از صفر تا صد پروژه ایتر از زبان رئیس مرکز فیزیک پلاسمای دانشگاه آزاد اسلامی

راکتور «گرماهسته‌ای» آزمایشی بین‌المللی، مشهور به ایتر(ITER )، بزرگترین طرح یک رآکتور همجوشی هسته‌ای است که تا کنون در سطح جهان طراحی شده است، و بر پایهٔ محصورسازی مغناطیسی بنیاد نهاده شده‌است. دانشگاه آزاد اسلامی با مرکز فیزیک پلاسمای خود سعی کرده تا در این زمینه پیشگام باشد.

به گزارش ایسکانیوز، ایتر نسل جدید، بدون خطر و پاک انرژی هسته ای است که امروزه در دنیا در حال همه گیری است. دانشگاه آزاد اسلامی نیز پیشگام این فناوری در ایران است و در حال تحقیقات بر روی این نوع بهره برداری از انرژی هسته ای است.

دکتر محمود قرآن نویس، رئیس مرکز تحقیقات فیزیک پلاسمای دانشگاه آزاد اسلامی درباره این فناوری جدید به ایسکانیوز گفت: انرژی در آینده در جهان مسئله بزرگی خواهد بود. بنابراین بشر باید از امروز به دنبال انرژی جایگزین آن باشد. بیشترین انرژی مورد استفاده بشر انرژی فسیلی است و موجب آلودگی محیط زیست و افزایش دمای کره زمین می شود.

او با بیان اینکه انرژی زمین گرما تنها می توانند تقریبا 9 درصد کل انرژی مورد نیاز انسان را تامین کنند، گفت: انرژی هسته ای انرژی است که می تواند 91 درصد از انرژی مورد نیاز انسان را تامین کند.

قرآن نویس ادامه داد: از 80 سال پیش کشورهایی چون ژاپن که مشکل تامین انرژی را داشتند به سراغ راکتورهای اتمی رفتند. اما از آنجایی که نگهداری و دفن سوخت حاصل از اتم خطراتی را در دنیا به دنبال داشت همچون فاجعه چرنوبیل سبب شد تا مردم دنیا در رابطه با خطرات استفاده از این انرژی هشیار باشند. بنابراین تلاش کردند که به جای استفاده از راکتورهای اتمی یا انرژی‌هایی که از اورانیوم تولید می‌شد، به سراغ انرژی پاک هسته ای بروند.

رئیس مرکز تحقیقات فیزیک پلاسمای دانشگاه علوم تحقیقات در ادامه تشریح کرد: از حدود 55 سال پیش روس ها تحقیقات خود را در زمینه انرژی پاک هسته ای آغاز کردند. تحقیقاتی که قصد داشت خورشید را روی زمین بیاورد و از انرژی آن استفاده کند. بنابراین از آن زمان رقابتی میان کشورهای مختلف از جمله آمریکا و ژاپن ایجاد شد و کشورها شروع به مهار کردن خورشید بر روی زمین کردند. اما هر چه جلوتر می رفتند با مشکلات بزرگ تری از نظر مهندسی مواجه می شوند چرا که ایجاد دمای خورشید در کره زمین کار دشواری است.

او با بیان اینکه در این تحقیقات کشورهایی اعم از روسیه، آمریکا و ژاپن به نتایج قابل توجهی دست یافتند، گفت: در سال 2008 کشورهای درگیر در این پروژه به این نتیجه رسیدند که نمی توانند به تنهایی به نتایج قابل توجهی دست یابند و پرده محرمانه از روی این پروژه در دنیا کنار رفت. تمام کشورهای دنیا که بر روی این انرژی کار می کردند تصمیم گرفتند که یک کشور را برای تولید این انرژی انتحاب کردند و بودجه خود را در آن کشور متمرکز کردند تا سریع تر به نتیجه برسند. تا 2 سال کش مکش بر سر انتخاب محل وجود داشت.

دکتر قرآن نویس با اشاره به آغاز فعالیت های ایران در زمینه انرژی پاک هسته ای گفت: دانشکده فیزیک پلاسمای واحد علوم و تحقیقات 8 سال پیش با سازمان انرژی اتمی قراردادی در زمینه گداخته هسته ای به امضا رسانده است.

او ادامه داد: دلیل انعقاد این قرداد این بود که ما می دیدیم که با دنیا چندین سال فاصله داریم و کشورهای دیگر در زمینه گداخت هسته ای پیشرفت کرده‌اند. برای اینکه این فاصله را کم تر کنیم با آژانس بین المللی انرژی اتمی در وین مکاتباتی انجام دادیم و اتصال خود را به کشورهای پیشرفته تر برقرار کردیم تا با آنها به صورت مشترک همکاری کنیم.

دکتر قرآن نویس افزود: برقراری ارتباط با کشورهای پیشرفته ای چون انگلیس، فرانسه، برزیل، پرتغال و چک گام خوبی در این زمینه انرژی پاک هسته بود. هر دو سال یک بار جلسه ای برگزار می شد که ایران نیز در این جلسات در وین شرکت می کرد و آژانس هر گام ما را بررسی و بعد تایید می کرد. هرچند ایران به دلیل نبود نیروی متخصص و نبود امکانات لازم 30 تا 40 درصد برنامه تایین شده از سوی آژانس را بر آورده می کرد.

او با بیان اینکه در حال حاضر واحد علوم و تحقیقات دو قرار داد با آژانس بین المللی انرژی اتمی منعقد کرده است، گفت: آخرین گزارش اسفند ماه در وین به آژانس ارائه شده است. این گزارش به چاپ رسیده و آژانس از عملکرد ما راضی بوده است.

دکتر قرآن نویس با بیان اینکه ایران 11 فارغ التحصیل گداخته هسته ای داریم گفت: مستندات ساخت دستگاه ها و نتایج جدید به صورت گزارش به زبان انگلیسی چاپ شد.

او با اشاره به نگارش و چاپ 17 مقاله در زمینه گداخت هسته ای در واحد علوم و تحقیقات گفت: یکی از بندهای برجام که کمک بزرگی به ایران کرد این بود که آمریکا و اروپا در تکنولوژی گداخت هسته ای و پروژه ایتر به ایران کمک کند.

رئیس مرکز تحقیقات فیزیک پلاسمای دانشگاه علوم تحقیقات با بیان اینکه ایتر، پروژه رکتور گرمای هسته ای بین‌المللی است که توسط 7 کشور در فرانسه دنبال می شود، گفت: پس از برجام پیشنهاد برای عضویت واحد علوم و تحقیقات به دانشگاه آزاد اسلامی داده شد. با عضویت در این گروه می توان با اعزام نیرو با همکاری در کنار 7 کشور دیگر از تجربیات و علوم این کشورها بهره مند شد.

او به سطح ملی این پروژه اشاره کرد و گفت: به دلیل سطح بالای این تحقیقات، واحد علوم و تحقیقات نمی توانست به عنوان یک مجموعه خصوصی در این جلسات شرکت کند، بنابراین با مشورت هایی که با دکتر ستاری معاون علم و فناوری ریاست جمهوری و دکتر صالحی انجام شد، من را به عنوان نماینده ایران در ایتر معرفی کردند.

دکتر قرآن نویس با بیان اینکه کشور مستقر آژانس بین المللی انرژی اتمی یعنی وین، سوئیس، فرانسه و ایران چهار کشوری بودند که برای آغاز این همکاری کشور وین را انتخاب کردند، گفت: در آینده ما باید تمام نیروی خود را جمع کنیم و پروژه ملی را تعریف کنیم.

او با بیان اینکه کارهای اصلی برای آغاز این همکاری های علمی انجام شده است، گفت: یکی از اعضای هیات علمی دانشگاه امیرکبیر و 2 نفر از اعضای هیات علمی واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی من را برای مذاکرات در وین همراهی کردند.

رییس مرکز فیزیک پلاسمای واحد علوم و تحقیقات با بیان اینکه براساس برآورد اولیه یک میلیارد و 200 میلیون یورو برای عضویت ایران به گروه هفت کشور هزینه در برداشت، گفت: به دلیل این هزینه بالا ما عضویت در این گروه را رد کردیم و تصمیم گرفتیم که به مدت 2 سال با این گروه همکاری کنیم.

رئیس مرکز تحقیقات فیزیک پلاسمای دانشگاه علوم تحقیقات با اشاره به سفری دو هفته پیش خود با حضور دکتر ستاری معاون علم و فناوری ریاست جمهوری، 10 نفر از انرژی اتمی و 3 نفر از معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری به کشور فرانسه گفت: قرار شد به سراغ یک راکتور ابر رسانه در راستای پروژه ایتر برویم و این راکتور را در ایران بسازیم. این یک پروژه بزرگ ملی است که در آینده در ایران ساخته خواهد شد.

او بیان کرد: در روزهای آینده با حضور به دعوت سازمان انرژی اتمی به ایران سفر خواهند کرد تا پس از بازدید را آغاز کنیم.

قرآن نویس، ساخت راکتور ابر رسانا در راستای پروژه ایتر و ساخت دستگاه های سفارش شده در مدت زمان معین برای اتصال به دستگاه های سایر کشورهای عضو را از جمله نتایج سفرچند هفته پیش هیات علمی ایران به فرانسه اعلام کرد و گفت: پیش بینی می شود که از سال 2020 راکتورها کار خود را برای تولید پلاسما آغاز می‌کنند و از سال 2030 از این راکتورها برق تولید خواهد شد و تا میلیاردها سال می توانند از آب دریا برای جوش دادن استفاده کنند.

رئیس مرکز تحقیقات فیزیک پلاسمای دانشگاه علوم تحقیقات به بازدید چند نفر از دانشمندان فرانسوی برای بازدید از دانشگاه علوم تحقیقات و سایر مراکز ایران برای همکاری علمی اشاره کرد و گفت: گرچه راکتورهای ایران در مقایسه با کشورهای پیشرفته کوچک است اما ایران در خاورمیانه به جهشی بزرگ در زمینه راکتورهای تولید برق دست یافته است و درتلاش است تا در سال های آینده حرفی برای گفتن در این زمینه در دنیا داشته باشد.

20104

کد خبر: 664455

وب گردی

وب گردی