گوردخمه‌های باستانی پناه بی‌خانمان‌های اهواز

گوردخمه‌های پارک کوهساران درشرق اهواز وضع خوبی ندارند، آنقدر بهشان توجه نشده که حالا تبدیل به محلی برای زندگی معتادان و گورخواب‌ها شده‌اند. گوردخمه‌ها ازیک طرف درحال تخریبند و ازطرف دیگر، تبدیل به جایی برای حفاری‌های غیرمجاز شده‌اند.

به گزارش ایسکانیوز وبه نقل از شهروند 5 ‌سال از زمانی که این گوردخمه‌ها به‌عنوان یک محوطه باستانی درپارک کوهساران اهواز ازسوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان شناسایی شدند، می‌گذرد. درشرایطی که برخی باستان‌شناسان و همچنین اداره کل میراث فرهنگی خوزستان باستانی‌بودن آن را تأیید کردند، اما این اداره و پژوهشکده باستان‌شناسی کشور، برای بررسی و کاوش دراین منطقه دستوری صادر نکرد. حالا نتیجه بی‌توجهی برای کاوش و ثبت و حفاظت ازاین محوطه باستانی، جز تخریب و تبدیل‌شدن به اقامتگاه معتادان، آورده دیگری نداشت.
مجتبی گهستونی در این گزارش می نویسد: درجلسه‌ای که اخیرا با شهردار منطقه ٧ اهواز که این محوطه باستانی درآن منطقه واقع شده است، برگزار شد. شهردار منطقه هفت از این‌که اداره میراث فرهنگی حاضر به همکاری با شهرداری نیست، ابراز نگرانی کرد: «یک‌سال است که ما ٧٠٠‌میلیون تومان اعتبار برای پارک کوهساران و محوطه باستانی درنظر گرفتیم که اداره کل میراث فرهنگی با ارایه یک‌سری پیشنهاد که برای ما توجیه ندارد، شرایط لازم را برای رسیدگی به این محوطه فراهم نمی‌کند.»

رحمانی، زمین‌شناس: تپه‌های بیرون‌زده حصیرآباد و آسیه‌آباد یک استثنا و یک نعمت برای زمین‌شناسان است


با وجود تعداد زیادی قبر و گوردخمه درپارک کوهساران، این مکان هنوز برای بسیاری از افراد ناشناخته مانده است. دسترسی آسان، نزدیکی و بزرگی پارک ازجمله مزیت‌های پارک کوهساران دربلوار نواب‌صفوی ابتدای ورودی منبع آب روبه‌روی منازل شرکت نفت کارون درمنطقه ٧ شهرداری اهواز است.
از زمان ‌شناسایی محوطه باستانی کوهساران توسط انجمن تاریانا در‌ سال ١٣٩٠ تلاش شد با دعوت از باستان‌شناسان متعدد و همچنین فرستادن عکس و دیگر اطلاعات لازم برای برخی دیگر از کارشناسان نظر آنها را درباره این محوطه جویا شود که با نقطه‌نظرات مثبت فراوانی همراه بود.
پارک کوهساران نیمه‌های دهه٨٠ خورشیدی روی تپه‌های باستانی ساخته شده که ابتدای رشته‌کوهی است که به گفته یک زمین‌شناس به کوه‌های بختیاری معروف است و تا فاصله بسیار دوری از اهواز به سمت جاده ماهشهر امتداد پیدا می‌کند. روی این تپه مخازن آب معروف به منبع آب وجود دارد که در دهه٣٠ خورشیدی ساخته شد.
استقرار تپه باستانی «آسیه‌آباد» یا «بی‌سیم» درفاصله کوتاهی از محوطه باستانی پارک کوهساران یکی از نشانه‌های باستانی‌بودن شهر اهواز که در‌سال ١٣١٠ بقایای شهر باستانی هرمز اردشیر درهمین حوالی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
تأکید دوستداران میراث فرهنگی بر گستردگی شهر هرمز اردشیر که قبرستان کوهستانی پارک کوهساران بخشی از آن است، گویای اهمیت موضوع است.
استقرار دوقبرستان مسیحیان و لهستانی‌ها درمحل میدان بارفروش‌ها، وجود تپه آسیه‌آباد، قبرستان سنگی پارک کوهساران برفراز تپه‌های منبع آب، مجاورت با رودخانه تمدن‌ساز کارون درفاصله‌ای اندک از یکدیگر فرصت مهمی است تا اداره کل میراث فرهنگی خوزستان با همکاری شهرداری اهواز یکی از سایت‌های تاریخی و گردشگری اهواز را احیا کند. حال بی‌توجهی به محوطه تاریخی پارک کوهساران اهواز مدتی است که مورد بحث و بررسی شهرداری منطقه ٧ اهواز، اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان خوزستان و دوستداران میراث فرهنگی قرار گرفته است.
سعید محمدپور، رئیس انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان با اعلام این‌که وجود ده‌ها قبر و گوردخمه درپارک کوهساران اهواز با اقدام شهرداری برای تبدیل این محوطه به پارک درمعرض تهدید قرار گرفته است، می‌گوید: «پارک کوهساران یک محوطه تاریخی است که هرگونه اقدامی دراین محوطه و پیرامون آن ازجمله ایجاد فضای سبز و کاشت درختان باید با رعایت یک‌سری ضوابط و طراحی خاص انجام شود.» او ادامه می‌دهد: «شهرداری و میراث فرهنگی می‌توانند طرحی را تدوین کنند تا براساس آن نه‌تنها ضوابط میراث فرهنگی مخدوش نشود بلکه شاهد وجود یک محوطه تاریخی به صورت تل خاک نباشیم.

بی‌توجهی به محوطه تاریخی پارک کوهساران اهواز مدتی است که مورد بحث و بررسی شهرداری منطقه ٧ اهواز، اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان خوزستان و دوستداران میراث فرهنگی قرار گرفته است

متأسفانه این تپه درشرایط مناسب حفاظتی هم قرار ندارد.» به گفته او، زنده‌سازی سایت موزه پارک کوهساران چون توانمندی‌های زیادی برای جذب توریست دارد، ضرورت دارد: «منطقه ٧ شهرداری اهواز دارای توانمندی‌های زیادی برای بازدید گردشگران داخلی و خارجی است که باید در راستای تأمین زیرساخت‌ها و احیای بافت موجود دراین منطقه گام‌هایی بلند برداشت که دراین زمینه همکاری شهرداری کلانشهر اهواز درمنطقه ٧ بسیار ضروری است.» او می‌گوید: «انتظار می‌رود از همه توانمندی و ظرفیت قانونی برای بهبود این بخش از شهر اهواز که دارای سابقه طولانی دربخش تاریخی و هویتی این شهر تاریخی است، استفاده مطلوبی شود.» براساس اعلام او، درمنطقه ٧ اهواز آثار تاریخی و مذهبی همچون رودخانه کارون، مقبره علی‌ابن‌مهزیار اهوازی، بافت تاریخی عامری، گورستان تاریخی کوهساران، گورستان تاریخی مسیحیان و لهستانی‌ها، تپه آسیه‌آباد، چهارشیر و منازل کارون و نیوساید وجود دارد که همگی دربخش تاریخی و هویتی شهر اهواز دارای جایگاه بسیار بااهمیتی هستند. وجود تنوع قومیتی دراین منطقه باعث می‌شود که اهمیت توجه به این منطقه بیش ‌ازپیش باشد و به این مسأله باید توجه شایانی شود.
درکنار این فعال میراث فرهنگی، علی رحمانی زمین‌شناس ارشد هم که تحقیقات مفصلی روی محوطه باستانی کوهساران انجام داده است، از مکان قرارگیری گوردخمه‏ها و قبرهای تاریخی پارک کوهساران اهواز به‌عنوان یک ژئوسایت شگفت‌انگیز نام می‌برد: «مشاهده این محل درشهر اهواز بسیار شگفت‌انگیز و تماشایی بود و جای تعجب داشت. بنابراین در نخستین فرصت،‌ مطلبی با عنوان ژئوسایت تپه‏های ماسنگی حصیر آباد اهواز منتشر کردم که در بین همکاران نفتی مورد استقبال قرار گرفت. این مکان تاریخی و گردشگری از نظر تقسیم‌بندی‏ها در گروه آثار زمین‌شناسی- تاریخی قرار می‏گیرد، چون متأثر از شرایط زمین‌شناسی است و بازگو‌کننده دوره‌ای از تاریخ گذشته شهر تاریخی و کهن اهواز است. از نظر زمین‌شناسی، سازند، رخنمون‌ شده دراین محل، قرمز ماسه سنگی و مارنی آغاجاری است.» او ادامه می‌دهد: «با توجه به این شرایط، تپه‌های بیرون‌زده حصیرآباد و آسیه‌آباد یک استثنا و یک نعمت برای زمین‌شناسان است که از نزدیک سازندهای آن را مشاهده کنند. این مکان از نظر آموزشی برای دانش‌آموزان دانشجویان و اساتید دانشگاهی و محققان داخلی و خارجی ارزش‌های فوق‌العاده‌ای دارد، چون درسطح شهر اهواز منحصربه‌فرد و راه دسترسی به آن برای هر گروه سنی آسان است، ازطرفی این منطقه به تأسیسات نفتی هم نزدیک است.»

700700

کد خبر: 721357

وب گردی

وب گردی