زنان آسیبدیده اجتماعی با مشکلات عدیدهای مواجه هستند. مشکلاتی مانند طرد خانوادگی- اجتماعی، آزار جسمانی و روانی دیدن، مفقودشدن مدارک هویتی، بارداریهای ناخواسته و... که باعث میشود آسیبپذیرتر از قبل شوند و دامنه مشکلات اجتماعی بزرگتر شود.
به جرم معتاد و بیخانمانبودن، انگ بیمار و متجاهر بر آنها زده میشود و صدای فریادشان به گوش نمیرسد. زنانی که زمانی عزیزان این مرزوبوم بودهاند، وقتی در ورطه آسیب قرار میگیرند، آنقدر به حقوق و شخصیتشان بیتوجهی میشود که سریعتر به قعر فرو میروند.
سوگل را مادر مصرفکننده موادش، در زمان بارداری سه میلیون تومان به حراج گذاشته بود. فکر میکرد پسر است و به پیشنهاد یار هممصرفش که به سختی میتوان او را پدر نامید، با پول فروش نوزاد، رؤیای استقلال مالی، رهن خانه و خرید خودرو پراید در سر داشتند، تا درمان بیکاری و سفره خالی و مصرف مواد چند روزشان باشد. وقتی دختر متولد شد، قیمت به نصف کاهش یافت.
روزی مادر باردار به من زنگ زد و بهدنبال یافتن راهی برای فروش بچه بود، هر روز به پایگاه خدمات اجتماعی مؤسسه نور سپید هدایت میآمد و سراغ خریدار را میگرفت. آنقدر جوان بود که امید حمایتکردنش برای بازگشت به زندگی سالم، در من تقویت شد. به او گفتم قدم اول،برای یافتن مشتری خوب، قطع مصرف است و خریداری برای فرزند مادر مصرفکننده پیدا نخواهد شد. به یک مرکز اقامتی ارجاعش دادم و تحت درمان اعتیاد قرار گرفت.
تا زمان تولد نوزاد، 6 ماهی قطع مصرف و پاکی داشت. روزی که سوگل متولد شد، اصرار داشت او را نبیند. کودک را که روی شکمش قرار دادند، از ترس سختی جدایی، خوشحال نشد. نمیدانم چطور ولی احتمالا حس مادریاش باعث شد تا توصیهام را برای معرفی به خیرین و تحت پوشش قرار گرفتن، بپذیرد. باور کرد حامیانی وجود دارند و تازمانیکه سالم زندگی کند و مادری خود را نشان دهد، بیپناهش نخواهند گذاشت. عشق سوگل سه سال است سلامتی را به مادرش هدیه داده و زندگی دوبارهای را برایشان به ارمغان آورده است. او پاک است؛ اما با مشکلات پیچیده و چندوجهی اجتماعی- حقوقی مواجه است. اگر حمایت نشود، لغزش و بازگشت، دور از ذهن نخواهد بود. اولین قربانی زنان آسیبدیده، فرزندانی هستند که ناخواسته از آنها متولد میشوند و باعث تکرار چرخه جرم و آسیب میشوند. حمایت از آسیبدیدگان اجتماعی نسلی را از عذابِ داشتن والدین آسیبدیده میرهاند. ازجمله نیاز آنها حل مشکلات قضائی و حقوقیشان است. والدین مصرفکننده، تولدها و ازدواجهای ثبتنشده و فرزندان بیشناسنامه، آسیبِ آسیبدیدگان را مضاعف میکند. وقت آن رسیده است با بازنگری قوانین، حقوق این قشر از جامعه بهروزرسانی شود.
*مدیرعامل مؤسسه کاهش آسیب نور سپید هدایت
105105