لوموند: اندوه فاجعه منا هنوز در اذهان عمومی زنده است

لوموند در مقاله ای به موضوع فاجعه سال گذشته منا پرداخته است. این هفته نامه فرانسوی می نویسد: یک سال پس از ازدحام مرگبار، ریاض هنوز نه آمار قطعی را ارائه داده و نه غرامت پرداخت کرده است.

به گزارش ایسکانیوز ترجمه این مقاله را در ادامه می خوانید.

یک سال پس از ازدحام عظیم بیست و چهارم سپتامبر ٢٠١٥ که باعث مرگ بیش از ٢ هزار مسلمان در نزدیکی مکه در عربستان سعودی شد، هیچ چیز حل و فصل نشده است. فقط حکومت ایران امسال برای نخستین بار از سال ١٩٩٠ به این طرف زائری را به مکه اعزام نکرد و مدیریت اماکن مقدس توسط پادشاهی سعودی را به شدت محکوم کرد. مراسم بزرگ سالانه حج مسلمانان در فضایی از نارضایتی آغاز شد.
انتقاد ایران از عربستان سعودی بی نتیجه بوده است : با گذشت یک سال از حادثه، ریاض مسایل مربوط به ازدحامی را که در خیابان ٢٠٤ برای گروه عظیمی از زائران حج روی داد که از ١٦٠ هزار چادر در فاصله ٥ کیلومتری از بیت الله الحرام در مکه، برای اجرای مراسم جمرات به حرکت درآمده بودند را همچنان در ابهام نگه داشته است. در این مکان است که مسلمانان با پرتاب سنگریزه به سه ستونی که نماد شیطان است، به طور نمادین شیطان را سنگسار می کنند.
صدها نفر ناپدید شده اند
مقامات سعودی آمار اعلام شده در بیست و ششم سپتامبر ٢٠١٥ را که تعداد کشته ها را ٧٦٩ و مجروحان را ٩٣٤ نفر ذکر کرده بود، هیچگاه مورد بازنگری قرار نداده اند. آخرین آماری که در ماه دسامبر از سوی خبرگزاری فرانسه و آسوشیتدپرس منتشر شد، این آمار به ترتیب ٢٩٧٢ و٢٤٢٦ کشته اعلام کردند. ارزیابی آسوشیتدپرس مبتنی بر ارزیابی دولت ها یا رسانه های دولتی ٣٦ کشور از مجموع ١٨٠ کشوری است که زائران آن ها در این حادثه جان باختند. ایران (با ٤٦٤ کشته) سنگین ترین تلفات را داده است، پس از آن کشور مالی (با ٣٢٠ کشته و ٢٧ مفقود به گفته خانواده های قربانیان مالی) ، نیجریا (با ٢٧٦ کشته به گزارش آسوشیتدپرس) و مصر (با ١٩٠ کشته به گزارش آسوشیتدپرس)قراردارند و کشورهای افریقایی بیشترین تعداد کشته ها را داشته است.
این آمارها تقریبی هستند: پس از فاجعه، منابع دیپلماتیک در عربستان از چندین هزار کشته سخن به میان آوردند و آسوشیتدپرس در دسامبر ٢٠١٥ یادآوری کرد که صدها نفر هنوز مفقودند. عرفان العلوی، مورخ و بنیانگذار موسسه تحقیقات میراث اسلامی، تاکید کرد: «در حال حاضر صدها جسد در سردخانه منا هنوز در انتظار شناسایی اند.» مقامات سعودی هنوز هیچ غرامتی به خانواده ها پردخت نکرده اند.
«نگرش معنوی»
ابهام این آمار همچنین نشان دهنده گستردگی حج است که در سال ٢٠١٥، دو میلیون مسلمان را از تمام طبقات اجتماعی و نژاد ها از گوشه و کنار جهان گرد هم آورده بود. آنها در دفاتر ملی حج ، کم و بیش سازمان یافته ثبت نام کرده و به عربستان سفر کرده اند. کارگران خارجی مستقر در پادشاهی نیز خارج از این چارچوب در این مراسم شرکت کرده اند. تیرنو آمادو عمر هاس دیالو، وزیر امور دینی کشور مالی، خاطرنشان می سازد: «مرگ در مکه برای یک مسلمان افتخار است.» او با خودداری کردن از ورود به مشاجره آمارها، می گوید: «این موضوع برای بستگان آنها نگران کننده است که ما به کمک آنها آمدیم و پرچم مالی سه روز نیمه افراشته بود. اما همدردی و نگرش معنوی لازم است.» شهادت زائران نشان می دهد که مقامات، خیابان اردوگاه منا را مسدود کرده بودند. زائران در خیابان ٢٠٤ به هم رسیده و دو گروه بسیار بزرگ به هم برخورد کرده بودند و سیلی از انسان های متراکم را در حداقل ٣٠٠ متر تشکیل داده بودند.
اکثر قربانیان به علت خفگی فوت کردند. اما با انتشار نتایج تحقیقی که گروهی از مهندسان و اعضای سازمان های بهداشت و ایمنی سعودی انجام دادند، ارزیابی مسئولیت ها به حالت تعلیق درآمد. استفان لاکروا، کارشناس سیاسی و متخصص در مسایل جهان عرب در مرکز مطالعات و تحقیقات بین المللی، توضیح می دهد: «این تحقیق سیاست داخلی سعودی را نیز هدف قرار می دهد.» او می گوید: «احتمال دارد افشای احتمالی نقایص در دستگاه امنیتی سعودی، وزیر کشور، ولیعهد محمد بن نایف، را زیر سوال ببرد. تا کنون هیچکس حاضر نبوده این گام را بردارد.»
در این ماجرا نمایش جدیدی از رقابت بین شاهزاده محمد بن نایف موسوم به «ام بی ان»،و محمد بن سلمان، پسر شاه سلمان، نایب السلطنه پرشور و وزیر دفاع موسوم به «ام بی اس» اجرا می شود. این محقق خاطرنشان می کند اگر طرفداران محمد بن سلمان به استفاده از ماجرای مکه برای تضعیف محمد بن نایف در دستور جانشینی پی برده اند، اما این حکومت است که از کیفیت حفظ اماکن مقدس توسط شاه سلمان آسیب دیده است چرا که مقام رسمی و مسئول به شمار می رود.
جای تعجب نیست که مطبوعات سعودی که درباره تدابیر امنیتی اتخاذ شده در سال جاری بسیار سخن گفته اند، در مورد فاجعه منا سکوت کردند: نصب ٨٠٠ دوربین در اطراف خانه خدا در مکه، گسترش چندین محور ارتباطی استفاده شده توسط زائران، سازماندهی مجدد برنامه های مراسم اصلی، مانند هفت بار پیاده روی در خانه خدا، پرتاب سنگ به ستون های جمرات، بازرسی شهر مقدس با پست های بازرسی، واکسیناسیون گسترده در برابر آنفولانزا، منژیت و فلج اطفال و غیره. یک دیپلمات در ریاض اذعان نمود: «برای موفقیت این حج مسئولان تحت فشار هستند. »

300300

کد خبر: 677317

وب گردی

وب گردی