به گزارش ایسکانیوز به نقل از روابط عمومی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، رسانه‌ها با مخاطبان پرشمار و میدان وسیع حضور و تأثیرگذاری خود می‌توانند در نگاهبانی از زبان فارسی و بهبود آن نقشی بی‌بدیل ایفا کنند. فرهنگستان زبان و ادب فارسی، با نگاهی به جایگاه رسانه‌ها در پاسداری از زبان و ادب فارسی، از سال ۱۳۹۲ بر آن شد تا با استفاده از فرصت برپایی نمایشگاه مطبوعات، به ارزیابیِ مطبوعات از حیث رعایت قواعد و ضوابط درست‌نویسی همّت گمارد و با انتخاب روزنامه‌ها و خبرگزاری‌های برتر و معرفی آن‌ها، قدرشناسی خود را نسبت به پاسداران زبان و ادب و خط فارسی در حوزۀ مطبوعات ابراز کند. به همین منظور و برای آشنایی بیشتر صاحبان این رسانۀ پرمخاطب، فرهنگستان زبان و ادب فارسی آیین‌نامۀ جایزۀ فرهنگستان به مطبوعات را تهیه کرده است.
متن آیین‌نامۀ مذکور بدین شرح است:
ــ مقدمه
یکی از وظایف مهم رسانه‌ها انتقال درست پیام به بهترین شکل در کمترین زمان است. زبان به‌عنوان ابزار ارتباطی نقش بسیار مهمی در این زمینه ایفا می‌کند. کاربرد درست زبان برپایۀ قواعد آن و با استناد به اصول و مبانی نگارش، نخستین و مهم‌ترین وظیفۀ هر رسانه است. فرهنگستان زبان و ادب فارسی با هدف کمک به ارتقای جایگاه زبان فارسی و با توجه به لزوم ایجاد زمینه‌های مناسب برای رشد و اعتلای زبان مطبوعات، هر سال جایزه‌ای به نشریات و خبرگزاری‌های منتخب اهدا می‌کند.
ــ تشکیلات
شورای سیاست‌گذاری: رئیس فرهنگستان، معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد اسلامی، سه عضو شورای فرهنگستان، نمایندۀ معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد اسلامی، مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی، یک نفر از ویراستاران برجستۀ کشور با سابقۀ مطبوعاتی.
وظایف: تعیین سیاست‌های کلی همچون تصویب شیوه‌نامه‌ها و آیین‌نامه‌ها، تعیین نوع و تعداد نشریات و جوایز، شیوۀ انتخاب داوران.
کارگروه: سه عضو شورای فرهنگستان، نمایندۀ معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مدیر و دو کارشناس گروه زبان و ادبیات فارسی، یک نفر از ویراستاران برجستۀ کشور با سابقۀ مطبوعاتی، مدیر روابط عمومی فرهنگستان.
وظایف: تدوین شیوه‌نامه‌ها و آیین‌نامه‌ها، پیشنهاد نوع و تعداد نشریات و جوایز، تعیین صلاحیت داوران، انتخاب مصداق‌ها و تعیین نحوۀ بررسی آثار و تصمیم‌گیری در کلیۀ امور جایزه.
ــ داوران
ویراستاران خبره، از فرهنگستان و غیر آن به پیشنهاد گروه‌های علمی و تأیید کارگروه.
ــ دامنۀ انتخاب
تمام نشریات کشور (روزنامه‌های سراسری، استانی، ورزشی) و خبرگزاری‌ها و ۲۰ وبگاه.
تبصره: نشریاتی در داوری شرکت داده می‌شوند که در طرح رتبه‌بندی معاونت مطبوعاتی شرکت کرده باشند.
ــ معیارهای ارزیابی
۱. رعایت نکات مربوط به ویرایش فنّی، شامل دستور خطّ مصوّب فرهنگستان، املای صحیح و حروف‌نگاری درست، رعایت فاصله‌گذاری مناسب کلمات؛
۲. رعایت نکات مربوط به ویرایش زبانی، شامل اصول درست‌نویسی، کوتاه‌نویسی، پرهیز از ابهام، کاربرد زبان معیار و استفاده از واژه‌های فارسی و مصوّب فرهنگستان؛
۳. رعایت قواعد مربوط به بندنویسی، انسجام مطالب و نوآوری در سازمان‌دهی و انتقال مطلب.
توضیح: جدول نحوۀ ارزیابی به پیوست این آیین‌نامه است.
ــ منابع مورد استناد داوران
منابعی که داوران بر اساس آن‌ها به داوری می‌پردازند کتاب فرهنگ املایی خط فارسی، دستور خطِ ّفارسی فرهنگستان و فرهنگ واژه‌های مصوّب است که همگی به‌صورت برخط در وبگاه فرهنگستان به نشانی http://www.persianacademy.ir در دسترس است.
ــ بررسی آثار
۱. هر اثر را دو داور بر اساس برگۀ ارزیابی و معیارهای تعیین‌شده بررسی می‌کنند و نتیجۀ بررسی در کارگروه مطرح و در مورد آن تصمیم‌گیری می‌شود.
۲. مبنای بررسی آثار در روزنامه‌ها، انتخاب تصادفی یک ستون از بخش‌های صفحۀ اول، گزارش، سرمقاله، مقاله، مصاحبه و در خبرگزاری‌ها فقط از بخش خبر خواهد بود.
ــ نحوۀ داوری
داوری در دو مرحله انجام می‌پذیرد: آثاری که در مرحلۀ نخست ۷۰ درصد امتیاز لازم را کسب کرده باشند به مرحلۀ دوم راه پیدا می‌کنند. از میان آثار منتخب در این مرحله سه روزنامه (کشوری، استانی، ورزشی) و یک خبرگزاری انتخاب می‌شود. همچنین به یک روزنامه که به مسائل زبان و خط و ادب فارسی اهتمام وی‍ژه داشته باشد، به پیشنهاد کارگروه و تصویب شورای سیاست‌گذاری، جایزه تعلق می‌گیرد.
ــ زمان
برگزاری آیین اعطای جوایز در اختتامیۀ نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری‌ها در آبان هر سال خواهد بود.
ــ جوایز
۱. اهدای لوح یادبود «چهارمین جایزۀ فرهنگستان به جشنوارۀ مطبوعات».
۲. افزایش سه برابری یارانۀ نشریات برگزیده.
تبصره: این جایزه به نشریات و خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های خبری اهدا می‌شود و شامل نویسندگان آثار نخواهد بود.
10508
