به گزارش ایسکانیوز، اگرچه از دوران کودکی نسل دهه 60 و قبل از آن زمان زیادی نمی گذرد اما سرعت رشد فن آوری، بازی های سنتی ما را از رونق انداخت و کودکان و نوجوانان را از کوچه ها به داخل خانه ها کشاند و بی تحرکی را به آنان هدیه کرد.
زمانی که بازی می کردیم شور و گرمای خاصی به فضای کوچه ها و محله می دادیم و حتی بزرگترها هم به تماشای ما می نشستند، امروز هم با وجود بازی های رایانه ای می توان با احیای بازی های سنتی و قدیمی پرداخت و آن را زنده کرد و شور و گرمای گذشته را به محله ها داد.
از وقتی بازی های بومی و محلی جای خود را به بازی های رایانه ای داده، استرس، اضطراب و افسردگی نیز در میان کودکان و نوجوانان افزایش یافته و هیجانی که در محیط های بازی و در دویدن های بازی های سنتی تخلیه می کردند، پشت سیستم های رایانه ای هیچ گاه تخلیه نشد و برعکس به استرس و اضطراب این نسل افزود.
پرورش 'لخانه ای' واژه ای بود که سال های قبل کارشناسان حوزه تعلیم و تربیت برای سبک پرورش نسل کودک و نوجوان به کار می بردند و اگرچه هشدارهایی در این مورد به مسوولان و والدین می دادند اما توجهی به آن نشد و امروز در سایه این بی توجهی ها، بازی های سنتی به تدریج در حال فراموشی است و نسل جدید آشنایی با این بازی ها را ندارند.
بازی های بومی محلی فارغ از وجه ورزشی آن که مانند هر ورزشی مفرح، جذاب و پر از هیجان است، به دلیل اینکه ریشه در فرهنگ و آداب و رسوم خودمان دارد و بخشی از هویت و فرهنگ ما محسوب می شود، می تواند ظرفیتی برای جذب گردشگران خارجی نیز باشد و باید به این بخش مهم بازی های بومی محلی نیز توجه شود.
بازی های سنتی نه تنها برای گردشگران خارجی بلکه برای نسل جدید ما هم جذاب و جدید است و از این رو می توان در قالب جشنواره های فرهنگی ورزشی ضمن احیای این بازی ها به شناسایی آن به مردم داخل و خارج از کشور تلاش کرد.
یکی از اقدام های خوب در حوزه ورزش راه اندازی فدراسیون بازی های بومی محلی است که در گذشته به اسم فدراسیون روستایی عشایری شناخته می شود و اکنون به فدراسیون ورزش روستایی و بازی های بومی محلی تغییر نام داده و درصدد احیای بازی های بومی محلی در سطح کشور است.
ارچن، آسیا، آقا دای، باز پران، باوا گیجه، بوک بوک، پال پال لنجه، جلی تر، خلور تانی، گوره کانی یا هه ملو قوانی، آلنجی کولنجی یا آسمان رنگه، چوزی، خط خط، کلاوریزان، هیلکه مارانی (تخم مرغ شکستن)، خرمایله (خواستگاری از شرف نسا) و کتک ‌پرانی از جمله بازی های بومی محلی استان کرمانشاه است.

**شناسایی 100 بازی سنتی در استان کرمانشاه
رییس هیات ورزش روستایی و بازی های بومی - محلی کرمانشاه با بیان اینکه این استان یکی از مناطق کهن با فرهنگ و متمدن ایران است، گفت: در استان کرمانشاه به دلیل این غنای فرهنگی بازی های بومی و محلی فراوانی وجود دارد که تاکنون توانسته ایم 100 بازی را شناسایی کنیم.
بهرام بهروش از تدوین دایره المعارف بازی های بومی محلی استان خبر داد و افزود: با همت علاقه مندان و مسوولان حوزه ورزش، فرهنگی و اجتماعی استان به دنبال جمع آوری بازی های بومی محلی هستیم و در این راه به کمک های مردم نیز نیازمندیم.
او تعداد این بازی ها را بیشتر از تعداد شناسایی شده فعلی دانست و گفت: هرکسی که یک بازی بومی محلی با جزئیات را به هیات بازی های روستایی و بومی محلی استان معرفی کند بازی به اسم او ثبت می شود.
وی در ادامه بازی های بومی محلی را برگرفته از فرهنگ غنی مردم استان دانست و با بیان اینکه کرمانشاه صاحب تمدن و فرهنگ کهن و غنی است، افزود: در جای جای استان شاهد تنوع زبانی، فرهنگی هستیم و این در مورد نوع بازی ها نیز صدق می کند و از این رو مردم را برای شناسایی این بازی ها به کمک می طلبیم.
او با بیان اینکه مردم به دنبال بازگشت به سنت های گذشته هستند به علاقه اقشار مختلف مردم به بازی های بومی محلی اشاره کرد و گفت: میزان این علاقه مندی را در برگزاری جشنواره ها و مسابقات به وضوح می توان مشاهده کرد.
رییس هیات ورزش روستایی و بازی های بومی - محلی استان کرمانشاه در ادامه به ثبت ملی ورزش بومی محلی 'زوران' (کشتی پهلوانی محلی مناطق کُردنشین) اشاره کرد و گفت: به دنبال ثبت جهانی این ورزش به نام کشورمان و استان کرمانشاه هستیم.
بهروش، مقدمه ثبت جهانی ورزش زوران را برگزاری مسابقات بین المللی و جهانی این ورزش عنوان کرد و افزود: در نظر داریم ابتدا یک دوره مسابقه در سطح جهانی و بین المللی برگزار کنیم و بعد از آن این ورزش را ثبت جهانی کنیم.

**بازی های بومی محلی، ترکیبی از فرهنگ و ورزش
رییس هیات ورزش روستایی و بازی های بومی - محلی استان کرمانشاه در ادامه سخنان خود به تنوع این بازی ها و ترکیب و آمیختگی آن با فرهنگ و هنر مردم منطقه اشاره کرد و گفت: در اجرای این بازی ها از موسیقی سنتی منطقه نیز استفاده می شود و این موضوع به جذابیت و هیجان آن می افزاید.
بهروش می گوید در زمان برگزاری این بازی ها مردم استقبال بسیار خوبی از آن دارند و خاطرات قدیمی ها زنده می شود و برای نسل جوان هم جذابی های خاصی دارد و از این رو در نظر داریم این مسابقات را در قالب جشنواره برگزار کنیم.
او معتقد است که این مسابقات را باید به دل روستاها برد و از شهر خارج کرد چرا که مبدا این بازی ها روستاها بوده است و مردم روستا هم استقبال بسیار خوبی از این بازی ها می کنند.
او ایجاد شادابی و نشاط در روستاها را از دیگر اهداف هیات ورزش های روستایی و بازی های بومی محلی استان دانست و گفت: در نظر داریم ورزش های قدیمی را در روستاها با کمک مردم احیا کنیم و معتقدیم که نسل جدید هم از آن استقبال می کنند.

**جشنواره بازی های بومی محلی ظرفیتی برای جذب گردشگری
رییس هیات ورزش روستایی و بازی های بومی - محلی استان کرمانشاه در بخش دیگری از سخنان خود می گوید این ورزش را می خواهیم در قالب جشنواره های فرهنگی ورزشی احیا و توسعه دهیم و از این طریق به تقویت صنعت گردشگری نیز کمک نماییم.
بهروش با بیان اینکه این ورزش به دلیل اینکه ریشه فرهنگی اجتماعی دارد مورد پسند گردشگران داخلی و خارجی است افزود: برگزاری جشنواره های استانی، منطقه ای، ملی، جهانی و بین المللی در دستور کار هیات استان است.
او گفت: ترکیب موسیقی و هله پرکی (رقص کُردی) در جریان برگزاری مسابقات بومی محلی جذابیت های این رشته را دوچندان کرده و این مورد پسند گردشگران است.
او از مسوولان حوزه گردشگری نیز خواست هیات استان را در تقویت و ترویج صنعت گردشگری در قالب جشنواره بازی های بومی محلی کمک نمایند.
وی که تنها 2 ماه از حضورش در هیات به عنوان رییس می گذرد برنامه چهار ساله خود را احیا، ترویج و تقویت بازی های بومی محلی در استان دانست و گفت: در نظر دارم این مسابقات را در قالب جشنواره در روستاها برگزار کنم.
بهروش، خواستار مشارکت و همراهی مسوولان استان برای برگزاری جشنواره های ملی و بین المللی در استان شد و افزود: از این طریق می توانیم فرهنگ و آداب و رسوم مردم استان را بهتر و بیشتر معرفی کنیم و استان را به دنیا بشناسانیم.

**میراث فرهنگی آمادگی برگزاری جشنواره بازی های بومی محلی را دارد
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه نیز با اشاره به اینکه بازی های بومی و محلی به عنوان بخشی از داشته های فرهنگی هر جامعه جذابیت ها و ظرفیت های خاص خود را دارند، گفت: این بازی ها به عنوان یک ظرفیت فرهنگی مناسب می تواند مخاطبان و به ویژه گردشگران را به خود جذب نماید.
جلیل بالایی به ایرنا افزود: در استان کرمانشاه نیز مثل سایر نقاط کشور بازی ها محلی متعددی وجود دارد که حتی به لحاظ تنوع از غنای بیشتری نسبت به سایر نقاط کشور برخوردار است.
وی اظهار کرد: اگر این بازی ها در قالب جشنواره های فصلی و با تقویم منظم برگزار شوند می تواند ضمن حفاظت و احیای آنها با یک معرفی مناسب فرصتی خوبی را برای جذب گردشگران فراهم نماید.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه در ادامه با توجه به اینکه این مساله بیشتر در حوزه عملکردی ورزش و جوانان می گنجد، گفت: به لحاظ برگزاری این گونه جشنواره ها میراث فرهنگی این آمادگی را دارد که در کنار این اداره کل اقدام به برگزاری جشنواره هایی از این جنس نماید اما در حوزه حفاظت و احیا این بازی ها باید راهکارهایی برای ثبت ملی آن ها به عنوان یک میراث معنوی یافت.
به گفته او تاکنون بازی هایی همچون پلان و زوران به عنوان یک بازی و ورزش محلی به ثبت ملی رسیده است.
بالایی با بیان اینکه در حوزه اداره کل ورزش و جوانان و در سطح دهیاری ها و بخش ها برنامه هایی، جشنواره بازی های بومی محلی در استان انجام گرفته است اما اینکه با مشارکت میراث فرهنگی یک جشنواره مهم صورت گرفته باشد خیر اما این آمادگی وجود دارد که جشنواره را برگزار کنیم.
کارشناسان معتقدند در کنار بیش از چهار هزار اثر تاریخی و گردشگری شناسایی شده کرمانشاه، بازی های محلی نیز به عنوان ظرفیتی مهم می تواند در جذب گردشگر و رونق این صنعت در استان نقش تاثیرگذاری داشته باشد.

خبرنگار: واحد کرمانشاه/ منتشر کننده: شاهین زینعلی

800/800