از مونتاژ ژ-3 تا مهمترین موفقیت و نقد وارده به جهاددانشگاهی

هنوز طوری از خاطرات اولین روزهای انقلاب سخن می‌گوید که انگار این اتفاق بزرگ قرن، همین چند سال اخیر رخ داده است. "در روز احتمالاً 21 بهمن‌ماه 57 بود که به علت ساکن بودن در منطقه شرق تهران و خیابان پیروزی، از طریق یکی از خیابان‌های فرعی ابتدای خیابان پیروزی به همراه مردم به مرکز تسلیحات ارتش حمله کردیم و از طریق ایجاد سوراخ بزرگی در دیوار تسلیحات، به همراه مبارزین وارد دفتر تسلیحات ارتش شدیم و به کارگاه تولید سلاح ژ-3 رفتیم.

من هیچ آشنایی با سلاح مذکور نداشتم. سلاح‌های آماده سریعا توسط کسانی که وارد بودند، برداشته شدند؛ به طوری‌که فقط قطعات باقیمانده بود. طراحی سلاح ژ-3 به قدری عالی و ساده بود که من علیرغم عدم هیچگونه آشنایی با این سلاح به راحتی با دیدن قطعات و در آن شلوغی و اضطراب حاکم بر مجموعه و مجاورت آن با خیابان پیروزی که صدای مسلسل‌ها و تفنگ‌ها به صورت پیوسته شنیده می‌شد، توانستم یک سلاح را به صورت کامل مونتاژ کنم و وارد خیابان شوم. سربازان مستقر در خیابان با مشاهده سلاح در دستان ما به دنبال ما دویدند، لذا به کوچه‌ای فرار کردیم و سریعا توسط اعضای منزلی به ما پناه داده شد. در آن لحظه هم خجالت می‌کشیدم که چرا سلاح دارم و بلد نیستم از آن استفاده کنم و هم ترس بسیار عجیبی به صورت طبیعی میان همه برای آمدن ماموران و گاردی‌ها حاکم بود. امروز که به آن ماجرا فکر می‌کنم بیش از همه مجذوب فناوری بسیار عالی و ساده آن سلاح هستم که به راحتی و بدون آشنایی توانستم آن را مونتاژ کنم."

دکتر حمیدرضا طیبی، رییس جهاد دانشگاهی با بیان این خاطره از اولین روزهای انقلاب شکوهمند 57 و به مناسبت سی‌وهشتمین سالگرد انقلاب اسلامی اظهار کرد: مهمترین موفقیت جهاد دانشگاهی زدودن باور «عدم خودباوری» در نسل‌های مختلف انقلاب و ایجاد باور «ما می‌توانیم» در آنها بوده است.

وی در ابتدای این گفت و گو ضمن تبریک فرارسیدن سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران، در خصوص حرکت رو به رشد جهاد دانشگاهی در چند دهه گذشته آن هم به عنوان مولود مبارک انقلاب، گفت: ایده تشکیل جهاد دانشگاهی بعد از تشکیل جهاد سازندگی برای انجام جهاد علمی و فناورانه و فرهنگی در دانشگاه‌ها شکل گرفت. صحبت گلایه‌آمیز امام (ره) از وضعیت دانشگاه‌ها در سال 59؛ هم فرصتی بود برای ایجاد تحولی در وضعیت دانشگاه‌ها که انقلاب فرهنگی نام گرفت و هم تعطیلی دانشگاه‌ها فرصت مناسبی بود برای شکل‌گیری نهاد انقلابی جهاد دانشگاهی برای تحقق انجام جهاد فرهنگی، علمی و فناورانه با استفاده از امکانات بلااستفاده دانشگاه‌ها در ایام تعطیلی و مدیریت دانشگاه‌ها.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این‌که جبهه دانشگاه‌ها در انجام ماموریتش برای انجام فعالیت‌های فرهنگی و به ویژه الگوسازی توان کشور در توسعه علمی و فناورانه، بسیار خوب عمل کرد، ادامه داد: علاوه بر انجام فعالیت‌های ترویجی فرهنگی در دانشگاه‌ها، تشکیل سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی در سال 1360 با هدف مستندسازی علم و انتشار آن از طریق تشویق دانشگاهیان و محققان کشور به تالیف کتب علمی و ترجمه آثار ارزشمند علمی خارجی، انتشار مجلات علمی و تشکیل خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) از جمله ساختارسازی‌های موفق فرهنگی جهاد دانشگاهی به شمار می‌رود.

دکتر طیبی افزود: حرکت در مرز علم و تجاری‌سازی که نتایج آن در بحث سلول‌های بنیادی شکوفا شده و حرکت در مرز فناوری و تولید فناوری‌های متعدد که در رقابت با بهترین فناوری‌های پیشرفته خارجی وارد صنعت شده و مورد کاربرد قرار گرفتند، همانند تولید انواع فرستنده‌های رادیویی، تجهیزات بالادستی صنعت نفت ایران و تجهیزات پیشرفته برای صنایع ویژه کشور، از الگوسازی‌های موفق این نهاد در نشان دادن توان علمی و فناوران کشور محسوب می‌شوند.

رییس جهاد دانشگاهی تصریح کرد: هم‌اکنون توانمندی‌های این نهاد به شکل گسترده‌ای در بسیاری از واحدهای توسعه‌ یافته این نهاد در حال خدمت‌رسانی به کشور در حوزه علم و فناوری، فرهنگ و آموزش هستند. با استفاده حداقلی از بودجه عمومی کشور زیرساخت‌های بسیار خوبی در سراسر کشور برای واحدهای مختلف جهاد دانشگاهی ایجاد شده و برنامه‌ریزی شده است تا همه واحدهای جهاد دانشگاهی براساس نیازهای ملی و یا مزیت‌های استانی، دارای فعالیت شاخص باشند.

طیبی تاکید کرد: در مجموع این نهاد در زمینه الگوسازی در سطح کشور به‌ویژه در توسعه علمی و فناورانه و تحقق اقتصاد دانش‌بنیان دانشگاهی بسیار خوب عمل کرده است و این از برکات و نکات مثبت تاسیس این نهاد است و متاسفانه عدم استفاده از ظرفیت‌های کامل این نهاد در خدمت به توسعه و پیشرفت کشور علیرغم نیاز گسترده ایران عزیز، از گله‌مندی‌هایی است که ما در حال حاضر داریم.

رییس جهاد دانشگاهی در ادامه در پاسخ به این سوال که امروز بعد از گذشت 38 سال از انقلاب تا چه حد به این نهاد به لحاظ سپردن مسؤولیت‌های بزرگ اطمینان و اعتماد وجود دارد، گفت: باید بین اطمینان و اعتماد و سپردن مسؤولیت‌های بزرگ در دیوان‌سالاری دولتی تفکیک قائل شد. جهاد دانشگاهی یک نهاد عمومی غیردولتی است که الگوسازی توسعه علمی و فناورانه و فرهنگی کشور را بر اساس پیشنهاد خودش در اساسنامه قرار داده است. چنین نهادهایی در سایر کشورها وظیفه میان‌بُر رفتن را می‌یابند؛ به طوری که راه توسعه علمی و فناورانه را به دور از قوانین دست و پاگیر دولتی برعهده دارند.

وی ادامه داد: علیرغم اطمینان و اعتماد نظام به جهاد دانشگاهی بابت دستاوردهای ارزنده آن، به خاطر اینکه توسعه علمی و فناورانه، پایه اقتصاد دانش‌بنیان کشور قرار نگرفته است و همچنین به خاطر غیردولتی بودن این نهاد، هنوز از آن دست مسئولیت‌های بزرگ که مدنظر ما و مورد نیاز کشور است به ما واگذار نشده است. البته به سازمان دیگری نیز این مسئولیت واگذار نشده است، اما با تاکید مقام معظم رهبری مبنی بر پیاده‌سازی اقتصاد مقاومتی و تاکید ایشان مبنی بر اینکه جهاد دانشگاهی نقش خود را در اجرای نقشه جامع علمی کشور مشخص کند، با پیگیری زیاد و حمایت شورای راهبری نقشه جامع علمی، 7 ماموریت طی سندی برای جهاد دانشگاهی تصویب شده است که ماموریت‌های بزرگ و ارزشمند و مهمی هم برای جهاد و هم برای توسعه کشور هستند.

طیبی یادآور شد: ما به دنبال روش پیاده‌سازی و واگذاری این ماموریت‌ها به جهاد دانشگاهی هستیم که مناسب‌ترین سازمان برای واگذاری این ماموریت‌ها با تمهید بودجه مناسب سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور است. هماهنگی‌های لازم با مدیریت این سازمان و معاونان مربوطه انجام شده و در برنامه ششم توسعه نیز طی سه ماده، هم اجرایی شدن سند ماموریت و هم اجرای دو ماموریت از بند اول سند در زمینه حمل‌ونقل ریلی و آب‌شیرین‌کن‌ها گنجانده شده است.

رییس جهاد دانشگاهی تصریح کرد: مهمترین موفقیت جهاد دانشگاهی زدودن باور «عدم خودباوری» در نسل‌های مختلف انقلاب و ایجاد باور «ما می‌توانیم» در آنها بوده است. ضمن این‌که در حوزه‌های فرهنگی، پژوهش و فناوری و آموزش خدمات ارزنده‌ای را به جامعه ارائه داده و در حال ارائه هستیم و از بابت انجام این فعالیت‌ها، جهاد دانشگاهی در داخل و خارج کشور از محبوبیت و احترام خاصی برخوردار است.

طیبی درباره نقش جهاد دانشگاهی در ایجاد وفاق ملی در بدنه دانشگاه‌ها و ایجاد همدلی در بین نخبگان و دانشگاهیان برای سازندگی بیشتر کشور، گفت: ما مهمترین مشکل کشور را عدم وفاق ملی بین نیروهای سیاسی در مصالح ملی کشور می‌دانیم. این عدم وفاق، هم تعیین اولویت‌های برنامه پیشرفت کشور را تا به حال به تعویق انداخته و هم امکان برنامه‌ریزی جامع درازمدت و عدم تغییر برنامه و مدیران اجرای برنامه را در گردش‌های سیاسی دچار مشکل کرده است. بهترین کار جهاد دانشگاهی عدم ورود به دعواهای سیاسی و دعوت به همدلی در عین داشتن تفکرات سیاسی متفاوت در داخل نهاد بوده است. همین همدلی باعث شده است که جهاد بتواند در انجام ماموریت‌های خود و الگوسازی آنها موفق باشد.

وی خاطرنشان کرد: عدم ورود به جناح‌های سیاسی باعث شده است جهاد دانشگاهی بتواند در مجامع مختلف تبعات زیان‌بار این ناهنجاری را بیان کند. در همه برنامه‌های فرهنگی جهاد دانشگاهی در دانشگاه‌ها این موضوع فرهنگ‌سازی شده و به صورت ویژه و با اختصاص مسابقات ملی مناظره‌های دانشجویی جهت فرهنگ‌سازی و انجام گفت‌وگوی علمی- سیاسی- اجتماعی بین دانشجویان با گرایش‌های مختلف طراحی شده که خوشبختانه با استقبال بسیار خوبی نیز مواجه شده است.

طیبی تصریح کرد: به اعتقاد من، مهم‌ترین مشکل فرهنگی امروز ما مصادره به مطلوب کردن انقلاب به نفع منافع شخصی و جناحی ماست که شکل زیان‌بار آن استفاده از ابزار دین و آزادی برای رسیدن به این هدف است. اساس برگزاری کرسی‌های نقد و مناظره دانشجویی و به ویژه طراحی مسابقات ملی مناظره دانشجویان به عنوان مدیران آینده کشور؛ بر اساس ایجاد فرهنگ بحث و مناظره علمی بر روی اصول اساسی و برنامه‌های پیشرفت است. البته برنامه‌های دیگری برای نهادینه‌سازی گفتمان علم در راستای شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی منطبق با بند ششم ماموریت جهاد دانشگاهی در سند نقشه جامع در حال طرح‌ریزی است که ان‌شاءالله به موقع اطلاع‌رسانی خواهد شد.

رییس جهاد دانشگاهی درباره نقش جهاد در تربیت نسل جوان با روحیه سال‌های اولیه انقلاب گفت: ما به سهم خود انجام این مهم را از طریق جذب دانشجویان برای اجرای برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی نظیر فعالیت‌های زیست‌محیطی انجام داده‌ایم و در حال ساماندهی آن هستیم. روش دیگری که تاثیر بسیار مهمی بر تربیت مستقیم و غیرمستقیم نسل جوان دارد، حضور آنها در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در دانشگاه‌ها و موسسات موفق پژوهشی جهاد دانشگاهی و در کنار اساتید مومن و انقلابی و دانشمند است. جوانان بیشتر از حرف‌زدن‌های مکرر از عمل عاملین به این صفات تاثیر می‌پذیرند و لذا به دنبال ترویج و توسعه این روش در ایجاد مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در تعامل دانشگاه‌های جهاد و مراکز پژوهشی و فناورانه موفق آن هستیم.

دکتر طیبی در پایان این گفت و گو و در پاسخ به این پرسش که به عنوان یک عضو جهاد دانشگاهی مهم‌ترین نقد وارده به این نهاد انقلابی را چه می‌دانید، گفت: مهمترین نقد وارده به این نهاد را بسته نگه‌داشتن فضای خود جهاد و عدم صدور اجازه برای رفتن بسیاری از نیروهای کارآمد به حوزه‌های اجرایی در مدیریت کشور و قانون‌گذاری در مجلس شورای اسلامی و سایر سازمان‌های مشابه می‌دانم. حضور این نیروها در بدنه‌های ذکر شده می‌توانست اثر بسیار زیادتری در اشاعه فرهنگ جهاد دانشگاهی داشته باشد که البته سعی کرده‌ایم این محدودیت‌ها را با احتیاط لازم به تدریج برداریم.

منبع: ایسنا

دریافت کننده و انتشار دهنده: پارسا فرخوی

201

کد خبر: 730813

وب گردی

وب گردی