به گزارش خبرنگار ایسکانیوز، انوشیروان محسنی بندپی در نشست هم‌اندیشی آسیب‌های روانی اجتماعی و اعتیاد با بیان اینکه سلامت روانی یکی از ارکان و پایه‌های اساسی سلامت فردی و اجتماعی به شمار می‌آید، گفت: اگر افراد جامعه سلامت روانی داشته باشند شاهد مسئولیت پذیری فردی و اجتماعی بیشتری در جامعه خواهیم بود.

او گفت: اگر جامعه‌ای ویژگی‌های یک اجتماع سالم را داشته باشد، یعنی در آن خشونت، تبعیض و نابرابری وجود نداشته باشد در آن صورت شهروندان آن جامعه سلامت روانی بیشتری را تجربه می‌کنند.

رئیس سازمان بهزیستی گفت: اگر عوامل برهم زننده سلامت روانی را دو فاکتور مهم در نظر بگیرم، یکی عوامل ارثی و ژنتیکی و دیگری عوامل محیطی در آن صورت می‌توان گفت، عوامل ژنتیکی هر چفدر هم که قوی باشند اگر بتوانیم عوامل محیطی را کنترل کنیم، تاثیر عوامل وراثی را می‌توانیم بسیار کاهش دهیم و البته عکس آن هم صادق است یعنی اگر عوامل ارثی و ژنتیکی در فردی ضعیف هم باشد اگر در یک محیط نامساعد قرار گیرد می‌تواند سلامت روانی‌اش به طور جدی در معرض آسیب قرار گیرد.

محسنی بندپی آلودگی هوا، آلودگی صوتی، عدم شایسته سالاری و تبعیض ناروا را از جمله علل محیطی بروز آسیب‌های روانی عنوان کرد و گفت: وقتی فردی در محیط کاری‌اش زمینه‌ای برای رشد خلاقیت‌ها و توانایی‌هایش پیدا نمی‌کند، یعنی مدیر با وجود همه توانایی‌هایی که فرد دارد او را نادیده می‌گیرد و در عوض فردی که شایستگی لازم را ندارد تشویق می‌کند، فرد دچار استرس، اضطراب و مشکلات روحی و روانی می‌شود.

او با بیان اینکه ۲۴ درصد افراد بین ۱۵ تا ۶۴ سال در کشور گرفتار نوعی از اختلال‌های روحی و روانی هستند که حتما نیازمند مداخله صاحب نظران و متخصصان است، گفت: باید از خودمان بپرسیم که چرا چنین شرایطی در جامعه ایجاد شده است؟ شاید پاسخ‌اش این باشد که هیچ‌گاه برخورد ما به عنوان مسئولان جامعه با مسائل، سیستمی و فرایند محور نبوده است. کلان نگر نبوده‌ایم و همیشه در جزییات گم شده‌ایم.

او با بیان اینکه ما به جای اینکه به دنبال درمان بیماری باشیم، انرژیمان را برای درمان یک بیمار صرف کرده‌ایم و به این فکر نکرده‌ایم که چرا اصلا چنین بیماری به وجود آمده است، گفت: اگر دیدگاه سیستمی و کلان نگر داشته باشیم، می‌توانیم جامعه را از شر بیماری رهایی بخشیم.

او توجه نکردن به پیشگیری را یکی دیگر از عوامل بروز مشکلات در جامعه دانست و گفت: ما یا به بحث پیشگیری توجه نکرده‌ایم یا اگر هم اقدامی در این زمینه انجام داده‌ایم، برنامه محور نبوده است.

محسنی بند پی این طور نتیجه گیری می‌کند که این عوامل باعث شده که امروز بسیاری از اقداماتی که در جامعه صورت گرفته است از اثربخشی کافی برخوردار نبوده باشند و مشکلات همچنان پا برجا باقی بمانند.

او با بیان اینکه سازمان بهزیستی مدتی است برای حل این مشکلات چاره اندیشی می‌کند، گفت: ما تلاش کردیم که عملکرد خود را ارزیابی کنیم و ببنیم که کجای کار ما می‌لنگد که هنوز نتایجی را که انتظار داشتیم حاصل نشده است. به این موضوع فکر کردیم که چرا مراکز ترک اعتیاد ما اثربخشی لازم را ندارند. آیا مشکل از پروتکل‌ها است؟ نحوه صدور مجوز‌ها اشکال دارد؟ یا عوامل دیگری در این بین دخیل هستند، برای پاسخ به این سئوالات یک سال اقدام جدیدی انجام ندادیم و تلاش کردیم بر روی حل مشکل متمرکز شویم از صاحب نظران حوزه اعتیاد و اساتید دانشگاه نظر خواهی کردیم و سپس نتایج کارمان را به دستگاه‌ها ابلاغ کردیم. اما با کمال تعجب نه تنها از این اقدام استقبال نشد بلکه به ما گفتند که اصلا بهزیستی مرجع انجام چنین کاری نبوده است. البته سازمان بهزیستی هم بر روی دیدگاه‌های علمی خود پافشاری کرد.

محسنی بند پی بر این اعتقاد است که هیچ سازمانی در این زمینه ذی صلاح‌تر از سازمان بهزیستی نبوده و نیست و این سازمان تلاش کرد با استدالال‌های علمی نظر مخالفان را جلب کند.

او با ابراز ناراحتی از اینکه گویا هر اقدامی که سرمنشاء‌اش بهزیستی است، قرار است مورد انتقاد قرار گیرد، گفت: وقتی مدیران بهزیستی در مورد پایلوت کردن مصرف مواد مخدر مدیریت شده با رسانه‌ها مصاحبه کردند هم، باز دوستان اعتراض کردند که شما حق اظهار نظر در این زمینه ندارید. اگر معترضان از مراکز تحقیقاتی مثل مرکز تحقیقات سلامت روان یا اساتید دانشگاهی بودند می‌پذیرفتیم. ما این آمادگی راداریم که نظراتمان را بازنگری و اصلاح کنیم ولی حاضر نیستیم اظهار نظرهای غیر کار‌شناسی را بپذیریم.

محسنی بندپی با بیان اینکه هم اکنون پیشگیری در بروز و شیوع آسیب‌های اجتماعی و معلولیت‌ها اولویت اول سازمان بهزیستی است، گفت: بی‌توجهی به پیشگیری باعث شده بسیاری از معلولیت‌ها در جامعه ایجاد شود؛ بار مالی و روانی‌اش هم بر دوش سازمان بهزیستی است در حالی که با یک برنامه ریزی درست می‌توان مانع به وجود آمدن بسیاری از معلولیت‌ها شد.

او توضیح داد که سالهاست با پیشرفت علم در تعدادی از کشورهای دنیا ایجاد بسیاری از معلولیت‌ها کنترل شده است اما با وجود این وقتی سازمان بهزیستی می‌گوید که می‌خواهد متولی این کار شود، می‌گویند تولیت نظام سلامت جای دیگری است چرا سازمان بهزیستی می‌خواهد دخالت کند.

رئیس سازمان بهزیستی با تاکید دوباره بر اینکه سازمان بهزیستی مصمم است کار عملی و تخصصی‌اش در حوزه پیشگیری را ادامه دهد، گفت: پیشگیری خانه به خانه، ایجاد تیم‌های اجتماع محور و در مرحله بعد تعریف مداخلات لازم از جمله اولویت‌های سازمان بهزیستی است.

محسنی بندپی به لزوم استاندارد کردن مداخلات هم اشاره کرد و گفت: استاندارد کردن مداخلات و خدمات، اصلی بسیار مهم و اساسی است که باید مورد توجه قرار گیرد که امیدواریم با کمک متخصصان و راه اندازی مراکز تحقیقاتی این امکان فراهم شود.

او به لزوم بهره بردن از ظرفیت‌های سازمان‌های مردم نهاد هم اشاره کرد و گفت: سازمان‌های مردم نهاد ظرفیتهای ارزشمندی هستند که نباید از آن‌ها غلفت کرد.

رئیس سازمان بهزیستی با بیان اینکه در حال حاضر ۵ هزار تیم اجتماع محور در سراسر کشور تشکیل شده است، گفت: ظرفیت خط مشاوره ۱۴۸۰ هم قرار است تا نیمه آبان ماه دو برابر شود اما این‌ها کافی نیست و ما نیاز داریم که برای اقدامات بهتر و اثر بخش‌تر مراکز تحقیقاتی و کار‌شناسان ما را حمایت کنند و نقطه نظرات کارشناسی شان را مطرح کنند.

محسنی بند پی با بیان اینکه باید مبتنی بر داده‌های علمی و واقع گرایانه گام برداشت، گفت: این اظهار نظر‌ها که باید هر ساله ۵ درصد آسیب‌های اجتماعی را در کشور کاهش دهیم، حرف غیر کارشناسانه‌ای است، همین که بتوانیم سرعت رشد این آسیب‌ها را در کشور کاهش دهیم خودش اقدام بزرگ و کار ارزشمندی است.

محسن روشن پژوه، دبیر علمی هم اندیشی سراسری آسیب های روانی اجتماعی و اعتیاد هم در این نشست درباره اهداف این هم اندیشی گفت: اهداف اصلی این هم اندیشی، هم افزایی و آشنایی اعضاء شبکه ملی تحقیقات سلامت روان با ظرفیت های موجود، شناخت مهمترین چالش های سلامت روانی اجتماعی کشور ( بازبینی اولویت های شبکه)، شناحت مهمترین چالش های شبکه ملی تحقیقات و راه کارهای پیشنهادی( بازنگری برنامه راهبردی شبکه ملی)، تدوین عناوین پروژه های ملی و انتخاب مسئول و همکاران اصلی، جلب حمایت سیاستگزاران و سایر ذی نفعان است.

هم اندیشی سراسری آسیب های روانی اجتماعی و اعتیاد با همت سازمان بهزیستی کشور برگزار شد.

105105