بازدید از موزه منطقهای جنوب شرق کشور در زاهدان اولین برنامه این تور بود و پس از آن محوطه باستانی شهر سوخته اولین اثر ثبت جهانی شده این استان و موزه آن مقصد دیگر بود. شهری که قدمت سکونت در آن به پنج هزار سال پیش میرسد و به گفته روحالله شیرازی رئیس پایگاه میراث جهانی شهر سوخته یکی از اولین کلانشهرهای جهان به حساب میآمد.
صدرا محقق در این گزارش می نویسد: او میگوید: «در روزگاری که بیشتر جهان آن دوران روستانشین بودند، اهالی متمدن شهر سوخته با جمعیتی در حدود پنج تا هفت هزار نفر شهری ساخته بودند که بخشهای مختلف آن درست مانند کلانشهرهای مدرن امروزی جدا و با فاصله از هم بود، منطقه صنعتی و کارگاهی این شهر که بیشتر در کار سفالگری بودهاند، با فاصلهای مشخص از منطقه مسکونی شهر طراحی شده بود». آقای شیرازی دکترای باستانشناسی از دانشگاه سوربن فرانسه دارد و البته گفتههای او را یافتههای باستانشناسان از شهر سوخته نیز تأیید میکند. شهری که اولین انیمیشن تاریخ، اولین جراحی جمجمه انسان، اولین چشم مصنوعی تاریخ جهان از دل کاوشهای باستانشناسی آن به دست آمده است. پس از شهر سوخته، نوبت به کوه خواجه یا اوشیدا میرسد، تنها بلندی دشت سیستان که از روی آن میشود از چهار جهت منطقه سیستان در شمال استان را دید. این کوه در ادیان مختلف، زرتشت، اسلام و مسیحیت، مقدس است و نزد اهالی منطقه نیز ارج و قربی بلند دارد. روزگاری نه چندان دور تالاب هامون دورتادور این کوه را میگرفت، اما حالا که خشکسالی دامن منطقه را رها نمیکند، چیزی جز یک لکه آبی کمعمق که از آخرین بقایای هامون محسوب میشود و در ضلع شرقی کوه به چشم میآید، دیده نمیشود. بااینحال وجود کهندژ باستانی روی بلندای این کوه جذابیتی اساطیری به آن بخشیده است. جایی که یک گروه موسیقی و رقص سنتی سیستانی نیز برای لحظاتی در عصر روز سهشنبه فضایی بیمانند در ویرانههای باقیمانده از آن خلق کرد.
این استان قرار است در سال ۹۶ بهعنوان مقصد گردشگری جدیدی برای ایرانیان معرفی شود. کامبیز مشتاقگوهری مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری سیستانوبلوچستان درباره این موضوع به «شرق» میگوید: در این مسیر استانداری و شخص استاندار اصلیترین کمک و پشتیبان ما هستند، برای سال آینده برای تحقق این هدف بودجه اداره کل ما ١٠ برابر افزایش یافته است و این افزایش بیسابقه نشان از اهمیت موضوع برای استان دارد.
بخش دیگری از این برنامه به دیدار با استاندار سیستانوبلوچستان گذشت. صبح روز چهارشنبه علیاوسط هاشمی میزبان خبرنگاران بود تا با آنها از داشتهها ، برنامهها و چشماندازهای استانش در حوزه گردشگری و توسعه بگوید. این نشست خبری در سالن استانداری برگزار شد و آقای هاشمی دوساعتونیم رودرروی خبرنگاران نشست و به پرسشهای آنها پاسخ گفت. آنچه در ادامه آمده، بخشی از این نشست خبری است. استاندار سیستانوبلوچستان در بخش ابتدایی صحبتهای خود گفت: زمانی دروازههای استان به روی گردشگری بسته بوده، بالاخره این صنعت توجیه اقتصادی نداشته است و سفر به شهرهای سیستانوبلوچستان گران بود. اما در آغاز ورود به صنعت گردشگری هستیم و سعی داریم در سال ۹۶ میزبان جشنها، فستیوالها، تورها و گردشگران زیادی باشیم. علیاوسط هاشمی، سال ۹۶ را سال گردشگری و میراث فرهنگی در این استان خواند و اعلام کرد: در سال ۹۶ تمامی بخشهای استان این آمادگی را دارند که گردشگران را از بخشهای مختلف کشور میزبانی کنند.
او در این نشست گفت: «متأسفانه تصوری منفی نسبت به وضعیت امنیتی استان سیستانوبلوچستان وجود دارد، در گذشته مشکلات امنیتی در استان وجود داشت، اما سالهای زیادی است که امنیت کامل در استان برقرار است. بهخصوص اینکه در سالهای اخیر سیاست تأمین امنیت با همراهی مردم در استان پیگیری میشود و مردم این ظرفیت را درک کردهاند، درواقع در سالهای اخیر جریانهایی رسانهای وجود داشت که باعث میشد رسوبی در رسانهها درباره حقیقت این مردمان شکل بگیرد. این رسوب در نگاه ملی نیز چالشهایی را برای مردم ایجاد کرده و مانع شناخت ظرفیتها و فرهنگ مردم سیستانوبلوچستان شده و زمینهساز دورماندن از همدیگر شده است».
او در ادامه گفت: «در این سالها یک اسم را برای سال انتخاب میکردیم؛ سال ۹۳ را سال فرهنگی اعلام کردیم، در سال ۹۳ استان فاقد سینما بود، چهار سال تلاش کردیم و نگذاشتیم نمایشگاه کتاب تعطیل شود و مردم هم راضی بودند. امسال را سال حاشیهنشینی تعریف کردیم و میخواهیم بخش دیگری از شهروندان را که به این دلیل نقش و حقشان نادیده گرفته میشود، احیا کنیم. این بحث انسانی است و خداراشکر دستاوردهای خوبی داشتیم و امروز رابطه خوبی میان مردم حاشیهنشین و مسئولان وجود دارد و انشاءالله این ماجرا ادامه خواهد داشت».
او در ادامه تأکید کرد: هماکنون ما پنج فرودگاه در استان داریم که چهار تا از آنها ساخته شده و در حال بهرهبرداری است و در حال ساخت بزرگترین فرودگاه بینالمللی در چابهار هستیم. ما در استان ایرلاین داریم، ما خط کشتیرانی ایران و عمان را راهاندازی کردیم؛ مسقط تا چابهار سهساعتونیم خط دریایی است و بزرگترین پایانه کشتیرانی در کشور را فعال کردیم، حتی این ظرفیت در چابهار وجود دارد کشتی کروز گردشگران اروپایی که به مسقط میآیند را میزبانی کند و این گردشگران را به این شهر بیاورد. هاشمی درباره گرانی تورهای گردشگری استان سیستانوبلوچستان گفت: وقتی دروازهها به روی استان بسته بوده، توجیه اقتصادی نداشته است، ما باید زمینهها را برای سرمایهگذاری فراهم کنیم. نکته دیگر اینکه وقتی استان را با پدیدههایش معرفی کنیم، بالاخره مخاطبان خود را خواهد داشت. درواقع ما در آغاز ورود به صنعت گردشگری هستیم و سعی داریم در سال ۹۶ میزبان جشنها، فستیوالها، تورها و گردشگران زیادی باشیم.
استاندار سیستانوبلوچستان درباره آخرین وضعیت خشکسالی در استان سیستانوبلوچستان نیز گفت: امسال بارندگی خوبی در استان سیستانوبلوچستان داشتیم، اما به این معنی نیست که از خشکسالی عبور کردهایم و این مسئله تنها سفرههای زیرزمینی را پر کرد. وضعیت ذخیره آبی در شمال استان خوب است و نگرانی نداریم و جریان آب برفاب هم هست و در حال ورود به استان است. ما هم خودمان را آماده این نوع ورود آب در ایران میکنیم. انتقال آب دریای عمان به نقاط مرکزی استان و بخشی دیگر از آبهای ژٰرف از گزینههای ما در مواقع بحرانی است.
او درباره آلودگی هوای زابل نیز گفت: با اینکه این توفانها قدمت زیادی داشته، واقعیت این است که تا دو سال پیش هیچ کار علمیای درباره منشأ توفان نداشتیم، بهتازگی کار مطالعاتی انجام داده و دو سند رونمایی کردهایم که شناسایی کانونهای منشأ داخلی ریزگردها بود. برنامه ما احیای دریاچه هامون است. بخش زیادی از آلودگیهای زابل و شهرهای استان ناشی از توفانهای محلی است. حتی در دهه ۴۰ ما شاهد مهاجرت گستردهای از این مناطق بودیم. متأسفانه مدیریت منابع آب در استان نیز یکی از چالشهای بسیار بزرگ ماست، ما سالانه ۳۰۰میلیون مترمکعب از منابع آبیمان را به دلیل تبخیر از دست میدهیم. او در پایان درباره ظرفیتهای انرژیهای پاک در این استان نیز گفت: درواقع سیستانوبلوچستان از نظر تابش خورشید و مدتزمان بادها، منطقه بینظیری برای انرژیهای تجدیدپذیر است. خبرهای خوشی در این زمینه در آینده خواهید شنید؛ حدود ۲۵ متقاضی سرمایهگذاری برای انرژیهای نو در استان وجود دارد که در آینده خبرهای آن منتشر میشود».
پس از این نشست خبری، خبرنگاران راهی شهرهای جنوبی استان و منطقه بلوچستان شدند، بازدید از منظره کوه تفتان، شهرهای ایرانشهر و بمپور و همچنین چابهار بخشی از این برنامههاست که گزارشهای «شرق» در این رابطه نیز در روزهای آینده منتشر میشود.
دریافت کننده و انتشار دهنده : زهره حاجیان
700700