افشین شحنه تبار در گفت وگو با ایسکانیوز گفت :نویسنده ها به این درد چار هستند که تنها برای مخاطبان ایرانی بنویسند و هیچ وقت به این فکر نیستند که ناشران مترجمی را پرورش دهند که بتواند سبب انتقال آثارشان به کشورهای دیگر شود. تا کی نویسنده ایرانی می خواهد تنها برای مخاطبان داخل کشور بنویسد و این معضل در بسیاری از عرصه ها در داخل کشور وجود دارد.

وی افزود: برپایی سالانه نمایشگاه کتاب در تمام دنیا یک بار صورت می گیرد و بسیاری از نمایشگاه های بزرگ دنیا سالانه برگزار می شوند. برپایی نمایشگاه کتاب یک بار در سال کافی است ولی باید برنامه های جنبی بعد از نمایشگاه کتاب را بیشتر کرد و به عنوان مثال برنامه هایی برای هفته کتاب، تولد نویسندگان و... به عناوین مختلف ترتیب داد تا تبی که به وجود آمده به راحتی فروکش نکند و گرنه برگزاری نمایشگاه در ایران در همین حد کافی است، زیرا برگزاری نمایشگاه هزینه سنگینی برای دولت و درگیری زیادی برای ناشران دارد و کار ساده ای نیست و ای کاش به جای هزینه چند صد میلیاردی برای بر پای نمایشگاه در شهر آفتاب ، یک خط مترو به نمایشگاه بین المللی کشیده می شد زیرا آنجا بهترین مکان برای برپایی نمایشگاه کتاب است همان طور که سالهای نه چندان دور نمایشگاه کتاب در آن دایر بود.

مدیر انتشارات شمع و مه اظهار کرد: آخرین نمایشگاه بین المللی که در آن شرکت کرده بودم، نمایشگاه پاریس بود و هفته پیش به پایان رسید و مقایسه نمایشگاه کتاب تهران با سایر نمایشگاه های کتاب در سایر کشورها باید از جهت کمی و کیفی انجام شود. در مقایسه کمی، نمایشگاه کتاب تهران خیلی بزرگتر ازسابر نمایشگاه های دنیا است. به طور مثال از نمایشگاه پاریس، لندن، پکن و مسکو خیلی بزرگتر است؛ البته تشابهاتی با نمایشگاه پاریس دارد و هر دو این نمایشگاه ها اجازه فروش کتاب را دارند. اما از نظر کیفی نمایشگاه کتاب تهران در شهر آفتاب جدا از بحث مسافتی که نسبت به تهران دارد تقریبا چیزی از سایر نمایشگاه های دنیا کم ندارد. ولی مشکل مسافتی که نمایشگاه کتاب، نسبت به تهران دارد یک معضل بزرگی است زیرا اکثر نمایشگاه های بزرگ دنیا مثل فرانکفورت، پاریس، نیویورک، مسکو در مرکز شهر قرار دارند و این بعد مسافت، نقش بزرگی در تفاوت نمایشگاه ایران با کشورهای دیگر را نمایان می کند.
وی افزود: نشستهای ادبی که در نمایشگاه کتاب تهران برگزار می شود تقریبا با نمایشگاه های بین المللی سایر کشورها برابری می کند البته نمی توان از اختلاف صنعت نشر ایران با کشورهای تراز اول دنیا مانند فرانسه، آلمان، انگلیس چشم پوشی کرد و هنوز فاصله ها خیلی زیاد است. اختلاف از بعد سطح کتابخوانی مردم، تولید کیفی آثارشان، از نظر بحث خرید و فروش رایج کتاب که بسیار مهم است که در ایران وجود ندارد و از این بابت با سایر کشورها فاصله بسیار داریم.

شحنه تبار افزود: برنامه های متنوعی که سایر کشورها در نمایشگاه های کتاب برای فروش آثارشان قرار می دهند در نمایشگاه برای جذب مخاطب از ایده های نوین بهره می برند به خصوص در بخش کتاب کودک کارهای خوب و جذابی را انجام می دهند و امکان این کار در ایران وجود ندارد. زیرا در ایران صنعت نشر چندان سودآور نیست که بتواند هزینه مضاعفی برای خلق کارهای نو تقبل کند و در همین حد که بتواند کتابی را تولید کرده و بتواندآن را با این شرایط به فروش برساند کار بزرگی را انجام داده است.
وی افزود: کشور ایران دارای نویسنده های بسیار خوبی است و از این لحاظ از کشورهای تراز اول دنیا عقب نیستیم.. مشکل ما بحث اوضاع بد نشر ایران است که شرایط اسفباری دارد و نمایشگاه های خارج از کشور در بعد جهانی ناشر اثری را تولید می کند و کتابی را به تمام دنیا معرفی می کند و ما چنین توانایی را به علت مهجور بودن زبان فارسی و نبود مترجمین خیلی خوب که بتوانند کتابی را از زبان فارسی به زبانهای دیگر برگردانند نداریم. این ضعف سالهاست که احساس می شود و در فکر جبران آن نبوده ایم. البته من به عنوان یک ناشر در این زمینه کار کرده ام اما به قول معروف یک دست صدا ندارد و می توان تولید سالیانه بیش از 10 تا 15 عنوان کتاب سایر زبان ها را ندارم و از این بابت از نشر دنیا عقب هستیم و نمی توانیم آثارمان را به دنیا معرفی کنیم حتی اگر ناشر غیر ایرانی یکی از آثارمان را ببیند باز هم به سد نبود مترجمین خوب بر می خوریم.

مدیر انتشارات شمع و مه ابراز کرد: البته نباید سیاه نمایی کرد و این قدرها شرایط ایران به نسبت سایر کشورها بد نیست و کشور ایران در خاورمیانه بهترین شرایط نشر را دارد. در مقایسه با کشورهای حوزه خلیج فارس مثل امارات نمایشگاه کتاب ابوظبی و شارجه را دارد از لحاظ کیفی بسیار مدرن هستند ولی کشورهای اطراف ایران هیچ یک قابلیت رقابت در ادبیات را با ما ندارند چه از لحاظ قدمت و چه از لحاظ نسل نوی نویسندگان اما در جهان با کشورهای طراز اول فاصله بسیار زیادی داریم.
شحنه تبار درخصوص انتخاب مترجمین اظهار کرد: تا جایی که بتوانم سعی می کنم تا در دنیا افراد غیر ایرانی که زبان فارسی را به صورت بومی می شناسند را بیابم و شرایطی را برایشان ایجاد کنم که بتوانند این آثار را از فارسی به زبان خودشان ترجمه کنند. اکثر مترجمین من چون کارولین جین کراسکری، سارا فیلیپس در زبان انگلیسی، یوتا هیملریشت در زبان آلمانی، اورسولا ویسه در زبان آلمانی دورتا سوآپا در زبان لهستانی ، افراد غیر ایرانی هستند که فارسی را خوب بلد هستند و توانایی بسیار بالایی برای برگردندان آثار فارسی به زبان خودشان دارند.

وی درباره نوشتن به زبان انگلیسی توسط نویسندگان کشورمان ابراز کرد: این کار بسیار بزرگی است ولی نمی توان توقع داشت که نویسنده این کار را انجام دهد. زیرا به عنوان مثال نویسنده آلمانی به دلیل نزدیکی زبانش به زبان انگلیسی نوشتن به انگلیسی برایش راحت است زیرا به دلیل تعلیمی که در مدارس داشته اند با زبانهای دیگر خیلی بیش از ما آشنایی دارند و البته توانایی نوشتن به زبان دوم به تنهایی برای یک نویسنده کافی نیست بلکه باید قلم نویسنده، قدرت لازم را داشته باشد وگرنه خیلی افراد قادر به نوشتن به زبانهای دیگر هستند و متاسفانه این ضعف مانع بزرگی از جهانی شدن ادبیات ایران است و به راحتی نمی توان این مساله را حل کرد.
مدیر انتشارات شمع و مه خاطرنشان کرد: دولت اقداماتی در این زمینه انجام داده است که بیشتر یکسری کارهای نمایشی است . دفتر جامع وزارت ارشاد در بخش بین المللی حمایتی در طرح گرنت داشته و حرکت رو به جلو بوده ولی باز هم این طرح ها کافی نیست. بحث ترجمه، معرفی کتاب، توزیع کتاب در درون کشور، نشست های ادبی، جشنهای امضا کارهای پر هزینه ای است. به عنوان یک کشور در خاورمیانه برای سفر به کشورهای دیگر و اخذ ویزا برای نویسندگان دچار مشکل هستیم و جدا از هزینه سنگین سفر و ارائه کتاب در کشورهای خارجی موانع بسیاری بر سر راه نشر است که در سایر کشورها وجود ندارد.

شحنه تبار تصریح کرد: در طول 15 سال اخیر دولت تا این لحظه به غیر از خرید 200 جلد از کتابهای انتشارات من در طرح گرنت که سال پیش اتفاق افتاد تا این لحظه هیچگونه حمایتی از من نکرده است.
وی درباره کارهای انتشارات در نمایشگاه کتاب امسال ابراز کرد: با توجه به اینکه امسال کشور ایتالیا میهمان ویژه نمایشگاه کتاب است. یک مجموعه داستان ماجراهای ملانصرالدین به زبان ایتالیایی را در دست چاپ داریم و به غیر از آن حدودا دوازده عنوان کتاب از نویسنده های خوب ایرانی به زبان انگلیسی در دست چاپ دارم و به غیر از این دو میهمان خارجی از کشور آمریکا و لهستان را به نمایشگاه دعوت کرده ام و برایشان نشست ادبی ترتیب داده ام و کتاب حرم امام رضا را سال پیش به زبان فرانسه به صورت مشترک با دانشگاه لوزان سوئیس انجام داده ام و حضور پروفسور پاتریک لینگر برگ مولف این کتاب از برنامه های جنبی انتشارات شمع و مه در نمایشگاه کتاب تهران است.

مدیر انتشارات شمع و مه در پایان خاطرنشان کرد: فکر نمی کنم نمایشگاه امسال تفاوت زیادی با نمایشگاه سال قبل داشته باشد و اگر در همان حد هم با شد ما راضی هستیم.
خبرنگار: بخشی پور/ تائید کننده سلیمی

502500