ترغیب تماشاگر از طریق پرسشگری/ وقتی تئاتر از حالت شبه روشنفکری فاصله بگیرد مخاطب از آن استقبال می کند

کارگردان نمایش «برلین» می گوید: این اولین اجرای عمومی تئاتر ستمدیدگان در ایران است و پیش از این اجراهایی که با این شیوه انجام شده است بیشتر جشنواره ای و یا به شکل خاص و پروژه ای انجام شده است.

به گزارش ایسکانیوز، دوم ماه می سالمرگ آگستوبوال است، بوال سال 2009 از دنیا رفت او را مبدا تئاتر ستمدیدگان می دانند. نمایشنامه‌های بوآل که برگرفته از داستان زندگی مردم‌ زحمتکش بود، بیشتر در روستاها و محله‌ها‌ی فقیرنشین و برای بی سوادان اجرا می‌شد. بوآل به ‌دنبال شیوه و فنی در تئاتر‌ بود که تماشاگر نه فقط تماشاگر، بلکه ‌در نمایش هم مشارکت جدی داشته باشد.

دلیل تمایز این نوع اجرا هم با شیوه‌های دیگر در این است که به آرزو ، خواست و دل‌مشغولی مردم می‌پردازد و شرایط زندگی آنان را به صحنه می‌آورد. بوآل به دنبال ایجاد تغییر در زندگی مردم است تا از فریب خوردن احتمالی مردم بر اثر کار، عادات و تاریخشان پیشگیری شود. او از طریق تئاتر مردم را برای انجام این تغییرات آماده می‌کند.

آگستو بوآل به همراه گروهش چهار شیوه را بنیانگذاری کرد؛ تئاتر شورایی، تئاتر مجسمه، تئاتر روزنامه‌ای و تئاتر نامرئی از جمله سبک و شیوه‌های اجرایی خاص آگوستو بوآل بود که هنوز هم در هر جایی از دنیا این شیوه‌ها برای مطرح شدن مسائل اجتماعی قابل اجرا شدن است.
در حال حاضر نمایشی با عنوان «برلین» در کارگاه اجرا در تئاتر شهر به روی صحنه است، این نمایش به شیوه تئاتر شورایی اجرا می شود. آریان رضایی درباره نوع اجرای نمایش در تئاتر شورایی به ایسکانیوز، گفت: نام اصلی تئاتر شورایی، تئاتر ستمدیدگان است و یکی از تکنیک هایی که این شیوه اجرا دارد «فروم تیاتر» است که توسط زنده یاد جواد ذوالفقاری به تئاتر شورایی ترجمه شده است اما نام این نوع اجرا در اصل تئاتر ستم دیدگان است.

او ادامه داد: این تنها نمایشی نیست که من به این شیوه اجرا کرده ام بلکه از سال 88 با ایجاد گروه «مونو شورایی» فعالیتم روی شیوه های کاری آگستو بوال و تئاتر ستمدیدگان متمرکز شد و تاکید این شیوه تئاتری بر دو سویه کردن ارتباط صحنه و تماشاگر است؛ تئاتری که همزمان با ایجاد تفکر و اندیشه برای مخاطب همزمان ابتکار عمل هم به تماشاگر می دهد و او را تبدیل به تماشا بازیگر می کند.

کارگران نمایش «برلین» تاکید کرد: به طور کلی در این شیوه طبیعتا باید مخاطبی را انتخاب کنیم که در واقع متناسب با موضوع نمایش است، اما گاهی ممکن است مخاطب خاص داشته باشیم و بعضی مواقع هم تماشاگران ما عموم مردم هستند به همین دلیل مخاطب اجرا در تئاتر شورایی بستگی به موضوع نمایش دارد. اما در نمایش «برلین» موضوعی انتخاب شده است که تقریبا دغدغه جامعه است.

رضایی درباره کنترل کردن و جهت دهی به مخاطب در این نوع اجرا، گفت: ما تماشاگر را به سمت خاصی هدایت نکرده و فقط پرسشگری می کنیم و کسی که اجرا گردان است و اصطلاحا در این شیوه «جوکر» محسوب می شود در واقع تسهیلگر رابطه صحنه و تماشاگر است. اجرا گردان سعی می کند با شیوه ها و قواعد کاری خود که اگستو بوال، آن را طراحی کرده است از طریق پرسشگری مخاطب را ترغیب به مشارکت و تغییر در صحنه کند و هدف این نیست که مخاطب به سمت مشخصی هدایت شود بلکه در این شیوه قرار است که تماشاگر به مشارکت در اجرا علاقمند شده و سعی کند وضعیت موجود را تغییر دهد.

او درباره استقبال تماشاگران برای مشارکت در نمایش «برلین» اظهار کرد: مخاطبان بسیار واکنش خوبی نسبت به این شیوه اجرایی دارند؛ همانطور که گفتم این تجربه را از چند سال پیش آغاز کردم و هر باری که اجرا داشتم مخاطبان به شدت استقبال کرده و درگیر وضعیت نمایش می شوند، همانطور که می دانید «برلین» به دلیل استقبال مردم تاکنون دو بار تمدید شده است و این نشان می دهد وقتی به مردم احترام بگذاری و تئاتر به سمت آنها برگردد و اجرا از حالت های بورژوایی و شبه روشنفکری فاصله بگیرد و با مخاطب هم صحبت شود، حتما از از آن استقبال خواهد شد.

آریان رضایی با اشاره به متن نمایشنامه «برلین»، گفت: نمایشنامه «برلین» را محمد یعقوبی نوشته است که در ابتدا مونولوگ بود و تنها یک بازیگر مرد داشت در اجراهای قبلی این نمایش، به همان شکلی که یعقوبی نوشته است آن را اجرا کردم و بعد در اجرای مجدد به بهار کاتوزی پیشنهاد دادم که با نگاه زنانه نقش همسر بازیگر مرد را بنویسد و خانم کاتوزی هم یک مونولوگ دیگر نوشت سپس این دو مونولوگ کنار هم قرار گرفت و به شکلی درآمد که در حال حاضر اجرا می شود.

کارگردان نمایش «برلین» بیان کرد: این اولین اجرای عمومی تئاتر ستمدیدگان در ایران است و پیش از این اجراهایی که با این شیوه روی صحنه رفته است بیشتر جشنواره ای و یا به شکل خاص و پروژه ای انجام شده.

او با اشاره به سالمرگ آگستو بوال و همزمانی آن با روز آخر اجرای نمایش «برلین»، گفت: اتفاق جالبی که افتاد این است که اولین اجرای عمومی «برلین» با روز تولد آگوستو بوال مصادف شد و آخرین اجرای این نمایش هم با سالمرگ این کارگردان تئاتر همزمان شده است که کاملا اتفاقی بود و گروه، نقشی در طراحی این زمان برای اجرا نداشت.

آریان رضایی در پایان درباره اجرای بعدی نمایش «برلین» گفت: پیشنهادات زیادی برای اجرا در سالن های خصوصی داریم که یکی از آنها را انتخاب شده و قرار است خرداد ماه دوباره نمایش«برلین» اجرا شود.

به گزارش ایسکانیوز، تئاتر شورایی با مطرح شدن یک ایده در دل یک متن از پیش تعیین شده آغاز می‌شود و تماشاگران در ادامه اجرا به مشارکت فراخوانده می‌شوند تا خود نیز جزیی از اجرا شوند و اینجاست که مرز بین زندگی و تئاتر برداشته می‌شود تا آن هدف و نیت مدنظر با برجستگی بیشتر برای افشای حقیقت به کار گرفته شود. این تئاتر در هر مکان و زمانی قابل اجرا شدن است و در مکان معمول به نتیجه بهتر ختم خواهد شد چون مشارکت عمومی مردم برای بستر سازی این نوع تئاتر، ملاک و معیار غیرقابل کتمان است.

خبرنگار: رضایی/ انتشار: سلیمی
501500

کد خبر: 763658

وب گردی

وب گردی