی که بر دانشجویان در خوابگاههای دانشجویی وارد میشود موضوعی است که شاید تاکنون آنطور که باید به آن رسیدگی نشده است و این مسائل با تشدید به تصمیماتی مانند خودکشی ختم میشود و متاسفانه هر از چند گاهی خبر خودکشی یک دانشجو در خوابگاههای دانشجویی به گوش میرسد. هرچه زندگی دانشجویی برای بسیاری با خاطرات خوش همراه است ولی عدهای از این زندگی تنها مشکلات روانی، را به عنوان خاطره به همراه میبرند.
محمد میر زمانی روانشناس بالینی در این خصوص به خبرنگار «اعتماد» میگوید: زندگی دانشجویی همواره با استراس و فشار روانی همراه است و در سالهای اخیر مسائل اقتصادی هم باعث پررنگ شدن این مشکلات شده است. او ادامه میدهد: فرد هنگام ورود به خوابگاه دانشجویی وارد زندگی جدید میشود و پسازاین بعضی کارهایی که پیشازاین بر عهده خانواده بود را باید خودش انجام بدهد، آنهم در بین افرادی که بیگانه هستند. اگر این فرد قبل از ورود به دانشگاه زمینه بیماری روانی داشته باشد در خوابگاه دانشجویی به دلیل کمبودهای موجود تشدید خواهد شد که متاسفانه در برخی مواقع با خودکشی فرد همراه است و در بسیاری از افراد هم اثرات منفی روانی طولانیمدت خواهد گذاشت.
میرزمانی به بیماری سندرم ساختمانی اشاره میکند و میگوید: با بررسیهایی که در دهه ٨٠ میلادی صورت گرفت، محققان به این نتیجه رسیدند که معماری ساختمانها میتواند باعث بیماری روانی شود به نام سندرم ساختمانی. از عوامل این بیماری میتوان به راهروهای باریک، نبود امکانات اقامتی، تشدید استراس افراد، نبود امکانات رفاهی و تفریحی و... اشاره کرد. یکی از ساختمانهایی که موردنظر این محققان قرار گرفت ساختمانهای خوابگاه دانشجویی بود. پسازآن تغییرات بسیاری را در محل زندگی دانشجویان به وجود آوردند تا ازنظر روانی دانشجویان در شرایط مناسبی به سر ببرند. متاسفانه دانشجویان ما هنوز در ساختمانهایی که چنین مشکلاتی را به وجود میآورند زندگی میکنند.
زندگیای که سراسر با بذلهگویی، شوخیهای دوستانه، بازیهای دستهجمعی، درس خواندنهای شب امتحان، تعریف روایات از محل زندگی در شهرهای مختلف، روزی به خاطراتی تبدیل میشود که انسان را بر سر ذوق میآورد. بسیار اتفاق افتاده که دوستیها در خوابگاههای دانشجویی حتی پس از اتمام تحصیل هم ادامه پیدا میکند. شاید بسیاری آرزو داشته باشند که زمان به عقب بازگردد و یکشب را روی تخت سفت و قدیمی خوابگاه دانشجویی بخوابند و با صدای بسته شدن محکم در اتاق از خواب بیدار شوند. یا وقتیکه خوابیدهاند یکی از هماتاقیها لیوان آبی رویش بریزد و باعث خندیدن جمع شود. بیشک هرکسی که در خوابگاههای دانشجویی ایران زندگی کرده سختیهای آن را فراموش نمیکند ولی زندگی با همه این مشکلات اینقدر شیرین بود که برخی در مورد آن میگویند «اینقدر خوب بود که نفهمیدیم کی پنج سال شد».
20104