به گزارش ایسکانیوز و به نقل از روزنامه شهروند، این بخشی از نامه «دیدهبان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران» در نامهای به محمدعلی افشانی، استاندار فارس است: «از دو هفته گذشته حفر چهار چاه جدید در نزدیکی تختجمشید آغاز شده است؛ لطفا مجوزهای حفر چاهها، تا حریم درجه ٣ تختجمشید را به دلیل وضع فوقالعاده پیشآمده باطل کنید.»
در این نامه آمده است: «خبر پدیده فرونشست و شکاف در زمین در نزدیکیِ مهمترین مجموعه تاریخی کشورمان، تختجمشید و همچنین اثر ارزشمند نقشرستم را با تأسف از سالها بیتوجهی همه شنیدیم؛ چرا که بهگفته مدیر داخلی مجموعه جهانی تختجمشید نخستین ترکها و فرونشست زمینها در پیرامون و حریم این دو مجموعه از حدود هشتسال پیش دیده شده است. کارشناسان متفقالقول میگویند حفر چاههای غیرمجاز و برداشت و کاهش بیرویه آبهای زیرزمینی، در کنار کاهش بارندگیها و خشکسالی و اصرار بر گسترش کشاورزی سنتی باعث این رویداد تلخ بوده، اصراری که سبب شده است عمق چاهها در این منطقه که تا یکی، دو دهه پیش ٦ متر بود، اکنون به عدد فاجعهبار ٢٩٠ متر رسیده باشد.»
در این نامه که رونوشت آن به عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور و مسعود سلطانیفر، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فرستاده شده، آمده است: «آنگونه که دوستداران محلی میراث فرهنگی میگویند، چاهها حتی حریمهای درجه یک و دو تختجمشید را نشانه رفتهاند. این در حالی است که یکی از قوانین یونسکو برای ثبت جهانی آثار در فهرست خود «حفظ حریم آثار» است. همچنین قوانین ملی و بینالمللی کاملا روشن هرگونه دخل و تصرف در حریمهای آثار، بهویژه حریمهای درجه یک و دو را ممنوع اعلام کرده است. استادان دانشگاه شیراز وضع سایت جهانی تخت جمشید را «بسیار خطرناک» توصیف میکنند. چند سال پیش شکافها تنها در قسمت شرقی به وجود آمد، اما در این مدت خیز آنها بیشتر شده و در شرق، غرب و جنوب تختجمشید نیز دیده میشود. پدیده فرونشست زمین و فروچالهها پدیدههای طبیعی هستند که بهتدریج و در بلندمدت در طبیعت ایجاد میشوند و خطرهای فراوانی را بهدنبال دارند و در دشت تختجمشید به دلیل خشکسالی و برداشتهای بیرویه از منابع آبیِ زیرزمینی ایجاد شده است».
در بخش پایانی این نامه که توسط علیرضا افشاری، دبیر دیدهبان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران امضا شده، آمده است: «نابودی مهمترین اثر تاریخی و تمدنی ما، آنهم در هنگامهای که نبرد امروزِ ما همانطور که گفته شده نبردی نرم و هویتی است، آنهم به بهانه تولید چند تُن صیفیجات واقعا امری خردستیزانه است. از این رو، از شما مدیر گرامی خواهش میکنیم همه مجوزهای حفر چاهها، نهتنها در حریمهای یادشده بلکه حتی در حریم درجه ٣ تختجمشید، را بهدلیل وضع فوقالعاده پیشآمده باطل کنید، بهویژه آنکه در کمال ناباوری شاهد آن هستیم که در همین یکی، دو هفته دستکم چهار چاه در فاصلهای بسیار اندکی از تختجمشید در حال حفر هستند.»حفر چاه ها با مجموعه جهانی تخت جمشید چنان کرده که خطر رانش زمین در نقش رستم وجود دارد؛ چرا که به گفته کارشناسان، بستر این بنا به اندازه تخت جمشید محکم نیست و ترک هایی در اطراف بنای موسوم به «کعبه زرتشت» آن را تهدید می کنند.
از طرف دیگر، تپه ای کاوش نشده در این منطقه وجود دارد که کارشناسان میراث فرهنگی از بابت آسیب دیدن آن نیز نگران اند و می گویند، جا به جایی خاک و شکافهایی که در منطقه تاریخی بوجود آمده، در دراز مدت به رانش زمین منجر خواهد شد و این خطری بزرگ برای آثار باستانی است. در روزهای گذشته همچنین مسعود رضایی منفرد، مدیر مجموعه جهانی تخت جمشید حفر چاه های جدید و کف شکنی برخی از آن ها را تأیید کرده و گفته بود که کف شکنی و حفر چاه های حریم درجه یک مجموعه جهانی تخت جمشید «بدون اخذ استعلام از میراث فرهنگی» انجام شده است. بر اساس قانون حفر چاه های عمیق در حریم درجه یک و دو تخت جمشید باید با رضایت و استعلام از میراث فرهنگی اتفاق بیفتد اما به گفته مدیر مجموعه جهانی این رویه رعایت نشده و سازمان آب استان فارس به آسیبهای احتمالی به این مجموعه جهانی بی توجه است. از ۳۵۰۰ حلقه چاهی که برای کشاورزی در منطقه حفر شده است، تنها ۲۰۰ تا ۳۰۰ حلقه مجوز دارند و با وجود انتقادات هفته های اخیر اما باز هم حفر بار دیگر در حریم تخت جمشید مجوز گرفته است. اتفاقی که چندی پیش «افشین یزدانی»، کارشناس حریم تخت جمشید و عضو شورای فنی این مجموعه جهانی درباره آن گفته بود:« ما بارها خواسته ایم مانع حفر چاه و برداشت آب در حریم تخت جمشید شویم اما فشارها از سمت استانداری چنان بود که نتوانستیم جلوی آن را بگیریم.»
20106