به گزارش ایسکانیوز، محمد ابراهیم باستانی پاریزی تاریخدانی بود که دوست داشت تمام اطلاعاتش در خصوص گذشته را با دیگران در میان بگذارد. باستانی پاریزی توانسته روایت‌های مستند تاریخی را در قالب داستان روایت کند. باستانی پاریزی رمان ننوشته اما لحنش آنقدر خودمانی است که اگر بعضی داده‌های تخصصی‌تر مثل سال و نام‌ها را حذف کنیم، انگار که مشغول خواندن رمان هستیم.

تکه‌های کتاب هایش غیر از فصل‌بندی‌های متعدد، با یک تیتر کوتاه جدا شده است. مثل میان تیتر در مطالب روزنامه ها و کتاب‌های باستانی پاریزی پر از میان‌تیتر است.

باستانی پاریزی به جز تاریخ دستی در شعر داشت و سفرنامه نیز می‌نوشت. یکی از معروفترین کتابهایش بین مردم «از پاریز تا پاریس» است ، کتابی که غیر از سفرنامه او از پاریس، حکایت سفر استاد به شهرهای تبریز، ‌مشهد، شیراز و چند کشور دیگر را هم شامل می‌شود. خیلی از کتاب‌‌هایی که او نوشته، اثری از استان کرمان زادگاه استاد را در خودش دارد.

برای درک بهتر کتابهای باستانی پاریزی ابتدا کتاب «از پاریز تا پاریس» کتاب سفرنامه‌های باستانی پاریزی را باید مطالعه کرد. این کتاب روایت‌های تاریخی کمتری دارد و در ضمن این‌که پر از اطلاعات است، شما را با بینش و منش نویسنده هم آشنا می‌کند. از طرفی چون این سفرها معمولا حدود ۴ دهه پیش انجام شده‌اند، مقایسه شرایط آن روزها با امروز حس نوستالوژیکی به خواننده می دهد.

بقیه کتاب های استاد خوش‌ذوق شامل خاتون هفت‌قلعه، «کجاوه‌ ناهم‌لنگ» پر از روایت‌های خواندنی تاریخی و البته یک سفرنامه‌ی تازه به نام سفرنامه‌ی تورنتو ،پیغمبر دزدان، سلجوقیان و غز در کرمان، فرماندهان کرمان، خاتون هفت قلعه، آسیای هفت سنگ، نای هفت بند، یادبود من (مجموعه شعر)، ذوالقرنین یا کوروش کبیر، تلاش آزادی، یعقوب لیث، شاه منصور، از پاریز تا پاریس و کتابی به نام «شاهنامه آخرش خوش است» عنوان برخی از آثار وی هستند.

بیوگرافی باستانی پاریزی

محمد ابراهیم باستانی پاریزی در سوم دی‌ماه ۱۳۰۴ هـ.ش در پاریز، از توابع شهرستان سیرجان در استان کرمان متولد شد. وی تا پایان تحصیلات ششم ابتدایی در پاریز تحصیل کرد و در عین حال از محضر پدر خود مرحوم حاج آخوند پاریزی هم بهره می‌برد.

پس از پایان تحصیلات ابتدایی و دو سال ترک تحصیل اجباری، در سال ۱۳۲۰ تحصیلات خود را در دانشسرای مقدماتی کرمان ادامه داد و پس از اخذ دیپلم در سال ۱۳۲۵ برای ادامهٔ تحصیل به تهران آمد و در سال ۱۳۲۶ در دانشگاه تهران در رشتهٔ تاریخ تحصیلات خود را پی گرفت.

در ۱۳۳۰ از دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد و برای انجام تعهد دبیری به کرمان بازگشت. در همین ایام با همسرش، حبیبه حایری ازدواج کرد و تا سال ۱۳۳۷ خورشیدی که در آزمون دکتری تاریخ پذیرفته شد، در کرمان ماند.

باستانی پاریزی دورهٔ دکتری تاریخ را هم در دانشگاه تهران گذراند و با ارائهٔ پایان‌نامه‌ای دربارهٔ ابن اثیر دانشنامهٔ دکترای خود را دریافت کرد.

وی کار خود را در دانشگاه تهران از سال ۱۳۳۸ با مدیریت مجله داخلی دانشکده ادبیات شروع کرد و تا سال ۱۳۸۷ استاد تمام‌وقت آن دانشگاه بوده و رابطهٔ تنگاتنگی با این دانشگاه داشته‌ است.

باستانی پاریزی دورهٔ دکتری تاریخ را هم در دانشگاه تهران گذراند و با ارائهٔ پایان‌نامه‌ای دربارهٔ ابن اثیر دانشنامهٔ دکترای خود را دریافت کرد.

وی کار خود را در دانشگاه تهران از سال ۱۳۳۸ با مدیریت مجله داخلی دانشکده ادبیات شروع کرد و تا سال ۱۳۸۷ استاد تمام‌ وقت آن دانشگاه بوده و رابطهٔ تنگاتنگی با این دانشگاه داشته ‌است.

بر خلاف عمده کتاب‌های تاریخی که نثری سرد و سنگین دارند، بیشتر نوشته‌های تاریخی «باستانی پاریزی» مملو از داستان‌ها و ضرب‌المثل‌ها و حکایات و اشعاری است که خواندن متن را برای خواننده آسان‌تر و لذت‌بخش‌تر می‌کند. همچنین آثار وی معمولاً پاورقی‌های بسیار مفصلی دارند که گاهی از خودِ متن هم مفصل‌تر‌اند.

محمد ابراهیم باستانی پاریزی صبح روز سه شنبه پنجم فروردین ۱۳۹۳ دیده از جهان فرو بست، آثار متعددی در حوزه فرهنگ و ادب این سرزمین از جمله کرمان به یادگار گذاشته است.

جایزه جهانی باستانی پاریزی

به دلیل پاسداشت یاد و نام استاد مسلم تاریخ باستانی پاریزی، فراخوان جایزه جهانی استاد باستانی پاریزی با حضور جمعی از مسئولان استانی و کشوری، مدیرمسئول روزنامه اطلاعات و خانواده استاد، همزمان با سالروز تولد وی در دانشگاه آزاد واحد کرمان در 5 دی ماه سال 94 برگزار شد.

بر این اساس «تاریخ ایران»، «فرهنگ ادب عامه» و «مردم‌شناسی» از محورهای اصلی این جایزه هستند که از سوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان این مسابقه برگزار می‌شود.دومین دوره این مسابقه در دی ماه سالجاری برگزار شد. و علاقه‌مندانی که در سه حوزه «تاریخ ایران»، «فرهنگ ادب عامه» و «مردم‌شناسی» کتاب نوشته‌اند و یا پایان‌نامه‌های دوره‌های کارشناسی ارشد و دکترای آن‌ها به این موضوعات تعلق دارد می‌توانند آثار خود را برای بررسی به دبیرخانه این جایزه در کرمان واقع در دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان ارسال کنند.

همچنین پیروز ارجمند مشاور فرهنگی و گردشگری اتاق بازرگانی ایران از تاسیس موزه استاد فقید محمد ابراهیم باستانی پاریزی در 11 دی ماه سال جاری خبر داد.

همچنین با همکاری خانواده مرحوم باستانی پاریزی و حمایت مسئولان، موزه باستانی پاریزی در پاریز راه‌اندازی می‌شود و خانه پدری استاد باستانی‌ پاریزی در پاریز به موزه استاد تبدیل می‌شود، این خانه حدود یک قرن قدمت دارد و بخشی از این خانه نیز به خانه فرهنگ و هنر پاریز تبدیل می‌شود و احیاگر فرهنگ استاد پاریزی خواهد بود.

کتابشناسی آثار محمد ابراهیم باستانی پاریزی

زنده یاد دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی نویسنده، مورخ و ادیب برجسته ایران آثار متعددی در حوزه فرهنگ و ادب این سرزمین از جمله کرمان به یادگار گذاشته است.

فهرست کتاب های استاد باستانی پاریزی به این شرح است:

الف - نخستین چاپ آثار مربوط به کرمان

پیغمبر دزدان (چاپ هفدهم ۱۳۸۲) ۱۳۲۴

نشریه فرهنگ کرمان (چاپ کرمان) ۱۳۳۳

راهنمای آثار تاریخی کرمان (چاپ کرمان) ۱۳۳۵

دوره مجله هفتواد (چاپ کرمان) ۱۳۳۷ - ۱۳۳۶

تاریخ کرمان (تصحیح و تحشیه تاریخ وزیری، چاپ چهارم، ۱۳۷۴) ۱۳۴۰

منابع و مآخذ تاریخ کرمان ۱۳۴۰

سلجوقیان و غز در کرمان (چاپ دوم ۱۳۷۳) ۱۳۴۳

فرماندهان کرمان (تصحیح و تحشیه تاریخ شیخ یحیی، چاپ سوم، ۱۳۷۱) ۱۳۴۴

جغرافیای کرمان (تصحیح و تحشیه جغرافی وزیری، چاپ پنجم، ۱۳۸۴) ۱۳۴۶

گنجعلی خان (چاپ سوم ۱۳۶۷) ۱۳۵۳

وادی هفت واد (انجمن آثار ملی، جلد اول) ۱۳۵۵

تاریخ شاهی قراختائیان ۱۳۵۵

تذکره صفویه کرمان ۱۳۶۹

صحیفه الارشاد (پایان صفویه) ۱۳۸۴

ب ــ مجموعه هفتی (سبعه ثمانیه)

خاتون هفت قلعه (چاپ ششم ۱۳۸۰) ۱۳۴۲

آسیای هفت سنگ (چاپ هفتم ۱۳۸۳) ۱۳۵۰

نای هفت بند (چاپ ششم ۱۳۸۱) ۱۳۵۳

اژدهای هفت سر (چاپ پنجم ۱۳۸۴) ۱۳۵۵

کوچه هفت پیچ (چاپ ششم ۱۳۷۰) ۱۳۵۵

زیر این هفت آسمان (چاپ پنجم ۱۳۶۸) ۱۳۵۸

سنگ هفت قلم (چاپ سوم ۱۳۶۸) ۱۳۵۸

هشت الهفت (چاپ دوم ۱۳۷۰) ۱۳۶۳

ج ــ سایر کتب:

یادبود من (مجموعه شعر) ۱۳۲۷

ذوالقرنین یا کوروش کبیر (ترجمه، چاپ نهم ۱۳۸۴) ۱۳۳۰

یاد و یادبود (مجموعه شعر، چاپ دوم، ۱۳۶۴) ۱۳۴۱

محیط سیاسی و زندگی مشیرالدوله (چاپ دوم، جیبی ۱۳۴۱) ۱۳۴۱

اصول حکومت آتن، ترجمه از ارسطو ۱۳۴۱ (با مقدمه استاد دکتر غلامحسین صدیقی، چاپ چهارم ۱۳۸۳)

تلاش آزادی (چاپ هفتم ۱۳۸۳، برنده جایزه یونسکو) ۱۳۴۷

یعقوب لیث (چاپ هشتم ۱۳۸۲) ۱۳۴۴ (این کتاب به زبان عربی ترجمه و در قاهره چاپ و منتشر شده است. ۱۹۷۶)

شاه منصور (چاپ ششم ۱۳۷۷) ۱۳۴۸

سیاست و اقتصاد عصر صفوی (چاپ پنجم ۱۳۷۸) ۱۳۴۸

اخبار ایران از ابن اثیر (ترجمه الکامل، چاپ دوم ۱۳۶۴) ۱۳۴۹

از پاریز تا پاریس (چاپ هشتم ۱۳۸۱) ۱۳۵۱

شاهنامه آخرش خوش است (چاپ ششم ۱۳۸۳) ۱۳۵۰

حماسه کویر (چاپ چهارم ۱۳۸۲) ۱۳۵۶

تن آدمی شریف است..,۱۳۵۷

نون جو و دوغ گو (چاپ پنجم ۱۳۸۳) ۱۳۵۷

جامع المقدمات (چاپ دوم ۱۳۶۷، جلد دوم ۱۳۷۳) ۱۳۶۳

فرمانفرمای عالم (چاپ چهارم ۱۳۷۷) ۱۳۶۴

از سیر تا پیاز (چاپ سوم ۱۳۷۹) ۱۳۶۷

مار در بتکده کهنه (چاپ سوم ۱۳۸۰) ۱۳۶۸

کلاه گوشه نوشین روان (چاپ سوم ۱۳۸۰) ۱۳۶۹

حضورستان (چاپ دوم ۱۳۷۰) ۱۳۶۹

هزارستان (چاپ دوم ۱۳۸۲) ۱۳۷۱

ماه و خورشید فلک (چاپ دوم ۱۳۷۶) ۱۳۷۱

سایه های کنگره (چاپ دوم ۱۳۷۶) ۱۳۷۱

بازیگران کاخ سبز (چاپ دوم ۱۳۸۴) ۱۳۷۳

پیر سبزپوشان (چاپ دوم ۱۳۷۹) ۱۳۷۳

آفتابه زرین فرشتگان (چاپ دوم ۱۳۷۷) ۱۳۷۳

نوح هزار طوفان (چاپ دوم ۱۳۸۰) ۱۳۷۵

در شهر نی سواران (چاپ دوم ۱۳۷۸) ۱۳۷۷

شمعی در طوفان (چاپ دوم ۱۳۸۳) ۱۳۷۸

خود مشت مالی ۱۳۷۸

محبوب سیاه و طوطی سبز ۱۳۷۸

درخت جواهر (چاپ دوم ۱۳۸۳) ۱۳۷۹

گذار زن از گدار تاریخ (چاپ دوم ۱۳۸۴) ۱۳۸۱

کاسه کوزه تمدن ۱۳۸۱

پوست پلنگ ۱۳۸۱

حصیرستان (چاپ دوم ۱۳۸۴) ۱۳۸۲

بارگاه خانقاه ۱۳۸۴

هواخوری در باغ با گوهر شب چراغ ۱۳۸۴

گرگ پالان دیده ۱۳۹۰

خبرنگار: بخشی پور/ تائید کننده سلیمی

502500