به گزارش ایسکانیوز امروزه استفاده از رسانه های اجتماعی در خانواده ها بسیار باب شده است به طوری که زوجین زمان زیادی را در شبکه های مجازی می گذرانند که این معضل باعث ایجاد فاصله بین آن ها می شود به همین منظور خبرنگار ایسکانیوز با دکتر آرش تقوی روانشناس سلامت گفتگو کرده است که در ادامه می خوانیم:

استفاده از شبکه های اجتماعی تا چه حدی برای خانواده ها مجاز است و در چه صورتی تبدیل به معضل می شود؟

در گذشته اصطلاحی به نام خانوده گسترده داشتیم که در آن عمه،خاله،دایی و مادربزرگ در یک خانواده زندگی می کردند و تا دهه 70 در ایران باب بود پس از آن آپارتمان نشینی یش آمد و خانواده ها مستقل شدند و از چند سال پیش شبکه های اجتماعی به ویژه شبکه هایی که افراد می توانند در آن تشکیل گروه و کانال بدهند مثل تلگرام و...تا حدی جایگزین خانواده گسترده شده به این معنی که در فضای مجازی همه افراد حضور دارند اما حضورشان فیزیکی نیست و تبادل نظر و احیانا تعارضات آنها به شکل مجازی است یعنی ممکن است افراد در کانال ها و گروه های خانوادگی همان حرف ها و تکه پرانی ها و متلک ها و مشکلاتی که در یک خانواده وجود دارد را با هم داشته باشند و گاهی اوقات نیز برعکس آن است و یک خانواده گسترده در مکان های مختلف مانند کالیفرنیا، اسپانیا،دوبی و تهران در یک کانال عضو باشند و این یکی از مزیت های شبکه های اجتماعی است و صمیمیتی که در خانواده گسترده وجود داشت در آن کانال دیده می شود. از طرفی دیگر فضاهای مجازی فرهنگ جدیدی است و ما مانند بسیاری از افراد جهان هنوز با آن کاملا آشنا نیستیم و نمی دانیم چگونه از آن درست استفاده کنیم.

در مورد مشکلات استفاده از شبکه های اجتماعی در خانواده بگویید

استفاده از شبکه های اجتماعی در خصوص زوجین دو مسئله پیش می آید اول اینکه زمان با هم بودن اعضای خانوده را کاهش می دهد و نکته دوم اینکه گستره دوستان مجازی چه برای مرد و چه برای زن به شدت زیاد شده و زن و شوهر بجای حرف زدن با هم با دوستان مجازی خود حرف می زنند به این معنی که زن و شوهر در خانه حضور دارنداما عملا وقتی برای یکدیگر و بچه ها نمی گذارند و از این نظر بسیار آسیب رسان شده است البته آدم ها از هم جدا نشده اند اما از هم دور شده اند و این دو با هم فرق دارند به دلیل این که جدایی فیزیکی و قابل رویت است ولی دوری بیشتر جنبه روانی و عاطفی دارد و این موضوع از آسیب های جدی اجتماعی است اما برای زوج هایی که در مدیریت گفتگو های کلامی و بحث کردن مشکل دارند رسانه های اجتماعی جایگزین خوبی شده چرا که ما یک زمانی زوجین را ترغیب می کردیم که اگر بلد نیستید با هم حرف بزنید برای یکدیگر نامه بنویسید و زوجین در این مورد تنبلی می کردند از این نظر که در یک محیط مشترک قرار می گیرد چت کردن جایگزین خوبی شده است یعنی بسیاری از مواقع می گوییم حرف هایتان را با هم بزنید،جوک برای یکدیگر بفرستید و اگر از یک فیلم 2 دقیقه ای خوشتان آمد دیگر لازم نیست 20 دقیقه آن را برای همسرتان توضیح دهید فیلم را بفرستید این موارد استفاده از شبکه های اجتماعی مناسب و خوب است ولی آن بخش جدایی و دور شدن اعضای خانواده از یکدیگر بسیار آسیب رسان شده است.

نظرتان در مورد آموزش ها و تبادل اطلاعات پزشکی و حتی روش های تربیت فرزند در شبکه های اجتماعی چیست؟

در گذشته ای نه چندان دور اعضای خانواده دور سفره یا میز می نشستند و غذا می خوردند و حرف می زدند و گاهی اوقات 2 ساعت و حتی بیشتر سر سفره گپ می زدنداما در حال حاضر هر کدام از اعضای خانواده غذای خود را زود می خورد و به سمت گوشی خود می رود و اطلاعات مورد نیاز خود را در کانال ها جستجو می کنند به طوری که در برخی از کانال ها و گروه ها روش های فرزند پروری هم عنوان می شود و این مورد تداخل روشن و واضح در حوزه های تربیتی است ما می بینیم که این همه حجم اطلاعات فرزندپروری در شبکه های تلگرام وجود دارد ذهن مخاطبان را شلوغ کرده و باید افراد بدانند هر اطلاعاتی که در شبکه های مجازی منتشر می شود الزاما اطلاعات درستی نیست.

در چه مواردی استفاده از شبکه های مجازی می تواند مفید واقع شود؟

در این جا چند مسئله حائز اهمیت است به طور مثال استفاده از شبکه های اجتماعی در مهاجرت بسیار تاثیرگذار است چرا که اگر فرزندی در خانواده به کشوری مهاجرت کرده باشد شبکه مجازی مانند تلگرام یا یا نرم افزاری مثل اسکایپ می تواند کمک کند و خانواده ها می تواند به صورت چهره به چهره ساعت ها در اینترنت با فرزندشان حرف بزنند و مورد منفی استفاده از شبکه های مجازی این است که بار اطلاعات درست یا نادرست آن بالا رفته و ما با یک شلختگی اطلاعاتی روبه رو هستیم ومتاسفانه این شبکه ها جایگزین کتاب خوانی شده است.

از طرفی ما در حال حاضر با شبکه ای روبه رو هستیم که عده زیادی کارمند مجانی دارد یعنی افرادبرای ساخت یک برنامه تصویری درصدا و سیما و شبکه های تلویزیونی و یا حتی رادیویی باید کلی هزینه کنند اما در شبکه های مجازی می توانی فیلم ها و عکس ها و برنامه ها را ببینی و حتی از میان حجم زیاد فیلم ها چند مورد را انتخاب کنی به این معنی که تولید به حدی رسیده که ما می توانیم حجم زیادی از اطلاعات را بگیریم و احیانا انتخاب کنیم و ما در اینجا داریم از انفجار اطلاعات صحبت می کنیم که گاهی انفجار اطلاعات معادل با افشای اطلاعات است.

برای این که برای زوجین در حین استفاده از فضای مجازی مشکلی پیش نیاید چه راهکاری پیشنهاد می کنید؟

مانند هر مداخله دیگری این جا هم احتیاج به مراقبت و کنترل داردچرا که حجم اطلاعات بسیار بالاست و همه آن به صورت اطلاعات مکتوب نیست و به شکل صوت و تصویر و فیلم هم موجود است و باید استفاده از آن را مدیریت کنیم .

خبرنگار : زهرا پورعادل

703