ناهید سمیعی: نشست خبری مشترک ستاد احیای دریاچه ارومیه پیش از ظهر امروز با حضور عیسی کلانتری مجری ستاد احیای دریاچه ارومیه و محمد مسعود تجریشی مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد دریاچه ارومیه در خانه کشاورز با هدف بررسی آخرین وضعیت عملکرد این ستاد برگزار شد.

اگربیش از نیاز به دریاچه آب وارد شود احیای آن شدنی است

به گزارش ایسکانیوز؛ در ابتدای این نشست عیسی کلانتری با بیان اولویت قرار دادن احیای دریاچه ارومیه توسط دکتر روحانی گفت: ایشان در ابتدای دولت خود سلامتی جامعه را در گرو احیای دریاچه ارومیه دانستند که بسیار تصمیم هوشمندانه ای بود و این در حالی است که ایشان یک سیاست مدار هستند و تخصص لازم را در این زمینه نداشتند.

او افزود: در آن زمان تعدادی از کارشناسان پس از مطالعات زمین‌شناسی و ساختار دریاچه و اطراف آن احیای آن را محتمل و عده‌ای دیگر آن را غیرممکن می‌دانستند اما پس از مطالعات فراوان مشخص شد که آب دریاچه ارومیه ربطی به آب‌های اطراف ندارد و قدرت آن را داریم تا درباره احیای این دریاچه تمرکز لازم را بکنیم.

کلانتری احیای دریاچه ارومیه را در حال حاضر تئوری دانست و گفت: اگربیش از نیاز به دریاچه آب وارد شود احیای آن قطعا شدنی است بعلاوه سال گذشته بر اساس آب‌های زیادی که وارد دریاچه ارومیه شد می‌توان گفت که دریاچه تا حدودی احیا شده است.

او ادامه داد: احیای دریاچه از زمستان 93 شروع و همچنان این عملیات اجرایی در 20 ماه اخیر ادامه دارد.

دریاچه از مرگ حتمی نجات پیدا کرد

مسعود تجریشی دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه با اشاره به این موضوع که آب دریاچه 48 سانتی متر بالا آمده است و از مرگ حتمی نجات پیدا کرده است گفت: با بالا آمدن آب دریاچه و وارد شدن آب های شیرین و به طبع آن کم شدن شوری آب رودخانه می توانیم با جرات بگوییم که وضعیت دریاچه به حالت تثبیت رسیده است و ما در فازاول احیا که دوره ای 3ساله داشت موفق بوده ایم.

او اولین و مهمترین قدم برای احیای دریاچه ارومیه را تلفیق دو رود سیمینه رود و زرینه رود برشمرد و گفت: در طی دو سال گذشته خوشبختانه با بارش های خوبی مواجه بوده ایم ودر همین راستا اتصال دو رودخانه سیمینه رود و زرینه رود نیزباعث پیوند آب این دو رودخانه و ریزش آب به پیکره اصلی دریاچه شده است البته به دلیل انباشته شدن رسوبات این دو دریاچه در جنوب شرق شیب منفی ایجاد شده و آب آن در عرصه پخش می‌شد این در حالی بود که 45 درصد آب دریاچه از این محل تامین می‌شود که از جیره دریاچه خارج شده بود.

او گفت: طی چند سال گذشته جلسات زیادی را در کارگروه‌های هیات دولت برای احیای دریاچه ارومیه تشکیل دادیم و درنهایت در آذر ماه سال 93 نخستین منابع مالی برای پروژه‌های اجرایی دریاچه ارومیه اختصاص یافت.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه از اقدامات دیگر برای تثبیت آب دریاچه و لایروبی سطح رودخانه‌های اطراف دریاچه که به علت رسوب‌گذاری بالا آمده بود گفت: بستن سر دهنه‌ها باعث شد تا آبی که توسط کشاورزان به مزارع هدایت می‌شد جریان داشته و به دریاچه برسد.

به اعتقاد تجریشی: برنامه ریزی ها باید به گونه ای صورت می گرفت تا دریاچه به حالت تثبیت درآید زیرا علاوه بر کاهش 40سانتی متری آب دریاچه ظرف مدت 4 سال، تبدیل آن به کانون تولید گرد و غبار دور از انتظار نبود.

تجریشی ادامه داد:عمق دریاچه به علت حل شدن نمک آن 15 سانتی متر بیشتر شده است بعلاه تمامی کارهای صورت گرفته باعث افزایش 48 سانتی‌متر سطح آب دریاچه نسبت به سال گذشته شده است.

او با بیان اینکه شوری آب دریاچه ارومیه از 490 گرم در لیتر در سال گذشته به 350 گرم در لیتر رسیده است گفت: با کاهش شوری آب دریاچه، آرتمیا توانسته است به حیات خود ادامه دهد و رنگ قرمزی که بسیاری آن را بد می پنداشتند در واقع نشانه بازگشت حیات به دریاچه است بعلاوه ناگفته نماند که با بالا آمدن سطح آب شاهد گرد و غبار کمتری خواهیم بود.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه با اشاره به اقدامات دیگر ستاد گفت:ما باید کاهش 40 درصدی را ظرف مدت 5سال در بخش های کشاورزی، صنعت و شرب داشته باشیم و البته توجیه کشاورزان در این زمینه بسیار سخت خواهد بود، اکنون در بخش کشاورزی شاهد هستیم که 45 درصد بیشتر از نیاز گیاه آب مصرف می‌کند در همین راستا در نظر داریم آب را از طریق لوله و تاسیساتی که کمتر تلفات آبی دارد به بخش کشاورزی اطراف دریاچه ارومیه برسانیم.

او با اشاره به اینکه 50 درصد آب ورودی به دریاچه ارومیه از جنوب این دریاچه تامین می‌شود افزود: مطالعات در حوزه غرب دریاچه ارومیه را به دانشگاه ارومیه و شرق این دریاچه را به دانشگاه تبریز سپرده‌ایم.

تجریشی اضافه کرد: تفاهم‌نامه‌ای با دانشگاه خننگن هلند که دانشگاه اول کشاورزی در دنیا به حساب می‌‌آید منعقد کرده‌ایم تا میزان راهکارهای کاهش مصرف آب کشاورزی،‌ بهبود معیشت کشاورزان و افزایش بهره‌وری را به ما ارائه کنند.

او گفت: ستاد احیای دریاچه ارومیه با سفیر ژاپن تفاهم‌نامه ‌ای را امضا کرده که دولت ژاپن 3 میلیون 680 هزار دلار برای احیای دریاچه ارومیه منابع اختصاص دهد که معادل همین رقم را نیز دولت اختصاص خواهد داد.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیهبا بیان امکان انتقال ریزگردها از دریاچه ارومیه افزود: طبق تجربیات دنیا سه دریاچه در غرب آمریکا پس از خشک شدن به کانون گرد و غبار تبدیل شده بودند و در همین راستا از سال 93 با کاشت گیاهان بومی، گسترش گیاه گز که سعی کردیم، جلوی این پدیده را بگیریم.

تجریشی ادامه داد: منطقه‌ای با نام جبل در غرب دریاچه یکی از کانون‌های گرد و غبار است که تپه‌های ماسه‌ای روزانه به صورت متری حرکت می‌کردند و در حال حرکت به سمت جاده سلماس - ارومیه بودند که اگر جلوی آن گرفته نمی‌شد 57 هزار هکتار زیر کشت را تحت تاثیر قرار می‌دادند.

او افزود: غرب دریاچه را به دانشگاه ارومیه و شرق دریاچه را به دانشگاه تبریز واگذار و با آنها برای احیای دریاچه قرارداد مجزا امضا کرده‌ایم و قرار است آنها اقدامات خود را برای احیای دریاچه آغاز کنند.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه گفت: دانشگاه واخینگتن در هلند با 4500 محقق مشغول انجام اقدامات پژوهشی هستند و به ما در احیای دریاچه ارومیه کمک خواهند کرد و قرار است تجارب خود را برای کاهش 40 درصدی آب و همچنین اقدامات حمایتی از دانشگاه‌های ارومیه و تبریز انجام دهند.

او با بیان اینکه برای احیای دریاچه ارومیه دولت ژاپن 3 میلیون و 680 هزار دلار آورده خواهد داشت و قرار است ستاد احیا نیز همین مقدار آورده را برای این پروژه اختصاص دهد، افزود: قرار است ظرف مدت 4 سال به کمک مهندسین مشاور، دانشگاه‌های ارومیه و تبریز و همچنین دانشگاه واخینگتن هلند با کمک سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد (فائو) به دنبال کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی و همچنین افزایش آب دریاچه و احیای آن اقداماتی صورت گیرد که در همین راستا دولت ژاپن قسط اول خود را نیز پرداخت کرده است.

تجریشی ضمن اعلام اقدامات مشترک آقای کلانتری به عنوان مجری ستاد احیای دریاچه ارومیه با فائو در هفته آینده گفت: اقدامات ما طبق پروژه احیای دریاچه ارومیه بر اساس اولویت آبهای ورودی به این دریاچه که در بخش جنوبی آن میزان ورودی حدود 51 درصد، در بخش غربی میزان آب ورودی حدود 40 درصد و همچنین در بخش شمالی این دریاچه نیز حدود 10 درصد است صورت خواهد گرفت.

او ادامه داد: در اتریش 7 نوبلیست در گروه «یاسا» به دنبال رفع نگرانی‌های معیشتی و اقتصادی دریاچه ارومیه بر اساس درخواست‌ها ما خواهند بود بنابراین قرار است سه هفته دیگر رئیس این مجموعه به ایران سفر کند.

به گفته تجریشی امسال با کمک وزارت نیرو در فصل غیر زراعی و شروع فصل آبی 250 میلیون مترمکعب آب پشت سدها را به صورت سیلابی به سمت دریاچه ارومیه رها خواهیم کرد تا هم آب تبخیر نشود و هم سطح آب دریاچه افزایش یابد.

کشاورزان 45 درصد بیش از نیاز اصلی گیاه از دریاچه آب برمی دارند

کلانتری با بیان اینکه در حال حاضر کشاورزان جنوب دریاچه 45 درصد بیش از نیاز اصلی گیاه برداشت آب از دریاچه ارومیه دارند، گفت: ما به دنبال پس گرفتن این مقدار آب و تزریق آن به مرکز دریاچه هستیم

کلانتری ادامه داد: رودخانه زرینه‌رود و سیمینه‌رود در جنوب این منطقه 51 درصد آب دریاچه ارومیه و همچنین 18 رودخانه دیگر نیز 49 درصد آب این دریاچه را تأمین می‌کند.

اگر دریاچه ارومیه احیا نمی‌شد باید شهر تبریز تخلیه می‌شد !

کلانتری با بیان اینکه اگر دریاچه ارومیه احیا نمی‌شد باید شهر تبریز تخلیه می‌شد گفت:این در حالی است که جابه‌جایی این شهر بیش از هزار میلیارد دلار هزینه در بر دارد اما ما با حداکثر 6 میلیارد دلار می‌کوشیم تا دریاچه ارومیه را احیا کنیم چرا که اهمیت وجود 5 میلیون جمعیت در شعاع صد کیلومتری دریاچه ارومیه برای ما بسیار مهم است.

عیسی کلانتری گفت: آب تجدیدپذیر دریاچه ارومیه 7.8 درصد است،88 میلیارد مترمکعب آب تجدیدپذیر در دریاچه ارومیه داریم در حالی که وزارت نیرو در مجموع اعلام کرده که ایران 96 میلیارد مترمکعب آب مصرفی در بخش کشاورزی دارد که این میزان نشان‌دهنده مصرف 106 درصدی از منابع آبی ایران است.

او از مصرف سرسام آورآب در بخش کشاورزی به شدت انتقاد کرد و گفت: الگوی این بخش در دنیا بین 20 تا 40 درصد است و هیچ کشوری در دنیا بالاتر از 50 درصد وجود ندارد و تنها 8 کشور بین رِنج 40 درصد تا 50 درصد هستند. البته مشکل بیشتر دستگاه های دولتی هستند تا مردم!

کلانتری در پایان این نشست با انتقاد از عملکرد سازمان محیط زیست افزود: سازمان محیط زیست به وظایفش در احیای این دریاچه عمل نکرده وبا برگشت بودجه اختصاصی این امراوضاع را بدتر کرد در حالی که باید به عنوان دستگاه اصلی 1030 کیلومتر مربع اطراف دریاچه ارومیه را در اختیار گرفته و در آن مناطق اقدامات محیط زیستی را برای احیای دریاچه انجام می‌دادیم.
20103