به گزارش ایسکانیوز به نقل از مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مهدی شفیعی گفت: در سال‌های اخیر وضعیت اعتباری در همه بخشهای فرهنگی چندان پاسخگوی نیازهای فعالان این حوزهها نبود، با وجود این شرایط تئاتر سختتر است و بارها گفتهام که در حوزه تئاتر در یکی دو سال اخیر وضعیت اعتباری اندک بوده است و تناسبی با مطالبات و برنامههای طراحی شده ندارد. درعین حال نباید از این نکته غافل شویم که حوزه هنر در یک دوران گذار قرار دارد. شرایط و دورانی که باید با همه جوانبش تحلیل شود.
وی افزود: دو دهه پیش از این زیرساخت‌ها و سخت افزار با توجه به اندک بودن تولیدات نسبت به امروز پاسخگوی این نیاز بود. تولیدات تئاتری کمتر بود و با حمایت حداکثری و بهره‌مندی از اعتبارات دولتی عمدتاً در تماشاخانههای دولتی اجرا میشد. تقریباً گروه نمایش یا کارگردانی که کار را روی صحنه میبرد از قبال دستمزد و هزینه‌ها خیال راحت داشت و جوانب حاشیهای کمتر مطرح بود اما امروز و در دوران گذار با توجه به افزایش ظرفیت تولید و همچنین تعداد تماشاخانه‌هایی که بر این ظرفیت افزوده شده است دیگر اعتبارات دولتی کفاف حمایت حداکثری از همه تولیدات را نمی دهد.
به گفته شفیعی، بر این اساس یک گروه نمایش باید به جوانب دیگر از جمله درآمد مالی از خلال افزایش مخاطبان هم فکر کند. بر این اصل متناسب با افزایش ظرفیت تولید، علاوه بر زیرساخت‌ها باید به ابزار جذب مخاطب و درآمدهای ناشی از بلیت فروشی - ضمن صیانت از شأن فرهنگی - هم توانمند و مجهز میشدیم. هر چند خیلی از آثاری که روی صحنه میرود در جلب مخاطب هم موفق هستند اما اگر قرار است ظرفیتهای استثنایی موجود در تئاتر را تقویت کنیم باید به حلقههای مرتبط به این زنجیره هم توجه کنیم.
مدیرکل هنرهای نمایشی ادامه داد: حوزه تبلیغ تئاتر خود یک فرصت تخصصی اشتغال است که باید روی آن کار شود، ساخت دکور، تهیه لباس، ارائه خدمات فنی به تماشاخانهها یا تغییر کاربری اماکن و... همه این موارد علاوه بر اینکه ظرفیت ایجاد اشتغال دارد بر درآمدزایی تئاتر هم مؤثر است. اگر همه جانبه به این حوزه توجه کنیم و در این موارد ظرفیتهای آموزشی را در دانشکدههای علمی - کاربردی در حوزه تئاتر گسترده کنیم بخشی از دغدغههای امروز تئاتر رفع خواهد شد.
شفیعی ادامه داد: در حوزه آموزش عالی فقط به رشتههایی که به نوعی مطالعات تئاتری است توجه شده و از حوزههای تخصصی تئاتر مثل تبلیغات، تولید تئاتر، ظرفیتهای تکنولوژیک و ... غفلت شده در حالیکه باید به همه اینها به صورت تخصصیتر توجه میشد. اگر این شاخهها در حوزه تئاتر تقویت شود بطور قطع آینده مستقلتر و توانمندتری در حوزه تولید و عرضه تئاتر خواهیم داشت.
مدیرکل هنرهای نمایشی تصریح کرد: یکی از راه کارهایی که برای همین حوزه سخت افزاری به نظر میرسید که می شود در کوتاه مدت به سمتش رفت، توجه به ظرفیت بخش خصوصی در حوزه تئاتر است. در جامعه تئاتر جوانان خلاق و خوشفکری داریم که عمدتاً متقاضی شخصیت حقوقی برای فعال سازی تماشاخانه خصوصی و مؤسسات تک منظوره بودند و در دولت یازدهم به ظرفیتهایی که به عنوان مؤسسات فرهنگی - هنری تک منظوره تئاتری وجود داشت توجه ویژه شد و درخواست گروههای نمایشی و فعالان و تحصیلکردگان متقاضی ایجاد تماشاخانهها یا مؤسسات تک منظوره مورد توجه قرار گرفت.
وی افزود: اکنون شاهد مؤسسات قابل قبولی هستیم که در حوزه تولید، اجرا و پژوهش مجوز گرفتهاند و مشغول فعالیت هستند تا بخشی از کمبودهای این حوزه جبران شود.
شفیعی گفت: طی دو تا سه سال اخیر فقط در تهران حدود ٢٤٠٠ صندلی به صندلیهای تئاتر اضافه شده که به تبع آن مخاطب بیشتری جذب تئاتر شدهاند و تعداد اجراهای صحنهای افزایش پیدا کرده است. به طور میانگین در تهران هر شب به طور میانگین بین ٨٥ تا ١١٠ اجرای صحنهای را در ژانرهای مختلف داریم که نسبت به گذشته اتفاق قابل توجهی است. همین اتفاق را در مراکز سایر استانها هم داشتیم. مثلاً در مشهد، شیراز، رشت، اصفهان، بوشهر و... در حوزه بخش خصوصی اتفاقات قابل ملاحظهای افتاده و ظرفیتهای سخت افزاری افزایش داشته است.
وی یادآور شد: طبق مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی هر نمایش برای اجرا در زمان و مکان مشخص باید پروانه اجرا بگیرد. هیچ فرقی ندارد که بخش خصوصی یا دولتی باشد. برای هر اجرای نمایش باید متن پیشنهادی مجوز بگیرد و قبل از اجرا بازبینی شود و پس از آن روی صحنه رود. مورد حمایت دولت با وجود اینکه گفته می شود دولت حمایت خودش را قطع کرده است ولی تئاتر همچنان مورد حمایت دولت است.
شفیعی خاطرنشان کرد: آمار نشان میدهد در یکسال و نیم اخیر، رقمی نزدیک به چهار میلیارد تومان، فقط از تولیدات تئاتری حمایت کردیم و نزدیک به ٢٠٠ گروه نمایشی از معاونت هنری حمایت مستقیم گرفتند.
وی ادامه داد: سعی بر این بوده است که بیشتر از گروههای جوان و گروههایی که نیاز به دیده شدن دارند و گروههایی که شاید انتظار بر این بوده که مخاطب کمتری داشته باشند حمایت کنیم. با وجود محدودیتهای مالی این حمایت را به هیچ عنوان قطع نکردیم ،این حمایت محدود به تماشاخانههای دولتی نبود و اجراهایی که در تماشاخانه خصوصی هم به صحنه رفت گاهی مورد حمایت قرار گرفته است. یعنی این ادعا که دولت حمایت خودش را از اجرای نمایش‌ها قطع کرده است حرف بی اساسی است و این حمایتها حتی شامل مؤسسات تک منظوره نمایشی یا تماشاخانههای خصوصی هم میشود.
به گفته مدیرکل هنرهای نمایشی، برای ساماندهی فعالیت این بخش هم در حال برنامه ریزی هستیم تا دولت حمایت‌های مداوم‌اش را همچنان از این تماشاخانهها داشته باشد. مثل الگویی که در همه کشورها در حمایت از تئاتر و کمپانیهای تئاتری وجود دارد. نوع و رویکرد این حمایتها را در دست مطالعه داریم و قطعاً ظرف یکی دو ماه آینده نهایی میشود.
وی افزود: از آن طرف تماشاخانههای خصوصی هم به دنبال تشکیل صنف هستند و بطور قطع تشکیل صنف میتواند خواستههای این دوستان را مشخص‌تر تدوین کند و مشکلاتی و مسائلی را که در مسیر کار وجود دارد مشخص کند تا ما هم بر مبنای همان انتظاراتی که بخش خصوصی از ما دارد بتوانیم برنامه ریزی کنیم و برخی از اعتبارات دولتی را آنجایی که میتواند تأثیرگذار باشد و اسباب ارتقای فرهنگی جامعه شود تخصیص دهیم. حمایت‌هایی که در مسیر پیش روی بخش خصوصی دلگرم کننده باشد و بتواند بنیانهای مستحکم‌تری را برای فعالیت این بخش در تئاتر شکل بدهد.
مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی ادامه داد: تماشاخانههای ایجاد شده میتواند فرصت خوبی برای اجرای کارهای دانشجویی یا تازه دانش آموختگان ایجاد کند. حلقه دیگر این زنجیره که نباید از آن غافل شد بحث جذب مخاطب است.
به گفته وی، افزایش و بهبود فضای کسب و کار را باید به دیگر ملزومات آن یعنی ایجاد فضای تبلیغاتی توانمند و مجهز کرد. حوزه تبلیغات هم باید به صورت تخصصی و برنامه ریزی شده رفتار کند و از همه ظرفیتهای موجود از جمله فضای مجازی استفاده کند. در سایر حوزهها از جمله حوزه تهیه و تولید نیز ضروری است نیروی انسانی تخصصی‌تری به میدان بیاید. لذا در حوزه آموزش عالی باید یک بازنگری مجدد شود و در زمینههای مورد نیاز نیروهای تخصصی تربیت شود. همه اینها در کنار هم می تواند به فرآیند تولید و ایجاد فضای کار کمک کند.
مدیرکل هنرهای نمایشی اظهار داشت: در حوزه بیمه درمانی، طی جلساتی که در چند هفته گذشته در صندوق بیمه هنرمندان برگزار شد بیمه عامل هنرمندان به همان بیمه مورد تأیید گذشته تغییر کرد و بخش عمده سهم پرداختی هنرمندان را هم معاونت هنری تقبل کرد. تنها سهم اندکی برای هنرمندان باقی مانده است که آن هم باز با مراوداتی که توسط مدیریت محترم صندوق و هیأت مدیره محترم خانه تئاتربا بیمه ایران شد همان حداقل نیز شامل تخفیف خواهد شد.
شفیعی گفت: یکی از مطالبات جامعه فرهنگی از دولت یازدهم به نوعی پرهیز از نگاه سلیقهای در ارزشیابی و نظارت، توجه به همه سلیقه‌ها در عرضه آثار هنری و برداشتن محدودیت‌هایی است که گاهی علت آن نگاه‌های سلیقهای و شخصی بوده است، در این خصوص تا آنجایی که میشد سعی شده تا گشایش‌هایی صورت بگیرد.
به گفته وی، از دیگر مطالبات جامعه هنری این بود که دولت تئاتر را جدی بگیرد و به نوعی مخاطب آن باشد و به میزان تأثیرگذاری تئاتر در جامعه کمک کند. در این راستا دولت نشان داد که هم حضور فیزیکی در سالن‌های اجرا برایش مهم است و هم به نوعی به میزان تأثیرگذاری تئاتر در جامعه اذعان دارد اما کمبودها و مشکلات اعتباری دولت یک مقدار باعث برخی گله مندی‌ها در حوزه تئاتر شده است. اطمینان دارم با تعامل و همدلی بیشتر و گشایش های اعتباری دولت در سال پیش رو تا حدودی بخش بیشتری از رضایتمندی‌ها جلب شود.
شفیعی افزود: به نظر می رسد دو ویژگی اگر در جامعه هنری برجسته شود خیلی از مشکلات قابل حل است. یکی واقع نگریست به این معنا که شرایط دولت، اعتبارات آن، آزادی عمل و.... مد نظر قرار گیرد و ویژگی دیگر مسئولیت پذیری در عین نقد منصفانه است. اگر ویژگی مسئولیت پذیری و نگاه واقع گرایانه وجود داشته باشد، مسیر رشد هموار میشود و طبعاً بسیاری از مسائل قابل حل هستند.
مدیرکل هنرهای نمایشی ادامه داد: خوشبختانه در ردیف‌های اعتباری دولت شاهد افزایش بودجه هنر و به طور خاص ردیف توسعه تئاتر هستیم و این نشانگر توجه دولت به حوزه هنر است. تخصیصی که از ابتدای امسال گرفتیم حدود سه میلیارد تومان است که اگر این درصد را نسبت به رقم اعتبار حساب کنیم، خیلی ناچیز است و اگر متناسب با رقم ٣٠ میلیاردی درنظر بگیریم که قرار است تخصیص پیدا کند باز هم حدود ١٠ درصد است، درحالی که ٥ماه از سال را پشت سرگذاشتهایم.
شفیعی تاکید دارد: شرایط ما در تئاتر کمی سختتر و حساس‌تر از حوزه‌هایی مانند سینماست. در حوزه تئاتر بعد از صدور مجوز تازه با اجرای زنده روبه رو هستیم همین امر باعث بیشتر شدن حساسیت‌ها میشود. اساس ما تعامل با هنرمندان و گروههای نمایشی است در یکسال و نیم اخیر در حوزه صدور مجوزها هیچ دستگاهی ورود نکرده و مجوز اجرای هیچ نمایشی لغو نشده است. به جز اصلاحاتی که شاید در جریان اجراها انجام شده خوشبختانه تا امروز مورد خاصی نداشتیم.
وی افزود: خوشبختانه درحال حاضر برای تماشاگر تئاتر با هر سلیقهای شرایط بهتری وجود دارد، اما معتقدم با این ظرفیت اجتماعی که داریم خیلی تا ایده آلها برای جذب مخاطب تئاتر فاصله داریم. همان طور که گفتم یکی از مشکلات موجود موضوع تبلیغات و اطلاع رسانی است. موقعیت مورد انتظار در جذب مخاطب هم منوط به همکاری تمام دستگاه‌های تأثیرگذار در این حوزه است. جامعه ما جامعه جوان و تحصیلکرده ای است و این یک ظرفیت بی‌بدیل برای افزایش مخاطبان تئاتر است.
شفیعی تصریح کرد: اطمینان دارم که با حضور حداکثری هنرمندان در حوزه تولید و اتفاقاتی که در حوزه سخت افزاری افتاده است، روزبه روز شاهد افزایش مخاطب تئاتر خواهیم بود.
به گفته وی، فضای مجازی نقش بسزایی دارد چرا که هم گروههای نمایشی می‌توانند آثارشان را معرفی کنند و هم مخاطبان سینه به سینه این تبلیغات را انجام میدهند، اما در همین زمینه هم باید تخصصی عمل کرد. در خصوص همکاری تلویزیون امیدواریم دوستان یک بازنگری در استفاده از ظرفیت تئاتر داشته باشند چرا که مخاطب تلویزیون این انتظار را از رسانه ملی دارد که به این بخشهای تأثیرگذار توجه جدی داشته باشد.
شفیعی یادآور شد: انجمن هنرهای نمایشی سراسر کشور به انجمن انتصابی تبدیل شده بود که با بن مایه اصلی خودش یعنی خلاقیت، پویایی و استفاده از ظرفیت هنرمندان هر استان فاصله گرفته بود ولی با شناسایی گروههای نمایشی فعال و ثبت آنها هیأت مدیره انجمن هنرهای نمایشی استان ها توسط هیأت مدیره گروه های نمایشی به عنوان اهل فن هر استان در حوزه تئاتر انتخاب شد.
وی افزود: تا امروز انتخابات حدود ١٥ استان برگزار شده و ترکیب هیأت مدیره نهایی شده است. تمام این اتفاقات در یک پروسه کاملاً دموکراتیک انجام شده با این هدف که بتوانیم پویایی و خلاقیتی را که در ساختار صنفی انجمن‌ها انتظار میرود به این انجمن‌ها برگردانیم و بتوانند اتفاقات خوبی را در حوزه استانها شکل دهند.
وی گفت: در حوزه سخت افزار هم سعی کردیم با مشارکت استانداری‌ها، شهرداری‌ها و نهادهای مربوطه ایجاد تالارها و پلاتوهای کم هزینه و استاندارد را پیگیری کنیم که در دو سه استان کرمان، هرمزگان و خوزستان شاهد اتفاق‌های خوبی هستیم.
مدیرکل هنرهای نمایشی افزود: متأسفانه در استانها با اتفاقات مستمر و مداوم اجرا کمتر مواجه هستیم و مکان‌های ثابت و مشخصی که هروقت شهروندی خواست برود و تئاتر ببیند، کمتر داریم. ایجاد تئاتر شهر استانها با بهرهگیری از ظرفیت موجود برای اتفاقات مستمر و مداوم تئاتر ظرف این چند سال پیگیری شده است و حدود ١٠ الی ١٢ استان صاحب تئاتر شهر شدهاند. در استانهایی که تداوم اجرای عمومی وجود دارد، افزایش مخاطبان و ارتقای جایگاه اقتصادی هنرمندان را شاهد هستیم.
به گفته شفیعی، ایجاد تعامل برای مشارکت بیشتر هنرمندان و نهادهای صنفی در پیشبرد امور این حوزه، حمایت از تشکیل صنف تماشاخانههای خصوصی و حمایت دولت از این بخش، توجه به کیفیت رویدادهای جریان ساز، تعامل و بهرهگیری از ظرفیت مدیریت شهری برای توسعه تئاتر و استفاده از ظرفیت بین المللی برای معرفی تئاتر خلاق کشور از جمله اهدافی است که برای آن برنامه ریزی داریم.
503502
