تهران-ایسکانیوز: با گذشت بیش از 5 سال هنوز هم طرح بیمه معتادان همچنان در پستوهای فراموشی مانده و کمتر کسی از این طرح حرفی به میان می‌آورد و شاید این یکی از دلایلی باشد که خانواده معتادان نتوانند هزینه‌های بستری شدن عضو معتاد را برای ترک اعتیاد تامین کنند. با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید نگاه معتادان و خانواده‌هایشان به اجرایی شدن این طرح است و امیدوارند که مانند بسیاری از طرحهای دولت پیش که به زبان آمد اما اجرایی نشد به فراموشی سپرده نشود.
طرحی که روی کاغذ ماند
شاید از همان روزی که موضوع بیمه معتادان مطرح شد عده زیادی از فعالان حوزه اعتیاد پیش بینی نمی‌کردند که این طرح مانند طرحهای دیگر در حوزه درمان و اعتیاد به دست فراموشی سپرده شود اما 5 سال گذشته فرصت مناسی بود که بتوانند صحت پیش بینی‌شان را ثابت کنند.
در این که همه خانواده‌های معتادان دوست دارند که شرایطی فراهم شود و با ترک اعتیادعضو بیمار خود شاهد بازگشت زندگی عادی و سالم خود باشند اما تعرفه‌هایی که مراکز ترک اعتیاد درخواست می‌کنند مانع از اقدام و تلاش بسیاری از آنها می‌شود.
مشکل کار کجاست ؟
مدیر عامل جمعیت خیریه تولد دوباره در مورد بیمه معتادان می‌گوید: « بیمه معتادان دو بخش دارد بخش اول مربوط به شرکت‌های بیمه گذار است که موظفند هزینه‌های درمان معتادان را بپردازند و هزینه‌ها را تحت پوشش بیمه خدمات درمانی در آورند و بخش دوم مربوط به معتادان بهبود یافته است که می‌خواهند خودشان و اعضای خانواده‌شان تحت پوشش بیمه‌های خدمات درمانی باشند .»
عباس دیلمی زاده می‌گوید: « اما بحث اصلی این است که درتبصره قانونی ماده 15 مبارزه با مواد مخدر آمده است که مجمع تشخیص مصلحت نظام دولت را مکلف کرده که هزینه‌های درمان معتادان بی بضاعت را رایگان کند و شرکت‌های بیمه موظفند هزینه درمان افراد مبتلا به اعتیاد و تحت پوشش بردن آنها رابپردازد.»
چه اتفاقی افتاد ؟
شرکت‌های بیمه در سال‌های پیش به بهانه های مختلف و سوء استفاده از شرایط حاکم بر کشور وقت را تلف کردند.
دیلمی زاده با بیان این مطلب می‌گوید: «از سال 89 تا 92 عملا وقت تلف شد و شرکت‌های بیمه این قانون را عملیاتی نکردند و دلیلش را مشخص نبودن تعرفه‌های دولتی بیان می‌کردند تازه پس از سال 90 که شرایط اعلام شد این سوال پیش آمد که باید با کدام یک از مدل‌های درمانی تحت پوشش قراربگیرند چرا که برخی از مدل‌ها گران و بعضی ارزانتر بودند؟»
تکلیف چیست ؟
دیلمی زاده با بیان اینکه برخی ازشرکت‌های بیمه می‌گویند ما چند بار باید هزینه‌های ترک اعتیاد یک معتاد را بپردازیم می‌گوید: «شاید به نظر این اظهار نظر درست و منطقی به نظر برسد چرا که
بحث‌های اقتصادی درمان اعتیاد اهمیت زیادی دارد و ادعای شرکت‌های بیمه در مورد متضرر شدن پر بیراه هم نباشد اما واقعا تکلیف چیست ؟ مگر نه اینکه معتادان بی بضاعت باید به مرکز مراجعه کنند به رایگان درمان شوند و دولت هزینه درمان آنها را پرداخت کند؟
اگر این معتادان به مراکر مراجعه نکنند و در مان نشوند معتادان متجاهر قلمداد می‌شوند و این یعنی اینکه دولت به وظیفه خود عمل نکرده و هزینه‌ها را رایگان نکرده است و زمانی که دولت و شرکت‌های بیمه هنوز تکلیف درمان رایگان معتادان را مشخص نکرده اند چطورمی‌توان به معتادان گفت که به مراکز مراجعه و به رایگان درمان شوید؟!»
نکته باریکتر ز مو اینجاست
یکی از سوالات مهمی که شرکت‌های بیمه مطرح می‌کنند این است که با عود بیماری و برگشت معتادان به اعتیاد چند بار باید هزینه‌های درمان معتادان را پرداخت کنند.
مدیر عامل جمعیت خیریه تولد دوباره می‌گوید: « سوال من این است که اگر یک نفر مبتلا به سرطان یا دیابت باشد و بیماریش بارها عود کند آیا شرکت بیمه گذار از پرداخت هزینه اش سر باز می‌زند ؟»
دیلمی زاده تاکید می‌کند: «اعتیاد هم مانند بسیاری از بیماری‌ها امکان دارد برگردد و عود کند و تحقیقات و منابع علمی تاکید دارند که در عود مجدد اعتیاد ،فرد معتاد سهم کوچکی دارد و خانواده و جامعه سهم بیشتری دارند بنا بر این ما نباید معتاد را مقصربدانیم و هزینه‌های درمان مجدد او را نپردازیم.»
او تاکید می‌کند : «شرکت‌های بیمه اول باید برادری خود را ثابت کنند و هزینه‌ها را برای یک بار بپردازند تا ببینیم اوضاع چگونه پیش خواهد رفت .»
هزینه‌های درمان چقدر است ؟
یک معتاد به طور میانگین در یک دوره درمانی بیش از 600 هزار تومان هزینه دارد هرچند درمان به شکل‌های مختلف ارائه می‌شود.
دیلمی زاده با بیان این مطلب می‌گوید: «در درمان MMT - درمان نگهدارنده با متادون- که حدود 400 تا 500 نفر به صورت سالانه تحت پوشش سالانه این روش قرار می‌گیرند حدود 990 هزار تومان هزینه دارد که البته باید هزینه‌های جانبی را هم به آن اضافه کرد.»
در روش کوتاه مدت -28 روزه- فرد معتاد باید 400 تا 500 هزار تومان مستقیم پرداخت کند و با احتساب هزینه‌های جانبی مانند خرید کتاب و بروشور و و مراجعه به روانشناس حدود 650 هزار تومان می‌شود.
درمان‌های بستری هم یکی دیگر از روش‌های درمان است که یا در بیمارستان ها و یا در مراکز خصوصی انجام می‌شود و هر کس توان پرداخت هزینه‌های آن را ندارد.
مدیر عامل جمعیت خیریه تولد دوباره در این مورد می‌گوید: «هزینه های بستری روزانه بین 300 تا 350 هزار تومان است که برای بستری 10 روزه فرد باید بین 3 تا 3 میلیون و 500 هزار تومان بپردازد و پرداخت این مبلغ برای خانواده ای که با اعتیاد عضو خانواده خود فقیرشده و هر روز فقیرتر می شوند امکان پذیر نیست.»
یکی دیگر از روش‌های درمان معتادان به شیشه وآمفتامین ترک و نگهداری آنها در مراکز TC است که باید حداقل 4 تا 5 ماه دراین مراکز نگهداری شوند و هزینه ای بالغ بر 4 میلیون تومان دارد و ناگفته پیداست که از عهده معتادان و خانواده آنها خارج است.
بند 7 قانون سیاست‌های کلی نظام در عرصه مواد مخدر و ترک اعتیاد که سال 85 مستقیم به حمایت های اجتماعی پس از درمان معتادان و خانواده آنها اشاره می‌کند و یکی از بخش‌های اجرایی شدن این ماده قانونی بیمه شدن فرد معتاد است.
زهره حاجیان- سرویس اجتماعی
